|
2000
|
|
|
Hala ere krisialdietatik beti sortzen ei da zerbait berria. Azurmendik
|
gure
errealitateaz egiten duen gogoeta da, gizarte honetako arazo eta kontraesanak agerian jartzen dituena. Ez du irtenbide majikorik eskaintzeko asmorik, bai ordea ohituren poderioz egiatzat dauzkagun hainbat topiko zalantzan jartzekoa.
|
|
|
Sarrionandiak,
|
gure
errealitate kulturalaren beste aldean dabil aztarrika. " Zeharo onarturik ditugun errito, jokaera eta ikusmoldeei buelta ematen saiatzen da, ironia, alegoria, pastiche eta bere literatur ezagutzak eskaintzen dizkion baliabide anitzen bidez."
|
|
|
Interpretatu egiten ditu errebelazioa omen den ikuspegitik, eta ez bakarrik izakiak eta gizakiak nolakoak diren, nola aritu behar diren baizik, etanola amaituko omen diren ere.
|
Gure inguruko
errealitateari buruz aritzeko unean, fedearen oinarria eskatzen du erlijioak, sinesmen itsua, bizitzaren ikaspenean eta irakaspenean frogaezina dena. Sinesmena den edo sineskeria den, nork erabaki behar du?
|
|
|
Otamendirenean aldian behin indar bereziz ageri zaigu, Lekuonarenean maizago, eta ia aro guztietan, balio desberdinez. Ilargiaren eskolan liburuan lehenengoz aztertu zen
|
gurean
errealitatea hausnarketa estetiko gisa. Hartan kontenplazioak ez zeraman hasperenera, zehaztasunera baizik, Lekuonaren esateko dotoreziak areagotu baino egiten ez duen sentsualismoan hala ere:
|
|
2001
|
|
|
Gezurra badirudi ere, dokumentalak madarikazio bat darama berarekin. Ikusleok oso gutxitan gaude prest 750 pezeta ordaintzeko
|
gure
errealitatetik ihes egiten laguntzen ez digun filma ikusteagatik. Merkatuaren arauari jarraituz, sailkapena gureganatuta dugu aspalditik:
|
|
|
Ikusleok pantaila handian bilatzen duguna
|
gure
errealitatea ahazten lagunduko digun ametsa da. Dokumentalek, berriz, errealitate hori gure begi aurrean jartzen dutenez, zokoratzeko tentaldian erortzen gara etengabe.
|
|
|
EZIN ditugu orrialde honetan euskal zinemaren arazoak aztertu eta gainera aski ezagunak ditugu. Horregatik, euskal luzemetrai bat pantaila handian ikustea amets bat iruditzen bazaigu,
|
gure
errealitatea (historia, artea, folklorea, eta abar) ezagutarazteko asmoz burututako dokumental bat ekoiztea amesgaizto bat bihur daiteke. Are gehiago, gaurko bereizketa politikoa kontuan hartzen badugu.
|
|
|
Are gehiago, gaurko bereizketa politikoa kontuan hartzen badugu. Hala ere," Ama Lur" eta" Ikuska" sailak jorratutako bideari jarraituz, ETB izan zitekeen
|
gure
errealitateari buruzko interpretazioa landuko lukeen esparrurik aproposena. Dagoeneko zenbait lan eskaini badigu ere, ETBk garbi eduki behar du ez dela sortu Tamararen kanta buruz ikas dezagun, gure herriaren identitateari eusteko eta egunero garatzen dugun nortasunaren lekuko izateko baizik.
|
|
|
Bere pertsonaiak bakarrik sentitzen jarraitzen dute, heriotzaren aurrean beldurra izaten, ezinezko amodioak itxaroten,... irakurlea hunkitzen. Egileak funtsezko zaizkigun gaiak ukitzen jarraitzen du, bizitzarekin duen konpromisoari erantzuten,
|
gure
errealitatea erromantizatzen, Novalis ek esango lukeen moduan.
|
|
|
Ahalegindu gara ikastaroetan, liburuetan eta gure lankide jakintsuei entzundizkiegun ideia teoriko batzuei itxura ematen, eta
|
gure
errealitatera ekartzen; eta, dirudienez, gure gaitasun mugatuari dagokion funtzionatzeko era eragingarria aurkitu dugu, proiektuan ibili garenok konbentzitu gaituen funtzionamendua, bederen.
|
|
|
Oso kuriosoa da nobela modernoaren ibilbide horren zilegitasunaz eta atzeraezintasunaz teorizatu eta, areago, aldarrikatu duten zenbait ahots kualifikatureniritzi kontraesankorrak konstatatzea. Esate baterako, Txuma Lasagabasterrekgurean euskal nobelaren errepresentazio gaitasunaz agertu dituen zalantzak, hauda,
|
gure
errealitatea irudikatzeko orduan euskal nobelagintzak betetako zereginaz: «Parece como si los narradores tuvieran miedo a enfrentarse con la realidad historico social». Izan ere, esperimentazio formal eta teknikoak beste hizkuntzetako nobelagintzarekin homologatu bai, baina euskal nobelagintzak bizi dugun gizartearenahalegin eta nekea, idealak eta porrotak islatzen al ditu?
|
|
|
[...] literatura errealista aldi berean simulakro bat da (ez da errealitatea), debaldekoahalegina (fantasia hutsa ere irakurleari ez litzaioke irrealagoa egingo) etasofistikaziorik puntakoena (errealitatea fabrikatu
|
gure
errealitateaz baliatuz, haukonplikazioa!)[...] Egiaren etsai izatetik urrun, fikzioa egiaren azpiproduktu batbaino ez da: Iliada irekitzea aski da fikzioan sar gaitezen, esaten den bezala, iparragaltzeko; alde bakarra ondokoa da, alegia, [irakurri eta gero] ez dugula sinesten.Badira zenbait gizarte, zeintzuetan liburua itxitakoan oraindik sinetsi egiten zaion, eta beste batzuk, zeintzuetan sinesten ez zaion15.
|
|
|
Aldatu ez dena, Saizarbitoriaren nobelen oinarrian dagoen gizatasuna da.Bere pertsonaiak bakarrik sentitzen jarraitzen dute, heriotzaren aurrean beldurraizaten, ezinezko amodioak itxaroten... irakurlea hunkitzen. Egileak funtsezkozaizkigun gaiak ukitzen jarraitzen du, bizitzarekin duen konpromisoari erantzuten,
|
gure
errealitatea erromantizatzen, Novalis ek esango lukeen moduan.
|
|
|
|
Gure
errealitatean deskribatzen diren bost sentimenen artean, (ukimena, ikusmena, dastamena, usaimena eta entzumena) segur aski usaimena da gutxien ikertu eta sistematizatu dena. Esate baterako, ikusmenari dagokionez, koloreak arte modura daude garatuta:
|
|
2002
|
|
|
Esango diot baietz, badakidala non bizi naizen, badakidala ETA hor dagoela, izugarrizko ahalmenarekin dena kutsatzeko, geure arteko harremanak usteltzeko, badakidala alderdi horietako batzuk abertzaleak direla eta besteak ez, eta zoritxarrez marra hori gaindiezina bihurtu dela hainbat jenderentzat.
|
Gure
errealitatearen marrazkia osatu bitartean, beste gauza ilun asko esango nioke. Baina, noizbehinka ona izaten da geure etxetik atera eta begiratzea zer egiten duten beste tokietan.
|
|
|
Modu batean edo bestean, orden erlijiosoek
|
gurearen
errealitate paralelo bat bizi izan dute, eta egungo gizarteak hurbil duen arazo batekin topo egin dute dagoeneko: arazo demografikoa.
|
|
|
Gurean, ikerketa filologikoek eta linguistikoek lehentasuna izan dute eta literatur ikerketek leku marjinala izan dute irakaskuntzan. Hori da
|
gure
errealitatea eta etorkizuneko erronka: euskal literatur ikerketak berritu eta bultzatzea.
|
|
|
Gure literatura, oro har, beste literaturekin homologatuta dago. Kanpoko idazleek, agenteek nahiz editoreek gero eta gertuagotik ezagutzen dute
|
gure
errealitatea eta gure uretara hurbiltzen dira sarea botatzeko asmoz. Horrek zerbait adierazten du.
|
|
|
Zenbait pertsonaia eta egoerari esker, garai haren argazkia ikus dezakegu, deskribapen historiko hutsetik haratago joan eta biztanle aztoratu horien bizipenetan sartu nahi duen argazkia. Hizkera zuzenaz eta ironia dosi handiez, iraganeko eta oraingo
|
gure
errealitatea aztertzen du Kilkerra eta roulotteak.
|
|
|
gizarte egitateen sorrera etaegituraketa prozesuei buruz aritzean, lagungarri zaigu, ikertzaileak berak beregizartearen baitan ikertzeagatik izan ditzakeen aurreiritzi eta distortsioen aurreanerne egoteko. Prozesu horien bitartez uler dezakegu
|
gure
errealitatea ere prozesuhistoriko batean sortua dela, eta gure buruak prozesu horren parte direla. Horrekeragin zuzena du, noski, antzinako gizarteengana luzatzen dugun begiradan19.Bestalde, oso interesgarriak iruditzen zaizkigu soziologiaren mundutik ikertzailearen eta ikerketa objektuaren arteko harremanei buruz garatutako hausnarketakere20 Azkenik, antropologiak gizarte antolaketa haiek, begiratzeko?
|
|
|
Erdaraz sortzen dena euskarara" itzultzen" da. Aipatutako dibertsifikatzean, titulazio mapa berrietan titulazio batzuk euskaraz sor daitezke, kalitatez eskain daitezkeenak, eta
|
gure
errealitatera lotuta daudenak. Hori litzateke UPV/EHUko Euskarare n
|
|
|
gero eta gutxiago dira, eta, gainera, ezga rrantzi handiena daukatenak. Gure esperientziak erakutsi digu arlo honetan zailtasun nagusia material pedagogikoan badatza ere, beste lekuetan dauden esperientzietan oinarrituta posible dela
|
gure
errealitatera egokitzea, eta gainera malgutasun handiarekin.
|
|
2003
|
|
|
Ez,
|
guk
errealitatea ikusten dugu eta gaur egungo Euskal Herria ez dugu gustuko, bere herri eskubideak ez zaizkiolako onartzen. Guk sinesten dugu Euskal Herria existitzen dela eta beste edozein herri bere eskubide guztiekin bizi den bezala, guk ere eskubide guztiak izan nahi ditugu.
|
|
|
Halaber, euskal gizartearen borondateari zor zaion errespetua, Estatuarekin batasunerako edo behin betiko banaketarako giltzarri izango da. Borondate hori oinarri izanik, Ibarretxeren proposamenak atxikimendu askea dakarkigu, euskal gizarteak Estatuarekin egun duen harreman politikoa hobetu eta sakondu nahian;
|
gure
errealitate politikoa Estatuko errealitate politikoan txertatu nahian alegia, elkarren arteko errespetuan. Hau guztia Ezker Batuak (IU) historikoki proposatu izan duen Estatu Federalaren egitasmoan biltzen da.
|
|
|
Erlijioa zalantzan jarri zenean poesia izan zen bidea. Garai honetan,
|
gure inguruko
errealitateari buruzko galderak egitearekin konformatu behar dugu, egungo idazlearen betebeharretako bat errealitateari buruzko galderak egitea da.
|
|
|
Borrokarik ezean, ez zen segur aski deus izanen gure herrietan. Alta,
|
gure
errealitatea ikertzean, argi da azken hogeita hamar urteotan euskara adibidez galdu dela. Funtsean, borroka armatuaren inguruko eztabaidek gainerako euskal gaien garapena ito dutela onartzekoa genuke.
|
|
2004
|
|
|
Fikziozko eleberria da, baina
|
gure
errealitatea oso presente dago. Zerk bultzatu zaitu hau bezalako nobela bat idaztera?
|
|
|
Berau betaurreko arrosekin edo beltzekin ikus dezakezu. Nire helburua ahalik eta thriller eraginkorrena egitea zen, eta
|
gure
errealitatea betaurreko beltzez begiratzea erabaki dut. Izan ere, euskal kultur industriak thriller on bat idazteko lain iluntasun ematen du.
|
|
|
jakina, nola lotuko ditugu bada hain modu estu eta gogor horretan hizkuntza, pentsaera eta herritasuna euskal? Berak hitzetik hortzera darabilen totalitarismo horren asmatzaileek gure herrian etnozidioa azken bururaino eraman ondoren, nola hasiko gara bada
|
gu
errealitate ñabar hau euskaldun huts bihurtu nahirik. Jainkoarren!
|
|
|
a) haurraren familia hizkuntza; b) eskola inguruko hizkuntza egoera; c) hizkuntzaren beraren egoera; d) irakaslegoaren prestakuntza; e) hizkuntzarekiko gurasoen jarrera. 4) Programaketa bat baino gehiago eskaini behar ditugu,
|
gure
errealitate askotarikoari egokituak.467
|
|
|
Zientziaren historian, zientzialari ospetsu batzuek (Bohrrek eta Einsteinek, adibidez) zientziaren aurrerakuntza garaikideak ulertzeko (mekanika kuantikokoeta fisika erlatibistako aurrerakuntzak, esate baterako) nolabaiteko munduarenikuspegi berria behar zela ikusi zuten, nolabait bazela
|
gure
errealitate arruntarenfundamentazioan halako logika misteriotsu, bitxi edo espiritual bat (honi buruzzientifiko ospetsu horien entseguen antologia bat irakurtzeko, ikus Wilber 1994). Adibidez, Newtonen hitzetan unibertsoa objektu solidoen bidez osaturik zegoen, eta horien funtzionamendua, lege fisiko konkretu batzuei loturik zegoen; XIX.mendearen hasieratik fenomeno elektromagnetikoak aztertzen h... objektu terminoa erabili beharrean eremu terminoa erabiltzen hasi zen.
|
|
|
Konplizitatea honela formulatzen da: euskal literatura delitua da; euskal nazioa eta euskal literatura eraikitzearen delituan partaideak garenez gero asumitu behar dugu
|
gure
errealitate politiko kultural berezia, dramatikoa, gure marginazioa, gure arteko elkartasun derrigorrezkoa.
|
|
|
Guk ezin dugu pentsamendu unibertsaleko metodo eta sistemak moda legez asumitzen dituen kritika mota proposatu,
|
gure
errealitate estuaren baldintza objektiboak aintzat hartzen ez dituelako. Gure hizkuntza minorizaturik dagoelarik, herri independentziarik ez dugularik, ezin dugu etnozentrismoan errefuxiatu, baina kritika unibertsitarioaren epigono papera hartu ere ez.
|
|
|
|
Gure
errealitatera etorriz, aitortu beharra dago osokaskarra izan dela azken bi hamarkadetako jarduera. Honela labur genezake:
|
|
|
Hartara, mintza ezin daitekeenaz isilduz, propedeutika eta zuhurtasun sano bezain beharrezko bat praktikatzeaz gainera,
|
gure
errealitateaz (honago eta haratago, gorago eta beherago) eta misterioaz hobeki jabetzen gara. Kontenplazio isilean antzeman (gogo bihotzaren begiez) diezaiokegu mistiko denari, honek bere burua agertzen duenean eta agertzen duen neurrian.
|
|
2005
|
|
|
Beste lurralde batzuetan zer egin den arakatu ostean, antzeko errezetak proposatuko dira, beharbada. Gainerakoek izandako porrotez zein arrakastaz burututakoez ikas dezagun nahi beste, baina
|
gure
errealitatea kontuan eta gizartea oso gogoan, guk asmatzea da kontua. Aldaketa garaia da, erabaki estrategiko berriak hartzeko sasoia da.
|
|
|
–Hori beste gauza bat dun, Ines,. Goenkale, k ongi baino hobeto adierazten baitigu zer nolakoa den
|
gure
errealitatea, eta komunistaren lehen eginbeharra errealitatearen berri jakitea baita, mundua noizbait hankaz gora jartzeko. Ez nahastu niri gauzak.
|
|
|
Eskolen antolaketan eragiten duen alderdi bakoitzari buruzko deskribapenorokorra egin dugu, baina ez dugu baztertu behar
|
gure
errealitate sozialak ereeragin handia izan duela hezkuntzan.
|
|
2006
|
|
|
Euskal politika ere erabat hipotekatuta egon da eta dago oraindik independentzia estrategiaren mamupean. Ez al da iritsi ordua mamuak uxatzeko eta printze ederrei itxaroten egon beharrean,
|
gure
errealitate anitza onartzeko akats eta guzti, eta horrela, garen moduan esertzea mahai batean eta ahalegintxo bat egitea ea nola hobetu dezakegun gure gizarte euskaldun hau?
|
|
|
Ez gara gogogabetuak horregatik.
|
Gure
errealitatean hildako eta zauritu asko dago. Normalizazio prozesua martxan dago baina gure jendeak 20 edo 22 ordu ematen ditu isolamenduan.
|
|
|
Hori dena ijito ikuspegitik, ijito jarraibideen arabera, lorpena eraginkorra izan dadin: derrigorrezkoa baita
|
gure
errealitatea ezagutzea: ijito gara.
|
|
|
Izan ere, gauza bat daeskubide legez euskaldunok nazio bat izateko eta autodeterminatzeko eskubideaizatea eta horren alde lan egitea (gorago hizpide izan dugun ekitearen eta erresistentziaren jarrera hemen kokatuko litzateke) eta beste bat ea nazio horren eraikuntzalanak nora garamatzan, azkenean, entzun berri diogunez? ez ote dugun etxeabaino harresia eraikiko eta
|
gure
errealitate anitzei lekua eman beharrean, ez oteditugun errealitate anitz horiek kanpoan utziko, kontzeptu, batasunzale, batenlemapean.
|
|
|
Jokin Muñozek 2005eko martxoan Iruñeko Hizkuntza Eskolan emandako hitzaldiaz ari naiz.Volgako Batelariek hitzaldi horren testua argitara eman zuten beraien Interneteko orrian (http://www.eibar.org/blogak/ volga) eta euskarri horretan bertan bidea ireki zitzaion Muñozek euskalidazleek
|
gure
errealitate mikatzari bizkarra eman diotela salatzeaz batera abiatu zuen eztabaidari (ikus, besteak beste, Gotzon Barandiaranek nahiz Mikel Hernandez Abaituak erantzundakoa). Eztabaida horretan sartzeko inongo asmo barik, arazoa kronologikoki zabalagoa (edota endemikoagoa) ez ote den ere bada eztabaidagarri; alegia, isiltasunerako joera horrek ez ote du gure literatura berehastapenetatik beretik ... Sarrionandiak berak badauka galdera honentzako erantzunik (irakurbitez, esaterako, Hitzen ondoeza bildumako. Literatura lausoa?,. Isiltasuna?
|
|
|
Inguru euskaldunetako eta erdaldunetako haurrak elkartuta, askotan erdara ama hizkuntza dutenen hizkuntza joera nagusitzen da, eta urte osoan ia erdaraz hitzik esaten ez duten haurrek, orduantxe praktikatzen dute eskolan ikasitakoa. Eta ez da harritzekoa,
|
gure
errealitate soziolinguistikoa ezagututa.
|
|
|
haur literatura, eta noski helduen literatura, baina baita ere ikasmateriala. Hori da
|
gure
errealitatea.
|
|
|
Kontatzen dituan istorioak sekulako tentelkeria, txaldankeria eta lerdokeria sinestezinak dituk, eta istorio ziztrin horiek" biltzen" dituen" eleberria" azkenean loturarik batere gabeko gertaera txepel zenbaiten pilaketa axolagabea besterik ez duk. Ez dik ezer iradokitzen, ez dik erreferentzia metaliterariorik batere, ez dik inolako teknika literario berezirik, ez dik
|
gure inguruko
errealitatea islatzen, eta gure ingurukoa ez denik ere ez, ez dik batasunik ere, ez dik ezer... Tira, ezer izatekotan ere, ondoriozko ikasbide merkea dik, guztiz erreakzionarioa gainera bera, atzeratua, atzerakoia, lerdoa eta ustela hori ere:
|
|
|
Hala izango zen, noski; baina ez bide zen konturatzen, edo ez zuen ikusi nahi, niretzat gero eta garbiago zegoena: oroitzapeneko ustezko akatsak ez zirela paperen desordenaren ondorioa; eta Zamariaren agerpen errekurrentea, orrialde horietako une ongi aukeratutakoetan, berau bihurtzen zutela,
|
gure
errealitatea batere ezagutzen ez duen irakurlearentzat –eta haientzat zen liburua, inondik ere–, pertsonaia desatsegin, desgaraiko eta desegoki: politikarako ez gauza, hitz batez.
|
|
2007
|
|
|
Etsipen puntu bat daukazu
|
gure
errealitatearekin?
|
|
|
Orain modu zehatzagoan dakigu lehendik sumatzen genuena: zorionekoeuskal erroak ez omen digu balio
|
gure
errealitate nazionala zuzen ulertzeko. Orain, errorik gabe, euskal ik gabe, euskalduntasunik gabe, demokraziaren izenean, nazio estatuek ezarri diguten ideologiara errenditu behar dugu nahitaez, edo bestela, interpretazio eremua murrizten ez duen hitzen bat asmatu.
|
|
|
|
Gure
errealitate pertzepzioan, ezagutza prozesuan eta nortasunaren eratzearenoinarrian datzan jakintza, komunikazio eta emozio prozesuak aztertuko dituenikerketa baten premia larria da. Herrialdeen edo ikertutako komunitateetako taldeenberariazko tradizioan egon badauden hutsuneak aztertzea beharrezkoa da, baitaerakundeek ezarritako mugek duten eragina hobeki ulertarazten lagunduko dutengaien azterketa ere.
|
|
|
Jarduera horietan kultur gatazkak aurkitzen ditugu, guztietan gure nortasunaindartu ahal dugu, gure kultura nagusitu,
|
gure
errealitatea gauzatu eta hedatu. Askotan nahita eta gogoz egin ere:
|
|
|
Diskurtsoak errealitatea mugatzen duela esan ohi da, horren bitartez eraikiegiten ditugula
|
gure
errealitateak. Hala da, bai, baina ez modu mekaniko itxi batean, ez gizartean agertzen eta plazaratzen diren beste diskurtso eta beste errealitateekin lehian aritu barik.
|
|
|
Zeinek sinets dezake hori bizi garen moduan etatankeran bizi izanik? Zeinek,
|
gure
errealitate nazionalaren egoera axal axaletikezagututa. Inork ez.
|
|
|
jarduera pedagogiko eta hezkuntza linguistiko ororen berezko alde etikoak, gure kasuan, euskal hezkuntzaren beraren zentzu etiko orohartzaileaz galdetzera garamatza eta, bide batez, baita bertan euskarak betetzen duen edota bete lukeen paperaz hausnartzera ere. Kontua da, bada, aniztasun antropologikoaren diskurtso teorikoa
|
gure
errealitatera ekarri beharra dagoela eta, orduan, ezinbestean hitz egin behar dugula giza eskubide orokorren baitan kokatu eta ulertu beharreko euskal hezkuntza, hizkuntz eta kultur eskubideez. Horrela, bada, eta etika komunikatiboaren haritik, beharrezkoa dirudi gure euskal hezkuntza elebiduna, funtsean, elebitasunerako euskal hezkuntza bezala planteatzea, zeinak egiazko —bazterketarik gabeko eta baldintza berdinetan gauzatutako— elkarrizketa ahalbidetuko duen.
|
|
2008
|
|
|
Litekeena da, orain gutxi Elzori irakurri nionagatik, hedabideetan alderdi ezkorrenak argitaratzeko joerak
|
gure
errealitatearen pertzeptzioa guztiz ezkor bilakatzea. Areago, gure adimena kamustu eta hedabideetan agertzen ez denik ez ikusi ere egitea.
|
|
|
–Hizkuntza batek aurrera egin ahal izateko, gizarte errealitatearen edukia hizkuntza horretan sortu behar da.
|
Gure
errealitaterik nagusiena gaztelaniaz edo frantsesez sortzen dugu. (...) Hizkuntzaren gizarte balioaren kontzientzia galeraz gain, euskal hiztunok ohitzen ari gara normaltasun osoz gurea kontsideratzen dugun hori euskararik gabe egitera (adibidez, euskal abertzaleen ikuspegitik egindako gaztelaniazko produkzio eredu ezberdinak)?.
|
|
|
Mezuaren adierak ez du zalantzarik aurkezten: hau da,
|
gure
errealitatea euskaraz egindako gauzen bidez ondu behar genukeela. Arrazoi guztia du hor Barandiaranek.
|
|
|
Ez dugu eztabaida purista edo sektariorik egin nahi. Ezkerraren joera izan ohi da eztabaida oro haustura edo zatiketa batekin amaitzea, eta
|
guk
errealitate horretatik ihes egin nahi dugu. Ukaezina da Ezker Batuaren barruan elkarbizitzeko zailtasunak ditugula, egungo ildo politikoarekin ez dugulako bat egiten eta uste dugulako alderdia bere printzipioetatik urrundu dela, baina ez dugu mugimendu sektario bilakatu nahi.
|
|
|
Horrenbestez, nahiz eta immigrante gehienek Euskal Herriko egoera eta aldarrikapenak neurri batean zein diren jakin, ezinbestekoa da, lehen adierazi dugun etorkizunean osa daitekeen itunaren espazioen baitan, jakintzat ez ematea
|
gure
errealitatea ezagutzen dutela. Erabakigarria da gure herrialdea denari buruzko gure ikuspegia ematen saiatzea, baita Euskal Herriak nahitaez jasan behar duen gatazka politikoari buruzkoa ere, kulturaeta hizkuntza eremuak berebiziko garrantzia duen gatazkari buruzkoa, alegia.
|
|
|
Hortaz, eta aurreko adibide berberarekin jarraituz, haien seme alabak matrikulatuta dauden eredua eta haien jatorrizko hizkuntzak eta kulturak uztartu egin genituzke. Edo nazioarteko harremanak eta lankidetza bultzatzeko kulturaeta politika egitasmoak garatu genituzke,
|
gure
errealitatea zein jatorrizko haien komunitateak kontuan hartuko dituztenak.
|
|
|
Introspekzioa zen bere metodoa, eta finkatuak utzi zituen haren ezaugarri nagusiak: kontzientzia prozesu bat da,
|
gugan
errealitateko atal baten oharpen zuzena ekoizten duena, aktibazio maila minimo bat eta arreta eta epe motzeko oroimena bezalako prozesuen parte hartzea behar duena. Geroago, Psikologiak bere zientifikotasuna indartu nahirik, introspekzioa bezalako bideak baztertuko ditu eta galdu egingo du kontzientziaren gaiari buruzko interesa, azken urteotan berriro berreskuratzeko.
|
|
2009
|
|
|
Goi bilera ez dugu Armadak prestatzeko deitzen ez baikara ametsetan ari,
|
gure
errealitatea ulertzen dugu. Baina uste dugu, Gazako auziaren inguruan, jarrerak bateratzeko eta erabaki eraginkorrak hartzeko beharra dugula, gaineratu du emirrak.
|
|
|
Errealitate gehitua berria da oraindik, baina, zabaldu ahala, arazoak ere sortuko dira. Spama, gure bizitza digitaleko izurri hori, bizitza errealera etortzeko arriskua dago; kalean goazela inguruko dendak publizitatea
|
gure
errealitate gehituko pantailan erakusten hasiz gero... Edo pribatutasuna ere arazoa izan daiteke:
|
|
|
Hitza defentsa zen, goxotasuna, itxaropena. Izan ginenaz eta gure bizitzaz hitz eginez, aurrera jarraitzen genuen,
|
gure
errealitatea babesten genuen. Itzuli ginen guztiok dakigu besteen laguntzarik gabe, ez ginatekeela itzuliko?.
|
|
|
Ikasi genuke (eskolan, familian, auzoan, bizitzan...) fikzioa baino ez direla agertzen diren hainbat modu, eredu, pertsonaia... Gehienetan
|
gure
errealitatetik at daudenak, baina ordu eta erdiko saioan gozarazten gaituztenak.
|
|
|
Ikasleek eskatutako elebitasun erabatekoa, ordea, ez da egingarria NUPen: Euskararen aldeko urratsak egin behar dira, baina
|
gure
errealitate soziolinguistikoan, elebitasuna ez da beharrizan bat.
|
|
|
Autodefentsaren bidez aurrera egin dezakegu, gure autoestimua indartu egiten da, eta jendartean ezarrita dauden generoaren araberako rolen inguruko kontzientzia hartzeak edota esnatzeak suposatzen du baita ere. ...bat erasotzen dutenean, gutako edonor erasotzen dutela, hau da, ezin ditugula eraso sexistak kasu isolatu bezala tratatu, eraso bakoitzak emakumeon egoera orokorrarengan eragiten baitu, horregatik emakumeen arteko elkartasuna ere behar beharrezkoa ikusten dugularik.Bestalde, etxe barruko eta bikote harremanetako indarkeria kasuak ez dira kontu pertsonalak, arazo sozial larri honen parte dira eta
|
guk
errealitate hau herriratu nahi dugu, baita kalean aske ibili nahi dugula ozen esan, auzoan, herrian, hirian nahiz munduan zehar, hau da kalea ere gurea dela aldarrikatuz. Gainera errealitateak emakume gazteengan oraindik orain dauden indarkeria egoera larriak eta gazteen artean ematen diren harreman ez parekideen errealitateak jendartearen estruktura patriarkalak bizirik daudela adierazten digu eta guk hori irauli nahi dugu, horretarako beharrezko diren prebentzio neurriak landuz, batez ere hezkuntza sisteman.
|
|
|
Berrikuntza azken urteetan etengabe erabiltzen den kontzeptua da. Ekonomiako adituek behin eta berriz esan dute produktu eta prozesuetan berrikuntza txertatu behar dela, etengabe, gero eta azkarrago aldatzen den
|
gure inguruko
errealitatera egokitzeko. Errealitate ekonomikoa bezala, gure inguruko errealitate linguistikoa ere etengabe ari da aldatzen, eta arrakastarako giltza errealitate berrietara egokitzeko gaitasunean dago.
|
|
|
Ekonomiako adituek behin eta berriz esan dute produktu eta prozesuetan berrikuntza txertatu behar dela, etengabe, gero eta azkarrago aldatzen den gure inguruko errealitatera egokitzeko. Errealitate ekonomikoa bezala,
|
gure inguruko
errealitate linguistikoa ere etengabe ari da aldatzen, eta arrakastarako giltza errealitate berrietara egokitzeko gaitasunean dago.
|
|
|
Barre egiten duela, negar egiten duela, pozten dela eta sufritzen duela. Beraz, gure kontuei eta
|
gure
errealitateari lotutako zinema egin dezakegula iruditzen zait. Gabriel Arestik zioen poesia mailu bat dela, eta zinema ere mailu egin behar genuke.
|
|
|
Geure muga nagusiak dira, besteak beste hauek:
|
gure
errealitate soziolinguistiko konplexua, euskararen ahulezia gaztelaniarekiko gizarte bizitzan, erdaldun askoren inertzia, euskal hiztunen euskararekiko leialtasun neurria, eta euskararen ondarearen jabe garen euskal herritar guztion gogoa.
|
|
2010
|
|
|
Emakume presoari tiraka,
|
gure
errealitate politikoan sartu zara?
|
|
|
bere korrelato kontzeptuala euskaldun totala ez da existitzen.
|
Gure
errealitate diglosiko higatu honetan, gauden kinkan, hizkuntzaren ezaguera partzialez osatutako hizkuntz komunitate herbal bati eredu total bat proposatzeak estrategia zentzugabea irudi lezake, baina nik horretan Borgesen dictum existentzialistari jarraitzen diot: harea gainean bizi gara, baina eraiki dezagun harkaitz gotor baten gainean bizi bagina bezala.
|
|
|
Gu geure etxean bizi ginen, Regina enean, eta gurasoak noiznahi aritzen zitzaizkigun Espainia gora eta Espainia behera, Damaso; Euzkadi, berriz, ez genekien zegoenik ere, edo bagenekien, baina hura guretzat, anai arrebontzat? entelekia bat zen, errealitatearekin?
|
gure
errealitatearekin, zerikusirik ez zuena; are gehiago:
|
|
|
Errealitatearen izaera atxikiezina gogoratu. Aitzitik, artearen eta poesiaren garrantzia handia da
|
gure
errealitatean. Hauen bidez aurrera egiten dugu bizitzan.
|
|
|
dago
|
gure
errealitatea. Horrek esan nahi du etorkizuna
|
|
|
Garai hartan, beti zegoen albisteren bat gaiaz, zela telebistako albisteetan, zela prentsan?
|
Gure
errealitatearen parte ere bazen.
|
|
|
|
Gure
errealitatearen eremu batzuk ezin dira tresna tradizionalekin ulertu
|
|
|
Ikuskizun bizitzat edo itxarongelatzat bezala,
|
gure
errealitate beste ikuspegitatik irudika daiteke, beste aspektu batzuk antzemateko. Mario Zubiagak saltoki erraldoitzat deskribatu du sistema politikoa:
|
|
2011
|
|
|
Ez dago ere lekurik salbuespenezkoak omen baina praktikan ohikoak ziren lege drakoniarrentzat. Ez dira ulertzen ere ustezko alarma sozialak zuritzen zituen politika eta egoera antidemokratikoak.Egoera berriak
|
gure
errealitatea esplikatzen duen gizarte kontakizun hori lehenbailehen argitzea eta bertan sakontzea eskatzen du. Gure gatazkak eta zirkunstantziak azaltzea.
|
|
|
Baina oinarri bat badu. Abia gaitezen horrelako eredu batetik, eta egokitu dezagun
|
gure
errealitatera.
|
|
|
Bai, hori erran nion, eta horrela ezin zela lan egin.
|
Gure
errealitateak ezagutzeko helburuz Donostiako eta Baionako Merkataritza ganberek lan bat egin behar dute elkarrekin. Elkarren arteko egitasmoa lantzen ari dira Hegoaldeko eta Iparraldeko lantegien arteko ezagutza egiteko.
|
|
|
Nafarroatik diputatu abertzale bat izango da.
|
Gure
errealitate soziologikoak horretarako ematen du. Zatiketa hau ez da egokia, baina badago diputatu bat lortzeko aukera.
|
|
|
Irakaskuntzako profesionalei eta hizkuntzaren fenomenoetan interesa duten irakurleei zuzendua dago. hala ere, egileak bere liburuetan erabiltzen duen estiloa oso ulergarria da eta, beraz, Batxilergoko ikasleentzat ere aproposa da. helburu nagusia hizkuntza dibertsifikazioaren mekanismoak azaltzea da; hau da, ingurura egokitzeko bitartekaritza lanak egiten dituen fenomeno naturala dela ulertaraztea, eta ez, ostera, komunikaziorako oztopo bat. Beste hizkuntzetako maileguak diren hitz katalanen zerrenda interesgarri bat ere topatuko dugu, baita hizkuntza zerrenda luze bat ere. unibertsitateko gidaliburu honek hizkuntzek gizartean duten paperean sakondu nahi du. gainera, ikerketa soziolinguistikoaren joera nagusiak aurkezten ditu
|
gure
errealitate soziolinguistikoko adibideekin. hizkuntza komunitate katalaneko egoera soziolinguistikoa hobeto ulertzeko jarduera praktiko asko proposatzen ditu.
|
|
|
–Garenaren identitate kontzientzia sendorik ez baldin badaukagu, orduan alienazioaren ondorio makurrak azaleratuko zaizkigu: nora eza, zorigaitza,
|
gure
errealitatearekiko arroztasuna, beste herri batekoa izateko irrika, gure jatorrizko herriarekiko urruntasuna. Labur beharrez:
|
|
|
–
|
Gure
errealitatea onartu behar dugu. Gaur arte ez dugu goi alemanaren antzeko hizkuntza nazional estandarizaturik izan.
|
|
|
" Kondenatzera kondenatuak daude euskaldunak... "; diozue.Uste dugu oso momentu aproposean atera dugula abesti hau;
|
gure inguruko
errealitatea da. Badago herri honetan sektore jakin bat derrigortua izan dena.Bizi dugun egoerak baditu erantzule batzuk eta hori salatzen dugu.
|
|
2012
|
|
|
Dena dela, argitu zutenez “Danimarkan eredu hori oso garatuta dago eta ez dago ezer asmatu beharrik; egokiena hango eredua hartu eta
|
gure
errealitatera ekartzea izango litzateke”.
|
|
|
Ni ez naiz sartuko dauden istiluetan, baina argi dago zerbitzu bat ematen dugula eta eredu bat erakusteko ardura dugula hor gaudenok. Zaila da politika eta gizartearen arteko muga zehaztea, baina
|
guk
errealitatea islatu behar dugu. Etorkizunari begira, gure hizkuntza babesteak izan behar du ardatz.
|
|
|
Ikerketa alorreko zuzendaritza foroetan, zentro teknologikoen foroetan, Saretek en, neu izan ohi naiz bakarra. Hori da
|
gure
errealitatea.
|
|
|
Eta egia da. Baina
|
gure
errealitatean kokatuta ez da berdin: entzun dezakezu sioux bat bakero batekin euskaraz nahiz eta telebistan aurreneko aldietan arraroa egiten zitzaigun; orain ez, ohitura kontua da, baina momentuko irakurleari ere erantzun behar diozu.
|
|
|
Uste dut aurtengoa lehen kanpaina izan dela non ez den hitzik ere erran herri hizkuntzei buruz. Ni ez naiz sobera politikoa, eta goitik etor litekeenari baino gehiago begiratzen diot
|
gure
errealitatea indartzeko egin genezakeenari. Txepetxek zioen gisan, euskara baliatzeko guneak sortu behar ditugu, euskarari erakargarritasuna eman.
|
|
|
Guk, behintzat, badakigu zertan gabiltzan, baina horrek ez du esan gura, Arratian euskararen erabilera ziurtatzeko moduan gaudenik. Ireki dugun bide horri jarraitzeko, ezinbestekoa dugu mundu mailan dauden aditu eta esperientzien berri izatea,
|
gure
errealitatearen gainean egiten dugunaz sakon eta zintzo hausnartzea eta gizartearen erronkei sormenez erantzutea.
|
|
|
PSE EEren bozeramaileak argi utzi nahi izan du legegintzaldia, amaitzen denean amaituko dela, Euskadi ez baita geldituko, eta ondoren, euskal gizarteari
|
gure
errealitatearekin bat egiten duen proiektu arduratsu eta serio bat eskainiko diogu.
|
|
|
· Talde gisa ez gatoz bat gu deskribatzeko sarri erabiltzen dituzten definizio eta kontzeptuekin, eta ez dugu atsegin nola hitz egiten den gizartean
|
gure
errealitateaz, errealitate hori oso anitza baita.Tabuak eta oztopoak hautsiz, errespetu handiz hurbildu gara elkarrengana. Bakoitzaren beldurrak eta estereotipoak, frustrazioak eta norberaren atsekabe historia aurrez aurre jarrita, elkarrekin bizitzeko oinarriak aztertu ditugu.
|
|
|
Horren ondorioz, urratzaileek ahaztu eta ukatu egin gaituzte eta erakundeen aldetik laguntza modu desberdinean jaso dugu. Etorkizunari begira
|
gure
errealitatea eta eskarmentua gizarte honetan elkarbizitzaren aldeko ekarpena izatea nahi dugu.
|
|
|
Oroimena da
|
gure
errealitatearen oihartzuna, erreberberazioa. Oroitzen duguna, berez, hilda dago, ez da existitzen, baina guk ekarri egiten dugu gure pentsamendura, gure egora.
|
|
|
11).
|
Gure
errealitatea osatzen zuten irudikapenak (estetikoak, epistemologikoak, moralak nahiz politikoak) ez direla berezkoak ohartu dira artista eta ikertzaile postmodernoak, eta irudikapen mota guztiak eraikiak, eta beraz, politikoak direla erakutsi dute. Episteme postmodernoan irudikapenek ez dute errealitatea islatzen; aitzitik, irudikapenak berak dira errealitatea sortu edo eraikitzen dutenak.18 Esate baterako, modernismoan giza aurrerapenaren istorio unibertsal eta benetako gisa ikusten zen Historia eraikitako kontaketa bat besterik ez dela erakusten dute idazle postmodernoek.
|
|
|
Komentuaren, barrukotasuna?, bere fraide bizimoduekin, erakunde erlijiosoari dagozkion fraidearte, agintari eta arauekin, bizitzak dituen aldarte on eta eskasagoekin bildu eta azalduta dago Larreako monografia honetan. Etorkizunean, honelako
|
gure
errealitateak jaso dituen historialariak (egin kontu komentu gehienak desagertzera doazela abiada bizian) liburu honetan Eskola ona izango dute, edo komentuak oso barrutik ezagutzeko aukera, behintzat. Lehen sarrera urratsa erraztuko diete honelako lanek.
|
|
|
Ukapenaren forma bat fantasia edo jolasa izan daiteke. Horren bidez,
|
gure
errealitate zapaltzailea aldi batez arintzea lortzen dugu.
|