2002
|
|
Gertaerek eragin nabarmena dute biltzaile amateurrengan eta aditu gutxikoengan, bai eta haien familia edo adiskidetasun ingurunean ere. Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak emandako datuen arabera,
|
gure
herrialdean urtean hamar intoxikazio izaten dira, batez beste, perretxiko pozoitsuak jateagatik. Oro har, perretxikoak kontsumitzeko arriskua ez da kuantitatiboki handia salmenta bolumenarekiko, bai, ordea, maila kualitatiboan edo arriskugarri gerta daitekeenean.
|
|
Konketak, hozkailuak, hustubideak eta komunak dira ohikoenak. Ezbairik gabe, gure etxeetako leku horietan eta beste batzuetan, mikroorganismoen presentziari mesede egiten dio
|
gure
herrialdeko urte zati handi batean giro tenperatura nahiko handiak. Tenperatura horri esker, besteak beste, asko ugaritzen da.
|
2003
|
|
|
Gure
herrialdean urtean 16.000 pertsona inguru hiltzen omen dira miokardio infartu bat jasan ondorengo minutuetan laguntza espezializaturik jaso gabe.
|
|
Adin horretan, nerabeen %15 eta adin nagusiko gazteen %15 ohiko erretzailea da.
|
Gure
herrialdean urtean 55.000 pertsona inguru hiltzen dira tabakoak zuzenean eragindako gaixotasunengatik. Espainiak bat egin du munduko herrialde nagusiekin ohituraren aurkako borrokan.
|
|
Alde horretatik, bizkarreko mina duten pertsonen %50ek baino gehiagok hernia diskala garatuko zutela kalkulatu zuten. Espainiari dagokionez, adituek adierazi zuten
|
gure
herrialdean urtean 3.400 ebakuntza inguru egiten direla gerrialdeko hernia diskalean, 20.000 laneguneko galerarekin, eta gainera erantsi zuten gerrialdeko minak 650.000 kontsulta eragiten dizkiela mediku orokorrei edo espezialistei, eta horrek erakusten duela hernia diskalaren kostu sozio-sanitarioa. Diskoaren endekapena Disko hernia ornogabearen endekapenak eragindako lesio edo anomalia bat da, zuntz eraztun periferiko batek eta erdiko nukleo mamitsu batek osatua.
|
2004
|
|
|
Gure
herrialdean urtean bertan behera utzitako 200.000 maskotetatik asko oparitzen dira Gabonetarako
|
2008
|
|
ENRICA azterlanaren bidez, gaixotasun kardiobaskularren jatorria bilatuko da. Gaixotasun horiek
|
gure
herrialdean urtean ia 300.000 heriotza eragiten dituzte, bizi ohiturei lotutako arrisku kardiobaskularreko faktoreak barne hartuta, hala nola tabakismoa, alkohol kontsumoa edo sedentarismoa; arrisku kardiobaskular biologikoko faktoreak (presio arteriala, kolesterola edo diabetea); gorputz masaren indizea (GMI) neurtzea; eta ohitura dietetikoen historia. Datu horiek aztertuta, AESANen arabera, Espainiako populazio helduaren arrisku kardiobaskularreko faktore nagusien ezagutza epidemiologiko “fidagarria” lortuko da.
|
2012
|
|
Guztira 109.074 txakur utzi ziren Espainian, 2010ean bakarrik, Affinity Fundazioak konpainiako animaliak abandonatzeari buruz egindako ikerketaren arabera. Guardia Zibilak, berriz, 13.004 salaketa egin zituen 2011n animalien aurkako tratu txarrei buruz, eta ehun pertsona inguru (97) atxilotu edo egotzi zituzten
|
gure
herrialdean urte horretan bertan animalien aurkako portaera krudelengatik. Kolpeak, lesio fisikoak, gehiegizko garrasiak eta zakurra uztea dira maskota batek jasan ditzakeen kalte eta krudelen adibide bakarrak.
|
|
Brian Costelloe Guztira 109.074 txakur utzi ziren Espainian, 2010ean bakarrik, Affinity Fundazioak konpainiako animaliak abandonatzeari buruz egindako ikerketaren arabera. Tratu txarrak jasaten dituen txakur batentzat, edozein zaratak izua eragin dezake Guardia Zibilak, berriz, 13.004 salaketa egin zituen 2011n animalien aurkako tratu txarrei buruz, eta ehun pertsona inguru (97) atxilotu edo egotzi zituzten
|
gure
herrialdean urte horretan bertan animalien aurkako portaera krudelengatik. Zigor Kodeak zakurrak babesten ditu tratu txarren aurrean, eta delitu gisa tipifikatzen ditu “etxeko animalien eta animalia maitagarrien” aurkako abusuzko jokabideak.
|
2013
|
|
Era berean, nabarmentzekoa da Espainiako haur eta nerabeen %14k obesitatea duela eta %25ek gehiegizko pisua. «Kontuan hartuta
|
gure
herrialdean urtez urte etengabe handitzen ari direla gehiegizko pisua eta obesitatea, uste dugu biztanleria ez dagoela behar bezala kontzientziatuta eta, beraz, gaizki jaten jarraitzen dugula», dio Susana Monereo doktoreak, Obesitatea Aztertzeko Espainiako Elkarteko (SEEDO) idazkari nagusiak. Espainiako haur eta nerabeen %14k obesitatea du, eta %25ek gehiegizko pisua.
|
2015
|
|
sai zuria (Neophron percnopterus) «arriskuan» dago (EN); ugatzak (Gypaetus barbatus) eta sai beltza (Aegypius monachus) «ia mehatxatuta» daude; eta buitre txikia (Gleus) Egoera hori azaltzen dute hegazti nekrofago horiek eta Eurasiako populazioek berezkoak dituzten beste arazo batzuek, hala nola, sarraskiaren urritasunak, pozoitzeak edo etxeko abereen gaixotasunak (diklofenakoa) tratatzeko sendagaiak erabiltzeak. SEO/ BirdLife ko adituek linea elektrikoen arazoa ere nabarmentzen dute,
|
gure
herrialdean urtean milioi bat hegazti baino gehiago hiltzen baitituzte. Amuzki pozoituak erabiltzeak, Espainian delitutzat jotzen denak, hainbat espezie hiltzen ditu, bereziki hegazti harrapari sarraskijaleak.
|
2018
|
|
Eta ez hori bakarrik:
|
gure
herrialdean urtean 210 milioi kilo piper fresko baino gehiago kontsumitzen ditugu eta kontserba industria garrantzitsu bat ere badago, tokiko laboreekin eta inportazio laboreekin lan egiten duena. Merkaturatzen diren piper ontziratu asko, antzina bezala, Amerikatik datoz.
|
2022
|
|
Gaur egun, Espainian diabetesa duten sei milioi pertsonetatik bik ez dakite horrelakoak direla. “Hori oso larria da; izan ere, ezjakintasun horrek heriotza tasa handitzen du, eta
|
gure
herrialdean urtean 25.000 pertsona hiltzen dira diabetesagatik”, adierazi du Maderuelok. Heriotza horietatik guztietatik, %50 eta %80 artean kardiopatien eta istripu kardiobaskularren ondorio dira.
|