2002
|
|
Gainontzeko pertsonaiek euren bizitzako pasarte ezberdinak erakutsiko dizkigute, giza sentimenduen puzzle bat osatuz. Etxe zuloan porno bideoak etengabe ikusten dituen etxekoandrea, lanik topatzen ez duen neskatila eta gizonekin ezer jakin nahi ez baina hauekin maitemintzea ekidin
|
ezin
duen emakumea dira protagonistetako batzuk. Salamancatik Euskal Herrira etorkizun bila etorri den gazteak ere Txomin Artolaren" Goizeko euri artean, guardasolarik gabe, eskuak sakeletan pena bat bihotzean..." kantatzen du, amak" badaezpada ere" euskara irakatsi izanak bizitzan gehiegi lagunduko ez diola konturatzen hasia den bitartean.
|
2003
|
|
San Ramon Nonatori meza batzuk atera behar dizkio eta limosna eta karitate ekintzak egin behar ditu. Nahi gabe geratu bada haurdun, ordea, zein aukera ditu umea mantendu
|
ezin
duen emakumeak, edo jaiotza horrekin ohorea galtzen duenak. XVIII. mende bukaera aldera, haur hiltze kasuak gero eta arraroagoak dira (auzi paperetan ikus daitekeenez), eta haur abandonatu edo kaxako umeen praktika, aldiz, instituzionalizatzen hasten den unetik, gero eta erabiliagoa.
|
2005
|
|
Alardea manifestazio eskubidea erabiliz antolatzearen betikoen erabaki honenaurka, errekurtsoa aurkeztu zuten emakumeen parte hartzearen aldeko abokatuekauzialdi administratiboan, manifestazio eskubidearen estalki juridikoaren babespean gauzatzeko asmoa adierazi arren, ez baita benetako manifestazio bat eta halaizango balitz ere,
|
ezin
duelako emakumeen parte hartzea debekatu, espazio publikoan egiten delako manifestazio hori. EAEko Auzitegi Nagusiak emakumeenparte hartzea defendatzen duten abokatuei arrazoia emango die (hala ere, esanbeharra dago betikoek epaia errekurritu eta Auzitegi Gorenak EAEko AuzitegiNagusiak adierazitakoaren aurkakoa adieraziko duela, hau da, manifestaziotzat hardaitekeela, antolatzaileak, nahi duen lema erabiliz, manifestazioa bere nahiarenarabera egin dezakeelako, beraren antolaketarekin egokien deritzoten mezua zabalduz.
|
2007
|
|
–Xabi, orain
|
ezin
dugu emakume hau hemen utzi.
|
2008
|
|
Irlandako dantzarien zapata jokoa gogorarazten zuen. Gazte itxurak galdu
|
ezin
dituen emakume bat iruditu zitzaidan, edo gazte usteak galdu nahi ez zituen bat. Harridura ikur bana zuen begietan.
|
2009
|
|
In formatzenHerrian lehenago ere antolatu dira beharrean araberako ikastaroak. Biyak Bat elkartekoentzat informatikari buruzko ikastaroa antolatu da, eta alfabetatze ikastaroak ere badira bazterketa soziala bizi dutenentzat.Biharko hitzaldira joan
|
ezin
duten emakumeek Interneten jaso dezakete zerbitzuaren inguruko berri, www.in formatzen.com helbidean. BideoforumaBestalde, ostirala arratsaldean hilabeteko bideoforuma burutu zen Emakumeen Zentro Zibikoan.Bertara gerturatu ziren emakumeek, Pilar Arrazola antropologoaren laguntzaz Todo sobre mi madre filma ikusi eta aztertu zuten.Honela, emakumeen emozioaz eta honen jarreraz, egun irudikeriak duen garrantziaz edo drogak eta alkoholari buruz mintzo ziren.
|
|
Zabaltegi Sailaren barruan Zuzendari berrien atalean estreinatu zen aurreko astean, Zorion perfektua, Anne Igartiburu protagonista duen filma. Ainhoa, iragana atzean utzi
|
ezin
duen emakumea da aurkezle ezaguna.
|
|
NEKANE. Zer da?
|
Ezin
duzue emakume bat ikusi komisarioburu ala?
|
|
Musika, berriz, Arrasateko Gose taldearena da. Filmeko protagonista lo hartu
|
ezin
duen emakume bat da. Dena probatuko du arazoari irtenbidea emateko.
|
|
Beraz, hori aldatu nahi bada, ezin dugu geratu duela 30 urteko emakumearen definizioarekin.
|
Ezin
dugu emakume biologikoaz hitz egin. Beste identitate indartsu batzuk daude, eta horiek ere balio dute gizartea eraldatzeko.
|
2010
|
|
Hiru egunen ondoren bizirik jarraitzen duten enbrioiak dira. Hamabost obozito erauzi zizkioten haurrik izan
|
ezin
zuen emakume bati, obarioak hormonekin estimulatu eta gero. Obozito bakoitzari espermatozoide bat sartu zion Mandiolak, mikroinjekzio bidez. Bada, hamabost haietatik bederatzi enbrioik egin dute aurrera.
|
2012
|
|
Bestalde, iruditzen zait emakumea gainbabesten duela, baina ez segurtasuna eta justizia emanez, baizik biktimizatuz. Zergatik
|
ezin
du emakumeak salaketa atzera bota. Iruditzen zaigulako emakumeak hartzen dituen erabakiak ez direla kontzienteak eta beti behar dugula norbait gure gainetik guk ongi edo gaizki hautatu dugun erabakiko duena.
|
|
Gogoa guztiz nahasturik daukat;
|
ezin
dut emakume hau eraman! Egiatan ari da?
|
|
Chaneek
|
ezin
du emakumea behartu animalia berari ematera, giboiaren onerako dela esanda.
|
2013
|
|
–Egi egia, ene maitea, horixe bera diot nik ere. Batek lotsa handiegiz hartu
|
ezin
duen emakume mota horretakoa da.
|
2014
|
|
Eta, beraz, emakumearen ahotsaren errepresentazioabururaino eramaten ez duelako da Saizarbitoriaren eleberria preseski errealista zentzurikhistorikoenean. (...)
|
ezin
du emakumearen ahotsa bortxarik gabe errepresentatu (Gabilondo, 2013: 137).
|
2016
|
|
Oraintsuago, beste asko gertatu zaizkit. Ustez umerik izan
|
ezin
zuten emakumeei haurdun geldituko zirela esan eta haurdun gelditzea... Martxoaren 11n lagun bati laguntzeko Madrilera joan behar nuen, eta esan nion:
|
|
Zu bezalako gizonak
|
ezin
du emakume bat eutsi?
|
|
Eta
|
ezin
dut emakumeekin hitz egin.
|
2017
|
|
Ordena patriarkal berri bat eraikitzeko baliabidea izan zen orobat sorgin ehiza, emakumeen gorputza, lana eta sexu eta erreprodukzio ahalmenak estatuaren kontrolpean jartzeko eta baliabide ekonomiko bihurtzeko. Horrek esan nahi du sorgin ehiztariek interes txikiagoa zutela edozein transgresioren gaineko zigorrean, jasan
|
ezin
zituzten emakumeen portaera orokortuak suntsitzean baino; horregatik, higuingarri modura agerrarazi behar zituzten herritarren begietara. Sorgin ehizak ez zituen helburu gizartean aitortutako krimenak, aurrez onarturik zeuden praktikak eta giza taldeak baizik, eta komunitatetik erauzi behar ziren, izuaren eta kriminalizazioaren bidez (halaxe gertatu ohi da askotan errepresio politikoarekin gizarte aldaketa sakonen eta gatazken garaian).
|
|
Duermevela lanak malenkoniari buruzko saiakera plastikoa izan nahi du, lorik egin
|
ezin
duen emakumearen egoera malenkoniatsuari buruzko testuak (musika laguntzarik gabe) eta egile bikainaren musikak lagundutako ikus eszenak konbinatzen dituen Monteverdiren lan horretan oinarrituta. Dramaturgiak Joseba Sarrionandiaren, Alejandra Pizarniken, Jay McInerneyren eta Alberto de Cuencaren testuen ukituak ere baditu.
|
2018
|
|
Hori ez bada bermatzen, familiak zigortzen dira. Eta jakina,
|
ezin
dute emakume gazte bat ezkontzera behartu.
|
|
Konstrukzio horrek, hain justu, bere hartantxe iraun behar du norbanako kontzeptuak esanahirik izango badu eta hala emakumeei nola gizonei libertatearen promesa egingo badie, jakin dezaten zer izan behar duten helburu. Konstrukzio hori erreprimituta baino
|
ezin
dute emakumeek halako helbururik izan. Egia da harreman heterosexualak ez direla beti ezinbestean izaten ugazaba baten eta haren mendekoaren artekoak, baina harreman askeak sortzea ezinezkoa da kontratuaren eta estatusaren arteko kontrakotasun patriarkal horren barruan, maskulinitatearen eta feminitatearen artekoan.
|
|
Hortaz, azter dezagun: zergatik
|
ezin
du emakume batek bere herriko alardean parte hartu. Emakumerik ez zelako egon foru milizietan?
|
|
Beltz australiar batek parte hartzeak ere erritua desnaturalizatuko luke; edo frantses batek desfilatzeak, kontuan izanda herri gipuzkoarren etsaia dela tradizioz; edo kantineraren figura sartzeak, folklorizazio prozesuaren ondorio baita. Orduan, zergatik
|
ezin
du emakume batek alardean parte hartu. Galdera horri ez zioten erantzun.
|
2019
|
|
Errepikatzen dut: migrazio bakoitza prozesu ezberdin bat da,
|
ezin
ditugu emakume afrikar guztiak biktima gisa etiketatu. Emakume portzentaje altu bat komunitatearen zutabe dira Afrikan, komunitateek funtzionatzen dute emakumeen lanaren inguruan.
|
|
Urritasunen bat izango bazenu bezala hitz egiten dizu, ezer ulertuko ez bazenu bezala.
|
Ezin
duzula emakume baten azalean sartu. Zu idazlea zara, edonoren azalean sartzeko kapaz izan zenuke.
|
|
Zelan pasatu zen Pauline? Hamaika afera sexual zuen emakumea legez, familiako gizonek eutsi
|
ezin
zuten emakume bihurria bezala. Alegia, sexu gurariak zituen emagaldua lez, Bonapartetarra izan ez balitz.
|
|
Sexu harremanak prestigioaren parte bat kentzen dio senarrari, urte gehiago eta autoritate handiagoa badu ere: senarrak ezin du ordezkatu aita, eta are gutxiago ama;
|
ezin
du emakumea bere askatasunetik askatu. Etxe berriko bakardadean, gutxi asko arrotza zaion gizon bati lotuta, neska izateari utzi eta emazte bihurturik, bera ere ama izatera kondenatuta, hozmindurik sentitzen da; amaren sabeletik urrundua da betiko, helbururik onartzen ez dion mundu baten erdian galdua, izotzezko orainaldi batean abandonatua, eta asperdura eta faktikotasun hutsaren geza zer diren ikasten du.
|
|
Badakit nola irten ataka honetatik, baina beharrezkoa dut lehenago zu haien aurrean agertu eta niri bezala kontatzea dena haiei ere. Gaur bertan amaitu behar da hau guztia,
|
ezin
ditut emakume horiek hemen luzaroago eduki, zelatarien albisteak oso kezkagarriak dira, oso eragin txarra dira, herritik punta batetik bestera ibiltzea, besterik ez zaie otu, eta hemen emakume batengan inoiz ikusi ez den harrotasuna erakutsita. Zurrumurruak zabaltzen hasi dira emakumeak beren artean, jopuak ere bai.
|
|
Nik defenditu egiten zintudan, ohartzen nintzelako neure burua zela defenditzen nuena, nire eskubidea defendatzen nuela nahi nuenaz kantatzeko eta emakume edo feminista edo ama identitatetik kantatzeko. Zergatik
|
ezin
du emakume batek bere seme alabez kantatu (pisu gertatzen delako) eta gizon batek bai (eta gozoa da)?".
|
2020
|
|
Maukiren hiru tanboak hauek ziren: lehenik,
|
ezin
zuen emakume eskurik ukitu eta ez zezakeen utz emakumeek ere ukitzen, ez bera eta ez bere edozein gauzarik. Bigarren, ez zezakeen txirlarik jan, ez eta hauetan prestatu eta sutan beroturiko beste edozein janari ere.
|
|
Ez, benetan,
|
ezin
dut Emakume batzuek eguzkia aterarazten dute.
|
2021
|
|
Indarra eta erabakitasuna adierazten dituzte. Eskuinean, ordea, gudara doazen gizonak gelditu
|
ezin
dituzten emakumeak, barrura bilduta egoteaz gain, batzuk besteen kontra makurtzen dira, euren artean zirkulu itxiak osatuz. Ezintasunaren irudia dira.
|
|
Tira,
|
ezin
duzu Emakume bat da.
|
2022
|
|
Momentu batez, munstro bat iruditu zaio Posidonia, hala deitzen baita landarea, munstroek dakarten izu eta higuin kiratsez blaitua, eta beldurgarria bere hedapen gaitasuna, isila baina etengabea, mantu baten gisara itsas azpiko lautadak eta sakonuneak, hutsak eta gorputzak estaltzen, aldiro apur bat handiago, aldiro apur bat izugarriago. ...eta maltzurra, akaso; haren izenean beldurrezko pelikula bat egingo balute, olagarro xurgatzaile baten gisara irudikatuko luketeela Posidonia, jendez gainezka dauden hiriak, auto pilaketak dituzten errepideak eta, are, ume gaixoak artatzen dituzten ospitaleak irensten dituen kreatura litzatekeela, indar geldiezin bat, begi gorriak ezkutuan, bere handinahikeriaren biderkatze konpultsiboa kontrolatu
|
ezin
duen emakume izendun munstro bat.
|
|
Eraikitakoa itxuragabetu dezagun, eman diezaiogun bakoitzak nahi besteko anbiguotasuna, abolitu dezagun generoa. Baina
|
ezin
ditugu emakumeak ezabatu.
|
|
Badaude gauza batzuk behin apurtuta sekula ez direnak leheneratzen.
|
Ezin
dugu emakume bat gehiago galdu, ahots bat, ikuspegi bat, molde bat.
|
2023
|
|
Greba feminista orokorraren helburua da zaintza lanen esparru osoa problematizatzea eta berrantolatzea, Euskal Herriko Mugimendu Feministaren hitzetan: «Zaintza lanetan ari direlako, greba eskubiderik ez dutelako edo gehiegizko zerbitzuak inposatu zaizkielako greba egin
|
ezin
duten emakume horiek ez dira kontabilizatuko greba egin dutenen datuetan».
|
|
Aurrenekoz elkartu ginenean, Alpeetan, Dostoievskiri eta Aljeriako Iraultzari buruz jardun ginen. Ondo daki bere galtzerdiak garbitzeak ez nauela pozez gainezka jartzen, ez da horren inozoa, eta behin eta berriro esaten dit
|
ezin
dituela emakume etxezuloak jasan. Intelektualki nire askatasunaren alde dago, txandak antolatzen ditu errekadutarako, xurgagailua pasatzen du, nola kexatuko naiz bada?
|
|
badira irabazi
|
ezin
ditugun emakumeak,
|
|
Baina argia da adinekoen zaintzan zerbitzu publikoen eta familiaren arteko oreka gaur egun guztiz desorekatua dagoela, bigarrenaren alde. Ezin ditugu belaunaldi gehiago kondenatu nagusien eta umeen zaintzaren arteko otarteko izatera,
|
ezin
ditugu emakume gehiago bideratu aukeratzeko ahalmenik gabeko zaintzara. Zaintzak aukera bat izan behar du familientzat.
|
|
Egia hauek bistakoak dira bai infantizidioa egitean bai abortua bideratzean, baina azken delitu hau egitean, gainera, bere osasuna eta bizitza arriskatzen ditu. Ezjakintasunak baino
|
ezin
du emakume haurduna abortatzera eraman; bere bizitza hain dago haurrarenari lotua, ezin baitio bati kalte egin bestea arriskuan utzi gabe. Abortua indarkeriaz gauzatzen duen emakumeak jakin behar du, abortaturik edo gabe, betiko galduko duela osasuna, betiko, seguruenik, bizitza.
|
|
Gordon andrearen bihotzaren hondoan, baziren gorroto geruza batzuk, bata bestearen gainean elkarrekin nahasi gabe jarriak: senez jende xume apala gorroto zuen emakume goranahi burgoiarena; esne mamitan biziagatik sakonean bere burua errotik mespretxatzen zuen emaztearena; eta besteen onak eraman
|
ezin
zituen emakume inbidiatsuarena. Hainbestekoa zen haren tema, non kapaz baitzen joan den mendeetan Portoko hilerri katolikoetan lurperatuak izateko baimenik ez zutenez Douro ibaira botatzen zituzten aristokrata ingeles protestanteen arimez urrikaltzeko, baina aldi berean garrasi egiteko negu ospelean jauregia berotzeko carqueja bizkarrean zutela oker oker eginda ezinean etortzen ziren adineko emakumeei.
|