Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 37

2000
‎Asmoak asmo, Estatuaren ahulezia begien bistakoa da: alde batetik, legea bete zedin, beharrezkoak ziren eskolak falta ziren, baina Estatuak ez zuen honen ardura hartuko aldiz, zama hau herrien bizkar gainean utzi zuen, lehenago esan dugun bezala eta, beraz, ezin zuen legea betetzeko beharrezkoa zen oinarrizko baldintza ziurtatu. Bestalde, berak eraikiak ez ziren eskola publikoak ere udal eskolak, esate baterako gobernatu nahi zituen, nahi izatetik ahal izatera ailegatzeko tarteko zubirik eraiki gabe.
2001
‎dekretu berriak eremu mistoa desagertarazi egiten du eta, beraz, 1986ko Euskararen Legearen aurka doa. Euskararen Legearen 17 artikuluak dio Nafarroako herritar guztiek administrazioarekin harremanak euskaraz zein erdaraz izan ditzaketela; oraingo dekretuak eskubide hori urratzen du eta, beraz, Euskararen Legea; eta dekretu batek inoiz ezin du legea aldatu. Euskararen legea eztabaidatu zenean, UPN eremu mistoa izatearen aurka azaldu zela gogorarazi du Agirreazkuenagak, eta orain, dekretu hau baliatu nahi duela orduan lortu ez zuena lortzeko, hau da, eremu mistoa desagertaraztea.
‎Gizakiaren definizioan zehaztezin maitasuna sartuz gero, argi dago gizakiagan ezin dugula legerik kokatu. Kantek dioenez," Aldi orotan zer den zuzen eta oker, arauaren bitartez jakin beharra dago" 91 Kantek eginkizuna gizakiaren ‘adarretan’, potentzietan ipintzen du, arrazoimenak nahimenean ipintzen duen determinazioan.
2004
‎Eroso eta gustura daude, hautetsi demokratikoak direla diote, baina gure eserleku horiek usurpatu dituzte. Madrilgo botereak bete ezin duen legea haiek ari dira betetzen, Madrilgo boterearen kolaboratzaileak dira. EAJ gatazka gainditzeko eta Euskal Herriaren eraikuntzaren alde benetan badago, euskaldunok erabakitzeko eskubidea badugu, Ibarretxeren planak dioen bezala, udaletxetako auzietatik hastea dauka.
‎Jurisprudentziak baliogabe uzten ditu legearen aurkako estatutuak Hala ere, badira jabeei legeak eskatzen duen baimenik gabe obrak egiteko baimena ematen dieten estatutuak edo auzo komunitateak osatzen dituzten tituluak. Kasu horietan, jurisprudentziak (hau da, ados egon ziren epai askotatik abiatuta arazo bati buruz Justiziak hartutako irizpide komunak) adierazten du erregelamendu horiek baliogabeak direla, ezin baitute legea urratu. Hala ere, salbuespen bat dago kasu horietarako:
‎Legeok bai gizakiaren bai Jainkoaren nahimenaren gainetik leudeke. Ez gizakiak, ezta Jainkoak ere, ezin dute lege horietaz ezer erabaki, eta euretaz baliatu du Jainkoak mundu materiala sortzeko orduan. Zentzu honetan, hedadura Nia bezain razionala izango da eta mundu materialaren osotasuna mugatu eta oinarrituko du, mundu fisikoa bere osotasunean kutsatuz.
2005
‎Beraz, arestian adierazi bezala, 1998 urteko 15/ 98 eta 16/ 98 epaiak kalerairten ondoren, Irun eta Hondarribiko tradizionalistak beraien estrategia aldatu beharrean aurkitu ziren. Irun eta Hondarribiko Udalek ezin zuten, ordura arte bezala, Alardea antolatzen jarraitu, ez behintzat, emakumeen parte hartzea ukatuz; izan ere, emakumeen parte hartzea ukatuko lukeen Alarde baten antolaketan parte hartukobalute, prebarikazio delituaren aurrean aurkituko bailirateke bi alkateak, hau da, udalek, Administrazio Publikoko erakundeak izanik, ezin dute legeak agintzenduena ez bete eta egokien kontsideratzen duten moduan edota beraien interesenarabera jardun, indarrean den legeriari eta epaitegiek adierazitakoari muzin eginez, finean, emakumeek parte hartzeko eskubidea ukatuz. Administrazio Publikokoerakundeak diren heinean, udalak legeak eta epaitegiak zehaztutakoa betetzerabehartua daude.
‎Antigonok, jada zaharturik, hiri arrotzak eskuratzen zituen bitartean, barre egin zion justiziazko hitzarmena eskaintzen zionari. Mariok esaten zuen ezin zituela legeak entzun iskiluen arrabotsarekin baino. Ponpeiok berak ere, egiaren maitale sutsua, esateko ausardia zuen:
2007
‎Esangura horretan, Konstituzioaren ondoren, legea da gure antolamendu juridikoan lerrunik handiena duen araua, eta gainerako arau guztiak horren mendekoak dira eta Estatuko botereek bete egin behar dute. Modu horretan, legegilea Konstituzioaren mende egongo da eta ezin du legearen aurka egin edo legea errespetatzeari utzi (izan ere, hala egiten badu, legegileak emandako legea konstituzioaren aurkakoa izango da eta, beraz, deuseztatu egingo da). Parlamentuan herriaren borondatea ordezkatuta dagoenez, Parlamentua ez dago bere legeen mende, hau da, askatasunez alda ditzake, muga bakar batekin:
‎Horiek Espainiako antolamendu juridikoan duten hierarkiari dagokionez, legezkotasunaren eta arau hierarkiaren printzipioek ezarri dute erregelamenduak legearen mendekoak izan behar direla beti. Hau da, erregelamendu independenteak edo antolaketa erregelamenduak izan arren (eta, noski, arau-emaileak badira), legearen mende daude beti, eta zer esanik ez, baita Konstituzioaren mende ere, eta ezin dituzte lege erreserbapeko gaiak arautu, EKren 97 artikuluak eta GLren 23 artikuluak ezarritakoari jarraituz. Modu horretan, erregelamendua inoiz ezin da legearen aurkakoa izan, baina geroko legeak beti aldarazi edo indargabetu dezake erregelamendu bat.
2008
‎Hori dela eta, SAINZ DE BUJANDAk zuzeneko zerga metodoaren eta zeharkako zerga metodoaren artean egiten du bereizketa. Lehenengoetan, legegileak kargapean jarri nahi duen pertsonak benetan ordaintzen du tributua, bestela esanda, pertsona horrek ezin du legez medeatu beste pertsona baten kontura herri erakundeari ordaindu diona. Zeharkako zerga metodoetan, ordaindutakoa berreskuratzeko ahalmenak ematen dizkio tributu arauak zergaren subjektu pasiboari inorengandik, hain zuzen ere, harreman juridiko tributarioetatik at dagoen pertsonarengandik berreskuratzeko ahalmenak.
2009
‎Pederasta horiek Jainkoa madarikatzen dute, edo bere patuaren aurka matxinatzen dira, eta kimikoki irentzea eskatzen dute. Beren benetako nahia, bere nortasun osoa egituratzen duen joera, ezin baitute legearekin eta argiarekin adostu. Nik benetan nahi dudana zigortuta dago.
‎Egiten ari diren interpretazio berriekin, praktikan, delitu berriak sortzen ari dira. Epaileak ezin ditu legeak asmatu; ezin du epaile eta legegile izan, ohartarazi du. Hain zuzen, delituen ezarpena nola hedatzen ari den ikusita, talde terroristako kide izatea zer den esplizituki azaltzeko gomendatu dio NBEko kontalariak Espainiari, eta hori nazioarteko adituek egin luketela zehaztu du.
2010
‎Arazo legal bihurtu du, British Petroleumek ordaindu behar duela esaten hasi da… Erridikulua da! Katastrofe globala ari da izaten, ezin dituzu lege joko horiek egin, erruduna nor den bilatzen hasi. Eta ezin duzu jokatu esanez" konpainia pribatuekin tratuan ari gara".
‎Betebeharren artean honakoak azpimarra daitezke: zebitzatzen duen epaitegi edo auzitegia kokatzen den herri edo hirian bizi behar da (BJLOren 370 art.), ordutegia bete behar du (BJLOren 189 art.), gatazkak ebatzi behar ditu, eta ezin ditu legearen iluntasuna, urritasuna edo isiltasuna alegatu bere lana ez egiteko (ZKren 448 art.), ezin du Justizia Administrazioa maltzurkeriaz atzeratu (ZKren 449 art.) eta burutzen duen funtzio jurisdikzionalaren egikaritzan ordenamendu juridikoa errespetatu behar du (EKren 9 art.).
‎Bigarrenez, ulertzen dugu legea gizakientzat eman behar dela, azpiko izakiek ez dutelako egintza moralak burutzeko gaitasunik, eta, ondorenez, ezin dutelako legea jaso, behin baino gehiagotan esan den moduan. Aingeruak, ostera, Jainkoaren legea jasotzeko gai izan arren, ez ditugu oraingoan aztertuko, hitzaurrean iragarri nuen bezala.
‎jurisdikzio botere oro ez da nahikoa legeak emateko. Epaile arruntek, adibidez, jurisdikzioa dute, baina ezin dute legerik eman. Hortaz, goragoko eta lehen mailako boterea behar da esparru horretan.
2011
‎Lorpen handia da. Nirekin hasieran hitz egin zuten abokatu britainiarrek esaten zuten gizon bakar batek ezin duela legea aldatu. Eta orain egin daiteke.
‎2 Norbanako eta talde guztiek desberdinak izateko eskubidea dute, bakoitzak bere burua horrela kontsideratzeko eta horrela ere kontsideratua izateko. Hala ere, bizitza modu ezberdinak eta ezberdintasunerako eskubidea ezin dira inolako aitzakia izan arraza aurreiritzientzat; eta ezin dute legez edo egitez ezelako bereizkeria eginerarik legezkotu, ezta apartheid politika oinarritu ere, horixe baita, izan ere, arrazismoaren muturreko moldea.
2012
‎Abokatuen eskubideak urratzen direnean, zein ekintza jar ditzake martxan elkarteak horri aurre egiteko? Ezer gutxi egin dezakegu, bertoko abokatuek ere ezin duten legez. Epaiketetara joaten gara begirale moduan, atxilotutako abokatuak bisitatzera joaten gara, eta protesta gutunak eta txostenak bidaltzen dizkiegu tokiko gobernuei eta erakundeei.
‎Patxi Lopezek Artur Masek proposatutako erkidegoen intsumisioari buruz ere hitz egin du. Lehendakariaren aburuz, gobernuak ezin dira intsumisoak izan eta ezin dituzte legeak eta konpromisoak bete gabe utzi.
2013
‎«Eskandalu» eta «onartezin» iritzi dio: «Herriko etxe batek ezin du lege baten zilegitasunaz erabaki. Bertzela, herriko etxe batzuek erran ahal izanen dute ez dituztela beltzak edo arabiarrak ezkonduko».
Ezin duzu legearen aurka jardun.
2014
‎Nik legea bete behar dut. Erakunde publikoan egiten dut lan eta bete behar ditut medikuon kode deontologikoa eta legea bera; ezin dut legea urratu.
2017
ezin baitugu lege astuna inola ere arindu
‎Sindikatuen Europako Konfederazioak 60 milioi lagun ordezkatzen ditu (Hix eta Høyland, 2013), eta Europar Batzordeak sustatzen dituen gizarte paktuetan hartzen du parte batez ere; Batzordeak gaitasun arautzailea dauka. Edonola ere, Konfederazioak ezin du legeak egiteko jardueran parte hartu eta ez dago inongo mekanismorik, langileek eurek erabaki lotesleak har ditzaten, herritarren gehiengoa badira ere. Horren eta lehenago azaldu ditugun beste kausa horien ondorioz, soldatak murriztu dira, hala maila erlatiboan nola maila absolutuan, eta ongizate estatuaren gaur egungo antolaketa dela-eta, hezkuntza maila eta osasun orokorra ere jaitsi dira Europan, non, mende berria abiatu zenetik, pobrezia ikaragarri hazi baita, goiko %20ak beheko %20ak halako bost irabazten duelarik.
‎Post data: nehork zuen boto txartelak inprimatu nahi ez baditu, guk geuk inprimatuko ditugula diotsuegu, ezin gaituztelako legez kanpo utzi, aspalditik baikaude legez kanpo eta beldurretik askatu baikara. •
2018
‎Kotizatutako hori «zaborretara botatako dirua» dela iruditzen zaio. «Zertarako ibili naiz ordaintzen, orain ezin badut legez hemen bizi?». Sinetsita zegoen hiru urtez kotizatzen ibili ondoren ez ziotela baimena berritzeari uko egingo.
2020
‎Sindikatuen Europako Konfederazioak 60 milioi lagun ordezkatzen ditu, eta Europar Batzordeak sustatzen dituen gizarte paktuetan hartzen du parte batez ere; Batzordeak gaitasun arautzailea dauka. Edonola ere, Konfederazioak ezin du legeak egiteko jardueran parte hartu eta ez dago inongo mekanismorik langileek eurek erabaki lotesleak har ditzaten, herritarren gehiengoa badira ere. Horren ondorioetako bat soldatak murriztea izan da, hala maila erlatiboan nola maila absolutuan.
‎Horrela ba, Iñaki Arruek ikustekoak ikusi zituen, eta Frantziara alde egiteko erabakia hartu zuen. Frantzian, lan baimena lortu arte ezin zuen legez lanik egin eta legez kanpoko lan gogor batean aritu zen: linea elektrikoarentzat posteak sartzen.
Ezin duzue legerik egin bere baimenik gabe.
2021
‎Eskea egin diete herritarrei, adibidez, gauean kalean ez ibiltzeko: ezin baitute legez debekua ezarri. Alde horretatik, Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde Josu Erkorekak etxeratze aginduaren aldeko adierazpenak egin ditu berriki.
‎Orduan, Kongresuaren lana zailagotzen da, ezin dituelako legeak berridatzi.
2022
‎Auzibidean jarritako abusu gehienak preskribatuta daude: «Lege hau egin dugu erasotzaileak ezin ditugulako legearen bidez epaitu».
2023
‎Orain, aldaketak atzeratzea erabaki dute, ministerioak eskatutako txosten juridikoek adierazi baitute jarduneko gobernu batek ezin dituela legeak edo errege dekretuak onartu, «oso premiazkoak» ez badira behintzat: «Erabaki hau hartu da araua onartzeak jardunean dagoen gobernu baten eginkizunak gainditzen dituelako, administrazio autonomikoekin konfrontazioa eraginez», adierazi du ministerioak, ohar batean.
‎xaflak, egur zatiak, mendi magalean aurkitutakoa zein beste txaboletakoek emandakoa; gauez, aldiz, teilatua. Horrela, hurrengo egunean, udalekoek ezin dute legez bota. Gero, denbora hartzen dute xafla hobeak ezartzeko, teilatua zarratzeko, atea jartzeko, eta, dena ondo dagoenean, hurrengoa:
‎Hori dela eta, SAINZ DE BUJANDAk sailkapen horren ondorio juridikoak argitzeko esan duenez, zuzeneko zerga metodoaren eta zeharkako zerga metodoaren artean bereizi behar da. Lehenengoetan, legegileak kargapean jarri nahi duen pertsonak benetan ordaintzen du tributua, bestela esanda, pertsona horrek ezin du legez berreskuratu beste pertsona baten kontura erakunde publikoari ordaindu diona, hirugarren hori ez dagoelako harreman juridiko tributarioen betebeharpekoen artean. Beste hitzetan esanda, tributua ordainduko du legegileak benetan kargatu nahi duen pertsona.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia