2012
|
|
Hélèneren lehenbiziko senarra Montrifaut familiakoa zen,
|
gure
amaren lehengusua. Hélène ezkondu zenean ni Afrikan nintzen.
|
2013
|
|
Lehen kolpea Txirritaren desagertzea izan zen.
|
Gure
amaren lehengusu baten semea ere ETAkoa zen, Beltza, eta lehergailu bat esku artean lehertu zitzaion. Horiek eragin egin zioten, eta 1970eko hamarkadako giro politiko sozialean buru belarri sartu zen».
|
2015
|
|
Batzorde bat osatu zen herrian, langileak ordezkatzeko eta, ahal zen neurrian, haien egoera hobetzeko. Don Iñaki bera zen batzorde hartako kide bat; beste bat, Juan Mari Otegi Elizegi. Txato?,
|
gure
amaren lehengusua, Ordiziako Gaztañagarenean galdaragintzan lan egiten zuena baina herriko gazteen izenean bere laguntasuna eskaini nahiko zuena.
|
|
Indio asko kristautu al dituzu, ala indiak gehiago interesatzen zaizkizu?
|
Gure
amaren lehengusu bat apaiza zen, gero atera egin zen baina; bueno, ba, osaba hau, ez zen osaba berez, baina osaba Luis deitzeko esaten zigun amak?, osaba Luis, beraz, misiolari joan omen zen Ekuador aldera, aspaldi, ni artean mutiko koxkorra nintzela. Bihurrikeriaren bat egiten genuen bakoitzean amak bere errietaldian osaba ekartzen zigun gogora:
|
|
Gainera, hori ez duk kontua.
|
Gure
ama lehengusuak bisitatzeko aitzakian etortzen zuan hona. Hemen bizi zituan Joxepa eta haren familia.
|
2021
|
|
Orain azaldu behar diot zergatik, erdaraz badaezpada, ez dut inola ere berarekin euskaraz egiteko ohiturarik eta aitortu beharrean nago izugarri kostatzen zaidala imajinatzea ere. Azaldu behar diot atzo Luzarora joan ginela, elkartu nintzen zinegotzia gure senitarteko bat zela,
|
gure
amaren lehengusu baten semea. Orduan asmatuko du, bai, Luzaron ditugun senitartekoak asko dira, baina asmatuko du patua, patu baita, ezin okerragoa ia ia beti.
|
|
Baina, ezin dudana ulertu, are gutxiago onartu, eta badirudi garai batean hala izatea nahi zutela, gure aitak, Luzaroko ustezko gizonik aberatsena izanagatik, bere burua karlistatzat izanagatik, Francoren garaian zinegotzia izanagatik, kanpotik etorri eta Garizabal batekin ezkondu izanagatik, heriotza merezi zuena. Herrian bazeuden, ordea, hala uste zutenak, besteak beste, orain etxetik irten berri den zinegotzi gazte honen anaia handia, hil batzutan gure aitaren lantegian egon eta gero kanporatu behar zuena inork esan gabe langileburu jokatu egin baitzuen gainerakoei beti aginduka eta mehatxuka, agian
|
gure
amaren lehengusu baten semea zela sinetsita edo garizabaldar peto peto bat izanda aginduka eta mehatxuka egiteko eskubide osoa zuelakoan. Edonola ere, gure amaren lehengusuaren semeak ez zion gure aitari inoiz barkatu kanporatu izana, eta bazirudien lana gutxienekoa zela, lantegitik irten eta jarraian beste lan berri bat topatu baitzuen, benetan barkaezina zitzaiona gure aitak aintzakotzat hartu ez izana omen zen, hau da, familia artean halabeharrez onartu eta gero, edo hobeto esanda, onartzekotan zegoen arrotza izanda, inolako begirunerik erakutsi ez ziona.
|
|
Herrian bazeuden, ordea, hala uste zutenak, besteak beste, orain etxetik irten berri den zinegotzi gazte honen anaia handia, hil batzutan gure aitaren lantegian egon eta gero kanporatu behar zuena inork esan gabe langileburu jokatu egin baitzuen gainerakoei beti aginduka eta mehatxuka, agian gure amaren lehengusu baten semea zela sinetsita edo garizabaldar peto peto bat izanda aginduka eta mehatxuka egiteko eskubide osoa zuelakoan. Edonola ere,
|
gure
amaren lehengusuaren semeak ez zion gure aitari inoiz barkatu kanporatu izana, eta bazirudien lana gutxienekoa zela, lantegitik irten eta jarraian beste lan berri bat topatu baitzuen, benetan barkaezina zitzaiona gure aitak aintzakotzat hartu ez izana omen zen, hau da, familia artean halabeharrez onartu eta gero, edo hobeto esanda, onartzekotan zegoen arrotza izanda, inolako begirunerik erakutsi ... Jakina, nire neba eta biok hau guztiaz beranduegi jabetu ginen, gure aita hil eta gero Luzaroko lagun bakanei galdezka hasi ginenean, hau da, gure aitari herriko hormetan" betikoek" egin zioten salaketaz, Pedro Abalos, euskal langilegoaren etsaia.
|
|
Jakina, nire neba eta biok hau guztiaz beranduegi jabetu ginen, gure aita hil eta gero Luzaroko lagun bakanei galdezka hasi ginenean, hau da, gure aitari herriko hormetan" betikoek" egin zioten salaketaz, Pedro Abalos, euskal langilegoaren etsaia. Orduan, guri argi eta garbi hitz egiten ausartu ziren betiko bakanei esker, denok ezagun zituzten zurrumurruetatik eta herrian gure aitaren kontura bolo bolo zebiltzen gezur eta irainetatik, gure aita euskal langileen etsaia zela ziotenak,
|
gure
amaren lehengusuaren semea bezalako langile jator eta euskaldun peto peto bat bota egin zuelako, garizabaldarrak bezalako luzarotar familia jator jatorrak mesprezatzen zituelako, euskaldun zen orori gorroto ziolako kanpotik etorritako karlistatzar bat zen aldetik eta beste hainbat gezur beltz. Orduan bai, gure aitak urte guztiotan isilean sufritutakoa asmatu genuen.
|
|
Hara hor Garizabaldar bat, badirudi nire amaren lehengusu baten iloba, berak azaldu zidanez. Noski, ondo baino hobeto gogoratzen naiz zure izenaz, nola ez, txikitan behin baino gehiagotan ikusita daukat, erantzun nion, nahitaez Luzaro hain herri txikerra izanda, baina sekula ez gurasoenean,
|
gure
amaren lehengusurik inoiz azaldu ez baitzen gure etxean, ez zuten gogoko, bertan bizi zen gizona, jabea, ez zen fidatzekoa eta frankozalea zen, garai ilunetan bera ere izandako zinegotzia eta gainera, hau ez baldin bazen okerrena, kanpotarra; hortaz, ez genuen merezi bisitarik jasotzea.
|