|
2001
|
|
|
euskaldun bezala gai zirela eta ginela gure aferak guhaurek eskuetan hartzeko Paue inguruko notableen menpe egon gabe beti. Gai ginela ere
|
gure
baserri tipiagoetan bizi egiteko, elkartasuna biziarazteko, biziaren kalitatea atxikitzeko. Inposatu nahi ziguten modelo industrialari bizkarra eman diogu.
|
|
|
Ni ere gaztea nintzela
|
gure
baserriko teilatura igotzen nintzen, lo egin ezin izaten nuen gauetan izarrak begiratzera igotzen nintzen eta amak zigortzen ninduen egunetan hodeiak begiratzera. Zoragarria da zerua, garbia, aspergaitza, handia, zabala, imajinagarria...
|
|
2002
|
|
|
Harrigarria! Beheko baserrian harrapatutako txita goxo goxo ekarri zuen
|
gure
baserriraino.
|
|
|
Eta hiztegia itxi orduko, udaberri edo udazkeneko mendi paisaia zabal bat ikusi dut neure barruko begiekin. Eta paisaiaren erdian, distantzia batera,
|
gure
baserriko tximiniaren ke haria, kanpoko euri langarretan galtzen.
|
|
|
Berriro ekin genion bideari, eta pixkanaka Ametzagain aldera hurreratu ginen.
|
Gure
baserria ikusten zeneko ostartera heldu nin  tzenean, geratu eta oihu bat egin nion anaiari, atzeratu samarturik zetorren eta.
|
|
|
Euskara zangoperatua zen, urte haietan. Euskaldunoi ukatu egiten baitzitzaigun,
|
gure
baserrietako sasien artean ez bazen, edo baratzean porruak landatzen ari ginen bitartean egiten genituen otorduetan ez bazen, edo arto jorran denak aitzurrekin lerroan genbiltzala ez bazen, edo belarra higitzen udako hilabete beroetan gure orpoetan makurturik ez bazen, debekatu egiten baitzitzaigun, diot, hizkuntza zahar hau erabiltzea. Ezin ginen euskaraz mintzatu.
|
|
2003
|
|
|
Ez danok (euskera genkian guztiok, esan gura dot), baina hainbat. Baegoan orduan gure artean" Academia Rural" izeneko alkarte apal bat be,
|
gure
baserrietan Kristoren barriona zabaltzeko bideak erakusten euskuzana. Akademia honexek, nire ustez, zabaldu euskuzan begiak euskerearen arazoa argiago ikusteko.
|
|
|
bakarrik. Behin
|
gure
baserriko behi bat hil zuen eta askotan arazoak dituzte mugekin. Jendea ez zaio gustatzen:
|
|
|
Baña gure Pobrecho on ascoren animac salvatceco, Euscarac burua jasotcea, Jaincoac nai du:
|
gure
Baserrietan gende prestuac dirauten artean Euscarac iraungo du. Esan oi dana:
|
|
2004
|
|
|
Baina burdinola erre zenean baserri gutxi batzuk gelditu ziren.
|
Gure
baserria txikia zen eta jende gutxirentzako egina, baina gu asko izan. Orduan, gerra ondo hark ekarri zuen gosearekin, lanerako gauza zena kanpora joaten zen.
|
|
|
Baserritarrok
|
gure
baserriko aktibitatea, bizi kalitatea eta bizi maila hobetzea ahalbideratzeko sortu zen L.N.K.
|
|
|
Filosofia jakin batetan oinarritu zen Lurgintza Kooperatibaren sorrera, beharra eta izateko arrazoia. Hau da, baserritarrok
|
gure
baserriko aktibitatea, bizi kalitatea eta bizi maila hobetzea ahalbideratuko zuen bitarteko eraginkor bezain sendoa eraikitzea. Behar genituen zerbitzu, aholku eta abarren gune garrantzitsu eta ezinbestekoa izatea, guk geuk Kooperatibaren gidaritza eramanaz.
|
|
2005
|
|
|
Batzorde horren zeregina Animalia Jatorriko Azpiproduktuen Plan Nazional Integrala diseinatzea da, gai horretan eskumenak dituzten administrazio guztien jarduketak bilduko dituena, bai Estatuko Administrazio Orokorrarenak, bai autonomia erkidegoenak eta toki erakundeenak. Kontua ez da gutxiagorako, gure industrietan eta
|
gure
baserrietan urtero ekoizten den produktu mota horren bolumen handia dela eta. Orain, ahalik eta modurik seguruenean ezabatu behar dira, eta, aldi berean, ezabatze horren kostuek ez dute arriskuan jartzen nekazaritzako elikagaien industriaren edo abeltzaintzaren bideragarritasuna.
|
|
|
Puerton nengoelarik joan zitzaiguan betirako... Gero, berriz, handik gutxira,
|
gure
baserriaren salmentarena gertatu zuan... Mingarria, oso, niretzat behintzat...
|
|
|
1968an hil zen gizarajoa,
|
gure
baserrian. Ordurako alargun, eta 86 urte zituelarik.
|
|
|
|
Gure
baserriak: Hernani.
|
|
|
– Ez dute
|
gure
baserria ukanen, edo hil naute!
|
|
2006
|
|
|
Aita bizikletan joaten zen lanera, eta koadroan horrelako eserleku txiki bat zeukan gu eskulekuari helduta hantxe joateko. Bera bizikletan lanera, eta
|
gu
baserrira. Oso zalea nintzen ni.
|
|
|
Baina produktu horrek guztiz bete du homologazio prozesu oso garestia. Nor hasiko da asun zukua edo berdin
|
gure
baserri bateko arto barietate bat homologatzea kostatzen den dirua eta denbora gastatzen?
|
|
|
Euskal Txahaltxitxa
|
gure
baserrietako behi ganaduaren haragiarekin egiten den lehendabiziko saltxitxa da. Urkaiko kooperatibak berrikuntza alorrean bultzatutako proiektu baten emaitza da; eta â?. Euskal Okelaâ?
|
|
|
Ziur ziur gaude Txahaltxitxak harrera ezin hobea izango duela euskal merkatuan. Izan ere, ardura handiz eginiko produktua da,
|
gure
baserrietako abereekin egina dago eta daukan kalitatea soberan ezaguna da.
|
|
|
Bihotza uzkurtuta daukat zu nola egongo zaren imajinatzen. Ea
|
gure
baserriak zutik jarraituko duen galdetzen, bertako paretek zure algarak entzuten jarraituko duten pentsatzen. Noiz amaituko ote da gerra hau?
|
|
|
Bandera baten atzetik zihoazen denak. Ez dugu sekula hainbeste jende batera ikusi
|
gure
baserri aurretik pasatzen. Festa ederra guretzat.
|
|
|
– Agirre! –ozenago deitu zion–,
|
gure
baserriarena azaldu behar didak.
|
|
2007
|
|
|
Luiziaren ostean, errepidearen beste aldean gelditu diren bizilagunak ere haserre agertu dira. " Guk autoa dugu eta
|
gure
baserritik autoz mugitzen gara, baina badira zenbait baserritar oinez ibiltzen direnak", azaldu du errepidearen beste aldean bizi den auzotar batek.
|
|
2008
|
|
|
Aurrekoetan ibilitako bide berari jarraitu diot, eta espero dut liburuan agertzen diren argazkiak (Alex Iturraldek egin ditu guztiak) eta bildu ditudan sukalde errezetak, baserri etxeen kokalekuaren gaineko zehaztasunak eta aldiro aipatzen dudan baserri etxeari buruzko argibideak balioko diotela irakurleari antzemateko
|
gure
baserri etxe, landa turismo eta baserri hotelek daukaten eskaintza turistikoaren, gastronomikoaren eta kulturalaren maila.
|
|
|
Ezohiko berbaro eta irrintziek euren onetik aterata dabilz zaunk eta zaunk. Han, atzean, urrun eta txiki txiki ikusten da
|
gure
baserria. Pare bat ordu bidera.
|
|
|
Ondorengo hau be basoagaz lotua da. Pinua nagusitu ahala, urritzen joan ziran pagadiak eta harestiak
|
gure
baserri inguruetan. Gaztainadiak ez daigun esan.
|
|
|
Txaraka asko dago
|
gure
baserritik hurrean eta askotan eskatzen euskun Lekeitioko Joxe karbonerok handik egurra eroateko baimena. Harexek esana da, ganera, jentea ikatza laga eta butanoa erabilten hasi zanean:
|
|
|
1937ko udabarrian, Milloiko frontea erretiratu eta gero,
|
gure
baserriko etxaburuan behera, Lekeitio aldera pasau ziran gudari taldeak eta hareen atzetik nazionalak, errekete, falangista eta faxista.
|
|
|
|
Gure
baserriko albate ostean beti ikusi izan doguz laiak. Han izango dira oraindik banakaren batzuk.
|
|
|
Ni jaio nintzanerako baegoan inguruko baserri guztientzat zerbitzu hori egiten eban karabi handi bat. Oletako Patxoneko Txurruka zan jabea eta
|
gure
baserritik nahikoa hurrean egoan. Kareharria atera, dinamita eta guzti, eta gero enborrez sutu eta ondo berotutako karabira botaten ziran harriok.
|
|
|
|
Gure
baserria orain dala ehun urte ikusten ahalegintzen naz; edo geu ume ginaneko urteetan. Handik gabiraien ikuspegia lortzen dot eta orain dala hirurogei urteko baserri ingurua eta berbaroa ditut.
|
|
|
Bizitza bi eukazan
|
gure
baserriak gerra aurretik. Gero dana izan da bat.
|
|
|
|
Gure
baserria han behean txiki txiki. Elbitzez beteta ezagutu genduan beti mendi hori.
|
|
|
–(?) Obrak bukatzear dira, Regina, eta
|
gure
baserria zena jauregi bikain bihurtuko da aurki! Baina amets hau bete ondoren, badakizu beste amets bat dudala, nire bizitzako ametsa:
|
|
|
Bitxia da hegaztion historia; duela gutxi arte ez ziren
|
gure
baserri, lorategi eta herrietara gerturatzen.
|
|
|
(Helianthus> annuus) eta bai
|
gure
baserrien ateetan jartzen den kardu zapal han dia (Carlina> acanthifolia) adierazten dituztelako. Azaleko itxura gorabehera, genero erabat ezberdina duten bi landare izendatzeko izen guztiok berdin erabiltzen diren bitartean, ez dira baliagarriak izango, nahasmendu iturri baizik49 Hortaz zentzuak eta premiak eskaturik, badirudi, jadanik hiztegi batzuetan egiten hasi denez, egokiena litzatekeela eguzki lore> tradizionala kar duari esateko uztea, eta ekilore> moldatu berria50, aldiz, atzerritik ekarritako olio landareari deitzeko, berau, laburragoa izanik, egokiagoa delako ekilore olioa> bezalako elkartuak egiteko, bestea baino51 Eguzki belar> delakoari dagokionez, bai erabilera urriagoagatik eta bai landare hori deskribatzeko hitz elkartu aski desegokia delako (nekez esan dakioke belar> metro bat baino luzeagoa den lan dare bati, edota, zurtoinik ezaz lurretik altxatu ere egiten ez den besteari) agian onena saihestea litzateke, erdaraz, adibidez,, erlea?
|
|
|
Gizarteak garai bateko zaporeak zituen gogoan â?, betidanik ezagunzituenak alegiaâ??, baina ahalik eta gehien ekoitzi nahiagatik zokoratuta zeuden, gero eta galduago. Gauzak horrela, Euskadiko baserritarrek, gure herriko erakundeen laguntzaz,
|
gure
baserriei beti loturik egon ziren ekoizpenak berreskuratu eta lantzeari ekin zioten.
|
|
|
Baserriko produkturik onenak, bihar, Udondoko VII Nekazaritza Azoka, urtero bezala, Udondoko jaien barrena ospatuko da oraingoan ere. Guztira, Leioako Udaletik jakinarazi dutenez, 20 postu izango dira"
|
gure
baserrietako produkturik gozoenak eskainiz, besteak beste, gazta, eztia, ortuariak, txakolina, ogia eta pastela, txerrikiak eta loreak". Azken urteetan gertatu izan bezala Udondoko Agirre Lehendakaria plaza baserritar giroan murgilduko da bihar nekazaritza azokarekin, eta horrekin batera herriko zein inguruetako beste herri batzuetako bisitariak ere izango dira Leioan baserriko produktuak dastatzeko eta erosteko.
|
|
|
"(...) Obrak bukatzear dira, Regina, eta
|
gure
baserria zena jauregi bikain bihurtuko da aurki! Baina amets hau bete ondoren, badakizu beste amets bat dudala, nire bizitzako ametsa:
|
|
2009
|
|
|
" Galbiderik handiena da. Kristolako traktore batek
|
gure
baserrietan ez du zentzurik. Erabiltzen ditugulako ordu batzuez urtean, eta hori ez dugulako amortizatzen inoiz.
|
|
|
Bizia ez da finean esperientzia xume xume egunerokoa besterik, bere buruaren gorabehera eta eginkizunena, eta inguruko lagunena, unibertsoaren teatrorik gabe. Biziaren eta heriotzaren aurrean Gandiaga
|
gure
baserrietako andre gizonen sentiera (kristautasun) xumean gelditu da. Baina ez da, ez duela ezagutzen bitalismoaren moda eta horren bariante ezberdinen uhinak.
|
|
|
Baserriko lanak poz iturri dira, elai eta poxpolin kanta, gerezi eta sagar kolore, garitza beilegi eta sasoiko segalarien pozkarizko locus amoenus batean (ABG, 16).
|
Gure
baserriak apenas izaten ziren garbitasun eta lore paradigmak, baina:
|
|
|
Begiak itxi nituen, eta gereziondo baten adarra ikusi nuen. Anbulantzia gure leihopetik igaro zenerako, argi laranjek ozen egiten zuten txorrotxio, birigarroak goizero
|
gure
baserri zaharreko gereziondotik egiten zuen bezala. Handik aurrera, anbulantziek birigarro kantuaren soinua dute nire memorian.
|
|
|
Abeltzainak euren lanaz harro daude eta horregatik haientzat garrantzitsua da urriko lehen asteleheneko azokan eta horren antzekoetan ganadua erakustea. Gainera,
|
gure
baserriei betidanik lotuta egon den arraza honek ondare aldetik duen balioa ere eman nahi dute ezagutzera.
|
|
|
Kultura tradizionaletan zer gertatzen zen, eta zer gertatzen den, ez dago hain garbi. Hau da, zer gertatzen zen
|
gure
baserrietan; zer, gaurko gizarte tradizionaletan, oraindik modernizazio zientifiko, ekonomiko, kultural eta teknologikoaren karrila bete betean hartu ez duten jendarteetan. Pare bat apunte datozkit gogora, zertzelada inpresionista eran.
|
|
|
Mahatsondoa lotuagoa egon da berpiztearekin, landarearen indarra eta espiritua ardoaren baitan gordetzen eta hobetuz kontserbatzen delako. Britainia Handiko uharteetan, berriz, tabernetako ateburuetan,
|
gure
baserrietan eguzki lorea bezala, han huntz sorta esekitzen dute, ardandegia seinalatzeko. Noski, atsotitzak hori apuntatzen du:
|
|
|
" Bazkaria bai, baina afaririk ez", zioten Bizkai aldeko herri batzuetan ere. Aste ttikia deitzen zioten
|
gure
baserrietan, asteazkenetik igandera bitartekoa laburtxo zelako.
|
|
|
xumea da guztiz, baina denerako balio du, esku-makiletatik hasi eta etxola eta txabolak altxatzeko eta sabaitzeko, hala nola hormatxoak eraikitzeko.
|
Gure
baserrietan mila lanetarako balio izan du hurritzak. Ez da zuhaitz dotoreetakoa, bai alaia, lan xumearen irudia, egonarri eta pazientziaz emaitza ontzen dakiena, zuhurtziaren begirada xaloa duena.
|
|
|
" Santa Barbara bedeinkatu, zeruan dago iskribatu, papera eta ur bedeinkatu, Santa Barbara bedeinkatu!". Hau eta antzerakoak esan ohi ziren
|
gure
baserrietako sukaldeetan, ekaitzak bere sona larriak hedatzen zituenean, mendarteetan oihartzuna luzatuz. Hala ziotsaten Arratia aldean.
|
|
2010
|
|
|
horra hor beste hitz magiko bat, guztia zuritzen duena, baina hondamen ekologikoak ezin zuritu daitezke, ezta hitz sasisakratu horrekin ere... Ez al dira, bada,
|
gure
baserriak eta zuhaitzak eta geratzen zaizkigun berdeguneak, besteak beste, altzatar guztion patrimonio. Horietako asko eta asko, ordea, iraganeko kontuak izango dira aurki.
|
|
|
Konposta nola egin litekeen jakin nahi nuke.
|
Guk
baserrian jan hondarrak plastikozko ontzi batean botatzen ditugu, baina mindu egiten zaizkigu. Zerekin, non eta nola egin liteke konposta?
|
|
|
Iparraldeko nekazaritza hazkuntzari lotua denez, transgenikoaren gaia abereenelikadurari lotua da bi maneraz. Bata da
|
gure
baserrietan egiten ditugun elikadurak (ez dute transgenikoa izan behar), eta bestea inportatzen diren elikadurak, hauetanproblema sortzen duena da soja. Eta sojaren gaia ekoizteko sistemei lotua da.Abeltzaintza intensiboa oinarritzen da kaloria asko ekarriz.
|
|
|
Iaz, Kaiku etxeak eskainitako behi esnea banatu zuten jendartean, esne freskoa. Horrelako ekimenek
|
gure
baserrietan ekoizten diren produktuak ezagutarazteko balio dute. Garrantzitsua da bertako produktuari bultzada ematea.
|
|
|
Gogoetak egiten ditudanean, garai bateko
|
gure
baserrietan genuen bizikera hartaz! Giro txarra bazen, ona bazen, uholdeak baziren, haizeteak baziren, elurteak baziren, jelateak baziren, argi-indarrik bazen ez bazen, beste inoren laguntzarik gabe moldatzen ginela.
|
|
|
Beldur zen berrogeialdiekin
|
gure
baserriko aitona. " Ostiraleko trumoia bakarrik ez, baditu sorgin gehiago berrogeialdiak", gogorarazten zigun eguraldiak berdotsaldi luzea zueneko.
|
|
|
Atzo GARA egunkarian azaldu zen lantxo honen oinarritakoa.
|
Gure
baserritakoen hitzetik hortzera aipatzen zuten berrogeialdiak uste dut baduela oraindik ere kontuan hartzeko tamainarik. Egunean hainbeste aldiz eguraldiaz jarduteak ahaztaraz eta matxuraraz baitizkigu epe luzexeagoan erreparatzeko ohitura sano haiek; dena ezin izan adelanto merkea, nonbait.
|
|
|
aunitz aipatuak izan dira errege bilerak garaietan. Sagarrondoaren zein mizpirondoaren babesean ere ordu ederrik pasatakorik bada
|
gure
baserrietan.
|
|
|
Halere, gure asabentzat estimazio aparta zizun elorri zuriaren zarbak egun seinalatu batean: San Joan egunez, lizar zarba atealbo batean, eta elorri zuriarena bestean, haiek goiz goizetik han txukun paratu gabe ez ziren deskuidatuko
|
gure
baserrietako ugazaba eta aitajaun ondraduak. Tximistak ez jotzeko babes aparta omen dute lizarrak eta elorri zuriak.
|
|
|
|
Gure aurreko
baserriko gajoek loturarik ilargiarekin. Berrogeialdiak zituen beldur eguraldi martxan ere:
|
|
|
Mahatsaren eta huntzaren ahaidegoa, Britainia Handiko irletan ageri zaigu klaro: tabernetako ateburuetan,
|
gure
baserrietan bezala, han huntz koroa iltzatzen dute, ardandegia seinalatzeko. Noski, atsotitzak arrazoi:
|
|
2011
|
|
|
Hauen zarata berezia, ardatzaren kurrinka, menderen mende euskal bazterrak bete zituena eta bat batean isildu ere. Trakturren azantz berriak
|
gure
baserri guneak bete ditu aldiz orain. Bada tristatzerik?
|
|
|
Txoriak bere habia,
|
guk
Baserri Antzokia.
|
|
|
Urak ukuilua hartu zuen, baserria buelta osoan ere hartu zuen. Leitzaran ibaia eta Ubaran erreka artean dago
|
gure
baserria. Igande eguerdian korronte izugarria sortu zen.
|
|
|
Baina ezbeharrak gertatzen ziren eta orduan, Anduezaren kasua barne, karga kendu eta isuna ordaindu behar.
|
Gure
baserrietan apenas izaten zen dirurik, horregatik kontrabandoarekin harrapaturik izanez gero, isuna ordaintzera beharturik mailegua eskatzen zen edo kartzela zigorraz ordaindu behar izaten zen.
|
|
|
Eguna argitu aurretik iritsi ginen baserri ondoko artzain borda batera eta han, belar gainean, lo kuluxka egiteko asmotan etzanda jarri ziren.
|
Gu
baserrira joan ginen bertakoekin hitz egitera, oraindik ez baitzekiten deus ere hartaz. Tomasek bertatik pasa zen batetik ezagutzen zituenez, nola edo hala azaldu zien egoera, eta kafea eta gosaltzeko zerbait ere eskatu zien.
|
|
|
Gero, jendarmeak atera zitzaizkigun lekutik ez pasatzeagatik, mendian zehar iratzeen artetik joan ginen eta blai eginda iritsi ginen, baina garaiz neskak esneketariaren gurdia hartzeko.
|
Gu
baserrian geratu ginen egun pare bat iratzea mozten, ukuilua garbitzen eta artoa biltzen.
|
|
|
" Kontrabandisten lehenengo oparia", eta oso pozik joan zen gurdian.
|
Gu
baserrian geratu ginen egurra txikitzen.
|
|
|
Argazkilari eta guzti eraman zuen. Dena dela, ez genuen ikusmin handirik sortu nahi eta bi familiak eta konbidatu gutxi batzuk baino ez ginen egon, eta bazkaria Txuriñen egin genuen,
|
gure
baserrian.
|
|
|
Ez bat ez bi arrebari esan dio halako herri batean denboraldi batez bizitzea gustatuko litzaiokeela. Handik egun batzuetara Vidal
|
gure
baserrian da, egun osoz aitari laguntzeko. Ni neu Bilbora ezkonduta nago eta sarri joaten banaiz ere –Vidal dagoenetik sarriago–, ezin dut zaharra artatu.
|
|
2012
|
|
|
Baserriak eta landa eremuak prestigiatu bai, prestigiatu daiteke, baina gure helburuetarako, hau da, kale erabilera eragiteko kaleko topagunea indartu behar dugu. eta zein da topagune hori? Bada neurketaren arabera larunbat goizetako zumarragako azoka. urretxu eta zumarragako erdigunean dugu. ez dirudi kasualitatea denik asteroko azoka burutzen den egun eta eremua izatea euskara gehien entzuten dena kale neurketaren arabera. pixka bat erreparatuz gero, azokara gerturatzen diren asko zumarraga eta urretxu eta inguruko herrietatik etortzea (eremu euskaldunagoak oro har) eta hauez gain
|
gure inguruko
baserrietako baserritarrak ere hurbiltzen dira. Aldeko adierazle horiek baliatu beharra dago kalean entzuten den euskara indartzeko.
|
|
|
Ez dut inoiz ahaztuko. Aita, osaba eta anaia elkartu ziren harmailan, eta egun hartako elastikoa
|
gure
baserrian daukagu gordeta. Javi Garridok eta biok debutatu genuen egun berean.
|
|
|
Txarria zan ondoen aprobetxetan zan animalia; haginak izan ezik, beste guztia. Horregaitik txarrikia izan da
|
gure
baserrietako elikaduraren oinarria. Txarria hilten zanean, buzkantzak eta txorizoak egiten ebezan.
|
|
|
Oso eder! Saratik joan baino lehen
|
gure
baserrian izan zen Panpoxa, eta esan zidan: –Nire senarrak semea ondo tratatzen badu, utz ezazu berarekin; baina gaizki tratatzen duela ikusten baduzu, har ezazu, eta eraman Berara, Altzateko Jaunen dorrera, eta eman iezaiozu Jauni paper hau?.
|
|
|
Ahizpak ukondoarekin jotzen zidan saihetsa. Saiatu nintzen, baina ezin antzeman
|
gure
baserriko teilatuari, Aulestin. Baserri horretan hazi ginen biok, eta hantxe bizi dira oraindik ere gurasoak.
|
|
2013
|
|
|
Galsoroak prestatu ahala, San Martin egunaren inguruan ereiten zen garia ere
|
gure
baserrietan. Horregatik dio esaera zaharrak:
|
|
|
Postontzia kale kantoian dago. kantoian (kantoi izena NON kasuan) Udaletxetik gertu dago liburutegia. udaletxetik (udaletxe izena NONDIK kasuan) Ekialdera begira dago
|
gure
baserria. ekialdera (ekialde izena NORA kasuan)
|
|
2014
|
|
|
Kareharriak pasatzen dituen faseak berriro kareharri bihurtu arte;
|
gure
baserrietako hormetan mortero moduan erabili eta lehortu ondoren.
|
|
|
Gure aitona amonen eta birraitona eta birramonen garaian egin ziren eraikuntza guztietan bioeraikuntzaren printzipioak ezartzen zituztela konturatu ginen; erabilitako materialak lantzeko prozesua oso xehea zela, energiaren kontsumoari dagokionez oso arina, gertukoa, naturala, ekologikoa, iraunkorra eta berrerabil daitekeena. Beraz, ezin diogu muzin egin
|
gure inguruko
baserriak, hirietako alde zaharrak eta auzoak aztertzeari. Edozein herrialdetako bertako eta antzinako eraikuntzek ikasgai eta hausnarketarako aukera asko eskain diezagukete.
|
|
|
Ulertzen nuen haren harremana aitonarekin, gauez izarrak ikusterakoan gorputz osoan zabaltzen zitzaion alaitasun lasaia. Halere, galdetzen nion neure buruari, non egingo zuen
|
guk
baserriko kutxa zulodunean egiten genuena.
|
|
|
Bizitza librea zen
|
gurea
baserrian, ez genituen helduak beti gainean eta gure esku zegoen basora joan, baratzera edo errepideko lanak ikuskatzera. Errepideko lanak deigarriak ziren oso eta beti Nazarioren inguruan bukatzen ziren.
|
|
|
Hogeigarren mendearen erdialdean geunden, irakurri dudanez oraindik ere ohitura tradizionalak indarrean zeuden sasoian.
|
Gure
baserrian, ordea, ez nuen inoiz magiarekin edo antzeko zerbaitekin zerikusia izango zuen ezer nabaritu. Alderantziz, ekaitza zetorrenean, ez zioten guk bezala lanparatxorik pizten san Migeli, bertako patroia bazen ere.
|
|
|
|
Gure
baserria atsegin dut.
|
|
2015
|
|
|
Eta... ez hain interesgarriak ere! Garai berean, Iparraldeko erakusketa batzuetan parte hartu nuen, Urruñako Hazia elkarteak antolaturikoan
|
gure
baserriko borta aitzinean motozerraz eginikako zizel lanak erakusten nituen, eta Eñaut Larralde eta Piarres Erdozaintzik abiatu Marrazkirri famatuan, hasmentatik.
|
|
|
Klase askotako sagarrak egon dira
|
gure
baserrietan.
|
|
|
Montseren galde zirikatzaileen aurrean nondik edo handik atera behar eta, neure buruaz ariko nintzela esateko lotsaz edo,
|
gure
baserriaz jardun nahi nuela esan diot; gure aitonaz, erantsi diot gero. Bere arrapostua, zirtolari bezain txorrotxa:
|
|
|
Baina hori ere gehiegi zen itxuraz, justizia eta askatasunarekin ahoa betetzen zaien asasino horientzat.
|
Gure
baserriaren aurrean hil zuten, etxe aurrean eserita zegoela, zakur baten modura.
|
|
|
Hamabost urte lehenetik azkenera. Eta Joxeri minbizia agertu zitzaionetik, bereziki konpartitu dugu Esteñibar,
|
gure
baserria Elorrion. Hau bihurtu zaigu bere hurbilekooi topaleku, babes.
|
|
|
Garai batean tximinian egiten zena egiteko modu aurreratua da biomasarena: " Bat batean, pelleta modan jarri eta asko hitz egiten da horretaz, baina Arabako
|
gure
baserrietan, eta baita Gasteizko etxeetan ere, egurra izan da beti gure erregai nagusia; horren adibide da Arabako baso publikoetako egur zozketa edo' suertea'". Hala azaldu du Iñaki Gerenabarrena ingeniariak, Eusko Jaurlaritzako Hazi fundazioan biomasa proiektuen arduradunak.
|
|
|
Begiak erdi bustita, emozioz, amamaren begiradak sorginduta, Mursegoren txeloak barruak astintzen zizkidan bitartean.
|
Gure
baserriaren eta baserritarren errealitate gordin bezain ederra bikain islatzen du Amama k, eta pelikulan agertzen diren hainbat pertsonaia bizitza errealean ezagutzen nituelako benetako irudipena izan nuen. Nire Oscarra eta loreak Kixi rentzat, baina ni ez naiz zinemagintzan aditua…
|
|
|
Bere diskurtsoa sinplea zen, eta laborari askorentzat arrakastatsua: " Laborari guztiak itsasontzi berean gara;
|
gure
baserrietan enpresaburu gara, ongi jokatzen badugu, aterabide ekonomikoa segurtatua dugu; batasuna da gure indarra, aniztasuna zatiketa da, zatiketa ahulezia da...". Sindikatu horren barruan eztabaidak izan ziren herrialde askotan, Euskal Herrian ere ahots ezberdinak hasi ziren plazaratzen:
|
|
|
Txomin Peillen-ek bildu ditu airoski eta denak untsa orraztaturik plazaratu. Liburu horren argitarat iduri du lehengo denboretan abereen osagarriaz jendeenaz bezenbat edo gehiago griñatzen zirela
|
gure
baserrietan...
|
|
2016
|
|
|
Eskaintza berria da, izan ere, gurea ez da ohiko agroturismoa, ezta ohiko aterpetxea ere.
|
Gure
baserriaren egiturari ondoen egokitzen zen modalitatea zen horixe eta gainera, aukera zabala eskaintzen du. Bikotean, familian edo talde handian etor daiteke hona.
|
|
|
Batzuk trantzeak kontatzera ausartu egin ziren; beste batzuk, ostera, isilik pasa zituzten. Anaztegiko eta
|
gure
baserriko metak erre zituzten, eta ondoko baserri bateko bi anaiek eskapada ederra egin zuten; batek, auto bat segika zuela igarri, eta korrika egin zuelako libratu zen. Bestea, autora sartzera behartu zuten pistola zeramaten bi lagunek beste gau batean, baina horretan ari zirela, pertsonaren bat sumatu inguruan, eta ihes egin behar izan zuten.Ixidro Ansa:
|
|
2017
|
|
|
Ibarraundi" historia eta etnografia museo bat" dela azaldu du Altzuak, eta ingurumena ere jorratzen dutela dio. " Etnografiari dagokionez, bisitariak ikusiko duena da
|
gure inguruko
baserriak autosufizienteak ziren garai horretako tresnen erakusketa bat; historiari dagokionez, bidaia moduko bat egiten dugu historiaurretik hasi eta gaur eguneraino. Horrez gain, Mutrikuko amoniteez osatutako erakusketa bat ere badugu, eta baita egurrezko musika instrumentuen beste erakusketa bat ere".
|
|
|
" Kardantxiloa, hazi berezi jalea da. Karduaren hazia jaten du eta kardua desagertzen ari da
|
gure
baserrietan; jendeak belar zikin bezala ikusten baitu pentze edo baratzeetan". Etxearen inguruen ikusteko jaidura berriek ere kalte egiten diete txoriei:
|
|
|
|
Gure
baserria ez zan beste mundukoa, baina nik beti ezagutu dot zerbitzariren bat gurean. Lehenengoa, Maria Inarratzakoa izango zan.
|
|
|
Honezkero, susmatzen dut topatu duela nire kuleroetan neu baino hobeto kabitzen den baten bat. Nerabea nintzen Pretty Womanikusi nuenean, eta mila aldiz amets egin dut
|
gure
baserriko balkoipean limusina zuria dagoela nire zain. Eta egundo ez naiz ni baino diru gehiago duen inorekin oheratu.
|
|
|
Argi dudan gauza bakarra
|
gure
baserri zahar hau mundu horretako parte inportantea dela.
|