|
2000
|
|
|
Urtetan, X ek eskaini izan dituen hitzaldi edo elkarrizketetan, Zakariasi buruzko galdera ezinbestekoa izaten zen; baina X ek beti berdin erantzuten zuen: " Oraindik
|
ezin
dut ezer argitu". Eta horrek, noski, areagotu egiten zuen jendearen berezko.
|
|
2002
|
|
|
Auskalo zenbat luzatuko litzatekeen auzia, eta hori ez da kontua. Baina
|
ezin
dugu ezer gertatu ez balitz bezala pasatzen utzi, eta burua jasotzen du, zerbitzariren bat non ikusiko. Mugitu beharra dugu, berandutu egingo zaigu bestela.
|
|
|
Nire hitzetan jartzeko, orain artekoak gutunetik hartuak baitira: engainatu gaituzte baina
|
ezin
dugu ezer egin. Gutunak saileko goi arduradun baten sinadura darama.
|
|
2006
|
|
|
Buelta asko eman nizkion auziari, hainbat eta hainbat esaldi eta formula erabili nuen buruan, baina den denak iruditzen zitzaizkidan arriskutsuak. Etxekoek
|
ezin
zuten ezer egin Angeloren alde: amonak kartzelatik irteten lagundu zionean, Hitlerrek ez zuen artean katolikoen kontrako neurririk hartu, eta Alemania katolikoaren diruak mirariak egiten zituen Italian.
|
|
2008
|
|
|
Nire eskuak atzerantz eraman, eta biak lotu zizkidan bere poltsikotik atera zuen lokarri batekin. " Ezin nauzu ukitu, preso egin zaitut, nire presoa, eta
|
ezin
duzu ezer ikusi, ezin nauzu ikusi", xuxurlatzen zidan belarrira, giroa grinaz lardaskatzen zuela. Klik, Carla Bruniren musikaren doinua hasi zen bat batean, magiaz bezala, musika lasai lasaia gu isilik geunden bitartean.
|
|
|
–Carlek
|
ezin
du ezer egin zure gelan, ezta?
|
|
|
Zabaldu egin dut. Oraingoz
|
ezin
dugu ezer egin. Zuritasun erregarri honetan esperatu.
|
|
|
Egunari egun eta kinkari kinka, zikinkeriaren sentipen sun  tsigarria gero eta toki handiagoa hartzen joan zen Rosaren barruan, eta berak
|
ezin
zuen ezer egin sentipenak eragiten zion hutsunea gainditzeko. Neurri batean, kontsolagarria ere egiten zitzaion:
|
|
2009
|
|
|
Ezin nuen ulertu. Herri guztiak zekien zer gertatzen zen moila berrian eta inork
|
ezin
zuela ezer egin zioten, ezta ertzainek ere, nahiz eta euren muturren ia aurre aurrean egiten zuten negozioa. Sartzea erabaki nuen.
|
|
|
lehen nekiena dakit. Maisu deitzen didate, eta baita doktore ere[...] baina ikusten dut
|
ezin
dugula ezer jakin" (Goethe).
|
|
|
Bere egun guztiez eta bere pena oroz jabetzen da Herio; eta gizakiaren merituen araberako prezioa kobratzeko ohitura du. Apopiloa da gizakia, zeren laster geldituko da ahanzturaren bazterrean, nahiz pozez hartua izan zen munduaren ostatuan; ondasun asko bildu baditu ere,
|
ezin
du ezer eraman berarekin. Pasadizoko bidaiari bat da gizakia, zeren ez du atsedenik hartzen momentu bakar batez ere, ezta lotan dagoenean edo jaten ari denean ere.
|
|
|
–Agian zure logika ez da hain lainotsua haien logika zerutarra baizik, argitu nuen, nire laguna apur bat suspertzeko asmoz?. Zuk diozuna ez da zentzugabea, baina haiek
|
ezin
dute ezer ulertu, nazionalismoak itsututa daude eta. Zer esango dizut, ba.
|
|
|
–Heroiak maite ditut halere. Eta amodio horren kontra
|
ezin
dut ezer egin. Arrazoia duzu, baina.
|
|
2010
|
|
|
plataformako zinegotziak bere aurka zeukan aurretiko jarreraren arrazoiak ez zirela ideologikoak argitu nahi izan die, pertsonalak baino, beraz, Ormazabal jaunari eskatzen ziola ez uzteko sartzen zinegotzi anarkistari bera barruan zegoen bitartean, gaiaren azalpen eta eztabaida eraman ezin pertsonalek kutsa ez zezaten. Hori frogatzen ez bazen, berak
|
ezin
zuela ezer egin erantzun dio batzordeko lehendakariak. Arretxe andrearen ustez, ordea, gauza ezaguna da Bedaiopen Exposito jaunak beraren aurka daukan jarreraren arrazoia, alegia, gaztetan harreman sentimentala izan zutela eta beste batengatik utzi zuelako, geroztik ez diola barkatzen ezer.
|
|
2011
|
|
|
Zutitzen ahalegindu da, baina mutilek eragozten diote;
|
ezin
du ezer ikusi. Lortu du esertzea eta kexuka dio:
|
|
|
Zuk, aita, eroso egin duzu, ia hanka puntetan, zure mundualdia. Gerra garaiaz eta gerra osteaz
|
ezin
dut ezer esan, apenas hitz egiten zenidan horretaz, eta, hitz egiten zenidanean, oso modu lausoan. Ez zenuen nabarmendu nahi, eraman onekoa zinen, toiloarena jotzen zizuten arte, behintzat?, hariak jostorratza baino luzeagoa behar duela esanez zuritzen zenuen zure jarrera askotan abulikoa.
|
|
|
Ezer ez jakitea da desesperagarriena, eta, aldi berean, arrotz bihurtzen nauena: ez didatela ezer esango eta
|
ezin
dudala ezer galdetu, horixe.
|
|
2012
|
|
|
Eta orain, zer naiz ba gizagaixoa!, lehen nekiena dakit. Maisu deitzen didate, eta baita doktore ere(...) baina ikusten dut
|
ezin
dugula ezer jakin".
|
|
|
Nik ere negar egin dut. Eztarrian korapiloa egiten zaizunean, ur lasterrak harrapatzen zaituenean bezala da,
|
ezin
duzu ezer egin. Jaunartzetik bueltan, itotako mutilengatik errezatu dut berriro.
|
|
2018
|
|
|
Apurka apurka, Woolworth eraikinera hurbilduz joan zen, gizon txikiaren mugimenduak ezagutzeko asmoz.
|
Ezin
zuen ezer egin, jakina. Â Eraikina zainduegi zegoen, baina bazen zerbait hara eramaten zuena, oharkabean. Etsaia hurbil sentitzeak hura noizbait menderatzeko aukera gertagarriago egingo balu legez.
|
|
|
Etsipena ez da bidea. Benetan uste baduzu
|
ezin
dugula ezer ere egin, onena pilulak hartzea da, Lorea, berriz esaten dizut. Esperantza txiki bat baldin badugu, ordea, horri eutsi behar diogu.
|
|
|
Adina, neuretsua. Ausardiari buruz, berriz, banekien
|
ezin
nuela ezer handirik erabaki, bada-eta gauzarik bere neurri eta jitea frogatzeko mentura gertatzen den arte konparaezina denik.
|
|
2019
|
|
|
–Bai.
|
Ezin
dut ezer egin egoera hori konpontzeko...
|
|
|
Ordutik aurrera ahaleginak egiten nituen Anerekin topo ez egiteko, baina laster aurkitzen ninduen eta beti asmatzen zuen aitzakiaren bat ni jipoitzeko. Aita eta amari esan nienean, erantzun zidaten haiek hor
|
ezin
zutela ezer egin, ez nintzela hain umea neure kasa defendatzeko. " Umeen gauzak" ziren, eta umeen gauzetan helduek ez zuten nahastu behar, haien egiteko bakarra errieta ematea zen gogaikarriegiak ginenean.
|
|
|
Halakoei azken orduko hautatuak esaten diegu. Gure elizako senide guztiek ere berdin pentsatzen dute, ez dela bidezkoa, baina
|
ezin
dugu ezer egin, Biblian idatzita baitago eta baieztatua baitute hala dela gu baino argiago diren jakintsuek, han Amerikan. Ez dut ulertzen nolatan dakiten Jainkoaz dakiten guztia, Hark gizakiei aspaldidanik hitz egiten ez badie.
|
|
|
Hitzek usaina dute, sugestioa transmititzen dute. Magdalena bezalako hitz batek mundu oso baten ateak zabal ditzake hitza mamurtu berri duenaren baitan, baina, beste hitzen laguntzarik gabe, Proustek
|
ezin
zuen ezer esan magdalena hitzarekin bakarrik. Proustek, ordea, bere obra erraldoia eraiki zuen magdalenaren usainak zabalduriko hitzen buffet oparoari esker, hitzak hitzekin jostea bezalako mekanismo sotilarekin baino ez.
|
|
|
kultura landu samarra izan duen herriak bai, horrek utzi ahal izan du aztarnarik. Ezer garbirik apenas utzi digunarekin,
|
ezin
dugu ezer garbirik atera...
|
|
2020
|
|
|
Pare bat orduren buruan estimua jasotzetik gorrotatua izatera pasatuko nintzela, horixe neukan garbi. Okerrena,
|
ezin
nuela ezer egin, nik emandako argibide guztiek ez zutela ezertarako balio ez balioko. Berek bazekiten nitaz neuk ez nekiena.
|
|
|
Lurrera bota zuen arerioak laguna, eta Mikelak ezin zuen ikusi jo eta jo nola ari zitzaion, Lontxo garrasika eta mukiak zerizkiola lurrean zen bitartean. Elkarrekin joaten ziren eskolara Lontxo eta biak;
|
ezin
zuen ezer egin gabe geratu. Floreagako baratzean zeuden leka parretara joan zitzaion begirada, eta konturatu zenerako burdin hesiaren tartetik pasatzen ari zen.
|
|
|
Ahal duen bezala zabaldu ditu begiak, baina
|
ezin
du ezer ikusi, eguerdi beteko eguzkiak begiak itsutzen dizkiolako. Zabaldu ditu begiak eta itxi egin behar izan ditu atzera.
|
|
|
Eta inork
|
ezin
du ezer egin, zuri beldurra arintzeko.
|
|
|
Lotsak hil jantzi batean bildurik bezala zeukan Marianne. Ia
|
ezin
zuen ezer ikusi haren artetik. Oihalak ez zion uzten arnasa hartzen, azkura ematen zion larruazalean.
|
|
|
Mariannek sorbaldak jasotzen ditu. Mariannek badaki istilua datorrela, eta
|
ezin
du ezer egin eragozteko. Gainera datorkio alde guztietatik, eta ezin du egin inolako mugimendu berezirik, inolako ihes ekintzarik, hura ekiditen lagun diezaiokeenik.
|
|
|
Baina Alan umore txarrean badago, etxe guztian segika ibiliko zait.
|
Ezin
dut ezer egin. Nire gelara sartzen da, ez du begiratzen lo nagoen edo ezer.
|
|
|
–Nik zuenganako daukadan estimazioa
|
ezin
du ezerk aldatu, baina Galdos hori, nire egun erdiko senar hori, ausart hutsa da. Zergatik... zergatik ez du aurpegirik eman azken hamabi urteotan?
|
|
|
–Jagobe Placentiaren abokatua bazara, jakin zenuke emakume horrek
|
ezin
duela ezer frogatu. Epaia galduko duzue.
|
|
|
Koroa gaztelauak" pragmatica" bidez arautzen ditu diru berrien aferak. Araudi horien aurka
|
ezin
dute ezer egin ez Bizkaiko jaurerriak ezta Gipuzkoako eta Arabako probintziek ere. Egin dezaketena eta egiten duten gauza bakarra da esanak ondo egin", zioen Galdosek bere artean, Van der Vliet agurtu ondoren.
|
|
|
hitzaren eta bizitzaren arteko distantzia garaiezina da: hi  tzek
|
ezin
dute ezer konpondu, ezin deus erredimitu. Hori da etsipenaren dimentsio poetikoa, eta hainbat poematan suma daiteke:
|
|
2021
|
|
|
Hala ere, izen hura buruan iltzatuta geratu zitzaion Doneaneko alabari. Bazekien
|
ezin
zuela ezer galdetu etxean; aita  ren jarrerak garbi utzi zion hori. Baina, aurrerantzean, Unanue deitura obsesio bihurtuko zitzaion.
|
|
|
–Gaur
|
ezin
dugu ezer egin, zeuk esan duzu, Kraken. Baina Tasio bihar itzultzen ez bada, aixkiria!, egurra.
|
|
|
Ezta sendagilearen kontsultara ere...
|
Ezin
duzu ezer egin. Zertan ez duzue Tasioren laguntzailea atxilotzen?
|
|
|
–Urbina jauna, ez dut nahi gaur ikusi eta aditu duzunaz ezer esaterik.
|
Ezin
duzu ezer kontatu. Sekretu profesionalaren babesa dut, errespetatu beharra daukazu, esan zuen, gogor samar.
|
|
|
Amorru handia sentitzen zuen gertatzen zitzaionean. Eta horren kontra
|
ezin
zuen ezer egin, hori zen okerrena.
|
|
2022
|
|
|
Ezin zuen irakurri.
|
Ezin
zuen ezer egin. Haurraren negar garrasiek belarrietako mintza zulatzen zioten.
|
|
|
Ezin dugu begirik zabaldu.
|
Ezin
dugu ezer entzun. Gorputza izerdiz, odolez, pixaz, kakaz beterik dugu.
|
|
|
Lastima.
|
Ezin
dugu ezer egin.
|
|
|
–Dirurik gabe,
|
ezin
duzue ezer erosi.
|
|
|
Egia da gehiegi hitz egiten dudala, gehiegi hitz egiten dut baina inoiz ez psikoanalistaren aurrean, bere presentziak pentsamendua garatzea behaztopatzen dit, gainera ez zaio interesatzen, espezializatuegi dago, nik esaten dudanaren  atzean aditzen duen horretan zentraturik dago, nik jakin gabe ere dakidan horretan, eta ezer esatea ez du merezi, aurretiaz dakizunean zer esatea ez den komeni, psikoanalistaren arreta beste nonbait dagoenean, era guztietara ere, ezer ez dagoen toki batean, ez bero ez hotz egiten duen tokian, eta batzuetan lepazamarreraino egiten dut, dibanean etzanik, ezin dut eraman psikoanalista bere eguneroko kezketan babestea, egin behar dituen erosketetan eta hurrena idatzi behar duen liburuan, eta hura bere erosotasunetik atera  tzeko handiagoa denean nire desioa nire isiltasuna baino, gauez egiten ditudan ametsak kontatzen dizkiot, haiek nire ordez hitz egin dezaten, aditu hau psikoanalista jauna eta zeuk esan, askoz interesgarriagoa naiz gauez, loak ia eder egiten nau, tamaina handiko ametsak egiten ditut, ekaitzak eta enbatak amets, hil arriskuak eta kode sekretuak amets, erorketa askean amiltzen diren igogailuak, lur azpian milagarren solairuan lehertu arte, igogailuak umedade eta kakalardo mundura buruz amiltzen ezerk eusten ez diela, eta mundu horretatik ezin irten dira igogailuak amildu eran zuloa ezarian ezarian itxi egin delako, berrogei mila solairuko eraikinak iheska doan jendearen buru gainera abailtzen ari direla egiten dut amets, eta bitartean inurri itsu mordo bat eskapo doala, pasatzen diren autoei arretarik eman gabe, itsasondo abisalekin eta aldiro mozten diren telefono deiekin egin dut amets, kaixo ama, ez dut ezer aditzen, ez negar egin ama, non zaude, zure zenbakia galdu dut, ahaztu egin dut, baina esadazu, gaizki aditzen dizut, eta zergatik ezin ote dut hatzik mugitu, zergatik ezin ote dut hitzik egin, eta hau luzatu egiten da mila modutan ere, ez dute erantzuten, telefonoa hutsari joka ari da, zirkuitu elektrikoen espazio mugagabeari joka, ez dute erantzuten badakitelako neu naizela, zenbaki faltsua delako, linea okupaturik dagoelako eta dirurik ez dudalako, galdurik nago munduaren azkenean, goitik behera putzu arrokazko batera amiltzeko zorian dagoen eraikin bateko gainaldean, kaixo ama, non zabiltza, nola urrundu ahal izan naiz zugandik puntu honetaraino, nola egon ninteke zure bizitik mila kilometrora, hemendik ezin duzu nire ahotsa aditu, nola utzi ahal izan zaitut bakarrik ohe horretan, hiltzen ari zaren horretantxe, baina hobeko dut orain hitz beste egin, ez dut amets horiez gehiago hitz egin nahi, uste dut beti egin izan ditudala ametsok, ama negarrez ikusi nuenetik aitak hots egiten ez ziolako, aita laneko bidaian joana zelako bere gastu kontuak harturik, ahaztu egin nau esango zidakeen amak nire presentziaz ohartu izan balitz, ez du nigan ez zugan pentsatzen, beste emakume batekin dago, esan zezakeen amak, baina hobeko dut horretan ere ez sakondu zeren inoiz ez naiz helduko esan ez zidanaren hondora, eta joan den astean edo joan den hilabetean, ez nago seguru, hamar urte nituela egin nuen amets, nire aitaren alaba nintzela eta atsegin eman nahi niola, nik eskolan egindako marrazkiei begira zegoen, neska txiki baten marrazkiak ziren, zeru zuria eta laino urdinak, eguzki horia arraia gorriekin eta zelai berdea, eta zer da infantilago halako marrazki bat baino, non tximiniak oker ageri baitira etxeetako teilatuetan, baina aita ez zen hori pentsatzen ari, begira, esan zidan, gaizkia zeruan dago, ernamuinean dago, jaio zain dago goritu ahal izateko, paperari su emateko, eta marrazkiko zeruari begiratu nionean serpentina urdinek estalia ikusi nuen, zeru tormentatua zen, eta izarrak zurrunbiloek zeramatzaten, esne bidearen itsasbeherarekin batera, eta brastakoan zerua higitzen hasi zen, serpentina urdinez irakiten, baina gero eta gutxiago ziren urdin eta gero eta gehiago ziren beltz, sugearen odolaren beltza da, erantzun zidan aitak nik galdera egin izan banio bezala, jakingo ez banu bezala, zeru desatsegin bat milioka suge beltzezkoa, ez aita, oker zaude, zeru guztiz zuri urdina da, Mariaren soinekoa bezain, bai, egia da ...dizka ageri da horko lainoen artean, begiratu hurreagotik, antzematen zaio, toki guztietan dago eta oroz gain haurren marrazkietan, oroz gain zure haur buruan zeren hazten zarenean zu zeu ere suge izango zara, ez duzu suge itxura izango baina suge izango zara, zeru urdinaren itxurapean irakin egingo duzu, baina hori ez da egia aita, ezin da egia izan, eta amets hartan ni triste nengoen zeren inork
|
ezin
zuen ezer egin, okerra egina zegoen, beharrezkoa zen, eta eskuan neuzkan gainerako marrazkiak erakutsi nahi izan nizkionean haietan maleziarik ez zela berari frogatzeko, suak hartuak zituela ohartu nintzen, zelaiak barku pirata bihurtuak ziren eta haien gainetan gizonak bata bestea akabatzen eta pasarelatik botatzen ari ziren, barkuek herio  tzaren bandera jasoa zuten eta itsasoa gorria zen, ho...
|
|
|
...arteko negozioa, ni katean mizkatzeaz hizketan eta bera gogoz kontra begira dagoen voyeur a, bi perbertitu elkar ukitzen saiatzen ez direnak, barkagarri denaren mugetan, esaten denaren eta egiten ez denaren arteko orekan, eta, beraz, biok batu gaitzakeen gauza bakarraz jarduten dugu, nire zorigaitzaz, nire larba zoriaz, non berak nirekin bat egiten baitu ni handik ateratzeko asmotan, baina muinean
|
ezin
du ezer egin, zeren ni laster hilko bainaiz, denbora litzateke horretarako, denbora asko baino gehiago deskubritzeko nire pausoen azpian nola irekitzen den zorua, hitz asko baino gehiago lirateke nire erorikoa ezereztatzeko, ni neu ez izatea litzateke, ez hain nire ama, nire amak bere burua hiltzea litzateke, hark bere buruaz beste egitea nik ahots gora gorrotatu ahal izateko, gorroto horretatik ...
|
|
|
...handiagoarekin kalumniatzeko, errebolta bat hasi nuke bera hilen artetik itzularazteko eta orduan biok elkar akabatzeko, batak bestea gorrotatzeko edo maitatzeko arrazoirik ez izan arte, bi arrotz bilakatu arte, desitxuratuak, gure memoria lau haizeetara hedatzea inoiz elkarren existentziarik ez sumatu arte, hori gehiegizkoa litzateke, aurrekaririk gabea, nik berriz hastea eskatzen dut baina inork
|
ezin
du ezer egin, ulertu litzatekeela besterik ez, baina ezin dute ezer egin, hargatik itzultzen gara beti puntu honetara nire zorigaitzaren errelatoan, sedukzioaren egitekora.
|
|
|
...hilen artetik itzularazteko eta orduan biok elkar akabatzeko, batak bestea gorrotatzeko edo maitatzeko arrazoirik ez izan arte, bi arrotz bilakatu arte, desitxuratuak, gure memoria lau haizeetara hedatzea inoiz elkarren existentziarik ez sumatu arte, hori gehiegizkoa litzateke, aurrekaririk gabea, nik berriz hastea eskatzen dut baina inork ezin du ezer egin, ulertu litzatekeela besterik ez, baina
|
ezin
dute ezer egin, hargatik itzultzen gara beti puntu honetara nire zorigaitzaren errelatoan, sedukzioaren egitekora.
|
|
|
–Izugarria!
|
Ezin
dut ezer bere lekutik kanpo ikusi!
|
|
|
Kamioia geldi geldi zihoan. Jeanne zaurituen aurpegiak ikusten ahalegindu zen, baina kamioia altuegia zen;
|
ezin
zuen ezer ikusi. Bere ondoan, beste emakume bat ere hanka puntetan jarrita zebilen; ezpainak mugitzen zituen, baina ez zitzaion hitz argirik irteten:
|
|
|
Graduazio bera daukagu. Hor
|
ezin
dut ezer egin.
|
|
|
–Baina, andrea, nik neuk
|
ezin
dut ezer egin!
|
|
|
Soldadu bat jausi zen; gero beste bat; norbait iritsi zen korrika eta garrasika esanez obus printza batek buruan jo zuela gizon bat. Inork
|
ezin
zuen ezer egin, ez baitzegoen ez medikurik, ez erizainik, ez andazainik. Alde guztietatik iristen ziren hiru obuseko erauntsi bikoitzak.
|
|
|
Philippe eta Hubert: haiengatik
|
ezin
zuen ezer egin, baina hiru txikiak... Salbatu egin zituen bere hiru txikiak!
|
|
|
Gure ezintasun praktikoa gure ezintasun teorikoaren adinakoa zen.
|
Ezin
genuen ezer egin ulertzen ez genuen totalitarismo horren kontra. Bizirik iraun nahi izanez gero, nahitaez onartu behar genuen errealitate berria.
|
|
|
Arrazoia eta askatasuna aldezten dituen edozeinek mesfidantza osoz begiratuko die kantuaren jatorrizko komunitateak goraipatzen dutenei. Eromen mistiko edo estetiko batean erori ezean, hiritar ilustratu eta demokratiko batek
|
ezin
du ezer onik aurkitu jatorrizko komunitateen ohitura eta tradizioetan.
|
|
|
Goreneko zientziak bermatzen duen errealitatearen kontra
|
ezin
dugu ezer egin gizon emakumeek. Burua makurtu eta goreneko zientzia horrek dekretatzen duen salbuespen egoera onartu baino ezin dugu egin.
|
|
|
Begira Cioranen sententzia hau, agian lorik egin gabe egun asko zeramatzan egun batean idatzia?: " Tragedia hau beren larruan bizi izan ez dutenek
|
ezin
dute ezer ulertu. Insomnioa, bizitzan izan dezakegun esperientziarik handiena da".
|
|
|
Solaskideak pentsatuko ote zuen istoriook ez zutela berekin zerikusirik? Edo ez zuela axola,
|
ezin
baitzuen ezer egin?
|