|
2017
|
|
|
Ayahuascak, eragin lasaigarriak izateaz gain, entzumen eta ikusmen haluzinazioak sor ditzake. Euskal Herrian
|
gero
eta erabiliagoa den landare nahastea dugu. Izan ere, azken urteetan, edabe hau hartzeko taldeak ere sortu dira, legez kanpo ez dauden landareak izanik.
|
|
|
Burundanga azkenaldi honetan ezagun egin da toxiko moduan erabiltzen delako edari alkoholikoetan nahastuta. Horrela, kontsumitzailearen sedazioa lortuko da,
|
gero
lapurtu edo bortxatzeko asmoz. Gainera oroimenean ere eragiten du, gertuko oroitzapenak ahantzarazten dituen amnesia eraginez.
|
|
|
Izaera kimiko ezberdina izate horrek asko zaildu ditu substantzia berrien detekziorako lanak laborategietan. Urteak aurrera egin ahala,
|
gero
eta talde kimiko gehiago sartu dira substantzia psikoaktibo berrien artean: anfetaminaren analogoak, kannabinoide sintetikoak, katinona sintetikoak, piperazinak, landare jatorriko substantziak, ketaminaren antzeko substantziak, etab.
|
|
|
Egun, gure artean substantzia psikoaktibo berriek duten agerpena oso eskasa bada ere,
|
gero
eta handiagoa da urtez urte. Substantzia horien zenbatekoa eta merkaturatzea mugaezina denez, talde horrek gizarteari eragin ahal dizkion balizko kalteak zenbatezinak dira.
|
|
|
Azken aipamen moduan, gure gizarte
|
gero
eta pluralago honetan, ama hizkuntza gisa ez euskara ez gaztelania daukaten ez diren pertsonak topa ditzakegu, eta garrantzitsua litzateke interpretazio zerbitzu egokiak edukitzea haien beharrizanei ere aurre egiteko.
|
|
|
Lehen astean, Hanturazko Erantzun Sistemikoaren Sindromea garatu liteke, nekrosiak eragindako bitartekariak direla-eta. Behin egun horiek pasa eta
|
gero
, nekrosiak konplikazio lokalak eragin ditzake, nekrosi infektatua, hesteen zulaketa eta hemorragia akutua batez ere.
|
|
|
– Pankreatitisa behazuneko kalkuluek eragindakoa denean, pazienteari kolezistektomia bat egin zaio, behin hantura pasa eta
|
gero
, pankreatitisaren agerraldi berririk gerta ez dadin (28).
|
|
|
Horrek, aipatutako ikerketaren arabera, denbora tarte bateko aukera ematen dio amari erretzeari uzteko, haurrarentzat kaltegarria izan baino lehen. Horretaz gain, erlazioa dosiaren menpekoa dela azaldu dute (8); zenbat eta zigarro gehiago erre,
|
gero
eta arrisku handigoa izango du haurrak ADHNa izateko.? –
|
|
2018
|
|
|
TNF, eta IL, maila patologikoek plastikotasun neuronala kaltetzen dutela erakutsi dute. Laburbilduz,
|
gero
eta datu gehiagoren arabera, zitokina zentralek berebiziko garrantzia dute neuronen plastikotasun eta biziraupenean. Estresaren, gaixotasunen edo substantzia/ botiken erabileraren ondoriozko zitokinen orekaren galeraren kalte kronikoak iraupen luzeko aldaketak dakartza garunaren anatomian eta funtzionamenduan, eta kalteok umorean, kognizioan edo portaeran eragin zuzena izango dute (8).
|
|
|
Depresioan hanturaren eta funtzio neuralaren arteko elkarrekintza dagoela frogatzen duten entsegu prekliniko eta klinikoetako emaitzak
|
gero
eta pisu handiagoa hartzen ari dira, teoria neuroinflamatorioa indartuz. Horrek proposatzen du depresioan sistema ezberdinetan asaldurak gertatuko liratekeela:
|
|
|
Bi bider ohikoagoa da depresioaren diagnosia emakumeengan gizonezkoetan baino, eta, ondorioz, baita farmako antidepresiboen erabilera ere. Hala ere, estresarekin lotutako nahasteen eta haien tratamenduaren inguruko ikerketa gehienak animalia arretan egiten dira, eta ikerketetako emaitzak gizon nahiz emakumeetara orokortzen dira
|
gero
. Ildo horretatik, antsietatearen eta depresioaren aurkako tratamenduen eraginkortasuna sexuaren araberakoa da, berezitasun biologikoak izaki.
|
|
|
Gazteek lokomozio aparatuko arazoak jasaten zituzten gehienbat eta bigarren tokian obesitatea. Hori horrela izan daiteke obesitatea
|
gero
eta gehiago ageri baita adin goiztiarretan, eta horrek bizitzan zehar beste patologia batzuk izateko arriskua gehitzen du, hala nola HTA eta diabetesa (1,2). Aldiz, adin ertainekoen eta nagusien taldean HTA pairatzen zuten pertsonak gailentzen ziren, hori normala da, HTA gure gizarteko nagusien herenak sufritzen baitu eta beste herena prehipertentsoak dira (15).?
|
|
|
Ezberdintasun handi horren arrazoi nagusiak bi izan daitezke: lehenengoa, gaur egungo gizartean jendeak, eta batez ere gazteek,
|
gero
eta denbora gutxiago eskaintzen diotela eguneroko jatekoa prestatzeari; horrela, janari azkarra edo aurrekoz prestatua jatea gero eta arruntagoa da. Eta janari mota horrek, obesitateari dagokionez, paper garrantzitsua hartzen du (19).
|
|
|
Ezberdintasun handi horren arrazoi nagusiak bi izan daitezke: lehenengoa, gaur egungo gizartean jendeak, eta batez ere gazteek, gero eta denbora gutxiago eskaintzen diotela eguneroko jatekoa prestatzeari; horrela, janari azkarra edo aurrekoz prestatua jatea
|
gero
eta arruntagoa da. Eta janari mota horrek, obesitateari dagokionez, paper garrantzitsua hartzen du (19).
|
|
|
Elikaduraren eta nutrizioaren inguruan ezagutza ona izatea oso erabakigarria da elikaduraren kontsumoaren ohituretan (10). Logikoa da pentsatzea gaixoek zenbat eta ezagutza hobea izan nutrizioaren inguruan,
|
gero
eta ohitura hobeak izango dituztela. Aldiz, ikerketa epidemiologikoek adierazi dutenez, nahiz eta populazioa informatuta egon eta dieta osasuntsuaren oinarrizko kontzeptu basikoak izan, ezagutza horiek ez dira praktikara eramaten (10).
|
|
|
Bi hiztegiak UZEIk egin zituen, entitate horrek Eusko Jaurlaritzarekin, lehiaketa publikoa zela medio, sinatutako kontratuaren bidez. UZEIk hiztegien lehenengo bertsioa egin eta
|
gero
, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako Euskara Sustatzeko Zuzendaritzak, hiztegien kalitatea bermatze aldera, bi batzorde tekniko eratu zituen hiztegiok aztertzeko. Batzorde tekniko horietan hiztegiek jorratzen dituzten eremuetako adituek parte hartu zuten, hiztegien egileekin batera (UZEIkoak).?
|
|
|
Erdarazko adjektibo erreferentzial baten kasuan, gertatu da oso ohikoa dela forma bera erabiltzea adjektibo gisa nahiz izen gisa. Adjektibo erreferentzial hori maileguan hartuz
|
gero
, beste horrenbeste gertatzen da euskaraz ere, baina, euskarazko erabidera jo nahi bada, hitz elkarketa da izen gisa erabiltzekoa, eta izen lagunaren bidezko erabidea, berriz, adjektibo gisa erabiltzekoa. Hori adierazteko, sarrera bana egin zaie hiztegian:
|
|
|
Normalean hamar urteko epea pasatu behar da terminoen erabileraren ezarpen maila aztertzeko. Beraz, epe hori pasatu eta
|
gero
, ebaluatu da Traumatologiaeta Hiesahiztegietako terminoen ezarpen maila. Horretarako, jakina, arlo horietako profesionalek euskarazko termino horiek erabili dituzte.
|
|
|
Azken urteetan, ume eta nerabeen elikadurak izan duen aldaketa nabarietako bat animalia jatorriko janarien eta azukredun edarien kontsumoa gehitzea izan da; gantz, azukre, elikagai findu eta, oro har, kaloria ugarikoak direnak (24). Horrekin batera, dieta mediterraneoarekiko atxikidura
|
gero
eta baxuagoa denez, barazki eta fruta freskoen kontsumoa jaitsi egin da (11, 25). Elikadura baldintza desegoki horiek, ariketa fisikoaren murrizketarekin batera, GParen arrisku faktore nagusietakoak dira (24).
|
|
|
Beraz, bigarren mailako PGIarentzako tratamenduen artean gomendagarrienak toxina botulinikoa eta errain neuromodulazioa dira, bata edo bestea erabiliko dugularik kasu bakoitza banaka aztertu eta
|
gero
.
|
|
|
GEOHa 100 ml-tik gorakoa denean patologikoa kontsidera daiteke. Ekografiaz neurtzea gomendatzen da, ez inbasiboa, zehatza eta merkea delako (2 EM 2, B GG; 1 eranskina), formula sinple batzuekin,
|
gero
ikusiko dugun moduan.
|
|
2019
|
|
|
paziente gutxi batzuek anbulatorioko, bisitak, dituzte hilkortasun data pasa ondoren. Adituei galdetu eta
|
gero
, jakin izan dugu lehen arretako medikuek noizbehinka oharrak sartzen dituztela sistema informatikoan. Ez da benetako kontaktu bat, gestio administratibo bat baizik, eta, hortaz, ustezko inkoherentzia hori desagertu egiten da testuingurua ongi ulertu eta gero.
|
|
|
Adituei galdetu eta gero, jakin izan dugu lehen arretako medikuek noizbehinka oharrak sartzen dituztela sistema informatikoan. Ez da benetako kontaktu bat, gestio administratibo bat baizik, eta, hortaz, ustezko inkoherentzia hori desagertu egiten da testuingurua ongi ulertu eta
|
gero
.
|
|
|
Ordenagailuen, ikasteko ahalmenak?, hizkuntza naturaletik datuak ateratzeko gaitasunak, eta historia kliniko elektronikoaren bilakaerak iraultza ekarri dute RWD datuak eskuratzeko eta interpretatzeko erari dagokionez, osasuna hobetzeko bidean. Horri gehitu behar zaio, alde batetik, pazienteek eurek daramatzaten osasun konstanteak neurtzeko tresnak,
|
gero
eta gehiago erabiltzen direnak, eta bestetik, Facebook eta Twiterren antzeko sare sozialeetatik eskainitako informazioa. Denek ere, izugarri aberastu ditzakete gaur egungo datu baseak, adibidez, iragarpenak egiteko.
|
|
|
RCTek, RWDekin konparatuz, agertzeko epe luzea behar duten osasun gertaerak aztertzeko zailtasunak dituzte, batez ere, RCTak garestegi suertatzen direlako, gaixotasun arraroekin gertatzen den bezala; rakzioak eta gaixotasunen arteko bata bestearen eraginei buruzko datu baliagarriak eskaini ditzakete. medikuntza pertsonalizatua dela RCTak
|
gero
eta konplexuagoak eta, berez, aurrera ateratzeko zailagoak dira; RWDek eman ahal diote erantzuna teknologien eta farmakoen efektibitate eta segurtasunaren monitorizazioaren beharrari; RWDek, halaber, aldi berean ematen diren tratamenduen arteko inte
|
|
|
RWDekin erantzun behar den galdera zehaztu behar da eta hipotesia sortu (PICO metodologia, adibidez). RWEa sortzeko erabiliko diren datuak eta metodologia egokia izan behar dira, baina hori ez da nahikoa; interes taldeek RWE onartzeko aukera gehiago edukitzeko(
|
gero
haiek erabaki politiko edo klinikoak hartzeko), beharrezkoa da aurretik interes taldeekin eztabaidatzea jarraituko den metodologia galderei erantzuteko.
|
|
|
Interes taldeek datuen transformazio prozesu osoa jarraitzeko gai izan behar dute, hau da, RWD datu base behin betikora iristeko datuek jaso dituzten transformazio guztiak argi egon behar dira, era honetan datu nagusiak nondik datozen argi gera dadin. Behar den ebidentzia maila
|
gero
eta altuagoa izan, orduan eta datu garbiketa eta zehazpen prozesu zorrotzagoa egin da.
|
|
|
Baldintza horietatik nagusienak gardentasuna eta zehaztasunak dira, eta horretarako zenbait pauso proposatzen dira: kanpotik etorritako aditu bat; analisiaren protokoloa argitaratu edo erregistratzea analisia egiten hasi aurretik; arestan aipatu bezala, datuen iturria eta datuak nola eta zer baldintzetan sortzen diren ondo ezagutzen duen profesional bat; datuen garbiketa zorrotza eta transformazio prozesu zehatza egin,
|
gero
populazio, interbentzio eta emaitzen definizioa fidagarriak eta estandarizatuak izan daitezen (aldagaien estandarizazioa ez egitearen arriskuaren adibide bat farmako batekiko atxikimendua definitzeko erabiltzen diren neurri ezberdinak dira). Erabilitako definizioaren arabera, emaitzak erabat ezberdin sor daitezke.
|
|
|
Ohiko ikerketa klinikoak datuak biltzen eta nahasketa faktoreak kontrolatzen laguntzen du, baina ez da nahikoa praktika klinikoaren ingurune erreala behar bezala antzemateko. Aukera egonik mundu errealeko pazienteen arretaguneetan datuen bilketa elektronikoa hobetzeko, bai eta analisiak zorrozteko ikuspegi estatistikoak erabiltzeko ere, bereizketa horrek
|
gero
eta gehiago mugatzen du ikerketararen emaitzen baliagarritasuna. Derrigorrezkoa da babesa ematea eta ahaleginak indartzea denen inplikazioa lortzeko, lehentasuna eman diezaiogun ikerketari, jarrerari eta emaitzen hedapenari:
|
|
|
Arreta medikorako erabaki hartzea orientatzeko proba
|
gero
eta gehiago eskatzen dira, eta azkar doa gora eskari hori, arrazoi hauengatik: proba egokirik gabe emandako arretaren ondorio kaltegarriak, beharrezkoak ez diren arreta medikoaren esku hartzeen proportzioaren gaineko ikuspegi berriak, medikuen akatsak gertatzen direla onartzea eta arreta medikoaren kostu handiagatik jendartean zabaldu den kezka eta kontzientzia maila handiagoa.
|
|
|
Ekimen berriek eskaintzen dituzten aukerak baliatzea, esku hartze klinikoen eraginkortasun konparatiboari buruzko lana zabalduko duen erakunde bat sortzeko aukera
|
gero
eta gehiago izanik.
|
|
|
Pazienteen eta zaintzaileen eskura dauden diagnostiko eta tratamendu medikoak
|
gero
eta gehiago dira; alabaina, haien efektibitateari buruzko ezagutza, batik bat, efektibitate konparatiboari dagokiona, ez da hein berean handitzen. Horren atzean aldaketa tasa dago, hein batean, baina baita profesionalen lanbide trebakuntza ere, guztiz garatu gabea eta zatikatua izan ohi baita, eta horren ondorioz, lanean desberdintasunak, eraginkortasun eza eta bat ez etortzeak gertatzen dira.
|
|
|
Hiru ardatzetik aztertu dezakegu arazoa: 1 screening programak edo gaixotasunen diagnostiko goiztarra egiteko programak; 2, asmatutako, gaixotasunen sustapen komertziala (disease mongering delakoa); eta, azkenik, 3 diagnosi probak
|
gero
eta zehaztasun handiagoarekin egiteak gaixotasunen diagnostikoa areagotzen du (eta bilatzen ez diren asaldurak edo gaixotasunak ustekabean detektatzen dira), eta ondorioz, gaixoaren cascade diagnostiko eta terapeutikoa gertatzen da.
|
|
|
Esate baterako, homosexualitatea gaixotasuntzat hartu zen hiruroigeta hamarreko hamarkadaren erdialdera arte. Hasieran debekatutako izaeratzat hartu zen, eta beraz, kriminalizatu egin zen;
|
gero
, gaixotasun izaera eman zitzaion, eta, azkenik, normaltasuneko giza kondizio izatera pasa zen. Botere indarrek, feministen mugimenduaren parte hartze nabarmenarekin, kolokan jarri zituzten sexualitate nagusiaren arauak, eta horrek aldaketak ekarri zituen osasunaren eta gaixotasunaren kontzeptuetan.
|
|
|
zahartzaroarekin eta gaixotasun kronikoekin lotutako arazoak dira, gaur egun, prebalentzia handienekoak. Eta horren ondorioz, presioa
|
gero
eta handiagoa da osasun sistemarengan eta bere jasangarritasunean.
|
|
|
Dementziaren tratamendurako erabiltzen diren neuroleptikoek dakartzaten albo ondorioak direla-eta, terapia psikosozialen esku hartzea
|
gero
eta adierazgarritasun handiagoa eskuratzen joan da (19). Testuinguru horretan, azken 20 urteetan, Snoezelenen ingurugiro ez farmakologikoen erabilera, terapia psikosozialaren barnean sartzen dena?
|
|
|
Izan ere, berri txarra jasotzen duten eriek, Snoezelen saioen eraginkortasuna dela bide, ez dute antsietatea tratatzeko farmakoen beharrik izaten. Ikerketa hauen emaitza argitaratu eta
|
gero
, hainbat herrialdetan zainketa aringarrietara bideratuta dauden zentroek interes nabarmena izan dute, gela berezi hauek euren pazienteen ongizatean eta bizi kalitate mailan ekar dezaketen onurak bultzatuta. Hala ere, aditu askoren aburuz, eta etorkizunari begira, terapia honen fidagarritasuna ziurtatzen duten ebidentzia enpiriko eta ikerketa gehiago liratekeela uste da (31).
|
|
|
|
Gero
eta sarriagoa da dokumentu elektronikoen erreferentziak egin behar izatea. Besteak beste, Interneten argitaratutako artikuluak, webguneak, liburu elektronikoak, datu baseak, eta abar.
|
|
|
Honako taulan laburbiltzen dira 368 atentzioen zergatiak. Gehienak larritasun baxukoak izan ziren; babak izan ziren ohikoenak,
|
gero
hezur muskuluetako minak.
|
|
|
ultratrail lasterketak, mendi maratoiak? Horietan,
|
gero
eta partaide gehiagok eramaten dute bere gorputza muturreko egoeretara (1, 2).? –
|
|
|
Lasterketa mota hauetako parte hartzea handituz doan neurrian,
|
gero
eta handiagoa da gertaera larriak izateko arriskua. Hala ere, literatura gutxi dago ekitaldi horietako asistentzia medikoaren antolakuntzari buruz.
|
|
|
historikoki, pertsona helduen gaixotasuna izan da, hipertentsio arterialari lotu zaio eta. Gaur egun,
|
gero
eta ohikoagoa da heldu gazteen
|
|
|
antsietatea eta depresioa. Azpieskala bakoitzaren puntuazioa 0 eta 21 artekoa da, eta paziente onkologikoetan egindako galdetegi balidazioaren arabera, antsietate sintoma esanguratsuak daudela esan daiteke antsietatearen azpieskalan 9 puntu edo gehiago izanez
|
gero
, eta depresio sintoma esanguratsuak daudela esan daiteke dagokion eskalan 4 puntutik gora erregistratuz gero (19). Cronbach en alfa koefizientea 0,840koa eta 0,780koa izan zen azpieskala bakoitzarentzat, hurrenez hurren.
|
|
2020
|
|
|
COMPARE ACUTE entsegu klinikoan (n= 885), IRA PCI (n= 590) eta FFRak gidaturiko birbaskularizazio osoa alderatu dira (n= 295). Birbaskularizazio osoa kasu gehienetan prozedura berdinean egin da (MV PCI), baina kasu batzuetan medikuaren irizpidearen arabera (lesio konplexuak, arazo logistikoak...) birbaskularizazioa bigarren denbora batean osatu da (S PCI), betiere alta aurretik eta ahal izanez
|
gero
lehenengo 72 orduetan burutuz. 12 hilabetetan zehar GKKN aztertu ondoren (edozein arrazoiren ondoriozko hilkortasuna, MIA, birbaskularizazioa eta istripu zerebrobaskularra), birbaskularizazio osoa jasan duten pazienteetan GKKN modu esanguratsuan txikiagoa izan da (HR:
|
|
|
Gaixotasun zeliakoarekin ere lotura handia dela uste izan dute eta bi nahasmenduek, zeliakia eta Gulloren sindromea, pairatzen zituzten pertsonetan ikerketa egin zuten (19). Alabaina, horietako inork ere ez zuen entzima pankreatikoen balioak normaltzea lortu gluten gabeko dieta hartu eta
|
gero
, eta hortaz bi nahasmenduen asoziazioa ezin izan da orain arte frogatu (14).
|
|
|
Ginekologiaren kasuan, esaterako, Txema Aritzeta zerbitzuburuak berak azaltzen digu jarraian zelan antolatu diren euren Zerbitzuan eskaintza aktibatzea posible egiteko: " Langileen Zuzendaritzarekin eta Euskara Zerbitzuarekin bilera egin eta
|
gero
, profesionalen hizkuntza gaitasuna egiaztatu genuen. Datuok kontuan hartuta, berriz, pazienteei, anbulatorioetako zein Galdakao Usansoloko Ospitaleko kanpo kontsultetan, euskarazko agendak aktiboki eskaintzea zenbateraino zen posible aztertu genuen.
|
|
|
Gaur gaurkoz, osasun arloko profesionalek osasun gaiei buruzko informazio iturri nagusia izaten jarraitzen dute pazienteentzat, baina
|
gero
eta gehiago bilatzen da Interneten informazioa, eta pazienteen eta osasun arloko profesionalen arteko harreman eredua aldatzen ari da.
|
|
|
Gaur gaurkoz, osasun arloko profesionalek osasun gaiei buruzko informazio iturri nagusia izaten jarraitzen dute pazienteentzat, baina
|
gero
eta gehiago bilatzen da Interneten informazioa, eta pazienteen eta osasun arloko profesionalen arteko harreman eredua aldatzen ari da.
|
|
|
Ginekologiaren kasuan, esaterako, Txema Aritzeta zerbitzuburuak berak azaltzen digu jarraian zelan antolatu diren euren Zerbitzuan eskaintza aktibatzea posible egiteko: " Langileen Zuzendaritzarekin eta Euskara Zerbitzuarekin bilera egin eta
|
gero
, profesionalen hizkuntza gaitasuna egiaztatu genuen. Datuok kontuan hartuta, berriz, pazienteei, anbulatorioetako zein Galdakao Usansoloko Ospitaleko kanpo kontsultetan, euskarazko agendak aktiboki eskaintzea zenbateraino zen posible aztertu genuen.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, profesional falta eta kanpotik sortutako arrazoiak direla medio, Osakidetzako langile guztiak euskaldunak izango diren eguna urrun dugu oraindik; ondorioz, historia klinikoan euskarak gaztelaniarekin partekatu du tokia. Horretaz gain, Europatik datozen berriei kasu eginez
|
gero
, pertsona guztien historia kliniko laburtua Europako edozein hizkuntzatan egongo da eskuragarri etorkizunean. Testuinguru horretan, ezinbestekoa ematen du txosten elebidunen arloa jorratzen hastea, eta, jakina, euskarari dagokion esparrua aitortu eta lantzen hastea.
|
|
|
" Gogoratzen dudan ajerik okerrena izan nuen Yolixpa edan eta
|
gero
".
|
|
|
Farmazietan banatutako kit guztietatik,% 72 saldu egin ziren, eta% 28 trukatu ziren. Bizkaian banatu ziren kit eta xiringa gehien(% 52,0); ondoren, Gipuzkoan(% 40,8) eta
|
gero
Araban(% 7,2).
|
|
|
• Lehenengo Bonuskanpaina abian jarri ondoren, mugikortasuna kudeatzeko tresnen
|
gero
eta behar handiagoa zutela enpresek.
|
|
|
Gure ikerketaren ostean, gure gizartean dieta hauek
|
gero
eta hedatuagoak direla esan daiteke; horrenbestez, osasun arloko langileek gai honi buruzko ezagutza izatea gomendagarria da, pazienteei aholku eta jarraipen egokia emateko.
|
|
|
• Biktima(% 13): erasotzaileak ahultzat identifikatzen du, eta behin eta berriz erasoak jasan ondoren, biktimak taldean duen estatusa
|
gero
eta apalagoa da.
|
|
|
Horrez gain, jolas orduan zaintzan ari diren hainbat langilek KiVa txalekoa (txaleko fosforitoa) aldean eramango dute, laguntzarik behar izanez
|
gero
ikasleek erraz ikus dezaten langileok non dauden.
|
|
|
Ikastola guztietan, jazarpen egoerei aurre egiteko, 3 pertsonako talde bat egongo da: 2 irakasle eta, ahal izanez
|
gero
, zuzendaritza taldeko kide bat. Ikastolako komunitate osoak (ikasle, langile, guraso, eskolaz kanpoko monitoreak.) taldea nork osatzen duen ezagutu behar du.
|
|
|
Behin datuok jasota, taldeak baloratu egingo du jazarpena izan daitekeen edo ez. Jazarpenik ez dagoela irizten badio, gaia irakasle tutorearen esku geratuko da; baina jazarpena egon daitekeela ustez
|
gero
, KiVa taldeak helduko dio gaiari, irakasle tutorearekin elkarlanean.
|
|
|
Egoera erabat bideratu dela ikusi arte jarraituko dute bilerek.
|
Gero
, astero egin beharrean, lantzean behin bileraren bat egin dezakegu errepaso modura.
|
|
|
146 paziente sartu dira proiektuan 2019ko abenduaren 30era arte. Lehenengo taulan, 137 pazienteren ezaugarri basalak azaltzen dira, 3 hilabeteko jarraipenaren balorazioa egin eta
|
gero
.
|
|
2021
|
|
|
Pazientearen egoera kliniko konkretu horretarako irekita dagoen saiakuntza kliniko batean sartzeko aukera badugu, pazienteari aukera hori eskaini behar zaio, betiere aurrez parte hartzeko ezaugarriak betetzen dituela ziurtatuta.
|
Gero
gaixoaren esku egongo da saiakuntzan sartu nahi duen ala ez aukeratzea.
|
|
|
Transplante solido bat egin zaien gaixoek sendagai hori farmazia komunitarioan jaso dezakete inongo arazorik gabe, indikazio hori finantzatuta baitago. Transplante hematopoietikoa egin zaien gaixoek, aldiz, FTKEtik kanpo dagoelako, ospitaleko farmazietan jaso behar dute sendagai hau, bertako arduradunak tratamendua baimendu eta
|
gero
.
|
|
|
Petrosektomia subtotala UgoFischek deskribatu zuen 1965ean" loki hezurreko aire barrunbetxo guztien exenterazio" gisa; zehazki aurpegi nerbioaren kanalaren atzeko, sigma itxurako zabalgunearen atzeko, antroko, labirinto atzeko, labirinto gaineko, labirinto azpiko, entzumen tutu inguruko eta karotida kanal inguruko barrunbeen erauzketa. Hezurrezko labirintoa kontserbatu egiten zen, hasiera batean behintzat (kirurgia zabaltzeko aukera zegoen koklea, labirintoa edo barneko entzukina erauziz, behar izanez
|
gero
), eta kanpoko entzukinaren itxiera posiblea zen, baina ez beharrezkoa (5).
|
|
|
Endospora inaktibatzeko, elikagaia 10 minutuz 121 gradutan irakitea beharrezkoa da. Hori dela eta, toxina azidotasun gutxiko (4,5eko pH-a baino gehiagoko) elikagaietan eta hermetikoki etxean ontziratu eta hozkailutik kanpo mantendutakoetan ager daiteke gehienbat. Hesteen kolonizazioaren ondoriozko botulismoa, irentsi eta
|
gero
hesteetan ugaltzen diren bakterioen toxinek eragiten dute. Horiek adibidez eztian eta hautsean aurki ditzakegu.
|
|
|
Helduetan, immunogutxituetan, hesteetako nahasmendu anatomiko edo funtzionala dutenen kasuan eta antibiotikoak hartzen ari direnetan azaldu izan da, hesteetako mikrobiotaren aldaketak toxinak ugaltzea errazten baitu. Zaurien ondoriozko botulismoan endosporak zaurian sartu, ernaldu eta bertan ugaltzen dira. Traumatismo baten ondorioz zauria edo haustura kutsatu eta
|
gero
edo droga parenteraleko erabiltzaileen kasuan, zulatzeak eragindako zauria kutsatu eta gero (2,3). Botulismo iatrogenikoa: arrazoi terapeutiko edo estetikoengatik A edo B toxina ziztatzean gertatzen da (3,4). Botulismoa eragile biologiko terrorista gisa:
|
|
|
Helduetan, immunogutxituetan, hesteetako nahasmendu anatomiko edo funtzionala dutenen kasuan eta antibiotikoak hartzen ari direnetan azaldu izan da, hesteetako mikrobiotaren aldaketak toxinak ugaltzea errazten baitu. Zaurien ondoriozko botulismoan endosporak zaurian sartu, ernaldu eta bertan ugaltzen dira. Traumatismo baten ondorioz zauria edo haustura kutsatu eta gero edo droga parenteraleko erabiltzaileen kasuan, zulatzeak eragindako zauria kutsatu eta
|
gero
(2,3). Botulismo iatrogenikoa: arrazoi terapeutiko edo estetikoengatik A edo B toxina ziztatzean gertatzen da (3,4). Botulismoa eragile biologiko terrorista gisa:
|
|
|
2019ko irailaren 16an, botulismoaren susmo klinikoa zuen 23 urteko emakumea Donostia Unibertsitate Ospitaleko Larrialdi Zerbitzura joan zen, irailaren 4an eta 6an etxean ontziratutako hegaluze kontserbak kontsumitu eta
|
gero
, irailaren 7an ikusmen lausoa eta aho lehorra izan zituen. Egun batzuk geroago, disfagia, aurpegiko ahultasuna, aldebiko betazalen ptosia eta idorreria gehitu ziren.
|
|
|
Neurri terapeutikoen artean daude azidosia zuzentzea, konplikazioen tratamendu sintomatikoa, etanola ematea antidoto gisa metanola metabolito toxikoetan eraldatzea oztopatzeko eta hemodialisi bidez metanola eta metabolitoak iraiztea. Arnasketa bermatzeko euste neurriak erabil daitezke, aireztapen mekanikoa adibidez, eta oreka hidroelektrolitikoa eta gernuiraizketa egokiak mantentzeko zainbarneko medikamentuak, behar izanez
|
gero
. Urdailgarbiketa ingestio osteko lehen bi orduetan baino ez da eraginkorra.
|
|
|
aireztapen mekanikoa, serum fisiologikoa, zainbarneko etanola antidoto gisa, bikarbonatoa, azido folikoa eta metanol molekulak garbitzeko hemodialisia. Sei orduz hemodialisia hartu eta
|
gero
, azidosi metabolikoa zuzendu zen eta etanol bidezko tratamendua kentzea erabaki genuen.
|
|
|
Lau orduz hemodialisia egin ostean ateratako bigarren odol lagin baten analisiaren emaitza 0,324 g/ L metanol izan zen. Zenbait orduz metabolizatzen egon ostean eta 4 orduko tratamendua hartu eta
|
gero
, metanola ia ez zen antzeman ere egin emakumearen odolean. Datu horiek metanol intoxikazioaren ezaugarri analitikoak hobeto ulertzen lagundu ziguten, haren detekzio azkarrari garrantzia emanez.
|
|
|
6 irudian ikus daitekeenez, antikoagulazio soilarekin trataturiko pazienteen proportzioa urte batetik bestera aldakorra izan bazen ere, aldakortasuna ez zen estatistikoki esanguratsua izan (p trendEE). Fibrinolisi sistemikoa
|
gero
eta gutxiago erabili zen, kateter bidez gidatutako TFIa bihurtu zelarik aukera egokiena birperfusioprimariorako (p trend<0, 05 bietan).
|
|
|
ZGTa epe ertain luzerako gaixotasun baten moduan ulertu genuke, estrategia diagnostikoak eta terapeutikoak BTE baten moduko gertaera akutu batetik bizirik irteteko nahiz bizi kalitatea okertzen duten (20) konplikazio eta sintoma kronikoak ekiditeko erabiliz (21,22). GiTEP Kodea helburu horiekin sortu zen, eta 2012an martxan jarriz geroztik,
|
gero
eta arrisku ertain altuko paziente gehiago ospitaleratu dira Gipuzkoako ZIUetan, eta horietako askori(% 51) birperfusio primariorako terapiak aplikatu zaizkie. Arrisku altukoen ospitaleratzea ere arinki areagotu da,% 70 premiaz birperfunditu direlarik.
|
|
|
Euskal Herriko fakultateetan urtetik urtera
|
gero
eta gradu amaierako lan gehiago euskaraz egiten direla kontutan hartuz OSAGAIZ aldizkariak beste pauso bat ematea erabaki du eta Osasun Zientzien gradu amaierako lanen 1 Jardunaldia antolatu du" OSASUNALDIA". Lankide izan ditu UPV EHUko Euskararen Errektoreordetza, Medikuntza eta Erizaintza, Psikologia eta Farmazia Fakultateak.
|
|
|
|
Gero
eta gehiago dira generoak zenbait osasun egoeratan duen eragina aztertzen duten ikerketak eta, hain zuzen, OSAGAIZ aldizkariaren zenbaki honetan argitaratzen dugun artikulu batean irakurri daitekeenez, EAEko emakumeek modu larrian eta ez programatuan ospitaleratuak izateko arrisku handiagoa dute ondorengo arrazoi hauengatik: hipertentsioa, bihotzeko angina, disritmia kardiakoak, bihotz gutxiegitasuna eta aterosklerosia.
|
|
|
Farmazialarien txokoan argitaratu dugun lehen artikuluan terapia antineoplasiko ezberdinen eragin toxikoak aztertu dituzte. Alde batetik tratamendu zitotoxiko klasikoak ditugu, eta beste alde batetik, azkeneko urteetan
|
gero
eta gehiago erabiltzen diren terapia molekular gidatuak eta immunitatearen kontrol puntuen inhibitzaileak. Garrantzitsua da terapia hauen ondoriozko albo ondorioen identifikazioan eta maneiuan trebatzea.
|
|
|
Gaitasun profesionala helburu bat lortzeko borondatez egindako ekintza kate batek osatzen du. Nahi izanez
|
gero
, behin eta berriro errepikatu daitekeena. Hiru alor landu behar dira amaierako konpetentzia hori lortzeko:
|
|
|
Gehienetan toxikotasuna terapiaren hasieran agertzen da, nahiz eta edozein momentutan ager daitekeen. Kasu batzuetan terapia amaitu eta
|
gero
agertu ohi dira, 6 hilabete eta urtea pasa eta gero ere.
|
|
|
Gehienetan toxikotasuna terapiaren hasieran agertzen da, nahiz eta edozein momentutan ager daitekeen. Kasu batzuetan terapia amaitu eta gero agertu ohi dira, 6 hilabete eta urtea pasa eta
|
gero
ere.
|
|
|
Bigarren motakoak gehiago erabiltzen dira. Gainera,
|
gero
eta dosi baxuagoak eta eragin androgeniko txikiagoak aurkezten dituzten konposatu berriak agertzen doaz. Egun, lau belaunaldi deskribatzen dira AHenagerpen garaiaren arabera, azken belaunaldian drospirenona eta nomegestrolazetatoa aurkitzen direlarik.
|
|
|
Egun, arrisku faktorerik gabeko emakume osasuntsuek AHa (estrogeno dosi baxua eta 2 edo 3 belaunaldiko progestagenoduna) denbora eta adinari dagokionez mugarik gabe har dezaketela uste da. Pazienteak hala nahi izanez
|
gero
, erabilera menopausiaraino luzatu daiteke (8).
|
|
2022
|
|
|
COVID eta
|
gero
, zer. Galdera horretatik abiatuta zer ikasi eta zer hausnartu izanen dugu martxoaren 25ean eta 26an Atarrabian eginen dugun Osasun Jardunaldian.
|
|
|
genograma, ekomapa, estres iturriak eta laguntzak.
|
Gero
eta egoiliar euskaldun gehiago dagoenez, tailerretarako bi taldetan banatzen ditugu egoiliarrak: talde bati euskaraz eskaini ohi diegu ikastaroa eta beste taldeari gazteleraz.
|
|
|
Ciclopirox 80mg/ g, Duloxetina 30mg 24 orduro, Denosumab 60mg, Fentanilo txaplata 12mcg 72 orduro. Omeprazol, Artrotec eta Lorazepam 1mg behar izanez
|
gero
.
|
|
|
Bi ikerlarik (aurkezpen honen autoreak) eta Ipar Euskal herriko 12 bat logopeden talde batek elkarlanean sortu dute, ahozko hizkuntzaren atal nagusiak (fonologia, lexikoa eta morfosintaxia) 4 urteko euskaldunengan aztertzeko helburuarekin. " Normak" euskaldunengan eskas direnez, haur tipikoen azterketa ezinbestekoa agertzen da, logopedek
|
gero
hizkuntzaren garapen atipikoa identifika dezaten, era normalizatu batean.
|
|
|
Pertsona askok plazaratu dituzte bai hedabideetan, baita sare sozialetan ere dauzkaten arazoak. Ahots eta kontaketak anitzak dira eta askotan oso aberasgarriak baina batzuetan kontatzen diren kasuak
|
gero
gure Osasun Mental Zentroan ikusten ditugun kasuekin ez dutela bat egiten sentitu dut.
|
|
|
Hor bertan Osasunbideko eta gure ospitaleko txostenak ere banatzen genituen. Beste alde batetik, gure ezaguera eta erabakiak lehen mailako arretako pediatrekin, eta Tutera eta Lizarrako ospitaleko kideekin ere partekatu genituen, beraien ordezkariekin beste WhatsAppeko talde berri bat egin eta
|
gero
. Egia esan, komunikabide hau gaur egun ere, komenigarria iruditzen zaigu osasun berriak denoi jakinarazteko.
|
|
|
Bestalde, lankide batzuek argi azaltzen zuten norberaren urduritasuna, ospitalean lanean aritzean kutsatzeko arriskuan sentitzen baitziren, eta
|
gero
, etxera itzultzerakoan bertako senideei kalte egiteko kezka zuten. Aurretik inoiz ez genuen horrelakorik bizi gure artean.
|
|
|
Hasieran zientziaren esparrura mugatu ziren, eta Miren Basarasek eta Ana Galarragak egiten zituzten. Baina
|
gero
izurriak oro
|
|
|
5 Ondorioak COVID inguruan ezagutza handiagoa, orduan eta kezka txikiagoa. Orokorrean OPSaren balorazio ona. Zita lortzearen zailtasuna, iraganeko eta etorkizuneko beharrei erantzuna eta aseguru pribatua izateak eraginik ez dutela dirudi. Eta
|
gero
, zer. Harremanak hobetzeko lanean jarraitu beharra dago.
|
|
|
Horrek hainbat ondorio ekarri ditu; biztanleriaren adina gora doa, eta gure pazienteak
|
gero
eta zaharragoak dira, behar gehiagorekin, horregatik behar ditugu protokolo gehiago. Baina kupoak ez dira txikitu eta diren beharretarako ez da langileon kopurua handitu.
|
|
|
Protokolo aldaketa asko egin dira, eta hasieranulergarria zen, gauzak egun batetik bestera aldatzen zirelako, baina
|
gero
beste batzuk ez.Ulertu ez ditugun erabaki batzuk hartu egin dira eta denbora asko galdu dugu ulertezina zena azaltzen.
|
|
|
|
Gero
, Osasun Etxeetara etortzen hasi ziren, eta horrekin lasaitu ginen. Lan asko genuen, baina ikusten genituen, behintzat.
|
|
|
Gure betiko lana ere egiten jarraitzen dugu,
|
gero
eta prozedura gehiago, osasun etxeetan denetatik egin daitekeelako
|
|
|
Eta bitartean gizartea zahartuz doan heinean (baita gu ere)
|
gero
eta gaixo konplikatuagoa ikusten dugu kontsultetan, botika asko hartzen duena, pluripatologikoa (acenocumarolhartzen duena, azaleko urradurak eta ultzerak izaten dituena, giltzurrun gutxiegitasuna duena edo bihotzarena).
|
|
|
Eta iritsi ziren txertoak eta antigenikoen testak eta erizainen kontsultak betetzen eta gainezka egin zuten eta
|
gero
eta lankide ezezagun gehiago gure artean, kontratazio berriak zirela eta (erizain, erizain laguntzailea eta abar) eta administrarien gainkarga handia (telefono dei guztiei ezin iritsi, jendearen haserrea, ilara luzeak egin ondoren, ezin kudeatuz...).
|
|
|
Berrikasi egin dugu ere, unibertsitatean ikasi genuena, PRIMUM NON NOCERE (oinarrizkoa dena mina ez ematea da), ahaztu egiten zaiguna eta horregatik jarri ziren tratamendu asko hidroxicloroquinarekin
|
gero
jakin duguna onuragarria ordez kaltegarria dela.
|
|
|
Segun eta non bizi zinen Europan txerto marka ezberdin bat tokatzen zitzaizun, erabaki guztiak zientzialariek esandakoaren eta ikertutakoaren arabera omen hartuta. Eta irakurri eta entzun genuen ere nola mundu osoko gaixotasun kutsakor bat izanda, hots, pandemia, mundu osoko gizaki bana txertatu behar zen sortzen ahal ziren aldagai berriak ekiditeko eta ikusten dugu nola
|
gero
gertatu dena izan da lehenengo munduan bizi garenoi eskaintzen eta aholkatzen eta ia behartzen gaituzte 3 dosiaeta 4 badugu aurrean nahiz eta munduko populazioaren gehienak ez duen jarrita ezta 1 dosia ere.
|
|
|
Baina gizartean
|
gero
eta zailagoa da arreta eta behar duenari (zahartzaroa dela, gaixo eta hauskorrak direnak) eskaintzea, batez ere emakumeok kanpoko lana egitera atera ginenetik, hutsune hori betetzear dago eta gizonen inplikazio sendoagoa bat behar dugu (kanpoko langileak eta laguntzaileakaparte).
|
|
|
5 Ondorioak COVID inguruan ezagutza handiagoa, orduan eta kezka txikiagoa. Orokorrean OPSaren balorazio ona. Zita lortzearen zailtasuna, iraganeko eta etorkizuneko beharrei erantzuna eta aseguru pribatua izateak eraginik ez dutela dirudi. Eta
|
gero
, zer. Harremanak hobetzeko lanean jarraitu beharra dago.
|
|
|
genograma, ekomapa, estres iturriak eta laguntzak.
|
Gero
eta egoiliar euskaldun gehiago dagoenez, tailerretarako bi taldetan banatzen ditugu egoiliarrak: talde bati euskaraz eskaini ohi diegu ikastaroa eta beste taldeari gazteleraz.
|