|
2000
|
|
|
Beren galdera gakoa," zer nahi duzu esan horrekin?", ez zen batere tribiala: ikusmolde askok —totalitaristek lehenik—
|
ezin
diote beren buruari hori galdetu, beren partaideek ezin dute ezta planteatu ere egin. " Zer nahi duzu esan ‘garbiketa etnikoa’ eta ‘argitze kontzeptuala’ gauza bera direla adierazterakoan?", galdetuko genioke Horkheimerri, 1937an Vienako Zirkuluaren kontrako halako analogia ilunak ezarri zituenean.
|
|
|
" Ez naiz erlijiozalea: baina
|
ezin
diot utzi arazo bakoitza erlijioaren ikuspuntutik begiratzeari". Wittgensteinengan erlijioak duen rola ezagutzeko, eta baita bere filosofiaren izaera ere.
|
|
|
Honela, adibidez,
|
ezin
esan daiteke" Badira objektuak"," Badira liburuak" esaten den bezala. Ez eta" Badira 100 objektu" edo" Badira N0 objektu".
|
|
2001
|
|
|
Egitura honekin garbi geratzen da Newtonen mekanikak oinarritzapen dinamiko bat behar duela aurretik. Newtonek berak ematen duen oinarritzapena, atomoetan eta hutsuneetan sustraitzen dena, Kanti erabat eznahikoa iruditzen zitzaion, horrek izadiaren dinamismo jarraikorrari erantzun
|
ezin
dion mekanizismo batera daramalako. Kantek, aitzitik, naturaren dinamismoari erantzun nahiko dio.
|
|
|
Kosmoseko jauna gizakia da, eta gizakiaren lurra paradisua da. Gizakiaren egiari, ederrari eta ontasunari begiratuz, kosmos miragarriari
|
ezin
diot sekula gizakiarentzat gehiegizko etxe iritzi.
|
|
|
Baina maitaria beti da erantzule, baldin maitari izaten irauten badu. Hau da, ‘bai’ ala ‘ez’ esateko gai den bitartean, maite ala ez maite izateko gai den bitartean, erantzule da; bere ekintza morala izango da, nahiz eta gogoeta hutsean besterik
|
ezin
esan ‘bai’ ala ‘ez’.
|
|
2003
|
|
|
— Agaton, begira defendatuko ote nauzun, niretzat gizon honen maitasuna ez baita huskeria bihurtu. Berataz maitemindu nintzen garai hartatik jada
|
ezin
diot ezta eder bati ere ez begiratu ez berad rekin solastatu, ala honek bestela, niri bekaitz izanik eta inbidiatan, gauza harrigarriak egiten ditu eta iraindu eta ia ia jotzen nau. Begira bada ez ote duen orain ere zerbait egingo.
|
|
|
Ni honen aurrean bakarrik lotsatzen naiz bada. Neure baitan jakin baitakit
|
ezin
diodala ukatu berak agintzen duena egin behar denik, baina alde egin ondoren jendetzarengandiko ohoreak menperatzen nau. Ihesi alde egiten diot bada eta ikusten dudanean adostutako guztiagatik lotsatzen naiz.
|
|
|
Eta hori Maitasuna orokorrean Musen edozein sorkuntza motatan poeta ona dela frogatzeko erabiltzea komeni zaigu. Batek ez daukana edo ez dakiena
|
ezin
baitio beste bati eman edo irakatsi. Eta izaki guztien sorkuntzari bu197 ruz behintzat, nork ukatuko luke Maitasunaren jakintzaren bidez jaio eta sortzen direla izaki guztiak?
|
|
|
Lege mota horien inguruan aipatu desberdintasunak hauxe dakar: gizakiak ezin dituenez berez jakin nahierarako legeak, horiek egitate hutsak dira, eta gerta daiteke norbaitek ez ezagutzea egitateok; lege naturalak, ordea, oinarrian zuzenak direnez eta adimenaren berezko objektua osatzen dutenez, ezin aipa daiteke horien gaineko ez jakiterik, eta
|
ezin
esan daiteke horiek erakusten dizkigun adimen legea falta denik. Horrexegatik, nahierarako legeak argitaratu egin behar dira eragingarriak izan daitezen, eta lege naturalek, berriz, euren ondoreak sortzen dituzte, argitaratuta egon zein ez; are gehiago, lege naturalak ezin dira aldatu ez indargabetu; horregatik, denok bete behar ditugu legeok, eta ezin esan daiteke horiek ezezagunak direnik.
|
|
|
gizakiak ezin dituenez berez jakin nahierarako legeak, horiek egitate hutsak dira, eta gerta daiteke norbaitek ez ezagutzea egitateok; lege naturalak, ordea, oinarrian zuzenak direnez eta adimenaren berezko objektua osatzen dutenez, ezin aipa daiteke horien gaineko ez jakiterik, eta ezin esan daiteke horiek erakusten dizkigun adimen legea falta denik. Horrexegatik, nahierarako legeak argitaratu egin behar dira eragingarriak izan daitezen, eta lege naturalek, berriz, euren ondoreak sortzen dituzte, argitaratuta egon zein ez; are gehiago, lege naturalak ezin dira aldatu ez indargabetu; horregatik, denok bete behar ditugu legeok, eta
|
ezin
esan daiteke horiek ezezagunak direnik.
|
|
|
4 Nahi gabeko betebeharrei dagokienez, Jainkoak halakoak ezartzen dizkie gizakiei, eta ez dago gizakion esku kontrakoa erabakitzea. Esate baterako, norbaiti kontzeju kargu baterako dei egiten bazaio edo justiziak norbaiti komisio bat ematen badio, subjektu horrek betebeharra bete behar du, eta
|
ezin
dio horri ukorik egin, desenkusa legitimorik ez badu. Era berean ere, norbaiti tutore izateko deitzen bazaio, haren betebeharra da, berak hori nahi ez arren, umezurtzari begira gurasoaren eginkizuna betetzea, umezurtz hori beraren zaintzapean geratzen baita.
|
|
|
Beste era batera esanda, erregela horien guztien espiritua da elkarri zor diogun maitasuna. Norbaitek, kasurako,
|
ezin
badio beste inori itzuli horrena den zerbait, eginbehar hori etenda geratzen da, harik eta itzulketa posible izan arte, eta horrek ez dio maitasunari inolako kalterik egiten. Norbaitek zoro baten ezpata baldin badu, edo, pasio batek itsututa, norbaitek ezpata eskatzen badio beste inori, zoroari edo itsututa dagoen horri ez zaio ezpata eman behar, hori behar bezala erabiltzeko gauza izan arte; ez litzateke maitasunaren agindua beteko, inguruabar arriskutsu horretan ezpata emanez gero.
|
|
|
Baina ondorio bera lor liteke errazago ia zientzia guztien hastapenetako garapen eredua eta beren helduaroko berezko eredua kontrastatuz.
|
Ezin
diot puntu honetan hauxe azpimarratzeari utzi, baina buruan daukadana zera da. Ordurako bazeuden espezialitateen konbinaketaz sortutako esparruak salbuetsiz, biokimika kasu, paradigmak ekarpen erlatiboki berantiarrak dira zientzi garapenaren ibilbidean.
|
|
|
Nire aburuz, okerreko tesia da. ...dugun marko orokor baten baitan —eta moda nagusi berri batek marko orokor berri batera erakartzea— oinarrizko puntuak eztabaidatzea baino —hau da, gure aurresuposizioen marko orokor bera eztabaidatzea baino— Baina tesi erlatibistak baieztatzen duena, alegia, marko orokorra ezin dela kritikoki eztabaidatua izan, hori bai kritikoki eztabaida dezakegun tesia dela, eta tesi horrek
|
ezin
dio kritikari eutsi.
|
|
2004
|
|
|
|
Ezin
esan Descartes jabetu ez denik arazoaren alderdi bikoitz honetaz, eta ez zaigu zaila izango aurkitzea bere lanean horren erakusgarririk. Alde batetik, gogoratu goraxeagoko aipamen batean irakur genezakeela berarentzat sortzaile goren honek sortu duen edozein lan bere zati guztietan perfektua izango dela, eta, bestalde, aurrerago zera irakurri ahal izango dugula:
|
|
|
Askatasuna baldin badago, oso osorik izango da ala, bestela, ez da bere ezta arrastorik ere egongo; ez dago hor beste konturik, eta gure kasuan askatasuna egon badago. Oker aukeratzen badugu ere,
|
ezin
esan askatasuna erabili ez dugunik; erabili dugu eta bere osotasunean erabili gainera. Askatasun horri esker nire kabuz erabaki ahal izango dut, bai zerbait egiteko orduan eta baita zerbait sinesteko ala ez sinesteko orduan ere.
|
|
|
Dena dela, bere asmoak asmo,
|
ezin
esan bera ere hain trebea izan zenik medikuntza praktikoaren inguruan egin zituen ahalegin batzuetan. Ez zuen eragozpen handirik izan osasun kontuan diagnostikoak egiteko eta aholkuak eta sendabideak emateko, eta ausartak gainera, bai bere buruari eta baita bere ezagunei ere; baina hauek, neurri handi batean, berak gutxiesten zituen aholkuak bezain sineskeriatsuak izango ziren.
|
|
|
Eta
|
ezin
esan buruan duen lana, eta berak egin zuen ekarpena, lan makala direnik, batik bat kontuan badugu gaur egun ere funtzionamendu hori, oso neurri handi batean, Descartesentzat bezain helezina, iluna, zaigula. Handiak izan badira gizakiaren aurrerapenak mundu fisikoaren ezagupenean —eta mila bider handiagoa den arren ezagutzeko dagoena— benetan eskasak eta zalantzatiak dira giza eta gizarte ezagutzan eman direnak.
|
|
|
" Esan ohi da Jainkoak den oro sor zezakeela, logikaren legeen kontra zihoakeena salbu. Izan ere,
|
ezin
esan genezake zer lirudikeen mundu ‘ilogiko’ batek" (3.03). " Logikari kontraesanen dion zerbait hizkuntzan irudikatzea, geometrian koordenatuen bidez espazioaren legeei kontraesanen dien irudi bat irudikatzea bezain ezinezkoa da" (3.032).
|
|
|
Solipsismoak esan nahi duena, izan ere, guztiz zuzena da;
|
ezin
esan daiteke, ordea, agertu egiten da baizik.
|
|
|
Ezen argudio horri hertsiki jarraituz gero, hasierako konparazioak ez ezik hurrengoak (edo hurrengoek) ere zentzurik gabea izan luke (lukete). Konparazio bat zentzurik gabea izan daiteke, dudarik gabe; baina
|
ezin
esan edo iradoki daiteke konparazio orok hala izan behar duenik. Zeren eta nola daiteke zentzurik gabekoa izatea mintzamenaren oinarrizko mekanismoa?
|
|
|
Esan ohi da Jainkoak den oro sor zezakeela, logikaren legeen kontra zihoakeena salbu. —Izan ere,
|
ezin
esan genezake zer lirudikeen mundu ‘ilogiko’ batek (3.031).
|
|
|
Gauza banako bakoitzari izen berezi bakar eta ezberdin bana legokiokeen zeinu sistema, materialki ezinezko izateaz gainera, ez litzateke egun giza hizkuntza deritzaguna izango. Areago,
|
ezin
esan (ezin adieraz, ezin irudika) dezakegu nola litzatekeen zeinu sistema hipotetiko hori, hizkuntzatik aterako baikinateke. Errealitateko objektuak (objektutzat har daitezkeen gertakariak barne) zer diren ezin baitezaket esan; nola diren adieraz dezaket soilik.
|
|
|
Gizakiak, nor izango bada eta bere espeziearen biziraupena bermatuko badu, errealitateari aurre egin behar dio erarik eraginkorrenean. Gizakiak
|
ezin
dio bizkarra eman errealitateari ez eta bere buruari. Erantzutera, jardutera, jokatzera, sortzera behartua dago aldez edo moldez.
|
|
|
Balioa bera balioetsi egiten baita, etengabe balioetsi ere. Paul Valadierrek zuzen ikusi duenez," balioak —‘animalia balioesleak’ ezarriak—
|
ezin
dio balioespenari ihes egin, esan nahi baita bere esangura ez dela inoiz era argi eta bistako batean agertzen, era guztiz objektibakor batean eta judizio subjektibo orotatik kanpo, alegia" (aip. lib., 26). Zailtasun honek ez gaitu, halere, erlatibismora zertan eraman, baina hermeneutika eta interpretazio lan luze eta neketsu baten beharrean gaudela ohartarazten digu.
|
|
2006
|
|
|
Gainera alferrik da, Hektorrek aitortzen duenez,
|
ezin
dio patuari ihes egin gizonak, ez ausartak eta ezta ere koldarrak64 Atena jainkosak berak ezin du patua zuzendu Telemako nerabearentzat, ezin ditu agindu, zoriona maite duenarentzat eta zorigaiztoa (moir’ oloh) gorrotatzen duenarentzat: denentzat da komuna heriotza, denentzat komuna betiko etzan beharra65.
|
|
|
Baina zorionaren kontzeptua bera ezberdina da heroi aristokratikoentzat: arrakastak baino
|
ezin
dio erakarri zoriona eta, ondorioz, arrakastaren bidez lortzen diren aberastasunak eta luxuzko bizitzak.
|
|
|
Edonola ere, baden zerbait izango da, zalantza barik, eta ez ez den zerbait: muga hori zer den esatea zaila den arren,
|
ezin
esan daiteke ezereza denik, edo ezer ez denik.
|
|
|
Giza denbora Liburuaren Historia horixe da hain zuzen. Halatan, Geist a gizaki integralak edo jakintsuak sorturiko eta berarengandik bereiziriko Liburu gisa gauzatuko den espiritua bada, argitaratuko denetik aurrera
|
ezin
esango da espiritua denbora denik. Eternitate izango baita.
|
|
2007
|
|
|
• Heraklitoren gogoan, bestalde, jainko jakintsu bakarra dago:
|
ezin
dio Zeus deitu Heraklitok, hain zuzen mitologiaren zama handiegia daramalako, eta Jupiter deitzen dio —izen bat erabili beharrari berari garrantzi handirik eskaini gabe—418.
|
|
|
Akilesen dendara joan da Troiako errege Priamo, hain zuzen akeo oldartsuak hil duen bere seme Hektorren gorpua —sari baten truke— eskatzera; onartu dio Akilesek eskaintza eta biak —semea galdu duen aita eta aitari semea hil dion gudari oldartua— sinposio batean elkartzen dira: minik handienak ere
|
ezin
dio muzin egin mahaia partekatzeko ohitura eta beharrari (Vidal Naquet, 2002: 56).
|
|
|
zein da euskal hezkuntza" orohartzaile" baten" zentzu" etikoa?, zein da" euskarak" bertan betetzen duen papera? ...tiko ezberdineko hainbat komunitate bizi da —horregatik edo," euskaldun"," vasco" eta" basque" hitzak ez dira sinonimoak—, eta horrek ez du batere errazten guztion arteko bizikidetza —gogora dezagun" euskal gatazka" delakoa— Bizikidetza arazoa, baina, aldi berean da, ere, auzi etiko eta pedagogiko bat, eta, horrexegatik, euskal hezkuntzak
|
ezin
dio berorri bizkar eman.
|
|
|
Hezkuntza berez zer den eta hizkuntzak berez ze interes pedagogiko duen aztertu eta gero, eta orduan bakarrik, du gure aburuz zentzurik euskal hezkuntzara jotzea eta —gure asmoa izango den bezala— berorren oinarrizko hainbat auzi antropologiko linguistiko aztertzea. Guk, euskaldun bezala,
|
ezin
diogu hezkuntzari eta hizkuntzari buruzko teorizazio propio bati uko egin, zeinak agerian edo ezkutuan, beti, gure jarduera pedagogikoa baldintzatzen duen: kontua da hezkuntzan, bestelako giza eta gizarte zientzietan bezalaxe, bilatzen eta aurkitzen ditugun arrazoiak ez direla hutsak baizik eta historiaz bustitakoak; eta, horregatik, gu geu gara esparru horretan egin, egiten eta egin nahi dugun horretaz arrazoi eman behar dugunak.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, Madiganek planteaturiko zailtasunari ondokoa erantzun lekioke: substantzia ez da genero bat, eta genero bat ez izanik, hari buruzko zientziak
|
ezin
dio zientzia frogagarrien eskemari jarraitu; eta jakituriak edo filosofia lehenak ez badio zientzia frogagarrien eskemari jarraitzen, orduan bere ikergai ezin daitezke izan existitzen ez den genero baten akzidenteak edo berezko ezaugarriak. Aitzitik, IV 2an Aristotelesek garaturiko irtenbideak adierazten du, hain zuzen, filosofia lehenaren gunea eta zientzia partikularrena guztiz diferenteak direla, betiere kontuan hartuta hartan ere, ikergaiari dagokionez, nolabaiteko batasuna ematen dela, bere ikergaia substantzia den aldetik.
|
|
|
pentsatzeak beti aztoratzen du ezpentsatzearen bakea eta gelditasuna. Eta
|
ezin
dio pentsatzeari uko egin, bere buruari uko egingo liokeelako.
|
|
2009
|
|
|
" Ama Naturaren" berpizkunde mitikoak emakumearen benetako askapena ezeztatzen du bere funtzio naturalen betierekotasunaren izenean. Historiak bezala, naturak ere
|
ezin
dio politikaren gailentasunari ihes egin.
|
|
2010
|
|
|
Bigarren baldintza da, agintzeko indarra izatea, eta hori borondateak bakarrik dauka, eta ez adimenak; adimenaren bidez, objektuak berak duen beharrizana azaltzen da, baina halakorik izan ezean, adimenak
|
ezin
dio eman. Borondateak, aitzitik, objektuak ez zuen beharrizana sor dezake, eta horrek dakar, esaterako, zuzentasunaren esparruan zerbaitek horrenbeste balio izatea, edo gainerako dohainen kasuan, zenbait inguruabarretan jokabide zehatza behar izatea, beste inguruabar batzuetan behar ez dena.
|
|
|
Beste arrazoi bat: edozein gizakik
|
ezin
dio agindu beste gizaki bati, edota, beste hitz batzuez esanda, pertsona batek ezin du behartu bere moduko beste norbait, bigarren horrek ez duelako zertan obeditu lehenengoa, ezta lehenengoak bigarrena ere; bestela, gerra zuzena izango litzateke alde bietatik. Horregatik, baliozkotasun eta eragingarritasunez agintzeko moduko gorengo botere nagusia egon behar da, nahitaez.
|
|
|
Hori gorabehera, hildako liburuaren kasuan
|
ezin
esan daiteke legea dela bere buruarentzat, liburu horri ezin zaiolako aplikatu bertan idatzitako legea. Gizakiaren bihotza, ordea, liburu bizia da, eta bertan grabatu da lege naturala; horregatik, lege naturala aplikatzen denetan, esan ohi da pertsona bakoitza lege dela bere buruarentzat.
|
|
|
Horren ondorioz,
|
ezin
esan besterik gabe Suarezek legegilearen borondate edota adimenean ikusten duela, bakoitza bere bakantasunean hartuta, legearen jatorria; aldiz, biak ditu hark nahitaezko bilgune eta lokarri legearen baitan.
|
|
2011
|
|
|
Gorgiasek jada idatzi zuen ez izateari buruzko tratatu bat Parmenidesen ontologia suntsituz eta nihilismoa ereinez gizakiari existentziaren lilura seinalatuz edo: ezer ez da; zerbait balitz, ezin ezagutu liteke; ezagutzera iritsita ere,
|
ezin
esan liteke.
|
|
|
maisu espiritualak, xamanak, santuak..., eta orobat jende arrunt ugari. Eta
|
ezin
esan arrazoimenaren jarraitzaileak baino nahasiago ibili direnik; arrazoimenak bere bidea ezartzen zuen heinean, haiek ezinezko kontuak eskaintzen zituzten, baina, denborarekin, arrazoimenaren eremura, zentzura eta behatze gunera bildu ziren halako asko.
|
|
|
Eta gainera, atera ginen osatu gabe amaren sabeletik, gure benetako haitzulora, errealitatera. Baina errealitate horri
|
ezin
diogu erantzun. Zergatik orduan Platonek ematen digu aukera hori?
|
|
|
Gizarte bizitzan, gisa berean, dena kontrajarpen eta kontraesan horren gainean eraiki da, ezer konpontzea lortu gabe; izan ere, modu horretan etengabe elikatzen da gatazka gizarte izaeraren motor gisa. Hasieratik pentsamendua kentzen badugu (ekialdeko pentsamoldean)" hori ez da" esanez, orduan,
|
ezin
esan den zerbaiti zabaltzen diogu lekua, izatearen zerbaiti. " Hori ez da" esatean, izatea identitatez betetzeko asmoa alde batera uzten da, bide hori ukatu egiten da, hutsik uzten da, identifikatu ezinik, inolako nortasunik aitortu ezinik, edota, aitortuz gero, izatea" hori denik" ukatuz.
|
|
2014
|
|
|
Eraztunak mundu pagano bat deskribatzen du, bere baitako logikaren arabera katastrofe orokor batean amaitu behar du; halere, katastrofe horretatik bizirik iraungo dute batzuek, gizateriako multitude anonimoak isilik adierazten du Jainkoaren autosuntsiketaren lekukotza. Hagen en figurak soilik erakusten du Eraztunean gerora lider faxista izango den horren lehenengo potreta; ordea, Eraztunaren mundua paganoa denez eta familia edipikoaren pasioen gatazkan harrapatua dagoenez,
|
ezin
dio gizateriaren benetako arazoari aurre egin, berria den horrek bere burua nola antolatu duen, bere egiaren lekua nola ikasi duen. Parsifal en lana da hori, eta Eraztuna logikoki jarraitzen du.
|
|
|
Ordea, zaila litzateke ukatzea Wagnerrek musikan sentsualitate mota berri bat sortu zuela. Clement Jacob jaunak berak
|
ezin
dio erantzun Tristan-i, musikari normalki esleitzen dion purutasun kontenplatibo arrunta gainditzen duelako. Iruditzen zaio bi maitaleek amodioa egiten dutela eszenatokian eta ez da erabat okerra ikuspuntu horigau ia amaiezin horretako sekuentzian zehar, gauaren iluntasunak estali eta disimulatzen duen horretan.
|
|
2017
|
|
|
Ilusio hori gertatzen da ezen begiak, nire pertzepzioko objektu direlarik, distantzia jakin batera geratzen baitira, nigandik beraiengana zabaltzen den distantziara hitz batean esateko, ni Bestearen begien aurrean nago, distantziarik gabe presente, baina begiak distantzia jakin batera daude ni ‘nagoen’ lekutik; ordea, begirada distantziarik gabe dago nigan eta aldi berean distantziara nauka, alegia, begiradaren niganako presentzia bat batekoak distantzia bat zabaltzen du beragandik urruntzen nauena. Nik
|
ezin
diot, beraz, begiradari arreta zuzendu nire pertzepzioa aldi berean desegin eta atzeko planora pasatu gabe. Zerbait gertatzen da hemen irudimenari* 1 buruz beste nonbait erakusten saiatu naizenaren antzekoa; ezin dugu, nioen orduan, aldi berean begiz atzeman eta imajinatu, bata edo bestea izan behar da.
|
|
|
Nik ezin dut izan ni objektutik bereizten nauen ezerez hori, ezen ni naizen objektuaren presentazioa gertatu behar baita. Horregatik,
|
ezin
diot nire buruari ezaugarririk aitortu ez bada ahalmen objektibatzaile baten bitartekotzaz, baina ez dena nire ahalmen propioa eta ezin dudana nik simulatu eta sortu. Zalantzarik gabe, auzia ez da gaurkoa:
|
|
|
Azken batean, erreflexioan, ezin badut nire burua objektutzat hartu eta kuasi objektutzat bakarrik har badezaket, horrek esan nahi du atzeman nahi dudan objektua neroni naizela; nigandik bereizten nauen ezereza izateko dut. Nik
|
ezin
diot ihes egin nire ipseitateari eta ezin dut nitaz ikuspunturik hartu (horrela ezin dut nire burua izatetzat hartu), ezta nire burua ‘dago’ moduko formatzat hartu ere (izatearen atzemateak huts egiten du, atzemailea aldi berean atzemana delako). Bestearentzako izatearen kasuan, ordea, erdibiketa urrunago doa, izan ere, (islatu islatzaile) islatua errotik bereizten da (islatu islatzaile) islatzailetik eta, horrexegatik, objektu izan daiteke berarentzat.
|
|
|
Bestea hemen ez da objektu eta luke objektu izan, azaldu dugunez, non eta niak ez dion aldi berean Bestearentzako objektu izateari uzten eta desegiten. Horrela, nik ez dut Bestea objektutzat jotzen, ezta nire Egoa ere niretzako objektutzat, eta
|
ezin
diot Ego horri intentzio huts bat zuzendu ere egin nire eskumenetik orain kanpo dagoen objektu bati bezala. Horrela, ezerez batek bereizten du Ego hori nigandik eta ezin dut asebete, niretzat ez delarik atzematen baitut eta printzipioz Bestearentzat existitzen delarik; beraz, ez dut hartzen noizbait emana izan dakidakeena bezala, baizik eta, alderantziz, printzipioz ihes egiten didana bezala eta nirea inoiz izango ez dena bezala.
|
|
2021
|
|
|
Subjektuak eta bizitzak komunean edo erlazio material, sinboliko, instituzional eta ekologiko jakinen baitan baino ez direnez posible, denon eta bakoitzaren bizitzak arazo komuna dira. Auzi komun horretan denok dugu erantzun kizuna, eta
|
ezin
diogu izkin egin.
|
|
|
Emakumea ahulagoa da gizona baino; indar gutxiago du giharrean, globulu gorri gutxiago, arnas edukiera txikiagoa; ez du hain bizkor egiten lasterka, ezin du hain pisu astunik eraman, ia ez dago kirolik gizonarekin lehia daitekeenik; borrokan
|
ezin
dio aurre egin gizonari. Ahultasun horri, hain zuzen, aipatu dugun egongaiztasuna gehitzen zaio, kontrol falta eta hauskortasuna:
|