Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 43

2000
‎Asisko Urmenetak eta" Zazpiak Batman" kolektiboak ARGIAren eskutik kaleratu berri duten liburuxka honek euskarazko lokuzio, esklamazio eta esamoldeak jasotzen ditu, euskaldunok modu libertigarri eta biziaz komunikatzeko dugun beharra asetzeko lagungarri gerta dakigukelakoan. Ez ditu bakarrik gure ama hizkuntzaren altxorra betitik izan direnak jasotzen, ordea, beste berri batzuek ere agertzen dira bertan, egileek asmatuak, inori baimenik eskatu gabe, alegia lotsagabe lotsagabe, hitzaurrean adierazten duten bezala. Asmatzerakoan kontuan izan omen duten bakarra, beren bizimodua, kultura, egoera, umorea eta inguruari begira esamolde hauek egoki eta baliagarriak izatea dela diote baita ere.
2008
‎Jarraipena izan da gurea. Euskara elkartea definitzen hasita esango nuke gure ama hizkuntza normalizatzen saiatzen den taldea dela. Badago konponente sentimentala, gure hizkuntza da, ez da kultur ondare soila.
2010
‎Don Bernardinoren argazki hau irakurtzen dudan bakoitzean, gure amaz gogoratzen naiz oharkabean; ez dago biak konparatzerik, badakit, Damaso, baina ez didazu ukatuko bai gure amak, bai don Bernardinok, baita garai hartako maisu askok ere, gure ama hizkuntzarekiko mespretxuzko jarrera bera zutela funtsean; ez naiz epaitzen ari, alor honetan jokabideak eta joerak punpa lasterrean epaitzeko jarreratxoa nagusitzen zaidala aitortzen dudan arren, gogoaren arkua beti tenkatuta, deskalifikazioen gezia edonora jaurtitzeko prest, hain bihurtu naiz eta hain bihurtu naute bizitzan egokitutako inguruabarrek euskarari buruzko gaietan sentibera. Eusk... nik ez baitakit amaren gurasoek alaba umetan estutu ote zuten, edo berezko estutasun bat ote zuen barruan, auskalo zer konplexuk edo beste zerk eraginda, ezinegon bat sortu ziona; gero, berak bere begiez ikusten zuèn mundu txikia, jaioterria?
‎Don Bernardinoren argazki hau irakurtzen dudan bakoitzean, gure amaz gogoratzen naiz oharkabean; ez dago biak konparatzerik, badakit, Damaso, baina ez didazu ukatuko bai gure amak, bai don Bernardinok, baita garai hartako maisu askok ere, gure ama hizkuntzarekiko mespretxuzko jarrera bera zutela funtsean; ez naiz epaitzen ari, alor honetan jokabideak eta joerak punpa lasterrean epaitzeko jarreratxoa nagusitzen zaidala aitortzen dudan arren, gogoaren arkua beti tenkatuta, deskalifikazioen gezia edonora jaurtitzeko prest, hain bihurtu naiz eta hain bihurtu naute bizitzan egokitutako inguruabarrek euskarari buruzko gaietan sentibera ..
2011
‎Izan ere, EHBEk gogoratu duenez, gizarte baten eraikuntzan hezkuntza da zutabe garrantzitsuena. «Herri baten izaera ezabatzen duen hezkuntzaren, historia manipulatzen duen hezkuntzaren, gure ama hizkuntza ezabatzen duten hizkuntza ereduen aplikazioaren eta beste hainbat neurriren zergatia horixe bera da», ohartarazi du Gineak.Halakoen aldean «Euskal Herriak alternatibak» dituela diote. «Guk Euskararen Kontseiluak egindako eleaniztasunaren proposamena badugu:
‎Zpeiz Mukakiren izpirituarekin, erran nahi da gure publikoa dantzara eta mugimendura eraman nahi dugula. Beti atxi­kiz gogoan gure alda­rriak eta gure ama hizkuntza.
‎Gero­, gure nahia jendea dan­tzaraztea da, mugiaraztea erritmo goxo batzuekin batzuetan, bortitzagoekin bertzeetan. Gure ama hizkuntza eta gure aldarriak adieraziz kon­tzerturo.
2012
‎Webgunean badakartza handik pasatu diren dozenaka herriren berri, greziarrekin hasi eta eslaviarretara, baina jatorrizkoez berbarik ez. «Historia denboraren lanbroan nahasi da/ Adigeak; gertatu den guztia/ Gure ama hizkuntzan salatuko dut/ Adige arima bat kanta ahoskatzen. // Nire ama lurrean ere,/ Hilarria ere erauzi didate/ Ez al dugu gogoan adigak garela?/ Oroimena galdu ote dugu?» diosku Luba Balagovaren idazlan indartsuak.
2013
‎Norbanakoaren identitatea, besteak beste, esperientziak, erlijioak eta kulturak eraikitzen dute. Ezin dugu erabaki non jaiotzen garen, ezta gure ama hizkuntza zein den, baina bai zein ikasi eta erabiltzen dugun. Egoera horretan, euskara integratzeko ezinbesteko tresna da.
‎Izan ere, eredua eta Hizkuntza Errefortzurako irakaslearen figura eta arlo horretako programak arriskuan egongo lirateke. Euskara gure ama hizkuntza da eta hizkuntza gutxitua izanik, lehentasuna izan behar luke irakaste jardueretan; gure ardatza izan behar luke. Baina LOMCEk bigarren mailako hizkuntza bihurtzen du.
‎Hizkuntzaren gaitasuna badakigu zer den, nahiko zehazki definituta dago: hizkuntza bat jakin badakigu edo ez dakigu, gure ama hizkuntza edo lehen hizkuntza da edo ez. Modu berdinean, hizkuntzaren erabilera nahiko kontzeptu argia da ere:
2015
‎–(...) Gure hizkuntzaz ezagutzarik ez zuten erdi jakintsu batzuek euskararen ahalkea eta mesprezua sartu digute hezurretaraino. Guk ere, gehienek ez baigenekien fitsik, salbu gure ama hizkuntza zela, sinetsi ditugu, erraten zigutenean gure mintzairak etxeko baizik ez zuela balio. Helburu bakarra zutelarik euskara ahantz dezagun, frantsesa hobeki ikasteko, beren ustez.
Gure ama hizkuntza, euskara, bezala altxor zaharra den lekuko hau urtetik urtera Ikastolaz ikastola pasatuko da, eta gazteek zaindu dute, euskaraz ikasiz, mintzatuz eta maitatuz. Aurtengo edizioa irabazten duen taldeak lekukoa bere ikastolara eramanen du, eta bertan izanen du 2016ko Nafarroa Oinezeko Erronkan bertze talderen batek eskuratu artio.
Gure ama hizkuntzak galdu ditu giltzak.
‎Bai, hunek ere euskara eta EH Bai bihotz bihotzez maite dituena. 3 Hor zaitugu ere Itxaro Borda, idazle eta kanta egile adreta, gure ama hizkuntza lehena ongi ikasi eta ongi ahozkatzen duzuna, ikastoletaz ere osoki arduratu izanik. 4 Adinean han harat joan zira, ni bezala, Argitxu Noblia medikua, eta gainerat badakizu jende xehearen balioa eta herri xumeen osoki maitatzeak ainitz ekartzen duela, eta segur gure ama hizkuntza, euskara, estimu handian beiratu eta zabaldu behar dela.
‎3 Hor zaitugu ere Itxaro Borda, idazle eta kanta egile adreta, gure ama hizkuntza lehena ongi ikasi eta ongi ahozkatzen duzuna, ikastoletaz ere osoki arduratu izanik. 4 Adinean han harat joan zira, ni bezala, Argitxu Noblia medikua, eta gainerat badakizu jende xehearen balioa eta herri xumeen osoki maitatzeak ainitz ekartzen duela, eta segur gure ama hizkuntza, euskara, estimu handian beiratu eta zabaldu behar dela. Bai, Euskal Herriak euskara gabe guti du balio.
2016
‎Lagun Alai-ren kontzertua Beloken Duela 3 urte sortua, Lagun Alai herriko korala mixtoak, Aita Iratzeder-en omenez, kantaldi berezia eskainiko du urriaren 9an, arratsaldeko 3.30etan Belokeko elizan. Beneditano hau, sortzez Jean Diharce, abadia hortan abade egona da, elizgizonaz bestalde olerkaria haundia ere eta euskara gure ama hizkuntza eta euskal kulturaren sustengatzaile eta bultzatzaile suharra. Bere olerkietaz lilluratua, Giovanni koralako kantu zuzendariak horietarik multxo bat musikatu du eta taldeak, desafio bezala, nahi ditu otoitz eta lan egin duen etxe hortan kantatu.
‎Betzalde euskaraz ikasten eta komunikatzen du eta hauxe da murgiltze sistemaren ezaugarri nagusia. Hainbertze mendetan eraoili den gure ama hizkuntza familia eta herritarren bitartez, gaur egun arrisku handian dago. Ikastolak euskararen oinarriak eskaintzen ditu haurrari.
2017
‎Ama hizkuntza hizpide, hezkuntza sistemak frantsesa pertsonen buruan nola sarrarazi duen ikustea izugarria dela erran digu, beste hizkuntzarik ez balego bezala: " Areago, zenbaitetan, gure ama hizkuntza frantsesa dela sarrarazi digute buruan". Ipar Euskal Herriko aitatxi amatxien kasua azpimarratu zuen.
‎Nazioa politizatutako komunitate kultural etniko baten berreraikuntza baldin bada97, euskaldunoi balio al digu euskaldun jaiotze soilak, euskara gure ama hizkuntza izate hutsak, euskalduntasun nazionala eraikitzeko. Gure aurreko arbasoen euskalduntasun aurrenazionalean beharbada bai; haatik, gaurko gizarte eta kultura nazionalaren baldintzetan, inola ere ez.
‎Bertzalde euskaraz ikasten eta komunikatzen du eta hauxe da murgiltze sistemaren ezaugarri nagusia. Hainbertze mendetan erabili den gure ama hizkuntza familia eta herritarren bitartez, gaur egun kenka txarrean dago. Hori erranik, ikastolak euskararen oinarriak eskaintzen ditu haurrari.
‎Eta egun osoan, Joxe Angel musikariak bazterrak alaituko ditu. Euskara, gure ama hizkuntzan kantuz eta parada ezin hobea! Zatozte gostuan, haritzen erdian eta errekako freskuran gurekin goxatzera!
2018
‎Ama hizkuntza ez da lehenik ikasten den hura, ez da amaren magalean jaso genuen hura, ama hizkuntza da, enetzat, pentsatzeko baliatzen dugun hizkuntza. Gure arrazoiak eta irudiak nola fabrikatzen ditugun han dago gure ama hizkuntza. Eta posible da, bizitzan zehar, euskara ama hizkuntza bilakatzea, euskaraz pentsatzen ikastea.
‎Horretarako erraztasun handieneko hizkuntza erabiltzen diagu gure baitako elkarrizketak eta bizikizunak eraikitzeko. Hain zuzen ere, geure nortasuna eraikitzeko hizkuntza hori, normalean, gure ama hizkuntza edo lehen hizkuntza izan ohi duk.
2019
‎Ama hizkuntza ez da lehenik ikasten den hura, ez da amaren magalean jaso genuen hura, ama hizkuntza da, enetzat, pentsatzeko baliatzen dugun hizkuntza. Gure arrazoiak eta irudiak nola fabrikatzen ditugun han dago gure ama hizkuntza. Eta posible da, bizitzan zehar, euskara ama hizkuntza bilakatzea, euskaraz pentsatzen ikastea.
‎Zizurkil maite dugu. Euskara gure ama hizkuntza da. Feminismoa ardatz dugu eta ez argazki bat.
2020
‎Betidanik lehenetsi izan dugu euskara, gure ama hizkuntza delako. Gainera, txikitatik euskaraz bizi izan gara, eta euskaraz bizitzen jarraitu nahi dugu.
‎Hizkuntzaren aurrexistentzia, beraz, hor dago, hasiera batean arrotza zaigu guztioi, kanpotik jasotzen dugulako Bestearen hizkuntza, J. Lacan psikoanalistaren terminoa erabiliz. Denok gara atzerritarrak, gure ama hizkuntzan ere. Esan esan ziguten:
2021
‎Jendea Galiziatik, Kataluniatik edota Madrildik parte hartzen ari zela ikusita, jauzia eman genuen. Guk gure ama hizkuntzan parte hartu nahi dugun bezala, horiek ere eskubide bera zutela uste genuen, eta eztabaida batzuen ondoren, katalana, galegoa eta ingelesa sartu genituen, beti ere hemengo hizkuntza euskara dela kontuan hartuta. Nahiz eta webgunean beste hizkuntza batzuetan nabigatzeko aukera eduki, beti esan izan dugu gure erronkak euskarazko edukiak sortzea izan behar duela.
‎Baina errealitatea gero eta bortitzagoa da. Izan Seaska, publiko edo pribatuak erakusten dute gure ama hizkuntzaren erabilera horretara mugatua dela. Bai, euskara, gelako hizkuntza bilakatzen ari da.
‎Horri esker, hizkuntza bizituko liteke, baina sorkuntzari aberastasuna emanen genioke ere. Ez dugu ahantzi behar egoera diglosiko honetan ezin dugula gure ama hizkuntza irakatsi kanpoan gizartea euskalduna balitz bezala. Nahiz eta ama hizkuntza den ikasle parte handi batentzat, kanpoko hizkuntza bat bezala irakatsi behar dugu.
‎Populazio gutxitu eta zapaldu bezala, ber kasuan diren populu edo taldeak ulertzen dira. Ez da estonagarria ikustea immiEz dugu ahantzi behar egoera diglosiko honetan ezin dugula gure ama hizkuntza irakatsi kanpoan gizartea euskalduna balitz bezala.
‎Ikus Pakistaneko Punjab jatorriko informatzailearen ondorengo lekukotasuna, Euskara ikasteko gogo eta interes handia dut. Gure herrian ere punjaberaz hitz egiten dugu gure bihotzean dagoen hizkuntza da, gure ama hizkuntza, eta horregatik ulertzen dut euskararen egoera ere, mantendu nahi izatea, transmititu nahi izatea (PA)
‎Hitzak, hasiera batean, ez dira gureak, hizkuntza gu jaio aurretik existitzen baita. Denok izan gara atzerritarrak, baita gure ama hizkuntzan ere. Eta hizkuntza ezin dugu, giza harremanetatik kanpo, indibidualki garatu, giza erlazioen ondorioz sortua baita.
‎Euskalduntzeak behar zuen mintzaira modernoa eta bere lehen sorkuntza literarioa zor dizkiogu hizkuntzaren tradizio guztia zuztarretatik ikasi zuen langile baten ezagutza monumentalari, bere sen poetiko absolutuari. Gure literatura garaikidea eta gure ama hizkuntzaren modernitatea beti egongo dira zorretan Gabriel Aresti izeneko Bilboko batekin. Hori berori poesia ez bada, ez dakit poesia zer den.
‎euskaraz ezezagunak garenean lagunak garela esaten dugula. Gure ama hizkuntza honetan, esan dezakegu manifestazio batek 100.000 pertsona batu dituela edo batu dituela 100.000 lagun. Ezezagunak izan daitezke eta, hala ere, elkarrekin dauden bitartean, euskaraz 100.000 horiek lagunak dira.
2022
‎Iristen da Ama Hizkuntzen Nazioarteko Eguna, eta gustatu egiten zaigu esatea gurea zein den. Pozik esaten dugu gure ama hizkuntza hizkuntza handi bat izan dela gure umeena hizkuntza txikia denean. Eroso sentitzen gara saltsa horretan, baina beti dago norbait zalantza sorrarazi nahi izaten diguna.
‎Eta nik esaten diot gauza bat dela amaren hizkuntza eta beste bat ama hizkuntza, baina ez dio argumentu horrek balio izaten. Nire kasuan, gure amaren hizkuntza eta nire ama hizkuntza hizkuntza bera da.
‎Eta norbanako asko bizimodu patriarkalak kutsatuak egon arren, adibidez, gizonak baserria galtzen dutenak apustuan, edo emakumeak gizon patriarkal bezala funtzionatzen dutenak, matriarkatuaren jatorrizko arrastoak indarrean daude gure herrian. Euskaldunok ez gara espainiarrak ezta frantziarrak, jatorrian amaren taldeko pertenentzia dugu, gure ezaugarri propioak ditugu, gure ama hizkuntza euskara matrilineala dugu, eta jatorriz Europako azken herri matrilineala gara.
2023
‎Euskara ez desagertzekotan, itxurakeriaz besterik behar zaiola euskalgintzari eskaini da goraki erran Baionan. Mende batez, maldan behera erreka zolaraino da ziztu bizian lerratu gure ama hizkuntza. Maldan gora berriz igaiten lagunt dezagun euskarari atxikiak garen guziek.
Gure ama hizkuntzaren inguruan ere pauso garrantzitsua eman dugu, UEMAn sartuta. Akuilu lanak egiten dizkigu UEMAk.
‎Hori dela eta, nire osasun egoeraren diagnostiko zuzena egin dezazun, hona ekarri ditut António adiskideak jaiotetxeko ohean hil hurren zela kontatu zizkidanak psikiatrikoko egonaldiari eta geroko ibiliei buruz. Bere azalpen hauek ere gure ama hizkuntzan, hots, portugesez, jaso nituen koadernoan. Itzuli berriak baititut, euskaraz leituko dizkizuet segidan.
‎Eta nola Bidaso bazterrera etorri nintzenean emakume euskaldun batez maitemindu nintzen, zeina haren maite angolarra bezain ederra baitzen. Eta mertzenarioak eta biok, mozkor arrailduak baikinen ordurako, tarteka sudurrari zintz egin, elkarri bixkarrekoak eman eta gure ama hizkuntzan hitz bihotz altxagarriak esaten genizkion elkarri gure buruaz kupitzeko, eta gero berriro isilik aditzen genizkion elkarri sorterrian izan bagina bata besteari inoiz egingo ez genizkion konfidentziak. Eta gure barrenak hustu ahala, berriz betetzen genituen Porto ardoarekin, harik eta edanak aldartea mingostu eta gure etsipena areagotu zuen arte, eta betazal astunei irekita eutsi ezinik barran lokar  tzekotan ginela, Paris Porto gaueko azken expressoa ikusi genuen Flor do Minhoren paretik pasatzen.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia