|
2001
|
|
|
euskaldun bezala gai zirela eta ginela gure aferak guhaurek eskuetan hartzeko Paue inguruko notableen menpe egon gabe beti. Gai ginela ere
|
gure
baserri tipiagoetan bizi egiteko, elkartasuna biziarazteko, biziaren kalitatea atxikitzeko. Inposatu nahi ziguten modelo industrialari bizkarra eman diogu.
|
|
|
Ni ere gaztea nintzela
|
gure
baserriko teilatura igotzen nintzen, lo egin ezin izaten nuen gauetan izarrak begiratzera igotzen nintzen eta amak zigortzen ninduen egunetan hodeiak begiratzera. Zoragarria da zerua, garbia, aspergaitza, handia, zabala, imajinagarria...
|
|
2002
|
|
|
Harrigarria! Beheko baserrian harrapatutako txita goxo goxo ekarri zuen
|
gure
baserriraino.
|
|
|
Eta hiztegia itxi orduko, udaberri edo udazkeneko mendi paisaia zabal bat ikusi dut neure barruko begiekin. Eta paisaiaren erdian, distantzia batera,
|
gure
baserriko tximiniaren ke haria, kanpoko euri langarretan galtzen.
|
|
|
Euskara zangoperatua zen, urte haietan. Euskaldunoi ukatu egiten baitzitzaigun,
|
gure
baserrietako sasien artean ez bazen, edo baratzean porruak landatzen ari ginen bitartean egiten genituen otorduetan ez bazen, edo arto jorran denak aitzurrekin lerroan genbiltzala ez bazen, edo belarra higitzen udako hilabete beroetan gure orpoetan makurturik ez bazen, debekatu egiten baitzitzaigun, diot, hizkuntza zahar hau erabiltzea. Ezin ginen euskaraz mintzatu.
|
|
2003
|
|
|
Ez danok (euskera genkian guztiok, esan gura dot), baina hainbat. Baegoan orduan gure artean" Academia Rural" izeneko alkarte apal bat be,
|
gure
baserrietan Kristoren barriona zabaltzeko bideak erakusten euskuzana. Akademia honexek, nire ustez, zabaldu euskuzan begiak euskerearen arazoa argiago ikusteko.
|
|
|
bakarrik. Behin
|
gure
baserriko behi bat hil zuen eta askotan arazoak dituzte mugekin. Jendea ez zaio gustatzen:
|
|
|
Baña gure Pobrecho on ascoren animac salvatceco, Euscarac burua jasotcea, Jaincoac nai du:
|
gure
Baserrietan gende prestuac dirauten artean Euscarac iraungo du. Esan oi dana:
|
|
2004
|
|
|
Baserritarrok
|
gure
baserriko aktibitatea, bizi kalitatea eta bizi maila hobetzea ahalbideratzeko sortu zen L.N.K.
|
|
|
Filosofia jakin batetan oinarritu zen Lurgintza Kooperatibaren sorrera, beharra eta izateko arrazoia. Hau da, baserritarrok
|
gure
baserriko aktibitatea, bizi kalitatea eta bizi maila hobetzea ahalbideratuko zuen bitarteko eraginkor bezain sendoa eraikitzea. Behar genituen zerbitzu, aholku eta abarren gune garrantzitsu eta ezinbestekoa izatea, guk geuk Kooperatibaren gidaritza eramanaz.
|
|
2005
|
|
|
Batzorde horren zeregina Animalia Jatorriko Azpiproduktuen Plan Nazional Integrala diseinatzea da, gai horretan eskumenak dituzten administrazio guztien jarduketak bilduko dituena, bai Estatuko Administrazio Orokorrarenak, bai autonomia erkidegoenak eta toki erakundeenak. Kontua ez da gutxiagorako, gure industrietan eta
|
gure
baserrietan urtero ekoizten den produktu mota horren bolumen handia dela eta. Orain, ahalik eta modurik seguruenean ezabatu behar dira, eta, aldi berean, ezabatze horren kostuek ez dute arriskuan jartzen nekazaritzako elikagaien industriaren edo abeltzaintzaren bideragarritasuna.
|
|
|
Puerton nengoelarik joan zitzaiguan betirako... Gero, berriz, handik gutxira,
|
gure
baserriaren salmentarena gertatu zuan... Mingarria, oso, niretzat behintzat...
|
|
|
1968an hil zen gizarajoa,
|
gure
baserrian. Ordurako alargun, eta 86 urte zituelarik.
|
|
|
– Ez dute
|
gure
baserria ukanen, edo hil naute!
|
|
2006
|
|
|
Baina produktu horrek guztiz bete du homologazio prozesu oso garestia. Nor hasiko da asun zukua edo berdin
|
gure
baserri bateko arto barietate bat homologatzea kostatzen den dirua eta denbora gastatzen?
|
|
|
Euskal Txahaltxitxa
|
gure
baserrietako behi ganaduaren haragiarekin egiten den lehendabiziko saltxitxa da. Urkaiko kooperatibak berrikuntza alorrean bultzatutako proiektu baten emaitza da; eta â?. Euskal Okelaâ?
|
|
|
Ziur ziur gaude Txahaltxitxak harrera ezin hobea izango duela euskal merkatuan. Izan ere, ardura handiz eginiko produktua da,
|
gure
baserrietako abereekin egina dago eta daukan kalitatea soberan ezaguna da.
|
|
|
Bihotza uzkurtuta daukat zu nola egongo zaren imajinatzen. Ea
|
gure
baserriak zutik jarraituko duen galdetzen, bertako paretek zure algarak entzuten jarraituko duten pentsatzen. Noiz amaituko ote da gerra hau?
|
|
|
Bandera baten atzetik zihoazen denak. Ez dugu sekula hainbeste jende batera ikusi
|
gure
baserri aurretik pasatzen. Festa ederra guretzat.
|
|
|
– Agirre! –ozenago deitu zion–,
|
gure
baserriarena azaldu behar didak.
|
|
2007
|
|
|
Luiziaren ostean, errepidearen beste aldean gelditu diren bizilagunak ere haserre agertu dira. " Guk autoa dugu eta
|
gure
baserritik autoz mugitzen gara, baina badira zenbait baserritar oinez ibiltzen direnak", azaldu du errepidearen beste aldean bizi den auzotar batek.
|
|
2008
|
|
|
Aurrekoetan ibilitako bide berari jarraitu diot, eta espero dut liburuan agertzen diren argazkiak (Alex Iturraldek egin ditu guztiak) eta bildu ditudan sukalde errezetak, baserri etxeen kokalekuaren gaineko zehaztasunak eta aldiro aipatzen dudan baserri etxeari buruzko argibideak balioko diotela irakurleari antzemateko
|
gure
baserri etxe, landa turismo eta baserri hotelek daukaten eskaintza turistikoaren, gastronomikoaren eta kulturalaren maila.
|
|
|
Ezohiko berbaro eta irrintziek euren onetik aterata dabilz zaunk eta zaunk. Han, atzean, urrun eta txiki txiki ikusten da
|
gure
baserria. Pare bat ordu bidera.
|
|
|
Ondorengo hau be basoagaz lotua da. Pinua nagusitu ahala, urritzen joan ziran pagadiak eta harestiak
|
gure
baserri inguruetan. Gaztainadiak ez daigun esan.
|
|
|
Txaraka asko dago
|
gure
baserritik hurrean eta askotan eskatzen euskun Lekeitioko Joxe karbonerok handik egurra eroateko baimena. Harexek esana da, ganera, jentea ikatza laga eta butanoa erabilten hasi zanean:
|
|
|
1937ko udabarrian, Milloiko frontea erretiratu eta gero,
|
gure
baserriko etxaburuan behera, Lekeitio aldera pasau ziran gudari taldeak eta hareen atzetik nazionalak, errekete, falangista eta faxista.
|
|
|
Ni jaio nintzanerako baegoan inguruko baserri guztientzat zerbitzu hori egiten eban karabi handi bat. Oletako Patxoneko Txurruka zan jabea eta
|
gure
baserritik nahikoa hurrean egoan. Kareharria atera, dinamita eta guzti, eta gero enborrez sutu eta ondo berotutako karabira botaten ziran harriok.
|
|
|
Bizitza bi eukazan
|
gure
baserriak gerra aurretik. Gero dana izan da bat.
|
|
|
–(?) Obrak bukatzear dira, Regina, eta
|
gure
baserria zena jauregi bikain bihurtuko da aurki! Baina amets hau bete ondoren, badakizu beste amets bat dudala, nire bizitzako ametsa:
|
|
|
Bitxia da hegaztion historia; duela gutxi arte ez ziren
|
gure
baserri, lorategi eta herrietara gerturatzen.
|
|
|
(Helianthus> annuus) eta bai
|
gure
baserrien ateetan jartzen den kardu zapal han dia (Carlina> acanthifolia) adierazten dituztelako. Azaleko itxura gorabehera, genero erabat ezberdina duten bi landare izendatzeko izen guztiok berdin erabiltzen diren bitartean, ez dira baliagarriak izango, nahasmendu iturri baizik49 Hortaz zentzuak eta premiak eskaturik, badirudi, jadanik hiztegi batzuetan egiten hasi denez, egokiena litzatekeela eguzki lore> tradizionala kar duari esateko uztea, eta ekilore> moldatu berria50, aldiz, atzerritik ekarritako olio landareari deitzeko, berau, laburragoa izanik, egokiagoa delako ekilore olioa> bezalako elkartuak egiteko, bestea baino51 Eguzki belar> delakoari dagokionez, bai erabilera urriagoagatik eta bai landare hori deskribatzeko hitz elkartu aski desegokia delako (nekez esan dakioke belar> metro bat baino luzeagoa den lan dare bati, edota, zurtoinik ezaz lurretik altxatu ere egiten ez den besteari) agian onena saihestea litzateke, erdaraz, adibidez,, erlea?
|
|
|
Gizarteak garai bateko zaporeak zituen gogoan â?, betidanik ezagunzituenak alegiaâ??, baina ahalik eta gehien ekoitzi nahiagatik zokoratuta zeuden, gero eta galduago. Gauzak horrela, Euskadiko baserritarrek, gure herriko erakundeen laguntzaz,
|
gure
baserriei beti loturik egon ziren ekoizpenak berreskuratu eta lantzeari ekin zioten.
|
|
|
Baserriko produkturik onenak, bihar, Udondoko VII Nekazaritza Azoka, urtero bezala, Udondoko jaien barrena ospatuko da oraingoan ere. Guztira, Leioako Udaletik jakinarazi dutenez, 20 postu izango dira"
|
gure
baserrietako produkturik gozoenak eskainiz, besteak beste, gazta, eztia, ortuariak, txakolina, ogia eta pastela, txerrikiak eta loreak". Azken urteetan gertatu izan bezala Udondoko Agirre Lehendakaria plaza baserritar giroan murgilduko da bihar nekazaritza azokarekin, eta horrekin batera herriko zein inguruetako beste herri batzuetako bisitariak ere izango dira Leioan baserriko produktuak dastatzeko eta erosteko.
|
|
|
"(...) Obrak bukatzear dira, Regina, eta
|
gure
baserria zena jauregi bikain bihurtuko da aurki! Baina amets hau bete ondoren, badakizu beste amets bat dudala, nire bizitzako ametsa:
|
|
2009
|
|
|
" Galbiderik handiena da. Kristolako traktore batek
|
gure
baserrietan ez du zentzurik. Erabiltzen ditugulako ordu batzuez urtean, eta hori ez dugulako amortizatzen inoiz.
|
|
|
Bizia ez da finean esperientzia xume xume egunerokoa besterik, bere buruaren gorabehera eta eginkizunena, eta inguruko lagunena, unibertsoaren teatrorik gabe. Biziaren eta heriotzaren aurrean Gandiaga
|
gure
baserrietako andre gizonen sentiera (kristautasun) xumean gelditu da. Baina ez da, ez duela ezagutzen bitalismoaren moda eta horren bariante ezberdinen uhinak.
|
|
|
Begiak itxi nituen, eta gereziondo baten adarra ikusi nuen. Anbulantzia gure leihopetik igaro zenerako, argi laranjek ozen egiten zuten txorrotxio, birigarroak goizero
|
gure
baserri zaharreko gereziondotik egiten zuen bezala. Handik aurrera, anbulantziek birigarro kantuaren soinua dute nire memorian.
|
|
|
Abeltzainak euren lanaz harro daude eta horregatik haientzat garrantzitsua da urriko lehen asteleheneko azokan eta horren antzekoetan ganadua erakustea. Gainera,
|
gure
baserriei betidanik lotuta egon den arraza honek ondare aldetik duen balioa ere eman nahi dute ezagutzera.
|
|
|
Kultura tradizionaletan zer gertatzen zen, eta zer gertatzen den, ez dago hain garbi. Hau da, zer gertatzen zen
|
gure
baserrietan; zer, gaurko gizarte tradizionaletan, oraindik modernizazio zientifiko, ekonomiko, kultural eta teknologikoaren karrila bete betean hartu ez duten jendarteetan. Pare bat apunte datozkit gogora, zertzelada inpresionista eran.
|
|
|
Mahatsondoa lotuagoa egon da berpiztearekin, landarearen indarra eta espiritua ardoaren baitan gordetzen eta hobetuz kontserbatzen delako. Britainia Handiko uharteetan, berriz, tabernetako ateburuetan,
|
gure
baserrietan eguzki lorea bezala, han huntz sorta esekitzen dute, ardandegia seinalatzeko. Noski, atsotitzak hori apuntatzen du:
|
|
|
" Bazkaria bai, baina afaririk ez", zioten Bizkai aldeko herri batzuetan ere. Aste ttikia deitzen zioten
|
gure
baserrietan, asteazkenetik igandera bitartekoa laburtxo zelako.
|
|
|
" Santa Barbara bedeinkatu, zeruan dago iskribatu, papera eta ur bedeinkatu, Santa Barbara bedeinkatu!". Hau eta antzerakoak esan ohi ziren
|
gure
baserrietako sukaldeetan, ekaitzak bere sona larriak hedatzen zituenean, mendarteetan oihartzuna luzatuz. Hala ziotsaten Arratia aldean.
|
|
2010
|
|
|
horra hor beste hitz magiko bat, guztia zuritzen duena, baina hondamen ekologikoak ezin zuritu daitezke, ezta hitz sasisakratu horrekin ere... Ez al dira, bada,
|
gure
baserriak eta zuhaitzak eta geratzen zaizkigun berdeguneak, besteak beste, altzatar guztion patrimonio. Horietako asko eta asko, ordea, iraganeko kontuak izango dira aurki.
|
|
|
Iparraldeko nekazaritza hazkuntzari lotua denez, transgenikoaren gaia abereenelikadurari lotua da bi maneraz. Bata da
|
gure
baserrietan egiten ditugun elikadurak (ez dute transgenikoa izan behar), eta bestea inportatzen diren elikadurak, hauetanproblema sortzen duena da soja. Eta sojaren gaia ekoizteko sistemei lotua da.Abeltzaintza intensiboa oinarritzen da kaloria asko ekarriz.
|
|
|
Iaz, Kaiku etxeak eskainitako behi esnea banatu zuten jendartean, esne freskoa. Horrelako ekimenek
|
gure
baserrietan ekoizten diren produktuak ezagutarazteko balio dute. Garrantzitsua da bertako produktuari bultzada ematea.
|
|
|
Gogoetak egiten ditudanean, garai bateko
|
gure
baserrietan genuen bizikera hartaz! Giro txarra bazen, ona bazen, uholdeak baziren, haizeteak baziren, elurteak baziren, jelateak baziren, argi-indarrik bazen ez bazen, beste inoren laguntzarik gabe moldatzen ginela.
|
|
|
Beldur zen berrogeialdiekin
|
gure
baserriko aitona. " Ostiraleko trumoia bakarrik ez, baditu sorgin gehiago berrogeialdiak", gogorarazten zigun eguraldiak berdotsaldi luzea zueneko.
|
|
|
aunitz aipatuak izan dira errege bilerak garaietan. Sagarrondoaren zein mizpirondoaren babesean ere ordu ederrik pasatakorik bada
|
gure
baserrietan.
|
|
|
Halere, gure asabentzat estimazio aparta zizun elorri zuriaren zarbak egun seinalatu batean: San Joan egunez, lizar zarba atealbo batean, eta elorri zuriarena bestean, haiek goiz goizetik han txukun paratu gabe ez ziren deskuidatuko
|
gure
baserrietako ugazaba eta aitajaun ondraduak. Tximistak ez jotzeko babes aparta omen dute lizarrak eta elorri zuriak.
|
|
|
Mahatsaren eta huntzaren ahaidegoa, Britainia Handiko irletan ageri zaigu klaro: tabernetako ateburuetan,
|
gure
baserrietan bezala, han huntz koroa iltzatzen dute, ardandegia seinalatzeko. Noski, atsotitzak arrazoi:
|
|
2011
|
|
|
Hauen zarata berezia, ardatzaren kurrinka, menderen mende euskal bazterrak bete zituena eta bat batean isildu ere. Trakturren azantz berriak
|
gure
baserri guneak bete ditu aldiz orain. Bada tristatzerik?
|
|
|
Urak ukuilua hartu zuen, baserria buelta osoan ere hartu zuen. Leitzaran ibaia eta Ubaran erreka artean dago
|
gure
baserria. Igande eguerdian korronte izugarria sortu zen.
|
|
|
Argazkilari eta guzti eraman zuen. Dena dela, ez genuen ikusmin handirik sortu nahi eta bi familiak eta konbidatu gutxi batzuk baino ez ginen egon, eta bazkaria Txuriñen egin genuen,
|
gure
baserrian.
|
|
|
Ez bat ez bi arrebari esan dio halako herri batean denboraldi batez bizitzea gustatuko litzaiokeela. Handik egun batzuetara Vidal
|
gure
baserrian da, egun osoz aitari laguntzeko. Ni neu Bilbora ezkonduta nago eta sarri joaten banaiz ere –Vidal dagoenetik sarriago–, ezin dut zaharra artatu.
|
|
2012
|
|
|
Ez dut inoiz ahaztuko. Aita, osaba eta anaia elkartu ziren harmailan, eta egun hartako elastikoa
|
gure
baserrian daukagu gordeta. Javi Garridok eta biok debutatu genuen egun berean.
|
|
|
Txarria zan ondoen aprobetxetan zan animalia; haginak izan ezik, beste guztia. Horregaitik txarrikia izan da
|
gure
baserrietako elikaduraren oinarria. Txarria hilten zanean, buzkantzak eta txorizoak egiten ebezan.
|
|
|
Oso eder! Saratik joan baino lehen
|
gure
baserrian izan zen Panpoxa, eta esan zidan: –Nire senarrak semea ondo tratatzen badu, utz ezazu berarekin; baina gaizki tratatzen duela ikusten baduzu, har ezazu, eta eraman Berara, Altzateko Jaunen dorrera, eta eman iezaiozu Jauni paper hau?.
|
|
|
Ahizpak ukondoarekin jotzen zidan saihetsa. Saiatu nintzen, baina ezin antzeman
|
gure
baserriko teilatuari, Aulestin. Baserri horretan hazi ginen biok, eta hantxe bizi dira oraindik ere gurasoak.
|
|
2013
|
|
|
Galsoroak prestatu ahala, San Martin egunaren inguruan ereiten zen garia ere
|
gure
baserrietan. Horregatik dio esaera zaharrak:
|
|
|
Postontzia kale kantoian dago. kantoian (kantoi izena NON kasuan) Udaletxetik gertu dago liburutegia. udaletxetik (udaletxe izena NONDIK kasuan) Ekialdera begira dago
|
gure
baserria. ekialdera (ekialde izena NORA kasuan)
|
|
2014
|
|
|
Kareharriak pasatzen dituen faseak berriro kareharri bihurtu arte;
|
gure
baserrietako hormetan mortero moduan erabili eta lehortu ondoren.
|
|
2015
|
|
|
Eta... ez hain interesgarriak ere! Garai berean, Iparraldeko erakusketa batzuetan parte hartu nuen, Urruñako Hazia elkarteak antolaturikoan
|
gure
baserriko borta aitzinean motozerraz eginikako zizel lanak erakusten nituen, eta Eñaut Larralde eta Piarres Erdozaintzik abiatu Marrazkirri famatuan, hasmentatik.
|
|
|
Klase askotako sagarrak egon dira
|
gure
baserrietan.
|
|
|
Montseren galde zirikatzaileen aurrean nondik edo handik atera behar eta, neure buruaz ariko nintzela esateko lotsaz edo,
|
gure
baserriaz jardun nahi nuela esan diot; gure aitonaz, erantsi diot gero. Bere arrapostua, zirtolari bezain txorrotxa:
|
|
|
Hamabost urte lehenetik azkenera. Eta Joxeri minbizia agertu zitzaionetik, bereziki konpartitu dugu Esteñibar,
|
gure
baserria Elorrion. Hau bihurtu zaigu bere hurbilekooi topaleku, babes.
|
|
|
Garai batean tximinian egiten zena egiteko modu aurreratua da biomasarena: " Bat batean, pelleta modan jarri eta asko hitz egiten da horretaz, baina Arabako
|
gure
baserrietan, eta baita Gasteizko etxeetan ere, egurra izan da beti gure erregai nagusia; horren adibide da Arabako baso publikoetako egur zozketa edo' suertea'". Hala azaldu du Iñaki Gerenabarrena ingeniariak, Eusko Jaurlaritzako Hazi fundazioan biomasa proiektuen arduradunak.
|
|
|
Bere diskurtsoa sinplea zen, eta laborari askorentzat arrakastatsua: " Laborari guztiak itsasontzi berean gara;
|
gure
baserrietan enpresaburu gara, ongi jokatzen badugu, aterabide ekonomikoa segurtatua dugu; batasuna da gure indarra, aniztasuna zatiketa da, zatiketa ahulezia da...". Sindikatu horren barruan eztabaidak izan ziren herrialde askotan, Euskal Herrian ere ahots ezberdinak hasi ziren plazaratzen:
|
|
|
Txomin Peillen-ek bildu ditu airoski eta denak untsa orraztaturik plazaratu. Liburu horren argitarat iduri du lehengo denboretan abereen osagarriaz jendeenaz bezenbat edo gehiago griñatzen zirela
|
gure
baserrietan...
|
|
2016
|
|
|
Batzuk trantzeak kontatzera ausartu egin ziren; beste batzuk, ostera, isilik pasa zituzten. Anaztegiko eta
|
gure
baserriko metak erre zituzten, eta ondoko baserri bateko bi anaiek eskapada ederra egin zuten; batek, auto bat segika zuela igarri, eta korrika egin zuelako libratu zen. Bestea, autora sartzera behartu zuten pistola zeramaten bi lagunek beste gau batean, baina horretan ari zirela, pertsonaren bat sumatu inguruan, eta ihes egin behar izan zuten.Ixidro Ansa:
|
|
2017
|
|
|
" Kardantxiloa, hazi berezi jalea da. Karduaren hazia jaten du eta kardua desagertzen ari da
|
gure
baserrietan; jendeak belar zikin bezala ikusten baitu pentze edo baratzeetan". Etxearen inguruen ikusteko jaidura berriek ere kalte egiten diete txoriei:
|
|
|
Honezkero, susmatzen dut topatu duela nire kuleroetan neu baino hobeto kabitzen den baten bat. Nerabea nintzen Pretty Womanikusi nuenean, eta mila aldiz amets egin dut
|
gure
baserriko balkoipean limusina zuria dagoela nire zain. Eta egundo ez naiz ni baino diru gehiago duen inorekin oheratu.
|
|
|
Argi dudan gauza bakarra
|
gure
baserri zahar hau mundu horretako parte inportantea dela.
|
|
|
Sukaldaritzak besteengan sortzen duen pozak mugiarazten ditu Haches eta Eiherabide: «Gure lagunak
|
gure
baserrira gonbidatzen ditugu, eta biziki kontent joaten dira». Sukaldaritzarekin uztartuz, Donostiara egun pasa etortzeko plan ezin hobea iruditu zitzaien marmitako txapelketara etortzea.
|
|
|
–Hilabete bat lehenago Txetxek deitu zidan, eta Baionan geratu ginen. Han esan zidan Euskal Herriko bake prozesuarekin lotutako ekintza bat egin nahi zutela
|
gure
baserrian, konpromiso handikoa. Ez nizkion xehetasunak eskatu.
|
|
|
Aita, gure lehengusuaz finki mintzo zen baina nago ez zituenetz, ororen buruan, hitz horiek eni pentsatuz erraten, nik, niretzat har nitzan. Zeren, aitaren arabera,
|
gure
baserria, hemendik goiti, ene esku baitzegoen. Eta beraz, nik ere, lehenbailehen ezkondu behar nuen!
|
|
|
Pentsatzen dut aitak kafesnea edo salda beroa zerbitzatu ziola. Hamar minutu bame isiltasun dohatsuak estali zuen
|
gure
baserria...
|
|
|
Aitak ekartzen zuen hilabete sariari esker, sos idor freskoa, beti estimagarri baita!?
|
gure
baserrian obra handiak egin zituzten, etxeari, bai kanpoz eta bereziki bamez, modemotasunaren itxura emanez.
|
|
|
Bizkaiko sartaldean portale esaten da; atari (> atai) sortaldean; eskape Aramaion eta Eskoriatzan. Gure báserriko étartien úrtero éitten dabies ábixak elaiek?
|
gure
baserriko atartean urtero egiten dituzte habiak elaiek? [Elai, enara] (Matiena Abadiño) | Txakurre ta katue errestan dabix portálien, txakurra eta katua errestan dabiltza portalean?
|
|
|
Bizkai gehienean kontrasol da ohikoena. Gure básarrixa aiñubian dao ta neguan éuskiri [k] pe esta sartzen?
|
gure
baserria ainubean dago eta neguan eguzkirik ere ez da sartzen? (Eibar).
|
|
|
Landa ingurunean mendeetan zehar sortu eta garatutako jakintza, kultura, balio eta tradizioak etorkizunerako oinarri ditugu. Ezin dugu herri txikien etorkizunik eduki lehen sektorerik gabe,
|
gure
baserri, abeltzain, artzain, nekazari eta laboraririk gabe. Herri txikien etorkizuna nahitaez laborarien etorkizunari lotuta dago, eta beraz, lehen sektorea sustatu behar dugu.
|
|
|
Nire gustuko edaria ere bada sagardoa, eta horrek erraztu egiten du lana. Txikitan,
|
gure
baserrian ere egiten zen, eta auzoko baserritar mordo bat pasatzen zen gure baserritik sagardoa egitera. Bakoitzak bere egutegia zuen, eta beraiek ekarritako sagarrarekin egiten zuten gurean edaria.
|
|
|
Nire gustuko edaria ere bada sagardoa, eta horrek erraztu egiten du lana. Txikitan, gure baserrian ere egiten zen, eta auzoko baserritar mordo bat pasatzen zen
|
gure
baserritik sagardoa egitera. Bakoitzak bere egutegia zuen, eta beraiek ekarritako sagarrarekin egiten zuten gurean edaria.
|
|
|
Hamaika aldiz aditu, ikusi, bildu, eta erreak, motikozkorretan Benaisoroko alorrean!... Eta, ez dakit inork tajuz esan duen, baina, Ameriketatik sartu zen artoaren merkatuak eragin zuen
|
gure
baserrien eta artalurren ugalketa, ordura arte beste deusek ez bezala, bai benpe, Basaburu ttiki alde honetan.
|
|
2018
|
|
|
Harri jasotzearekin gorabehera handiagoak eduki ditut, baina azkenean nahikoa gustura gelditu naiz. Hasieran, Errezilgo
|
gure
baserrian egiten genituen entrenamendu saioak. Baina azken bi hilabeteetan Izeta harri jasotzailearekin ari gara entrenatzen, Zarautzen.
|
|
|
Dena den, adin batetarat helduak girenok gogoan dugu haatik bestalde ere Martine egun hori munta handikoa zela lehen
|
gure
baserrietan. Etxez kanbiatze gehienak Martinekari egiten ziren eta usaia hori hain barna sartua zen nun etxez kanbiatzea deitzen baitzen preseski Martine egitea...
|
|
|
Haren gurasoak, Artemio eta Clara, eta gureak elkarren lagunak ziren aspalditik. Lagunak, edo bizilagunak hobeto esanda,
|
gure
baserriak auzo berekoak izaki, bizilagunen artean ohikoa izaten zen erlazio adeitsua baitzuten bi familiek. Baina Anxo eta biok lagun minak ginela esan liteke:
|
|
|
Aurrerago erlea etxe ondora ekarri genuen, erlekumeak enbor hutsetan sartu eta eta erlea hil gabe eztia kentzen ikasiz. Urtetan erlea
|
gure
baserrietan beste azienda bat izan da. Erlearen inguruan sinespen asko topatzen dira gure herrian.
|
|
|
Izugarri gustatzen zait
|
gure
baserriko ateak herritarrei irekitzea. Gabon eskean, baserri bakoitzak nahi duena ematen du:
|
|
|
Izan ere, gure jaiotetxea izan da... Berazadi Zahar zen
|
gure
baserria, eta gurasoek eta osabak bertako lurzoruetan erabaki zuten kanpina sortzea.Eta nola sortu zitzaien kanpin bat eraikitzeko ideia. Ez dakit ziur! Osabaren bitartez izango zen...
|
|
2019
|
|
|
Horietako bat da Besoitaormaetxea baserria; Ormaetxe be esaten deutsie batzuk. Baserriau apartekoa da, beronek batzen dau ta
|
gure
baserrien mila urte baino gehiagoko historia. Bertan dago euskal baserriaren muina eta jatorria.
|
|
|
Automobil handi batekin hasi ziren
|
gure
baserrira heltzen, gurdi bide zakar bat zen bidea, eta lohian trabatu egin ziren; idiak uztartu eta aita joan zitzaien kotxea putzu hartatik ateratzera. Gaizki pasa zuen gure Mikaelak trantze hartan; pinpilinpauxa baten antzera kolorez jantzia, harribitxiz gainezka, haren zapata finak, lohiez blai... ez zen nahi orduko gurera ailegatu.
|
|
|
Hala ere, hangoa ez zen Noraren hirian izaten den antzekoa; ez zen kolorearen tonuaren kontua, gogorragoa edo leunagoa, arinagoa edo astunagoa, ingurunea eguzkia jelatzen balego legez sumatzekoa baizik, indarge geratzerainokoa. Nolanahi ere, egunak etorri eta joan ahala, normaltasuna bereganatuko zuelako esperoan zegoen, neguko arratsean
|
gure
baserriko ganbara iluna zirudien udaberriko lehenengo asteko igandean.
|
|
|
Egia esan, animalia asko bizi dira
|
gure
baserrian: ardiak, katuak, behorra, kanarioak, txakurrak, ahuntza, oiloak eta erleak.
|
|
|
Negua gordindutakoan, supazterrean, zenbat kontu esan ote ziren
|
gure
baserrietan! Ilunabar ilun luzeetan, sukaldeko lanak egiten ziren bitartean, errosarioa bukatu ostean, zenbat kontuzahar eta esaldi eta beste!
|
|
|
Baratze soroetako ataka itxiak eta erromarak egiteko, oilotegietako ate eta beste, primerako itxiturak egin ohi ziren
|
gure
baserrietan hurritzaren zarba tamaina ezberdinetakoekin. Sendotxoenak erdiko nerbiotarako ipini, eta haien artean bigunago eta zumelagoak tartetik, batean goitik eta bestean azpitik pasatuz, ehundu eta trentzatuz, aparteko itxiturak gauzatu ohi ziren merke asko, pazientzia eta taxu apur batekin.
|
|
|
Maitagarria zitzaion, eta zaio,
|
gure
baserrikoari kukuaren soinua. Batez ere haurrei eta ttikiei errepararazi nahi zitzaieneko, eta kukuaren kontuak erakusteko.
|
|
|
Zuhaitzekin horrenbesteko lotura izan duen
|
gure
baserri bizitza ez da ez oker ibili lurraren bidez, landare eta zuhaitzak medio datorkigun biziaren dohaina modu batera edo bestera estimatu eta eskertzean. Zenbat onura inguratzen digun zuhaiztiak estimatzen jakingo bagenu...!
|
|
|
Itsasotik zuzenean kea bezala datorrenean, iparra deitzen diote
|
gure
baserri askotan. Hau bera, eskala ttikian, sarri ikusi dugu etxean bertan:
|
|
|
bazkaria bai, baina afaririk ez, Bizkai aldeko herri batzutan ere. Aste ttikia deitzen zioten
|
gure
baserrietan, asteazkenetik igandera bitarteko laburra zelako. Beste seiei izena ipintzeko orduan, bazen irudimena dantzatzen zekienik.
|
|
|
Santa Barbara bedeinkatu, zeruan dago iskribatu, papera eta ur bedeinkatu, Santa Barbara bedeinkatu! Hau eta antzerakoak esan ohi ziren
|
gure
baserrietako sukaldeetan, ekaitzak bere sona larriak hedatzen zituenean, mendarteetan oihartzuna luzatuz. Santa Barbara eguna baita gaur.
|