|
2009
|
|
|
Martinen apaltasunak, nire arkitekturarekiko konexio hori eginaraztea zapuzten du. Dena den, bere hitzak entzuten ditudan heinean, bi prozesu sortzaileren arteko lotura
|
gero
eta gehiago sendotzen doa.
|
|
|
Elkarrizketaren beste aldean, grabagailuaren, off? botoia sakatu eta
|
gero
, berriketa hasten da, modu lasaiago batean. Artelanek nonbait ez dute mezu baten beharra, ez justifikazio baten premiarik; beren izate hutsarekin dute logika.
|
|
|
Bi norabideko prozesu baten aurrean gaudela ematen dit; Atomako mutilek, dokumentazio eta ikuspegi zabalen fruituak jaso, eta sintesi lan bat egin zuten.
|
Gero
, sintesi horren erantzunarekin ase ezinik, kontrako prozesua egin zuten, hots, objektutik aldenduz, kontzeptuetara jo.
|
|
|
Proiektuen eskala (paper eta dokumentu kantitateetan) oso urria zen. Alde batetik ez zegoen horrenbesteko beharrik, beharginek aski esperientzia eta jakituria baitzeukaten, bizitza oso bateko lan eskarmentua eta
|
gero
. Beste alde batetik, eraikuntza sistemek ez zuten egun exijitzen zaizkien kalitateen beharrik izaten (oro har zekartzan ondorioekin, gaur eguneko birgaitzean ageriak direnak).
|
|
|
Eta, noski, arkitektoaren irudia. 50 urtetik gorako edozein arkitektorekin hitz egin eta
|
gero
, zilarrezko armadurako zaldunen egunak pasatu egin zaizkiela hauteman daiteke. Zoritxarrez edo zorionez, arkitektoa obraren, jainkoa?
|
|
|
Merkatuan lanean dabilen arkitekto orok du titulazio berbera, karrera luze eta bizi batetik pasatu eta
|
gero
jasoa. Baina egia da, era berean, ehuneko txiki batek baliatzen dituela bere tituluak dakartzan osagarri horiek guztiak, sinadura, aseguruak, erantzukizunak, etab. 300 kredituko (KAP barne) graduatu bat gai izango ote da merkatuan orain arteko arkitektoek bezala lanean jarduteko?
|
|
|
Sorkuntzaren eta teknikaren arteko maitasun istorioa, aldiz, ez dator bat lan mundura ateratzen diren gazteen bizipenekin.
|
Gero
eta gehiago,, luxuzko delineanteak?,, autonomo faltsuak, eta beste hainbeste termino agertzen zaizkigu 40 urte baino gutxiago dituzten arkitektoen hizketan.
|
|
|
Eta eskari horrek berak zein mundu mailako beroketaren gaineko ardura ekologikoek eragindako energiaren prezioaren gorakadak arrisku hori handitu zuten. Ondorioz, banku zentralek beren interes tasak igotzea eragin zuten, inflazioa kontrolatzeko, eta zorrari eustea
|
gero
eta zailagoa izan zen.
|
|
|
Bai eta zorrak ordaintzeko ere. Bankuek elkarri fidatzeari utzi zioten lehengo, eta
|
gero
enpresa eta norbanakoei. Era berean, kreditu galera aktibitatearen murrizketarekin loturik, beste zor batzuk ordaintzea gero eta zailago bilakatu zaie, konkurtsoan erortzeko arriskua handituz.
|
|
|
Bankuek elkarri fidatzeari utzi zioten lehengo, eta gero enpresa eta norbanakoei. Era berean, kreditu galera aktibitatearen murrizketarekin loturik, beste zor batzuk ordaintzea
|
gero
eta zailago bilakatu zaie, konkurtsoan erortzeko arriskua handituz. Edo kostuak gutxitzeko beharra lan kostuak murriztuz, hau da, langabeziara bidaliz hainbat lagun.
|
|
2010
|
|
|
zen aldaketarik emango isolatzailearen erabilera ezari dagokionez harik eta bigarren krisia, 1979koa, igaro arte. Soilik krisiez
|
gero
jarriko ziren indarrean itxituraren ezaugarri termikoen azterketa eta aurrezpen irizpide berriak, gerora eraikuntza araudian jasoak izango zirenak (9).
|
|
|
Gero eta etxe elkarbizitza egoera gehiago daude, ohiko familia mota
|
gero
eta gutxiago azaltzen da eta familia mota berriak gorako bidean daude. Eustat en emandako familia moten GHÀQL] LRHQ DUDEHUD (HWD KDUHQ PXJDN RQDUWX]) KRQDNR KDXHN dauzkagu:
|
|
|
Eta bereizi behar dira iraunkorra dena eta aldakorra dena. Zatiak
|
gero
eta gutxiago nahasi, gero eta etxe bizitza eraldagarriagoa izango dugu.
|
|
|
Eta bereizi behar dira iraunkorra dena eta aldakorra dena. Zatiak gero eta gutxiago nahasi,
|
gero
eta etxe bizitza eraldagarriagoa izango dugu.
|
|
|
etxebizitza tipologietan oso interesgarriak diren proposamenak daude,
|
gero
eta kopurutsuago diren etxe arlo batzuk kon partitzeko desioetara moldatzen direnak (batez ere gazte eta nagusien kolektiboetan).
|
|
|
|
Gero
eta etxe elkarbizitza egoera gehiago daude, ohiko familia mota gero eta gutxiago azaltzen da eta familia mota berriak gorako bidean daude. Eustat en emandako familia moten GHÀQL] LRHQ DUDEHUD (HWD KDUHQ PXJDN RQDUWX]) KRQDNR KDXHN dauzkagu:
|
|
|
Gureganatzen hasi dugun beste kezka bat hurrengoa da:
|
gero
eta jende edadetu gehiago egongo dela eta jadanik badagoela. Non eta nola biziko dira?
|
|
|
] HQ 1940 XUWHHQ ELWDUWHDQ, LQJXUXDQ ³HWD EHUH] LNL KHJRDO GHDQ³ VRUWXWDNR VDWHOLWH KHUUL [ND VR] LDO EHUULHL HVNHU. (W [HHQ sustapena, halaber,
|
gero
eta gehiago laga egin zitzaion sektore pribatuari, zeina mozkinez baino ez baitzen arduratu. Franco ren azken garaiko garapenkeria ekonomikoaren ikur bilakatu ziren bizitegi poligonoak.
|
|
2012
|
|
|
Eraikuntza berrietan kontsumoaren kontrola eta, ondorioz, emisioen kontrola hobetzeko sistemak inplementatu daitezke, baina berria ez den eraikin parkea mespretxatu nahi ez badugu, hauetaz arduratu behar gara, hauek baitira iraganean kontsumitu dutenak, gaur egun kontsumitzen ari direnak eta konfort estandarrak handitzen diren heinean
|
gero
eta kontsumo eta emisio handiagoak izango dituztenak.
|
|
|
Historian zehar etxebizitzak ez dira ondare bezala kali, katu, eta hemendik ez dugu birgaitze prozesua larregi loditzea nahi, baina aurretiko azterketa gomendagarria dela uste dugu eraikina ulertzeko. Obran ere jakituriak eta metodo zientifikoek (arkitektoaren aholkulari gisa) presentzia handiagoa izan behar dute, neurri zuzentzaile gehiago ahalbidetzen dituztelako eta, agian, eraikinaren informazio zehatzagoa lortu daiteke,
|
gero
proiektu berrian eraikinaren izaera ahalik eta gehien mantentzeko. Birgaitze proiektu bat eraikin existentearen dokumentatzea eta ezagutzea da, lehendabizi dagoena ahalik eta sakonen ulertuz, gero garai berrietara egokituz.
|
|
|
Obran ere jakituriak eta metodo zientifikoek (arkitektoaren aholkulari gisa) presentzia handiagoa izan behar dute, neurri zuzentzaile gehiago ahalbidetzen dituztelako eta, agian, eraikinaren informazio zehatzagoa lortu daiteke, gero proiektu berrian eraikinaren izaera ahalik eta gehien mantentzeko. Birgaitze proiektu bat eraikin existentearen dokumentatzea eta ezagutzea da, lehendabizi dagoena ahalik eta sakonen ulertuz,
|
gero
garai berrietara egokituz.
|
|
|
Nola neurtu zuen, hortxe dago koxka. Émile Durkheim soziologoak giza tristura unitate neurgarri batean laburtu zuen modu berean (bai eta unitate hori suizidio estatistiketan atzeman,
|
gero
), Buckminster Fullerrek, industrializazioa, kontzeptua egin zuen neurgarri, energia morroi izenez bataiatu zuen unitateari esker.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerrako anabasa eta
|
gero
, Ruhr lurraldea alemaniar mirari ekonomikoaren zentro bilakatu zen 50eko eta 60ko hamarkadetan; Alemaniak% 9ko hazkunde ekonomikoa izan eta gero, Ruhr lurraldeko ikatza eta altzairua ezinbestekoak bilakatu ziren. Alta, bi hamarkaden ostean, 70eko Krisi Energetikoak bete betean harrapatu zuen Ruhr bailara, eta Alemaniako ikatz mehatzak lehiakortasunaren lasterketatik at gelditu ziren.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerrako anabasa eta gero, Ruhr lurraldea alemaniar mirari ekonomikoaren zentro bilakatu zen 50eko eta 60ko hamarkadetan; Alemaniak% 9ko hazkunde ekonomikoa izan eta
|
gero
, Ruhr lurraldeko ikatza eta altzairua ezinbestekoak bilakatu ziren. Alta, bi hamarkaden ostean, 70eko Krisi Energetikoak bete betean harrapatu zuen Ruhr bailara, eta Alemaniako ikatz mehatzak lehiakortasunaren lasterketatik at gelditu ziren.
|
|
|
atonduren hodi edo tutuak. Era berean, Erdi Aroko hiri organikoaren eredua gainditu eta
|
gero
, industria hiriaren hazkundea energiaren banaketa sareen araberakoa izango da, hein handi batean; XIX. mendeko bukaeran, Berlinek sekulako elektrifikazio prozesua izan zuen, eta biztanleria 4 milioira heldu zen.
|
|
|
Hiri paradigma aldaketa hori gertatu eta
|
gero
, hazkundea etorriko da; hasiera batean horizontalki haziko da hiria, eta gero, igogailuaren asmakuntza eta altzairuaren teknifikazioa direla medio, bertikalean. Energia elektrikoa, gainera, askoz garbiagoa zen, eta ehun industriala eta bizitegi ehuna ikatzaren garaian ez bezala nahastu zitezkeen.
|
|
|
Hiri paradigma aldaketa hori gertatu eta gero, hazkundea etorriko da; hasiera batean horizontalki haziko da hiria, eta
|
gero
, igogailuaren asmakuntza eta altzairuaren teknifikazioa direla medio, bertikalean. Energia elektrikoa, gainera, askoz garbiagoa zen, eta ehun industriala eta bizitegi ehuna ikatzaren garaian ez bezala nahastu zitezkeen.
|
|
|
Istripuek, Fukushimako hondamenaren urteurrena gertu dugun honetan, herrialde baten itxura eta errealitatea aldatzeko gauza dira, Txernobileko istripua gertatu eta
|
gero
, Pripiat hiriak ondo ikasi zuen bezala.
|
|
|
Meategiaren inguruan, Japoniako kostaldera bueltatu ezin zuten beharginentzako etxeak, tabernak eta zinemak eraikitzen hasi zen. Baina 1974an, behin ikatza bukatu eta
|
gero
, azpiegiturak bertan behera gelditu ziren, hormigoizko hezurdura isilak balizko argietxeen modura.
|
|
|
politikaren kontrako arerio erreala. Energiaren azpiegiturak, behin ustiapen epea bizi eta
|
gero
, bertan behera lagata gelditu dira, eta oso gutxitan eman zaie bigarrengo aukera bat.
|
|
|
Eraikinen bizitza erabilgarriaren amaierari garrantzia emateko arrazoiak ez daude ingurumenaren zainketari eta energiari soilik lotuta. Alde batetik, birziklapenak eta eraikinen desmuntatzeak onura ekonomiko garrantzitsuak izan ditzake, lehengaien ustiapena gutxitu baitaiteke aurrera eramanez
|
gero
. Bestetik, aldaketa kulturalak ere kontuan hartzeko modukoak izango dira.
|
|
|
Bestetik, aldaketa kulturalak ere kontuan hartzeko modukoak izango dira. Gizartea
|
gero
eta aldakorragoa da, eta eraikinen aldakortasuna gero eta garrantzitsuagoa bihurtzen ari da, bai erabilerari dagokionez baita eraikitakoak berak aldaketak jasateko aukerak izateari dagokionez ere. Eraikinak osatzen dituzten elementuak birziklagarriak eta desmuntagarriak izatea bertute izatetik ohikoa izatera pasatu beharra dago, lehenago aipatu bezala, eraikinak betirako direlako ustea alde batera utzi beharra baitago.
|
|
|
Bestetik, aldaketa kulturalak ere kontuan hartzeko modukoak izango dira. Gizartea gero eta aldakorragoa da, eta eraikinen aldakortasuna
|
gero
eta garrantzitsuagoa bihurtzen ari da, bai erabilerari dagokionez baita eraikitakoak berak aldaketak jasateko aukerak izateari dagokionez ere. Eraikinak osatzen dituzten elementuak birziklagarriak eta desmuntagarriak izatea bertute izatetik ohikoa izatera pasatu beharra dago, lehenago aipatu bezala, eraikinak betirako direlako ustea alde batera utzi beharra baitago.
|
|
|
Dauzkagun errekurtsoak optimizatu nahi baditugu, eraikinen birgaitzea, zoruaren erabilera estentsiboa ekiditea, birziklapena, eraikuntza materialen berrerabilera eta material birziklatuen erabilera dira bide motzena.
|
Gero
eta zabor gutxiagok bukatu zabortegian, errekurtsoen opiminizaziotik gertuago egongo gara.
|
|
|
Testuinguru historikoa ere gehi diezaiekegu, populazioa ia hazten ez den inguru batean bizi baikara, eta hiri handi nahiz ertainen gune historikoetako eraikin gehienak zaharkituta daude gaur egungo ongizate eskaerak betetzeko. Eraikinen bizitza erabilgarriaren kudeaketa egoki bat egitea
|
gero
eta beharrezkoagoa bihurtzen ari da.
|
|
|
Beste era batera esanda, ez dakigu noiz arte jarraitu dugun orain arteko etengabeko hazkundea. Ingurumena
|
gero
eta gehiago zaintzeko eraikuntza teknika berriak erabili dira, eraikinen bizitzaren zikloa era egokiagoan ixteko eta zergatik ez, eragindako kalteak gutxinaka konpontzen joateko.
|
|
|
Energia kontsumoa murrizteko eta ingurumenari kalte gutxien egiteko modurik eraginkorrena zaharkitutako eraikinak birgaitzea da. Horrek eraikina bota behar ez izatea esan nahi du, eta birgaitzea era egokian aurrera eramanez
|
gero
, eraikina bota eta berri bat eraikitzearekin dagoen aldea nabarmena
|
|
|
Lehenago aipatu bezala, eraikinak bota gabe berritu, hobetu eta berrerabiltzea izango da energia aurrezteko eta batez ere behar baino lur eremu gehiago ez okupatzeko modurik eraginkorrena. Birgaitze energetikoak (fatxaden isolamenduen hobekuntza...) ere
|
gero
eta pisu handiagoa hartzen ari dira. Energia kontsumoa gutxitzea ekarriko dute, eta urte batzuen buruan, kudeaketa egoki baten bidez, egindako inbertsio ekonomikoa errekuperatzeko aukera egon daiteke kasu askotan.
|
|
|
Hortaz, eraikinen birziklagarritasuna aztertzeko dagoen gai bat da inolako dudarik gabe, zer aldagai baloratu, zer proportziotan, nola baloratu eta zer eratara edo zer formatotan jaso informazio hori.
|
Gero
eta gehiago berrerabiltzen, birziklatzen edo desmuntatzen da eraikuntzaren sektorean, eta prozesu hauek modu arduratsuagoan kudeatu behar dira, e, zientzia eta energia aurreztea helburutzat hartzen baditugu behintzat.
|
|
|
Nazioarteko Energia Agentziak (2010) onartu du, jada, gailurra jo duten putzuek, gutxienez,% 7ko agortze tasa dutela; hau da, haien ekoizpena% 7 gutxitzen da urte batetik bestera. Petrolio merkea bukatu egin da, eta geratzen zaiguna
|
gero
eta garestiagoa izango da, ekonomikoki eta batez ere energetikoki; horrek, dudarik gabe, gero eta gutxiago kontsumitzera bultzatuko gaitu.
|
|
|
Nazioarteko Energia Agentziak (2010) onartu du, jada, gailurra jo duten putzuek, gutxienez,% 7ko agortze tasa dutela; hau da, haien ekoizpena% 7 gutxitzen da urte batetik bestera. Petrolio merkea bukatu egin da, eta geratzen zaiguna gero eta garestiagoa izango da, ekonomikoki eta batez ere energetikoki; horrek, dudarik gabe,
|
gero
eta gutxiago kontsumitzera bultzatuko gaitu.
|
|
|
guztiok kabida dugun espazio anitza da. Elkarbizitza da, lehenik eta behin, Euskal Hiriaren nortasun zeinua, eta,
|
gero
, ardura zientifiko, sozial, ekonomiko eta komunitario horretatik abiatuta Euskal Hiria Orain: iragana eta geroaren artean eraiki behar dugu.
|
|
|
agerian gelditzen da garapenaren ezberdintasuna. Kirol bezala ezagutzen denetik jardun dira kaleetan, eta, egun kaleetan praktikatzen baldin bada ere, hiriguneetan nahiz aldirietan edo espazio ez eraikietan, naturan?, hau da modu aske eta ez arautuan, agintariek, suhiltzaileek, etxadien jabeek
|
gero
eta gehiago jakinarazten dute kirol honek kirolariarentzat nahiz espazio eraikiarentzat duen arriskuaz. Horrexegatik parkourrean ibiltzeko espazio berezituak ari dira diseinatzen hainbat hiritan, nolabaiteko parkour?, playground?
|
|
|
Ekologo baten ekarpena diziplina arteko agertokiak sortzeko gaitasuna dela esango nuke. Adituek euren jakintza espezifikoa gehitu dute
|
gero
, baina joko zelai integral bat izatea beharrezkoa da, egiten den guztia koherentea izan dadin bermatuko duena. Gure abiapuntua, aztertzen dugun objektua, «ekosistema» da, eta ekosistemak egitura integral gisa ulertzen dira.
|
|
|
Plazara ematen duen horma zatian berreskurapen ikurra eta kalearen izena marraztu ziren.
|
Gero
, auzokoen bilobaren irudia gauez proiektatu eta neskatilaren soslaia marraztu zen eskuetan pikotx bat zuelarik, hormaren eraispena irudikatzeko. Amaitzeko, pertsona heldu baten begien garaieran adreilu bat zulatu zen behatxulo modura, hormaren alde bien arteko harremana berrezartzeko.
|
|
|
Irudiak, aurreko egunetan zehar herriarekin eta herritarrekin izandako harremanen emaitza izan ziren, tokiko usadio zein sinboloak. Oinarria karearekin zuritu zen lehenik, eta marrazkiak kolore bakarrean burutu ziren
|
gero
, ardo kolorean, tokiaren esentziarekin harremanean.
|
|
|
Izendapena ezagutu eta
|
gero
, Green urtearen bezperan honelako adierazpen interesgarriak irakurri genizkion azken urteetan udaleko CEA (Ingurugiro Gaietarako Ikastegia Centro de Estudios Ambientales) elkartearen arduraduna izan den eta orain udaleko ingurumen arloko koordinatzaile orokorra den Luis Andrés Oriveri: «Este premio va a servir para ser más autocríticos, porque habrá muchas miradas exteriores puestas sobre la ciudad y se van a tener que hacer bien las cosas.
|
|
|
Los especuladores, uno de los mayores enemigos de la sostenibilidad en la actualidad, lo tienen más difícil». Tamalez, green urtearen lehen bederatzi hilabeteak pasatu eta
|
gero
, Udal Gobernuko politikarien mezua eta orain arte ikusitakoa ez dira inola ere bat etorri aurreko adierazpenekin. Orain artean, green marka saltzera zuzendutako marketin kanpaina izan da nagusitu dena.
|
|
|
Auzoko muturrean dauden sektore hauetan, hiritik urrutien egon arren, etxebizitzen multzo handiak eraiki dira, eta bitartean hurbilago dauden beste sektore batzuk, krisiaren ondorioz eraiki gabe gelditu dira. Egun, beraz, auzo irlak dira, eta zabor bilketa eta garbiketarekin
|
gero
eta arazo eta gastu gehiago sortu dira. Nola liteke hirigintzako arduradunek auzo berrien eraikuntza modu logiko eta arrazionalean gauzatu beharrean, eraikuntza enpresen interes espekulatiboak (muturrean eraikitzen hasiz gero gertuago dauden etxeak hobeto eta garestiago saltzen dira) dituzten estrategiak baimentzea?
|
|
|
Diziplina bakoitzaren berariazko ezaugarriak mantentzea ona da, baina zeharkako ikuspegiak gaineratuz, errealitatearen konplexutasuna ulertzearen bidetik. Jakina da gure gizartean esparruen arteko limiteak
|
gero
eta lausoagoak direla eta errealitatearen definizioa hibridotasunerantz gerturatzen dela.
|
|
2013
|
|
|
Egitasmoa artearen alorrean sartu behar bada ere altzariak ez dira, izatez, erabilgarriak, eta 10.500 dolarreko prezioa ez dago poltsiko ororen eskura, pixkanaka pixkanaka demokratizatuz joango den teknologiaren aplikazio posible bat iradokitzen du. Bai motion capture teknika bai inprimagailuen erabilera normala bihurtzen den momentuan,
|
gero
eta ohikoago bilakatuko da eguneroko hainbat objektu norberak diseinatu eta ekoitzi ahal izatea.
|
|
|
Batetik sukalde altzarien egiteak berak dakarren teknologia aztertuko da. Eta bestetik, sukaldeak, gizarte
|
gero
eta zahartuago eta behartuagoaren eta ez gaituaren aurrean eskain ditzakeen erronkei begirada bota nahi die.
|
|
|
Eraikuntza eskulan merkean oinarritzen bada, ez dago zereginik. Gure gizarte
|
gero
eta zahartuagoa ondo kudeatzeko, lan ugari automatizatu lirateke. Eta horretarako, derrigorrez, hezkuntza sistema egokia izan behar da.
|
|
|
«Bainuetxeen arkitektura» hitza,
|
gero
eta hedatuago dago eta bainuetxea osatzen duten eraikinen multzoa eta inguruko lorategi eta paisaia deskribatzeko erabiltzen da modu orokor batean, elementu horien garaia, erabilerak, tamaina edo kokapena kontuan hartu gabe. Eraikin hauek, oro har eta kanpotik ikusita, oso eraikin sinpleak izan ohi dira, bolumen errazak, oso trinkoak.
|
|
|
Eraikin hauek, oro har eta kanpotik ikusita, oso eraikin sinpleak izan ohi dira, bolumen errazak, oso trinkoak. Baina oinplanoari arreta jarriz
|
gero
, erabiltzaileen beharretara egokitutako askotariko espazioak eta aberastasun espazial bat aurkituko ditugu. Eguneko zein gaueko jardunetara egokitutako espazioak, hala nola tamaina handiko jangelak, aldagelak, kafetegiak, bainugelak, aisialdirako guneak, etab.
|
|
|
Askotan hainbat pisutakoak.
|
Gero
unitate bakoitza lotu egiten dute, horretarako garabi izugarriak erabiliaz.
|
|
|
Erresilientziaren azterketak pauso sendoak eman ditu azken urteetan, eta naturarengandik jasotakoa ekonomia eta antropologia bezalako arloetan erabiltzen da galdutako oreka berreskuratzeko ahaleginetan. Ekonomiaren kasuan, oreka mantentzea ez da lan erraza, baina
|
gero
eta jende gehiago dentsitate altuko hiriguneetan bizi denez ur, energia eta errekurtso kantitate masiboak kontsumituz, diziplina desberdinen ikuspuntu eta aportazioak uztartzea beharrezkoa dela dirudi «ekosistema urbanoa»ren erresilientzia lortu ahal izateko.
|
|
|
Baina espezializazioak eskualdeen ahuldura ekarriko du, bere sistema ekonomikoa aktibitate nagusi horren menpe egongo baita, eta mendekotasun horrek gorabeheren aurrean era egokian erantzutea zailduko baitio. Hortaz, aktibitate ekonomiko indartsuegiek (eraikuntza sektore indartsuegi batek esterako) erresilientzia gutxitzen dutela baiezta daiteke, horrek kale eginez
|
gero
, oreka egoerara bueltatzea bide latza izango baita zihurrenik.
|
|
|
Eta azkenik, honaino esandakoa hirigintzara trasladatuz
|
gero
, etorkizunean hirigintzak duen erronka nagusia hazkunde garaiei soilik erantzuna eman beharrean, ekonomiaren ahulaldiei ere erantzun egoki eta konsziente bat ematen jakitea izango da. Helburua epe luzerako biziraupena izango da, hazkunde gehiegizko garaiak eta hiri nahiz eskualdeen gainbeherakada ekidinez.
|
|
|
Holanda, Britainia Handia eta Varsoviako artista hirien adibideak azalduko badira ere, fenomeno hau
|
gero
eta ohikoagoa da, aktibitate kulturaren txertaketa industrialdeen berreskurapena egiteko orduan funtzionatzen duen erabilera dela frogatzen baitute esperientzia guztiek.
|
|
|
Gaur egun, Eibarko ondare industrialaren egoera latza da. Hainbat urte pasa eta
|
gero
, erabilera gabeko eraikin hauek herriaren paisaiaren parte bilakatu dira eta iraganaren testigu izandako trasteak balira bezala onartu dira herriko administrazioaren eta biztanleriaren aldetik. Begirada azkar bat botaz gero, Eibarreko hirigunean 100 bat eraikin industrial daude oraindik, bai herriko bestelako eraikinekin nahastuta baita auzo konkretuetan multzokatuta ere.
|
|
|
Hala ere, bizitza ziklo horren osteko etapa berantiarretan, produkzioaren beherakada edo agortzearekin batera usteltzen joango dira aurri egoerara heldu arte. Hortik aurrera, zedarritze estetiko edota artistikoak berpiztu egiten dira hizki larriz idatziriko Artelan bilakatu arteraino, beti ere ezti gozoak jan eta
|
gero
etorkizunik gabeko denbora beltzean amildutako industria akituaren azken isla (presentzia ikonografikoa), sistema produktibo berrituek jadanik bide bazterreko zabor tokira kondenatu dituzten antzinako katedrale eroriak. Artearen, arkitekturaren, industriaren eta altzari herdoilduen arteko bitarte irristakorrean gaudela gogorrarazten diguten arrasto madarikatuak.
|
|
|
Eta
|
gero
zer?
|
|
|
Zertarako, beraz, hiri hazkundea planifikatzeko beharra? Zertarako marraztu etorkizuneko hiriak
|
gero
nolanahi eta noiznahi aldatzeko baliabideak jarriak baldin badaude. Hiriak bere hazkunde prozesu «natural» eta «anarkiko»ari jarraitu besterik ez badio egiten?
|
|
|
Bien bitartean, badirudi jende multzo bat bederen landa eremuetara bueltatzeko zorian dela, hau da; batzuk «herrira itzultzea» diotena ez da ostera, inondik ere, nekazaritza abeltzaintzara edo tradiziozko aktibitateetara itzulera, baizik eta kommutazio erako bizitza: hirian ikasi, lan egin, erosi eta dibertitu; baina lurraldera zabalduriko hiri difuminatu eta
|
gero
baino hauskorrago zein jasangaitzagoan bizilekua kokatu. Dinamika hauek, noski, eragin nabarmena dute politikak onartu eta administrazioak garatu beharreko hiri plangintza eta lurralde antolaketan.
|
|
|
Oteizaren jeinu keinua darion aurreproiektuak sintetikoki erakusten digu hastapenean ibaiaren meandroak jarraitzen zituen baso espazioak, nola lehendabizi baratzez josiak
|
gero
hiritartu ziren, «zuhaitzek geometriko eginiko» «irla hutsune»an mugimendua etenda. Segituan irla hautsi eta «ertzak» eragin zizkioten, parteek osotasunarekin duten lotura ezinbestekoa berrasmatzeko «lan bukatugabe»an.
|
|
|
Ideiak formen gainetik daudela oinarri hartuta, ideia horiek erabakitzean arkitektoaren papera goraipatu nahi du testu honek. Hainbat proiektu edo idatzi mahaiaren gainean ipini eta haien arteko erlazioak bilatuko dira, irakurle bakoitzak
|
gero
haien arteko erlazioan dagoen gatazka bila dezan.
|
|
|
Horretarako, utopia hitzaren bigarren esanahi bat aurkeztuko du testuak; azkenaldian aurkeztu diren Karrera Amaierako Proiektu (KAP) batzuen analisi azkar bat eginez orainaldira eta gure testuingurura hurbiltzen saiatuko da,
|
gero
haien eskutik Cedric Price ren lana eta bereziki haren Potteries Thinkbelt proiektuaz pare bat gauza azpimarratzeko. Azkenik, Richard Sennett en testu baten irakurketarekin aurreko hiru puntuetan agertutako kontzeptuei bigarren irakurketa bat lortzea da helburua.
|
|
|
Epe laburrak eta betiereko aldaketa eta malgutasunak hirian eragiten dituzten ondorio negatiboak azpimarratzen ditu. Kapitalismo berriaren eta gaur egungo mugitzeko erraztasunaren eta malgutasunaren laguntzarekin sortzen diren lan egiteko modu berriak kritikatuko ditu lehenik, gizartearengan dituzten ondorioengatik,
|
gero
arkitekturari eta bereziki hiri eta gizarteari dakarzkieten aldaketak zorrotz kritikatzeko. Berak kapitalismo berria (New Capitalism) orain arteko lan sistemaren paradigmaren aurka doala (hau da, ikasi/ praktiketan hasi/ pixkanaka igotzen joan/ erretiroa hartu sekuentzia) eta langileen mugimendu konstantea laguntzen duela argudiatuko du, lan zehatz eta denbora zehatz baterako kontratuak sortuz, alegia.
|
|
2014
|
|
|
Susan Sontag ek fotografiatutako irudiaren pertzepzioaren papera aztertu du eta horrek gure munduaren pertzepzio eta ulermenean duen paperaz hausnartu. «Munduari argazki posibleen jolas bat balitz bezala begiratzen dion pentsamoldea» darabilgula idatzi du eta «errealitatea
|
gero
eta gehiago antzematen zaiola kamerak erakusten digunari» eta, ondorioz, «argazkien nonahikotasunak efektu kalkulaezina eragiten diola gure sentsibilitate etikoari. Egunerokotasuna beronen bikoiztutako irudiez populatzean, argazkiak, mundua dena baino abegitsuagoa dela ohartarazten digu» (Sontag, 2005)
|
|
|
Modernitatearen puri purian, arkitektura, marrazkigintza, egilea eta egilearen nortasuna modu berezituan agertzen dira, gerora gauzatuko diren «markazko» arkitekturen aurrekari bat balitz bezala. Nabarmentzekoa da nola, Modernitatearen etorreratik, arkitekturako maisuen marrazkiak
|
gero
eta estilo pertsonalagoz janzten joan ziren.
|
|
|
Codex Coner bezalako obretan ikus daitekeenez, perspektiban egindako ebaketak kasu anitzetan topa daitezke eraikinen barnealdeak deskribatzeko orduan, nahiz eta neurtzeko agertzen zituen arazoak topatu. Perspektiba erabiltzen zuten arkitektoen asmoa, eta XIX. mendera arte luzatuko zen usadioari jarraituz, eraikina eraiki eta
|
gero
«nola» geldituko zen ikustea zen, orain dela bi mendeko «perspektibista» ingelesek nola.
|
|
|
Eraikitzeko metodoa honako hau da: kola eman eta
|
gero
, modu hidrauliko edo hutsuneko prentsak eta aire konprimitua erabil daitezke, panelaren lodiera eta kolaren arabera. Normalean, lotutako panelei akabera leuntzeko prozesu bat ematen zaie, eta ondoren CNC (Computer Numerical Controlled) makinak erabiliz leiho, ate eta atondurak eramateko erretenak zein zuloak egiten zaizkie.
|
|
|
Gaur egun, langile aktiboen populazioa jaisten ari da, gizartea
|
gero
eta zahartzen doan bitartean. Uste duzu eraikuntzaren automatizazioa eta robotika soluzio bat izan daitezkeela?
|
|
|
Museoak erraztasunak eskaini zituenez, Donostiako alde zaharrean dagoen San Telmoko klaustroko tramo baten azterketari ekin zitzaion (Ayerbe Iribar, 2012). Zaharberritze lan gutxien zuen modulu bat aukeratu eta
|
gero
, hareharrian egindako ganga gotikoaren datuak in situ hartu ziren; argazkiak, marrazkiak eta bestelako neurrien bilketak ez zuen denbora asko eraman. Bildutako datu horiekin modelizazio prozesu bati hasiera eman zitzaion; proiektatutako ganga idealaren geometriak (Rabasa Díaz, 2000) ordenagailuzko 3D hori gauzatzen lagundu zuen.
|
|
|
Piezak fresatzeko makinatik atera eta
|
gero
, banan banan lixatu behar izan ziren, izan ere, unibertsitateko makina hauek ikerketari begira egokiak dira, baina akabera optimoa lortzeko ezinbestekoa suertatu zen eskuz bukatzea.
|
|
|
4 Irudia_ La Herrera
|
gero
. o·mplanoa eta axonometn.a militarra· lturn.a Egilea
|
|
|
Zonaldea ezin da erabilerarik gabeko eremu bat izan. Proiektuak hauen erabilera bultzatuko duen birmoldaketa proposatzen du,
|
gero
4 puntuan agertzen den bezala espazio hauek okupagarriak izan daitezen. Zutik jarraitzen duten pabiloien birmoldaketa haien egituran oinarrituko da, fatxada eta estalkia guztiz aldatuz, kalearekiko iragazkortasuna (sarrerak biderkatuz) eta iragazkortasun bisuala hobetuz.
|
|
|
Azkenean, eta bide luze baten ostean, 2010 urtean Bilboko Udalak Masustegi auzoko lurrak erosi egin zizkien Miguel de la Viaren oinordekoei, aldameneko Arraiz mendiko lur eremu batekin batera, 1,75 milioi euroren truke. Horrela, eta behingoz, auzoa udal planeamenduko ordenazioan sartu zen, eta gutxinaka gutxinaka, etxe guztien egoera legeztatzen joan da, biztanle bakoitzak udalari 500, ko diru kopurua ordaindu eta
|
gero
, lurraren jabe egitearren. Guztiek kopuru berdina, orube edo etxearen tamaina ezberdina izanda ere, modu sinbolikoan.
|
|
|
Masustegi auzoan barrena zoazela, etxe artean, hango kale estuetatik gora eta behera, ez du inondik inora Bilbon zaudela ematen. Sentsazioa, herri txiki batean murgilduta egotearena da," hau Bilbo da,
|
gero
–", zure baitan pentsatzen duzun bitartean, harriduraz. Eta bat batean, auzoko adineko andre birekin kalean parez pare egiten duzu topo, eta ez gaztelania ez euskara ez den beste hizkuntza batean ari direla sumatzen duzu.
|
|
2015
|
|
|
Eta noski, hiritar eta komunitate horien bizimoduan eragin zuzena dute hirigintza arloan hartzen diren erabakiek. Horregatik, azkenaldian
|
gero
eta gehiagotan azpimarratzen da honako ideia hau: hirigintza arloan teknikariek planoetako marrak irudikatu eta politikariek horiek onartzearen aroa bukatu da; hiritarrak eta auzotarrak barneratu behar baitira hirigintzarekin lotutako prozesu eta erabakietara.
|
|
|
Laburpena: Eraldatzen ari den jendarte honetan, espazio publikoan ere orain arte erreparatu gabeko errealitateak bistaratzen ari dira;
|
gero
eta gehiago pribatizatzen ari diren espazioak berreskuratu nahi dituzte herritarrek eta prozesu berri horretan parte hartuko duten teknikarien funtzioez hausnartu beharra dago.
|
|
|
Orain arte ezkutuan egondako kolektiboak bistaratzen ari dira (emakumeak, kultura eta erlijio anitzeko pertsonak, umeak, nagusiak, LGTBak?), eta aniztasun horretan guztiok aurreiritzirik gabe toleratzen eta onartzen garela pentsatzea utopikoa da, irreala. Elkarren arteko ezberdintasunak aberasgarritzat jotzen ditugun garaiotan, xenofobia jarrerak ezkutatzen dituen azpijoko bat nagusitzen ari baita; izan ere, estatu «aurreratu»etan bizi garenok
|
gero
eta gehiago nahasten ditugu pluralismoa eta aniztasun kulturala. Pluralismoa aldarrikatzea, norbanako guztiak desberdinak garela defendatzea da, baina jendartea taldetan sailkatzeko joera errotuegia dugu, eta zaila egiten zaigu gure «tribua» zein den eta zein ez den ez desberdintzea.
|
|
|
Bertan jarriko den publizitatea, mezu ideologikoa, identitatea? eta bertan nortzuk egongo diren ere aukeratuko dute, ahal duten heinean, gure kale eta plazak
|
gero
eta gehiago okupatzen dituzten kafetegietako terrazetan adibidez.
|
|
|
Esan bezala,
|
gero
eta espazio publiko gehiago manipulatzen dira turismoaren izenean. Bisitarientzako hiri «politak» eta «garbiak» nahi ditu administrazioak, bere «marka» duten postalerako hiriak («Vitoria Gasteiz green capital!» edo «Bilbo Berria» adibidez), eta espazioak kontrolpean izateko formularik erabilienak pribatizazioa eta errepresio prebentiboa (legalki, lehen aipatutako ordenantzen bidez, eta fisikoki, kalean etzanda edo jarrita ez egoteko objektu deserosoak jarriz, eskailerak kenduz, bakarkako eserlekuak jarriz?
|
|
|
(Gonsálvez, 2014)) dira. Horrelako jarrerak direla-eta, espazio publikoak
|
gero
eta gutxiago du publikotik. Euskaltzaindiaren Hiztegiaren arabera,, publiko?
|
|
|
Interpretazio lan horiek aurrera eramateko, beharrezkoa da hainbat alorretako jakituria eta esperientziarekin jardutea eta horregatik ari dira
|
gero
eta indar gehiago hartzen diziplina anitzeko lan-taldeak, zeintzuetan aritzen baitira elkarlanean soziologoak, antropologoak, geografoak, arkitektoak etab. Pluralismoa bermatuko duten espazioak pluralismotik landu behar ditugulako.
|
|
|
Aipatutako hainbat faktore direla medio, hirietako espazio komunak despertsonalizatzera jo dute eta hiritarrek berenak izango ez balira bezala sentiaraztea, beraiengan zuten eta bizirik mantentzen zituen ardura galduz.
|
Gero
eta ugariagoak dira espazio publikoa berena ez delako sentimendua duten hiritarrak eta gero eta ugariagoak ere espazio publikoaren erabileraz baztertuak direnak. Espazio publikoa hiritar libre eta berdin guztiek lanera edo kontsumitzera joan etortzeko erabiltzen duten espazioa da, aniztasuna ukatzen duen espazioa (Delgado, 2011).
|
|
|
Aipatutako hainbat faktore direla medio, hirietako espazio komunak despertsonalizatzera jo dute eta hiritarrek berenak izango ez balira bezala sentiaraztea, beraiengan zuten eta bizirik mantentzen zituen ardura galduz. Gero eta ugariagoak dira espazio publikoa berena ez delako sentimendua duten hiritarrak eta
|
gero
eta ugariagoak ere espazio publikoaren erabileraz baztertuak direnak. Espazio publikoa hiritar libre eta berdin guztiek lanera edo kontsumitzera joan etortzeko erabiltzen duten espazioa da, aniztasuna ukatzen duen espazioa (Delgado, 2011).
|
|
|
hirigintza plangintza orokorretan horrela jaso eta babestu da?, orain eskarmentuarekin ohartu behar dute kantitatea baino garrantzitsuagoa dela kalitatea, hots, espazio publikoak eraikitzerakoan hausnarketa handiagoa egin beharra dago alderdi bai funtzionalak bai estetikoak elkartuz eta uztartuz, askotan kantitateak, hots, espazio handiek gizatasuna barik kontrako sentimendua sortzen baitute, bakardadea, isolamendua. Eta uztarketa lan hori egiteko ezinbestekoa da espazio publikoetan edukiak lantzea, hau da, egon litezkeen aukerak eta gai posibleak aztertu ondoren eduki egokienak jorratu ahal izateko, baina argi izanik espazio publikoak funtzio zehatz batekin sortzen direla, nahiz eta
|
gero
egunerokotasunak eta praktikak beste bideak eta aukerak ere eskainiko dituzten. Baina beste alde batetik, ezin da ahaztu honako hau:
|
|
|
Horrela sortu zen nire paisaiarekiko interesa beraz. Karrera amaitu eta
|
gero
, Ingalaterrara joan nintzen, eta hasieran paisaiaren arkitekturan trebatzen aritu banintzen ere, oso urrun geratzen zen zerbait zela iruditu zitzaidan biologiatik etorrita eta hortaz paisaiaren plangintzara jo nuen. Hala, iruditu zitzaidan aproposagoa zela niretzako paisaiaren plangintzaren arloan graduondoko ikasketak egitea, eta horretan lan egiteko apustu zaila egitea Euskal Herrira bueltatutakoan.
|
|
|
Ideia ona dela uste dut eta ondo funtzionatzen duela, gainera. Hemen ere horrela izaten ari da, lehenengo lanak ingurumenaren administrazioak egin ditu, eta
|
gero
lurralde antolamendua izan da tokia hartu duena.
|
|
|
7 Ziur Arkitekturan eta Urbanismoan egunez egun
|
gero
eta hibrido edo «transgeniko» gehiago eraikitzen egongo direla, horrelako alaitasun postmoderno baten arnasaz, eliza, bestelako funtzio profanoekin gurutzatzean konbinaketa kaleidoskopiko bitxiak sorraraziz, baina ez dut «Jesu» parrokian gertatzen den bezalako mutante binariorik ezagutzen. Adibidez, Cuencan, Alejandro de la Sotak() San Esteban Protomártir parrokia eliza izan behar zuenaren proiektua (1960, Maiatzak 10) aurkeztu zuenean, «1ª Mención de Honor» saria jaso zuen, baina ukatua izan zen haren lana, tenpluaren sotoan hitzaldi areto bat proposatzen zuelako, eta «Canon 1164» delakoak, bere bigarren artikuluan debekatu egiten zuen eraikuntza erlijiosoen azpian funtzio profanoa zukeen espazio oro jartzea.
|
|
|
unibertso diegetiko horretan gizakia da erdigune, eta, ikusmena, nagusi. Begiradak ardatz horizontala konprometitzen du, baina espazioa, plano bertikalen itxidurek zehazten dute, lehenik espazioa kontuan hartuz, eta
|
gero
, haren zerbitzura dauden hormak8.
|
|
|
Bestetik, herritarrok paisaiari dagokionez ingurune duinetan bizitzea aldarrikatzeari ekin diogu. Gizarte interesa paisaian,
|
gero
eta handiagoa da, baina batek daki zergatik; agian zorua ugari egon arren, lurra gero eta eskasagoa dela ohartu garelako. Agian egunero portland azpian 1,23 hektarea lur itotzeaz nekatuta gaudelako.
|
|
|
Bestetik, herritarrok paisaiari dagokionez ingurune duinetan bizitzea aldarrikatzeari ekin diogu. Gizarte interesa paisaian, gero eta handiagoa da, baina batek daki zergatik; agian zorua ugari egon arren, lurra
|
gero
eta eskasagoa dela ohartu garelako. Agian egunero portland azpian 1,23 hektarea lur itotzeaz nekatuta gaudelako.
|
|
2016
|
|
|
Bestalde, ekimen pribatutik eta interes partikularrentzat egiten den hiri espazioen erabilera eta aktibazio logika horri kontrapuntu eginez,
|
gero
eta ohikoagoa da gizarteak bultzatutako eta autokudeatutako botton up proiektuen garapena. Adibidetzat Lift11 festibala9, Wes We Camp10 proiektua edo El Campo de Cebada11 aipa ditzakegu.
|
|
|
Zaramagan zahartze demografikoa
|
gero
eta agerikoagoa da azken hamarkadetan. Auzoko biztanleria aktiboa gero eta murritzagoa da kuantitatiboki eta haurren tasa xumeki hazi bada ere, ez du ematen joera gorakor hori biziki haziko denik hurrengo urteetan.
|
|
|
Zaramagan zahartze demografikoa gero eta agerikoagoa da azken hamarkadetan. Auzoko biztanleria aktiboa
|
gero
eta murritzagoa da kuantitatiboki eta haurren tasa xumeki hazi bada ere, ez du ematen joera gorakor hori biziki haziko denik hurrengo urteetan. Biztanleriaren galera gero eta nabarmenagoa da urtero, nahiz eta Espainiaz kanpoko immigranteen etorrera nahiko garrantzitsua izan.
|
|
|
Auzoko biztanleria aktiboa gero eta murritzagoa da kuantitatiboki eta haurren tasa xumeki hazi bada ere, ez du ematen joera gorakor hori biziki haziko denik hurrengo urteetan. Biztanleriaren galera
|
gero
eta nabarmenagoa da urtero, nahiz eta Espainiaz kanpoko immigranteen etorrera nahiko garrantzitsua izan.
|