|
2001
|
|
|
Baina gure zientzia naturalak bestelakoak ziren. Liburu ilustratuekin baino gehiago ikasi genuen
|
gure
jolas eta barreen zirkulu krudelean gatibaturiko izakiekin. Saguzarrari kontrabandozko zigarroa errearazten genion.
|
|
2004
|
|
|
|
Gure
jolasak zakarrak ziren »kar, kar, kar». Ni txiki txikia nintzela akordatzen naiz guk nola egiten genituen eskuz jostailu moduko batzuk.
|
|
|
|
Gure
jolas lekura.
|
|
2005
|
|
|
Soldadu monje hauek erregeek baino indar handiagoa hartu zuten eta pertsegituak izan ziren. Horregatik, tableroko laukietan markatu zituzten bideko euren puntu seguruak antzar jolasean antzarrek babestutako etxeak,
|
gure
jolasean ardiak, ostatuak, zubiak eta heriotza arriskua. ArdiBidez ek laukien klabe eta kondairak gorde ditu, eta txarteletan dituzu irakurgai.
|
|
|
Bera beldurtuta.
|
Gu
jolasean. Eta Elixabet negarrez.
|
|
2008
|
|
|
Irratiaren kontu horrekin txikitako oroitzapen bat hartu nuen gomutan. Aitak bazuen
|
gurekin
jolas bat. Irratiz deitzen zuen eta esaten zigun zenbat arrain harrapatu zuen.
|
|
|
|
Guri
jolasa asko gustatzen zaigu, baina?
|
|
|
Gure digestio aparatuek onartzeko moduko sukaldaritza mendebaldarra eskura bagenuen ere, guretzat askoz ere interesgarriagoa zen Chongqingeko sukaldaritzaz gozatzea eta dena dastatzeari ekin genion. Gehienak jaki minak zirenez, jangelatik bizirik ateratzea bilakatu zen
|
gure
jolas dibertigarriena. Noizean behin, pikantea gure digestio aparatua baino indartsuagoa izaten zen eta halakoetan komunerako bidea hartu behar izaten genuen harik eta" Fortasec" batek berriro martxan jartzen gintuen arte.
|
|
2009
|
|
|
Ohartu gabe iritsi ginen egoera hartara, baina ez ginen kapaz izan garaiz geratzeko.
|
Gure arteko
jolas bat zena borroka bihurtu zen. Eta guda hartan, bando berekoak ari ginen mutur joka.
|
|
|
–Laurogeita hamahiru, esan dio begirada bat batean paperera ekarrita?.
|
Gurekin
jolasean ari dun.
|
|
|
Harrituta, pentsakor.
|
Gure
jolas txikia, artikuluarekin prestatu nahi izan genuen amarru hura, gure aurka bihurtu ote zen azkenean. Tiro egin genuen, bai, baina erbia uste ez genuen zulotik atera zen.
|
|
|
Zertarako ari gara gu? Hori da
|
gure
jolasa?
|
|
|
–
|
Gure
jolasa? –muturtuta Mr.
|
|
|
Mallowanek?.
|
Gure
jolasa da gutxi afaltzea eta morgue batean ez, esnatzea??
|
|
|
–
|
Gure
jolas guztiak ezagutzen dituelako.
|
|
|
–
|
Gure
jolasak ezagutzen dituzu beraz. Mr. Mallowanek harira.
|
|
|
Ez geneukan eskolarik, zeren Bilboren liberazioa ospatzen zen egun horretan.
|
Gu
jolasean genbiltzala, ikusi genituen zeruan globo arraro batzuk. Txikitxoak ziren.
|
|
2010
|
|
|
Izan ere, gera bedi argi orain esango dizudana?, nik banuen arren, giroak bultzatua eta Benjamin Mariaren itzalak indartua, beharbada? emakumeen munduaren aurkako halako aurreiritzi bat?
|
gure
jolas haietan beti esaten nien anaiei ni ez nintzela ezkonduko, gero, galderak eta eragozteko, esandakoari esaldi hanpurutsu bat eransten banion ere: –zientziarekin ez bada???, horrek ez zuen esan nahi neskak atsegin ez nituenik?
|
|
|
Aldaketak, hala ere, mesede egin zidan, han hasi bainintzen egin ohi zenidanaren larritasunaz benetan ohartzen.
|
Gure
jolasa deitzen zenion harekin bukatzeko premia konprenitu nuen bizitoki berrian. Nardaturik nengoen.
|
|
|
LEO. No, por favor. Ikaragarri gustatzen zait
|
gure arteko
jolas hau.
|
|
2011
|
|
|
–Ai, putakume galantak!
|
Gurekin
jolasean ari dira! –alkateak, haserre?.
|
|
|
Ez zenuke
|
gurekin
jolas egin behar.
|
|
|
|
Gu
jolasean gabiltza, Krilin.
|
|
|
PAULA. Bizitza harrigarria da?
|
Gurekin
jolas egiten du etengabe.
|
|
|
Erosketa arduratsu baten bidez sionisten botere ekonomikoa kolpatu nahi da, isolamendura bultzatuz, agintariak pausuak ematera behartuz. Jolasteko eskubidea guztiona den heinean,
|
gure
jolasek ez dezatela besteen jolasik zapuztu. Ez dezagun jolastu palestinarren zapalkuntzarekin.
|
|
|
Baina kasu honetan, zalantza gabe, René eta Jean errugabeak ziren. Marcekin bizi izan nuen guztiaz,
|
gure
jolasez, gure lehenbiziko laztanez eta azkeneko udaberri hartaz, 1916ko, haren heriotzaren aurreko, udaberri hartaz, zer jakin zezaketen. Horretan, gizonak hots egin zidan.
|
|
|
–Ama, ba al dakizu?
|
Gure
jolasean parke batean ibiltzen gara, oso zabala da. Bertan arbola asko daude, animalien eta gizonen forma daukatenak, oso arbola xelebreak.
|
|
2012
|
|
|
|
Gure
jolaserako tresna. Elkarrengana bildu eta elkarrekin gozatzeko aukera zen hitza.
|
|
|
|
gure
jolasa. Gure borroka.
|
|
2013
|
|
|
bertsoa. Gu bi anaiok bakarrik geundeken lekuan, batez ere beikontu ganbiltzanean, bertsoak itun
|
gure
jolasa. Zer entzun ta ikusi, umeak ura ikasi.
|
|
|
Gu,
|
gure
jolas topatu berriarekin, misio berezi eta eder hartan, barruan kabitu ezinik. Zaldian behi saldo erraldoia inguratzen.
|
|
|
Erran nahi dizuedana zera da: bazegoela, zuen aitaren eta nire artean, gogokidetasun bat,
|
gure
jolasetara eta amets sekretuetara eramaten genuena, eta haietan ni beti nintzela ilargi eta bera izar. Eta orain, erradazue zuek, Hamza eta Yazîd:
|
|
|
–Ama ere pixka bat distraitzeagatik esaten nuen, argazkiarena. Hura ere
|
gure
jolasean sartzeagatik.
|
|
|
Parte hartzea bultzatu nahi dugu: barre egin, agertokira salto egin,
|
gurekin
jolas egin... Hala, monologo huts bat baino gehiago den sentsazioarekin geratzen da ikuslea.
|
|
|
Erran nahi dizuedana zera da: bazegoela, zuen aitaren eta nire artean, gogokidetasun bat,
|
gure
jolasetara eta amets sekretuetara eramaten genuena, eta haietan ni beti nintzela ilargi eta bera izar. Eta orain, erradazue zuek, Hamza eta Yazîd:
|
|
|
Muga handiak ditu bat bateko kantuak,
|
gure
jolas ezdeus honek. Beste aukera batzuk ematen ditu idazteak, denbora mugarik gabe musika edo beste edozer sortzeak.
|
|
|
Serioak ziren gehienak, mahoizkoak edo dolu jantzietarako estanpatu soilak, baina bazen bat bereziagoa, koltxoi zorroak josteko oihal bat, lore zuri gorriduna, alde batak bestearen negatiboa egiten zuena. Huraxe erabiltzen genuen angarilatzat
|
gure
jolasetan. Akorduan ditut eskolakidearen eskuak paparrean gora eta behera eta titi puntetan geratzen, oraindik tontorrik ez zeukan bular lauan.
|
|
2014
|
|
|
Balorizazioa izan da hondakinak erretzeari errausketa ez deitzeko aurkitu duten hitz leungarria. Hauxe da, broma dirudien arren,
|
gurekin
jolasean ari diren politiko maltzurrek behar duten lege babesa Portlanden egin nahi dutenak errausketarekin zerikusirik ez duela ziurtatzeko, nahiz eta ukaezina izan hondakinak labe batean sartu behar dituztela erretzeko eta horrek gure osasunean, enpleguan eta inguruko eskualdeetako ekonomian izango dituen ondorioak oso larriak izango direla.
|
|
|
etika, morala... Baina armak ere dirua dira, eta gure ariketan,
|
gure
jolasean, horren ardura ere baduzu, diruaren ardura, ezin duzu bota..."
|
|
|
|
Gurekin
jolasean bazabiltza Entzun duzue?
|
|
2015
|
|
|
Amets Uhinak bere lehen liburua atera eta irakurri nuenean, ipuin bat gure gelan kontatutakoa zela ohartu nintzen.
|
Gure
jolas batean oinarritutakoa zen", dio Loiolak.
|
|
|
|
gure
jolas korapiloak asmatuko ez dituen lege
|
|
|
Egun haren iluna baiño lehen makiña bat hildako ikusi giñuan; hildakuak eta heriduak kamilletan pasau eta pasau; domeka atsaldetan auzoko ume guztiak gurera etortzen zittuan,
|
gurera
jolasera, eta danok begixak zabalzabalik haura ikusten. Oinddio ikusten najagok aieneka zetorren mutil rubixo baten arpegixa,, hermanos, agua, agua??
|
|
|
|
gure
jolasen
|
|
|
ditugu
|
gure
jolasak).
|
|
|
Gure gosearen adibide bat:
|
gure
jolas, joko eta apustu guztiak ogi zatiak ziren. Eta ogi zati pare bat irabazita zuena, harro, ez zen praketan kabitzen.
|
|
|
Tradiziotik datorkigun jolasa gu erabiltzen ari garen jolasetan txertatzen da,
|
gure
jolas partikularretan, denak aski antzekoak. Aitor, hain da petrala, ez dio Mirenen maitasunari berarengan finkatzen uzten, ez dio Mirenen eskaintzari bide egiten, Manuk ez bezala; Manuk uzten dio, Jainkoak fededunari bezala, existentzia enpirikorik ez duenak ez baitu erresistitzen.
|
|
|
|
Gurekin
jolasean ari zara?
|
|
2016
|
|
|
Gogoan dut behin negarrez ikusi nuen amona bat. Iloba
|
gurekin
jolasean ikusita, erabat aldatu zen egoera. Asko nabaritzen da.
|
|
|
Umeek elementu arrotz gisa ikus ez ditzaten modu bat ahalbidetzen dugu. Gertutasuna transmititzen diete
|
gurekin
jolasean edo antzezten ikusita. Esaterako, Erdi Aroko jauregi batean geundela antzezten ari ginen batean, erizaina sartu zen, eta zaldun plantak egiten hasi zen.
|
|
|
38 zituela eta ezin zuela umekerietara jostatu. Berak bai omen zekien
|
gure arteko
jolasa hasi zenetik bukatuko zela. Noiz ez, baina bukatuko zela, bai.
|
|
|
Pertsonaiak bere giza duintasunean azaltzen dituztenak, zeharo akats gabea ez den duintasunean. Zenbat heroi eta zenbat gizaki duin ageri den gure bizitzan, gure telebistan, gure irakurgaietan,
|
gure
jolasetan, horrek ematen digu, bizi garen inguruaren ukitu indoeuropar edo ukitu dolmenikoaren neurria.
|
|
|
Ahaztu dituzu
|
gure
jolasak,
|
|
2017
|
|
|
Artisaua baitzen aita, ez inondik ere, idazle tormentatua. Anaia edo ni ikustea aski, idazmakina bazterrean utzi eta
|
gurekin
jolasera batzeko. Argi eta garbi bereizten zuen zer zen benetako bizitza; eta hura, liburuetatik aparte zegoen zerbait zen beti.
|
|
|
Sendatu da?
|
Gurekin
jolas egin dezake? –hasi ziren denak galdezka.
|
|
|
Maite zuen gurekin futbolean aritzea patioan, gu zirikatzea gogoratuz bera Athleticekoa zela. Neskez galdetzen zigun,
|
gure
jolas eta elkarrizketetan sartzen zen. Inoiz gure alde atera zen irakasle edo anaiaren batekin arazoren bat izan genuenean.
|
|
|
Partidu polita zela iruditzen bazitzaien eta haiek zeregin hoberik ez bazuten, Indarrekoak ere sartu egingo ziren
|
gure
jolasean. Sartu bakarrik ez:
|
|
|
Dirurik ez genuen izaten guk garai hartan. Ezta beharrik ere, debaldekoak baitziren
|
gure
jolasak oro. Kioskorik ere ez zen barrioan, bere goxoki eta gominola eta txikle eta erregalizekin tentagarri.
|
|
|
Gauez egur zaharren soinuek kulunkatu egiten gintuzten eta egunez eginkizun xumeen lantokia zen. Inguruan, txoko eta zirrikitu ugari zegoen aukeran,
|
gure
jolasetan irudimena askatzeko. Ez ginen oso urruti ibiltzen, beti elkarrekin.
|
|
2018
|
|
|
Zenbait egunez jarraitu zuen horrela. Denbora behar izan genuen harekin adiskidetzeko; baina iritsi zen azkenik eguna, eta zenbaitetan
|
gure
jolasetan elkartu ere elkartzen zitzaigun.
|
|
|
Zuhaitzen artean ezkutalekuren bat bazuen, inondik ere, eta ez urruti; baina haren aztarrenak segitzen ahaleginak eginagatik, ez genuen aurkitu. Egunez gustura aritzen zen
|
gurekin
jolasean, baina kontu handiz gordetzen zuen bere bizilekuaren sekretua.
|
|
|
Hurrengo egunetan zirkuitu osoa, ordena ezberdinean baina, burutu ondoren ohartu nintzen gela horren gainean tabu moduko bat zegoela ezarrita, eta horrek nire amorrua eta kuriositatea piztu zituen zati berdinetan. Amorrua, ez zitzaidalako normala iruditzen, ikuspuntu etiko oso lauso batetik, Edurnerena zen esparru bakarra
|
gure
jolasetarako erabili ez izana, etxeko gainontzekoak, bere eta beraren familiaren intimitatearen gordeleku teorikoak, bata bestearen atzetik eta eskrupulurik gabe orbantzen aritu ginen bitartean.
|
|
|
|
Gurekin
jolasean dabil.
|
|
|
|
Gurekin
jolasean ez badabiltza.
|
|
2019
|
|
|
Irakasle ezagun batek deitu zidan, ea hurbilduko nintzen bertako 10 urte bitarteko haurrekin solasalditxo bat izatera, haur gehienek euskaraz egiten bazuten ere, ezin zutelako lortu etorkinen seme alaba batzuk euskaraz egitea. eta orain arte kontatutakoa azaldu nien, beraiek ere jabe zitezen, Berrobi bezalako herrien garrantziaz eta bizi izan duten aldaketaz. aitona amonak Berrobitik Beotibarrera jaitsi ziren bizitzera, Belauntzara, paper fabrikaren etxeetara (gero" gure txokoa" dantzalekua egon zen lekura, hain zuzen ere). hamabi familia bizi ziren auzotxo hartako bi etxeetan, eta gehienak euskaldunak izan arren, baziren familia erdaldun batzuk eta haurren arteko giroa guztiz erdalduna zen. 60ko hamarkada hartan, maiz joaten nintzen bertara, eta gogoratzen dudanaren arabera erdara zen
|
gure
jolasetako ohiko hizkuntza. Bertan jaio eta urte luzez bizitutakoen artean, badira, gaur egun, euskaraz tutik ere ez dakitenak, nahiz eta beraien seme alabak euskal hiztun primerakoak izan. eta garbi dago zergatik ez zuten ikasi.
|
|
|
Gure digestio aparatuek onartzeko moduko sukaldaritza mendebaldarra eskura bagenuen ere, guretzat askoz ere interesgarriagoa zen Chongqingeko sukaldaritzaz gozatzea eta dena dastatzeari ekin genion. Gehienak jaki minak zirenez, jangelatik bizirik ateratzea bilakatu zen
|
gure
jolas dibertigarriena. Noizean behin, pikantea gure digestio aparatua baino indartsuagoa izaten zen eta halakoetan komunerako bidea hartu behar izaten genuen harik eta" Fortasec" batek berriro martxan jartzen gintuen arte.
|
|
|
Hala, tirriki tarraka, nire gaineko kargak moteldutako tiro hotsak lagun, ikazkinaren baserriraino iritsi nindunan. Baserria Azkarte deritzan mendiaren magalean zegonan, behinola, umeak ginela,
|
gure
jolas arduragabeen lekua. Beste garai batzuk zitunan:
|
|
|
|
gure
jolas nagusia.
|
|
|
Ane eta biok estu eta larri baikeunden. Gure ikasgelako umeek" marimutil" esaten ziguten eta gu jotzen saiatzen ziren (alferrik, Ane borrokan denak baino gehiago baitzen), eta neskek ez zuten
|
gurekin
jolasean ibili nahi etxean esan zietelako gu" influentzia txarra" ginela. Eliren amak, Eli zen gure ikasgelako neskarik popularrena, gure amari esan zion ez zuela nahi haren alaba gu bezalako" bitxo" batzuekin ibiltzea.
|
|
2020
|
|
|
Irakurtzen jarraitu aurretik,
|
gurekin
jolasa partekatzeko, testua laguntzen duten barne banaketak ikuskatu eta horien inguruko gogoeta txikia egitea proposatzen dizuegu; zein herrialde edo kontinentetan kokatuko liratekeen asmatzen saiatuz esaterako.
|
|
|
Bai.
|
Guk
jolas egin eta irabazi genuen.
|
|
2021
|
|
|
Eta zer ekarriko. Debatik nire sustraiak eta bizipenak, semeei transmititu dizkiedala uste dudanak, eramango nituzke. Umeok
|
gure
jolasekin kalean geneukan askatasun hori, dantza klaseak Txaro Garaterekin eta txistuarenak bere anaia Jose Antoniorekin, biei ala biei izugarri eskertzen diet hainbeste oroitzapen on. Don Anastasio apaizarekin egiten genituen txangoak, hainbeste gozatu nituen San Roke jaiak…Suitzatik lanbide ikasketarako sistema ekarriko nuke, gaur egun munduko zati handi batean erreferente dena.
|
|
|
Gurasoek abereekin lanean ematen zuten eguna, eta, sarritan, gure zaintzaz aitita amamak arduratzen ziren batez ere. Haiengandik ikasi genuen animalia txikiak jagoten, soroan lan errazak egiten,
|
gure
jolasetarako tresnak lantzen, otoitz egiten, kantatzen, karta jokoan. Eta, horrez gainera, hainbat entretenimenduz gozarazi ziguten; aipagarriena, haien istorioak eta kontatzen zizkiguten ipuin zoragarriak entzutea.
|
|
|
«Askotan beste hizkuntzetakoak hartzen ibiltzen gara, moldatzen... Garrantzitsua da
|
gure
jolasak edukitzea euskaraz, eta euskaraz jolastea», dio Azedok. Beste hainbat laguntzaile izan ditu liburua sortzeko prozesuan:
|
|
|
Han dabil beti, patatetan interesa baleuka bezala, ni eguzkitan narrugorri ikusteko dela ondo ez bageneki biok.
|
Gure arteko
jolas pribatua.
|
|
|
Baina gutxi gorabehera imajina dezazuen, hona hemen
|
gure
jolas horietako batzuk, geuri bakarrik grazia egiten digutenak eta orduetan entretenituta izan gaituztenak: euskararen batasunaren prozesua kontatzea, Mafaldaren esaldiak erabilita142; Coppolaren Aitajauna euskal literaturari lotutako jendearekin imajinatzea (antz fisikoak bilatzen genituen baina bestelakoa aurkitzen baduzue, bikoitza balio du); literatura unibertsaleko klasikoen tituluak itzultzea, gaztelaniatik euskarara, ahalik eta euskararik arraroena eta ulergaitzena erabilita143; literaturari lotutako elkarrizketa imajinarioak egiteko elkarizketatu arraroak proposatzea, Martuteneko ihesaldiko baflea bezalakoak144; euskal literaturaren historia kontatzea Friends telesaileko dialogoekin145; koreografia musikal bat asmatzea Nora ez dakizun hori liburuko kritika txarrena taularatzeko, eta nire faboritoa, Gabriel Aresti eta Malcolm X elkarren lagun egiten imajinatzea, taberna batean, munduaren kontrako kolerak konpartitzen dituzten bitartean, gero eta mozkorrago, Otxarkoagako jaietan.
|
|
|
|
Gure arteko
jolasa genuen, arau garbi batekin jolasten genuena:
|
|
|
Frankismoaren azken urteetako baby boom aren garaia zen, eta 80ko hamarkadan kaleak haur eta gaztez beteta zeuden. Ez zegoen
|
gure
jolaserako leku mugaturik. Eta ez geunden gurasoen edo zaintzaileen begirada pean ere.
|
|
2022
|
|
|
Eta batik bat, posible dela (eta posible egin izan dugula) sinesteko. Akaso ez da izango, baina hori da
|
gure
jolas zelaia.
|
|
|
Leire Palaciosek eta biok elkarrizketa desberdinak egingo ditugu.
|
Gure arteko
jolasarekin jarraituko dugu, euskal kulturaren munduaren berri emateko.
|
|
|
–Gurutze bide bat, Kristoren gurutziltzaketa –esan du Txemak Cesteroren pentsamenduei igarriz– Alu hori
|
gurekin
jolasean ari da. Goian heriotza dago, azken geltokia.
|
|
|
" Nire gurasoak pandemia hasi aurreko haiexek al dira? Gurekin etxean, gurekin ikasten,
|
gurekin
jolasean, gurekin kezkatuta. Serio serio hitz egiten digute gertatzen ari denaz; heriotza eta gaixotzeko arriskua aipatzen dizkigute.
|
|
2023
|
|
|
Esaterako, Lutxik, dagoeneko, euskaraz ere ez daki. Nik gogoratzen dut txikitan
|
gurekin
jolasean eta, guk bezala, gaztelera ia ez zekiela. Egun, berriz, ez da gauza izan hitz pare bat lotzeko ere... ze gauzak!
|
|
|
Alfa belaunaldia, 2010etik aurrera jaiotakoak, dagoeneko ez dira kalean jolasten gurasoek egiten zuten bezala, nahiago dute etxean jokatu. 19 covid aren pandemia baino lehen, Jostailuaren Institutu Teknologikoak (AIJU) bere ‘3.0 2018 2019’ gidan aitortu zuen
|
gure
jolas denboraren %40 baino gehiago kalean ematen genuela, baina gure seme alabek ia ez zutela denbora librearen %14 erabiltzen. Eta orain, ez askoz gehiago.
|
|
|
Inork ezin dit eragotzi nire herrialdera itzultzea. Ortega
|
gurekin
jolasean ari da, gu AEBetan gera gaitezen eta Nikaraguari bizkarra eman diezaiogun. Oker dabil.
|
|
|
Malabarak oso erraz jausten dira; orduan, bost edo zazpi pilotarekin ari bagara, jendea adi adi egoten da.
|
Guretzat
jolas bat da. Publikoa harritzea eta gu horretan mantentzea:
|
|
|
" Gure etxean maleta ateratzea zen mozorroa ateratzea.
|
Gure
jolasa izaten zen antzerkia egitea eta bomba pasatzen genuen. Aita ere zalea zen, zine kamera bat zuen eta dena grabatzen zuen.
|