|
2008
|
|
|
Artikulu hau hastean, independentismoaren posizio politikoa defendatzeko arrazoibideetan sartzeko tentazioa izan dut, Nafarroako historia, euskaldunena, gure borrokak eta porrotak,
|
gure
askatasuna, subiranotasuna eta eskubideen etengabeko galera bat ere ezagutzen ez dituen talde baten aurrean. Baina zaila da arrazoiez eta ideiez argudiatzea, aurkaria fantasia interesatuetan, ustekeria magikoetan eta kontakizun fabulatuetan oinarritzen denean.
|
|
|
Azaroaren 25eko diskurtsoan esaten genuen bezala, emakumeoi pazientzia bukatzen ari zaigu indarkeria matxistaren inguruan jendarteko estamentuek hartzen dituzten erabaki eta jarreren aurrean. Nazkatuta gaude gai hau beharrezko orokortasunarekin ez lantzeaz, hartzen diren konpromisoak bete gabe ikusteaz, komunikabideek egiten duten erabilera morbosoaz egunero
|
gure
askatasuna mugatzen duten jarrerak jasaten jarraitzen dugun bitartean.
|
|
|
Nazkatuta gaude gai hau beharrezko orokortasunarekin ez lantzeaz, hartzen diren konpromisoak bete gabe ikusteaz, komunikabideek egiten duten erabilera morbosoaz egunero
|
gure
askatasuna mugatzen duten jarrerak jasaten jarraitzen dugun bitartean
|
|
2009
|
|
|
Nik espetxe fronte honetan jarraitzen dut borrokan, betiere zu eta ondoan dituzun eusko gudari guztiak lagun, zuek baitzarete nire/
|
gure
askatasun haizea. Eta, Malcom X k zioen bezala, iraultzaileak garen heinean ezinbestekoa dugu zintzotasuna eta umiltasuna egunerokoan present izatea, hain zuzen balore hauek egiten baikaituzte iraultzaile.
|
|
|
Gutxitan egiten dugu gure inguruko espetxeetan bizi diren errealitateen dokumentalak edo artelanak. Sarritan urruti dauden kartzelak aukeratzen ditugu presoen bizi baldintza latzak azaltzeko,
|
gure artean
askatasun gabe bizi direnak egoera samurragoan bizi balira bezala.
|
|
|
Hobeto esanda, sekula ez zaigu ahaztuko: zazpi lagun atxilotu gintuzten, Egunkaria itxi zuten; bost egunez inkomunikatu eta torturatu gintuzten; kartzelan sartu gintuzten, Xabier Oleagak zortzi hilabete egin zituen, I, aki Uriak urte eta erdi eta Xabier Alegriak urte eta bederatzi hilabete; gure ondasunak bahituta dituzte,
|
gure
askatasunak murriztu dituzte. Sei urte eta erdi hauek gogorrak izan dira guretzat eta gure familientzat.
|
|
|
Beraz, lehenengo gauza, demokrazia eta autodeterminazioa eskuratzea izan behar da. Espainiak, espainiar legeak eta marko autonomikoak ez dute
|
gure
askatasuna onartzen; beraz, autonomismoa baztertu behar da, eta Estatutua hila dagoela esatetik beste marko bat nola eraiki esatera pasatu behar da. Euskal estatu bat nahi dugunok antolatu egin behar dugu, eta estrategia eraginkor bat bilatu.
|
|
|
boterea bere eskuetan jartzeko eskatu dio Michelettiri: ?
|
Gure
askatasuna eta demokrazia berreskuratu behar ditugu?. Herritarrei, bide batez, eusten jarraitzeko deia egin die eta militarrei eta poliziei, fusilekin herritarren kontra destatzeari uzteko?.
|
|
|
Ama Euskal Herria, Ama Euskara, Ama Lurra, Ama Nafarroa. Euskal Biziaren lauburua,
|
gure
Askatasunaren kiribila.
|
|
|
–Auzipetuei elkartasuna erakustera etorri gara hona, eta gure protesta adieraztera horrelako desmasia bat egiteagatik. Adierazi nahi dugu, gainera, gaur egun oraindik hemen nola dauden adierazpen askatasuna eta oro har
|
gure
askatasunak?, laburbildu zuen Xabier Letona Argia ko zuzendariak.
|
|
2010
|
|
|
Eta testuaren garrantzia nabarmendu du: Plana urrats inportantea izango da
|
gure
askatasunerako, ETAren terrorismoarekin amaitzeko eta euskal gizartearen barne elkartasuna indartzeko.
|
|
|
Ikerne Badiola EAko Komunikazio arduradunaren arabera ere, EAko kargudun publikoek beren kasara erabakitzen dute joan edo ez joan.
|
Guk
askatasuna ematen diegu, dio. Nolanahi ere, egia da herri gehienetan usadioak maiz lotuta daudela erlijioarekin, eta ekitaldi horietara joaten direla kargudun publikoak usadio moduan.
|
|
2011
|
|
|
Xedea?
|
Gure
askatasuna murriztea haiena handitzeko. Etikaren aldarrikapena eta barkamen eskaera ez dira boterearen eskaera besterik; Euskal Herriaren politikan, berriz, mendekotasuna biribildu nahirik, Euskal Herri intsumisoa suntsitzeko operazioaren azken pausoa.Egun, mugimendu politiko handi samarren artean, espainolismo mota guztiak aldarrikatzen ari dira euskal arazoak alde etiko bat duela eta erruak garbitu behar direla.
|
|
|
Badakite, hala ere, euskal hiritarra soilik izan nahi duen jendea badagoela. Eta horregatik erabiltzen dituzte gure artean, hemen bezainbeste inon erabiltzen ez diren pluraltasuna eta transbertsalitatea hitzak.Herri bat existitzen da, botere bat duela erakusten duen artean;
|
gureak
askatasun gosea du, eta horrek, botere bat duela adierazten du.Zergatik, beraz, askatasuna edo autodeterminazio eskubidearen ordez, erabakitzeko eskubidea eta estatus politiko berria bezalako terminoak hain maiz erabiltzea gure artean. Arerioak urtetan sartu digute buruan, gu «pluralak» garela eta «transbertsalitatea» behar dugula.
|
|
|
Eta Espainiak ez zuen akordio «transbertsal» bat, menperatzaileen beto eskubiderik, onartu. Nahikoa izan zuen espainiarren askatasun nahia, independentzia gerra bat egiteko.Zergatik diote, orduan, independentzia nahi dugunok, nahi ez duenari inposatzen ari garenik. Beste herri aske guztietan bezalaxe,
|
gurean
askatasuna daukagunean, «transbertsalitatea» ez da beharrezkoa izango; eta pluraltasuna hitzak, herri aske horietan duen zentzu berdina izango du.Bertolt Brechten antzezlan batean, morroiak esaten zion ugazabari: «zu eta ni ez gara gu».
|
|
|
Hori adierazten duenean, eta modu kontsekuentean jokatzen duenean, boterea duela nabarmentzen ari da. Ez ordea, «pluraltasunaren» eta «transbertsalitearen» izenean, independentziaz gain, beste egoera batzuk onartzeko prest agertzen denean, «erabakitzeko eskubidearen» eta «estatus politiko berri» baten bidez. Inoiz ez gaituzte errespetatuko munduan herri gisa, beste baten menpe bizi gaitezkeela erakusten dugun artean.Gu herri bat bagara, ez dugu auzitan jarri behar
|
gure
askatasuna. Askatasuna ez da erabakitzen den zerbait.
|
|
|
30, 40, 50 urtetik aurrera pertsona batek merezi duen aurpegia duela esaten da askotan.
|
Gure
askatasuna erabilita, gure jokabideen araberako aurpegia eraikitzen dugu. Ideia hori izaera biologikoki determinatuta dagoela dioenaren aurkakoa da.
|
|
2012
|
|
|
Helburua, Patxi Lopez lehendakariaren ahotan: «Urrats inportantea izango da
|
gure
askatasunerako, ETAren terrorismoa amaitzeko eta euskal gizartearen barne elkartasuna indartzeko». ETAren indarkeria izan da ardatz, eta haren biktimak.
|
|
2014
|
|
|
Aske izateko eskubidea dugu, berez.
|
Gure
askatasuna ez da bozkatzen. Inork ez du gu mendean hartzeko eskubiderik, gu baino gehiago izan arren.
|
|
|
Arrazoiak, besterik ezean, ez gaitu aske egingo, baina arrazoiari uko eginda, ezinezkoa izango da.
|
Gure
askatasuna bozkagai bihurtzeak inperialismoak inoiz amestutako bukaerarik perfektuena dakar. Gure oinarri soziala nahi adina aldatu ondoren (bonbardaketak, fusilamenduak, deportazio masiboak, immigrazioa, hezkuntza eta propaganda monopolioen doktrinatzea...) galtzeko arriskurik ez dutela uste dutenean, orduan agian bai, orduan baimenduko dizkigute nahi adina kontsulta (horra hor Quebec, Gibraltar eta Malvinak), eta inperialismoak inoiz amesturiko epitafiorik ederrena idatziko du gure hilarrian:
|
|
|
Proposamen horrek demokrazia bizitza politikoan eta sozialean txertatu nahi du, hasi iraganeko politiken ikuskaritza sakonetik eta Nafarroaren estatus politiko berriaren diseinuraino. «Uste dugulako
|
gure
askatasuna bahituta egon dela. Gure eskubideak giltzapean izan dituzte; erabakitzeko eskubidea aspaldian lapurtu ziguten nafarroi ate eta leiho horien atzetik».
|
|
2016
|
|
|
osasun gaietan, konplexutasun handiko predikzio ereduetan, adibidez, eguraldia?, hizkuntza teknologietan... aurrerakuntza handiak egin ahal izango dira seguruenik.Albistea batzuentzat propagandistikoa da, beste batzuentzat iraultzailea, askorentzat beldurgarria; ez ahaztu GOa bera gizakiok asmatu genuen bezala, AlphaGO ere gizakiok asmatu eta programatu dugula. Beldurtu baino, hobe genuke GOak duen filosofian apur bat barneratzea, hori ere gure arlo askotarako balia baitaiteke; zein dira
|
gure
askatasunak, nola defendatuko ditugu, nola eskuratu berriak, nola erdietsi eremu berriak... GOazen beste horretan pentsatzera.
|
|
2017
|
|
|
Keparen heriotzak egoeraren irakurketa zorrotzagoa egitera behartu gaitu.Ezker abertzalea edota gure kontzientzia politikoa gure egoera bidegabearen erantzule direla sinetsarazi nahi dute. Zigortuak izateko indibidual bihurtzen duten erantzukizuna kolektibo bilakatzen dute
|
gure
askatasun zeruertza urruntzeko. Haurrak loarazteko ipuinak kontatzen dizkigute gure egoeraren alde egiten omen dutena hauspotuz, zinez sakabanaketa eta deserriratzea kudeatzen jarraitzeko eginahalak egiten ari direnean.Presoon Euskal Herriratzerako baldintzak aspalditxotik ongi beteak daudela deritzogu.
|
|
2020
|
|
|
Horrek adierazten digu herrialdea bizirik dagoela. Halaber, frogatzen du
|
gure
askatasunen, duintasunaren eta erakundeen defentsaren zati bat gutako bakoitzari dagokigula, eta hori ezin dugu galdu.
|
|
2021
|
|
|
Estatuaren errepresioa, atzerakada eta zentralizazioa, gu eta
|
gure
askatasun proiektua indartzeko tresnak bihurtu behar ditugu. Gure aurkako zenbat eta eraso gehiago, orduan eta erantzun mobilizatzaile handiagoz erantzun behar diegu.
|
|
|
Baina ez gara biktimak.
|
Gure
askatasunaren aldeko hautua egin dugu. Orain, bizirik gaude, ez dugu ez miseria afektiborik, ez irudimen miseriarik.
|
|
|
batetik, nire familiarekin, nire amarekin oso heldua da egotea, urte hauetan egin izan ezin dudana egitea, baina, aldi berean, irtenbide partzial bat dela sentitzea, eta soilik guretzako, ez erbesteratu eta auzipetu guztientzako.
|
Gure
askatasuna ez da osoa; askatasunik eza bakarrik kendu digute, baina ni, esaterako, inhabilitatua nago: ezin dut kargu publiko batean aritu nire zigorrak irauten duen 11 urte eta erdian.
|
|
|
Burugabekeria bat iruditzen zait ebazpen hori. Izan ere, itxura batean bermeen izenean, auzitan jartzen ditu
|
gure
askatasunak eta betebeharrak, eta atea irekitzen dio salbuespen egoerari. Ematen duen argudioa, gainera, oso pobrea da.
|
|
|
Bizkitartean egunero delegatzen dugu agintariengan eta adituengan, pentsatzen baitugu haiek guk baino gehiago dakitela. Onartu egin ditugu otzan otzan
|
gure
askatasun indibidual eta kolektiboen murrizketak, etxeratze aginduak, negozioen itxierak, udalerri nahiz lurralde edota erkidego mailako konfinamendu perimetralak... Hori dena onartu egin dugu uste dugulako egiten ari garen sakrifizio horrek benetan merezi duela, gure eta ingurukoen bizitza arriskuan dagoelako.
|
|
2022
|
|
|
«Eman iezaiozu Alemaniari merezi duen lidergoa, etorkizuneko belaunaldiak harro egon daitezen. Babestu
|
gure
askatasuna, babestu Ukraina, gelditu gerra hau, lagundu geldiarazten».
|
|
|
Beraz, babesten ez gaituen sistema baten biktimak izanen gara sistematikoki. Presio egin behar da bermeak izateko,
|
gure
askatasunarekin zorrotzak izan, baina zaintzaile izan, aldi berean.
|
|
|
Ez isildu, ez onartu, egin ezazu zarata, eta erantzun. Emakumeak geure gorputzen jabe gara,
|
gure
askatasunaren jabe. Kaleak, gaua, eta festak gureak ere badira.
|
|
2023
|
|
|
«Zorrak kitatzen jarraitzen dugu
|
gure
askatasunen eta gure hiriaren alde borrokatu zirenekin», adierazi du ekitaldian Eneko Goia Donostiako alkateak. «Frankismoak gure herrian egindako kaltea gogoratzeko eta konpontzeko espazioak berreskuratzen jarraitzen dugu».
|
|
|
Mendekuan oinarritutako politikarik gabe». Ines Osinagak eman zion amaiera ekitaldiari, Non dago
|
gure
askatasuna abestiarekin.
|
|
|
Mugimendu feministak erasoa gaitzetsi du, eta nabarmendu dute ez dutela onartuko gisa horretako erasorik: «Irmoki salatuko ditugu
|
gure
askatasuna urratzen duten eraso eta ekintza guztiak».
|
|
|
Baina hala ere, aske izatea helburu, ez diezaiogun uko egin aldarri horri.
|
Gure
askatasuna lortzera iristen ez bagara ere, ea gutxienez erdiesten dugun haiena hankaz gora jartzea.
|