|
2000
|
|
|
|
Ezin
esango dugu" neronek tirako nizkin", ezta, Henrik?
|
|
|
gurean inor ez da beste inor baino gehiago. Gure presidentea ez da supergizon perfektua, baina kargu horretara zer edo zergatik heldu da eta, bizi dugun egoera sozio-politikoari gainbegiratuz gero,
|
ezin
esango dugu bere lana gaizki egin duenik. Soil soilik esan dezakegu, beraren jokamoldea kasu bakar batean izan dela desegokia, zeren, besteak beste Amelia Hilton bekadunarekin, ezin argiago utzi baitu bere prestutasuna, baina bere hutsa onartu du eta baita barkamena eskatu ere, nola emazteari hala herriari.
|
|
2001
|
|
|
Norabide jakinik gabe ibili ziren hasieran, lurmutur haren neurriak pausoka pausoka hartu nahian.
|
Ezin
esan liteke galduta zebiltzanik, ezta kontrakorik ere. Eginbeharrak luze jo zien, aurrez uste zutena baino hagitzez luzeago.
|
|
|
Euskal literaturaren lehenbiziko kondaira zein da? Nik esango nuke aita Aranak norbaiten historiaren bukaeran, oker ez banago Labayruren Historia del SeñorÃo de Vizcaya liburuaren azken aldean, sartu zuela zenbait berri euskal literaturaz, baina
|
ezin
esan daiteke, eta Aita Aranak ere ez zuen hori pentsatzen noski, hori euskal literaturaren historia denik. Lehenbizikoa dirudienez Orixerena da, Orixek euskaraz egin zuena8 Nik ez diot Orixerenari deus kenduko, baina esate baterako hau esan daiteke:
|
|
|
Euskararen auzia ez da euskara duindu nahian ari garenon kontua bakarrik. Hiritar guztien erantzukizuna da gure hizkuntzen arteko elkarbizitza, eta hor, mapa linguistiko horren aurrean, politikariek eta artistek, profesionalek eta unibertsitarioek, edozein delarik ere beren ama hizkuntza eta hizkuntza hautamena,
|
ezin
diote bizkarra erakutsi erantzukizun horri âhizkuntzen  arteko elkarbizitzari, alegiaâ, arazoaz ezer jakin nahi ez izatea bera ere arazoaren aurrean jarrera oso markatua hartzea baita: irauteko neke gehien dituen hizkuntzaren aurkakoa, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
Horiek guztiak plazaratzeko ekin genion Mitxelenaren euskal lanak gaztelaniaz jartzeari, baina euskal hiztunok
|
ezin
diogu bizkarra erakutsi geure erantzukizunari, ezin ditugu geure erruak besteenekin zuritu. Egia da, halaber, ulergarria dela halako atakan dagoen herri batek, bere baitara bildurik, bere bertuteak ederretsiz aurkitzea historiaren bazterño batera zokoratu izanaren ukendua.
|
|
|
Hemen franko bereizkuntza egin genuke garaiei eta lekuei begiratzen diegula. Badugu, dakizuen bezala, historia aurreko epe guztiz luzea, baina horretaz gauza askorik
|
ezin
esan daitekeenez gero, isilik egotea hobe izango dut. Prehistoria delako hori alde batera utziko dugu, beraz.
|
|
|
Gaurko irakurlerik gehienak ez ditu aspertu etengabeko lelo horrek: gerokoekin zer gertatuko,
|
ezin
esan. Kontatzen dituen gertaerak huskeriak dira sarri, iritzi burutsuago eta osoagoak en  tzun genitzake...
|
|
|
Beste zerbait ere aurkitzen dut Sarasolaren esanetan, hona aldatu ez ditudanetan, euskal poesiaz ari dela, aski zuzen ez deritzadana. Zaharragoen poesia lanak, atzokoenak edo bart arratsekoenak batik bat, ia zeharo arbuiatzeko eskubide osoa du eta arrazoirik gabe ari denik ere
|
ezin
esan daiteke erabat. Horrelako garbiketak, atseginak ez badira ere, egin behar ditu nork bere etxean noizik behin bederen, zoko zikinak astinduaz, eta ezin uka daiteke osasungarriak direnik.
|
|
|
Eta honi nagokio. Ongian ez omen daiteke gehiegirik izan, eta
|
ezin
esan gure literaturan deboziozko liburuak gehiegi direnik. Diogun, bada, bestelakoetan eskas gabiltzala.
|
|
|
Oihenartenak ez ezen, oso gureak direla ere âeuskaldunonak diotâ
|
ezin
esan, gure izateak beste jaberik ez izatea beharrezko baldin badu behinik behin. Holako zuhur hitzen zuhurtasuna, ezagun denez, antzekoa izaten da herririk gehienetan, bai ingurukoetan, bai urrutiagokoetan ere.
|
|
|
|
Ezin
esan beretzat eta bere laguntzaile Arxurentzat, neurtitz horiek zeharo hortus conclusus direnik, baratze itxia edo zazpi zigiluz giltzatutako liburua. Bazekiten, bai, gutxi gorabehera behinik behin, zertaz ari zen Oihenart; ahapaldi osoak ere adituko zizkizuten batzuetan.
|
|
|
Haren barrengo berri egileak daki, inork jakitekotan, eta
|
ezin
esan kanpo aldea besterik ez dakusan irakurleak beste horrenbeste ikusten ote duen. Hasteko,
|
|
|
Izan ere, zera da gaurko egunean berriak ematea, ikuskizun ikusgarriak eskaintzea eta ez hainbatean arrazonamendu ulergarriak plazaratzea; are gehiago, desegokia da guztiz egiatasunari buruzko galde egitea eta, horri baino, jendearen onarpen mailari begiratzen zaio (entzulerien konkista). Kazetaritza politikoan ere ari da ikuspegi hau nagusitzen 2 Gatazkaren tratamenduan horrelako jokaerak begi bistakoak badira ere (etengabe ari dira horrela jokatzen),
|
ezin
esango dugu gatazkari bereziki erantzungo dion konspirazio teknika baten aurrean gaudenik. Hala eta guztiz ere, ez da horregatik gozoagoa jokabide horri darion higuina.
|
|
2002
|
|
|
|
Ezin
esan, ezin, hain ongi esaten dakidan hori.
|
|
|
Baina orduan beste argumentu bortitzagoren bat genuke, eta hemendik aurrera igogailu eta beheragailu erabili genituzke, tresna bera gora joateko edo behera joateko hartzen dugun. Zeren, nola deitu hiruretan hogeita hamaseigarren solairutik behera ziztua bezala eramaten nauen zerbaiti igogailu, banbua jaten duenari
|
ezin
badiot aldi berean haragijale deitu. Bistan da hola argudiatzen dutenek ez dutela Plazido Mujikaren eta Koldo Mitxelenaren arteko elkarrizketa hura irakurri.
|
|
|
Horrek ondorio handiak izan ditu ondoko urteetan hizkuntza kontuekin unibertsitatearen barnean, bai baitirudi batzuek ez daramatzatela hemen hogeita hamar urte (unibertsitate hau, adiskide, Euskaltzaindiak Arantzazun bere oinarriak jartzen zituen urte berean sortu zen, nahiz beste izen batekin), baizik atzo gauean etorriak direla.
|
Ezin
esan daiteke beste edozein tokitan arruntzat hartuko litzatekeen moduan gizarteratu direnik. Haietako askorentzat euskara traba izan da, eta traba da.
|
|
|
Kostu honen kontua argiago gertatzen da, beharbada, hezkuntza kontuetan, zeren, nondik behatzen dugun, hemen bai kristalaren koloreak gibelean dagoenari ere ematen diola kolore! Irakasle batzuk erkinduak daude eskatzen zaienari, euskara ikasteari lehenik eta euskaraz irakasteari bigarrenik alegia,
|
ezin
diotelako erantzun, kontu hau anokia nahiko estua duen jertse bat burutik beheiti sartzea bezalatsu baitzaie. Edo neketan eta arras bortxaturik erantzuten diotelako.
|
|
|
Azken batean (eta oraintxe azalduko dut atal honen hasieran aipatzen nuen tranpa dialektikoa), Kirmen Uribe eta biok ados gaude zeren eta, egia da," Poesia ez dut irakurtzen esaten duen idazle bat, nire ustez ez da serioa.
|
Ezin
esan dezake poesia ez zait gustatzen" zioen, baina ondoren honako hau eransten zuen: " Esan dezake:
|
|
2003
|
|
|
Badira gauza batzuk..., badira gauza batzuk
|
ezin
esan direnak. Bereziki Kepari sekula santan esango ez nizkiokeenak.
|
|
|
Badira gauza batzuk..., badira gauza batzuk
|
ezin
esan direnak. Hala nola, txikitan iltzeak jartzen ibiltzen ginela trenbideko  errailetan, jostaketan, eta trena igarotakoan iltzeak, artean bero, zapal zapal eginik jasotzen genituela.
|
|
|
Txantxa bat zuan!", eta nik, zera, garrasi egin nuen nik, hala nola egingo zuten burdinaz  ko zubian trenak harrapatu eta birrindutako  oinezkoek. Eta gauza batzuk
|
ezin
esan direnez, gurasoek ez beste inork jakin zuen pasadizo hark amesgaiztoak eragin zizkidala, hamaika txakur amets. Eta Olaberriko elizara eraman nindutela, hala nola eramaten dituzten loarekin, edo loezarekin, arazoak dituztenak.
|
|
|
Apaizaren bedeinkapenaren eta konjuruaren bila. Baina badira gauza batzuk..., badira gauza batzuk
|
ezin
esan direnak. Hau guztia ere, zera, parentesi artean.
|
|
|
Kamioiari sua ematea gehiegitxo iruditzen zitzaidan. Baina badira gauza batzuk..., badira gauza batzuk
|
ezin
esan direnak. Bereziki Kepari sekula santan esango ez nizkiokeenak.
|
|
|
Badira gauza batzuk..., badira gauza batzuk
|
ezin
esan direnak. Eta nik beldurra sentitu nuen, beldurra, udaletxe ingurura tanketa bat hurbiltzen ikusi nuenean.
|
|
|
Kosta egiten zaizu imajina  tzea zer ikusi ote zuen zure aita gixajoak eminentzia horrengan. Txepela, txiki mozkotea, gorbatak
|
ezin
dio inolaz ere arindu astopito itxura hori. Kalashnikovaren argazkia etorri zaizu gogora halako batean, eta barre egin duzu.
|
|
|
Alkizan
|
ezin
esan ezer bukatzen zenik, izan ere zin egin genion elkarri hilean behin afaritan bilduko ginela, txuletoiak Joxe Mariren kontu, eta zin horrek ederki gozotu zituen despedidaren mikatzak. Izan zen, halere, malkorik, musurik eta" ondo ibili" sentikorrik.
|
|
|
Era berean, ezkontidea hautatzeko askatasun handiegirik dutenik ere
|
ezin
esan. Puntu honetan alde handia dago predikari batzuen eta besteen artean, baina, orokorrean, zera esaten da, gurasoek ez luketela beraien kandidatuarekin ezkonarazi behar semea edo alaba, baina ezta hauek ere ezkondu gurasoek onartzen ez duten ezkontidearekin.
|
|
|
Muga horiek berak izan ziren baita ere apezpikuen ediktuetan hedatuko direnak eta hurrengo hamarkada luzeetan behin eta berriz errepikatuko direnak: neska mutilek
|
ezin
diote elkarri eskua eman dantzatzerakoan, eskuzapi baten bitartez baizik;" Tafetan" deritzan dantza debekatu egin behar da, doinu bizkorregia baita, arrapaladan eta elkarri bul  tzaka egiten dena; ilundu baino ordubete lehenago amaitu  behar da dantzaldia; eta ez da inoiz herriko agintarien begi bistatik kanpo dantzaldirik egin behar.
|
|
|
Jende gehienak âPirinioen bi aldeetanâ uko egin zion indar iraultzaileei laguntzeari, eta ez zen inoiz Elizaren kontra edo dogma katolikoen kontra publikoki aritu; gehienez ere, hamarrenak ordaintzeko oztopoak jartzen zituen, aldare eta hilobietako eskaintzak egiteari gaizki irizten zion, edo halakoren bat, baina desadostasun txiki horiek âagertzekotan ereâ normalean ezkutuan agertzen zituen.
|
Ezin
esan daiteke, hortaz, iraultzak hemen arrakasta izan zuenik, edo euskal burgesak benetan iraultzaileak izan zirenik, burgesia espainiarra ere izan ez zen bezala: " el liberalismo vasco de la primera mitad del siglo no luchó por la transformación radical del orden establecido, no reclamó la abolición completa de los fueros vascongados; no llegó por consiguiente a adquirir tintes verdaderamente revolucionarios" (Rubio Pobes, 1996: 65).
|
|
|
Gatozen orain gure gaiaren alderdi etikora. Liburu honetan aztertu dugun Kontrailustrazio bidea eta integrismo katolikoa azkenean ez direla garaile izan badakigu, nahiz eta
|
ezin
esan dezakegun besterik gabe ideia ilustratuak erabat gauzatu direnik. Ilustrazioak porrot egin ote duen edo zertan huts egin duen eztabaidatzea oso gogoko du azken garaietako filosofiak.
|
|
|
Aspaldi aztu ziran antziñako idoloak, Jesusen lege ederrak alabaña zabaldu zuan Jainko egiazkoaren ezaguera. Ala ere agertu dira denbora oetan gizon arro jakintsuen ustez puztuak eta erausi ditue
|
ezin
esan ditezkean zentzugabekeriak. Batzuek, eren gura gaiztoak ez garaitzeagatik eta infernuaren beldurrez, esan digue ez dala Jainkorik.
|
|
|
" Nork bere begiekin ikusten ditu gauzak" irakurria diogu Arestiri; beraz,
|
ezin
esan inor beste inor baino gehiago dela, ez behintzat besteak ezinor direlako. Denak omen gara nor, batez ere geure etxean.
|
|
|
Ez denik,
|
ezin
esan
|
|
|
Gustatu ala ez, batzuei kontraesan gehiago sortu ala ez, hemen eta gaur komunitate linguistiko bi badaude, egon: euskaldunak eta erdaldunak, oro har euskaldunak erdara ere badaki, alderantzizkoa
|
ezin
esan. Ez ikustea larria da, batez ere guretzat, euskaldunontzat.
|
|
2005
|
|
|
esatear legez
|
ezin
esana.
|
|
2006
|
|
|
Eta ezin dut ahaztu,
|
ezin
diot aurre egin. Ezgai agiria eman zidaten eta hala nago orduz geroztik.
|
|
|
bera ez da Jorgeren adiskiderik handiena. Baina zertarako engainatu du bere emaztea, lagunari
|
ezin
badio kontatu?
|
|
|
Berak gidatzen zian. Eta ezin dik ahaztu,
|
ezin
ziok aurre egin. Etxean pasatzen ditik orduak, telebistari begira, kalera atera gabe.
|
|
|
Dogon etniakoen maskara mota bat lortu nahi zuen, Serrallongarekin elkartu Peninj en, Phillip V. Tobias-ekin hitz egin Witwatersrand eko Unibertsitatean, datu paleoantropologiko, paleontologiko, arkeologiko, tafonomiko batzuk bildu... Inork
|
ezin
dio egotzi egiten dituen bidaiei etekina ateratzen saiatzen ez denik.
|
|
|
Emakumea nik zer esango zegoen; nik, ordea,
|
ezin
esan hura lasai zezakeen ezer. Gainera, Hermann deseroso zegoen amaren jardunarekin.
|
|
|
Amak esan zezala nahi zuena. Ezer ez dakienak,
|
ezin
esan ezer.
|
|
|
Zeintzuk ote ziren, ordea, ibilerok? Nerinaren gaueroko bisitez landa,
|
ezin
esan dezaket" gaur bat probatu, bihar beste bat dastatu" nenbilenik. Aitzitik.
|
|
|
Umbertok ba ote zuen Nerinak gauero egiten zizkidan bisiten susmorik,
|
ezin
esan dezaket. Beharbada izango zuen errezeloren bat, eta beharbada horregatik jarri zion Ernesto bere nobelako protagonistari, hura bezala neu ere" gaur bat probatu, bihar beste bat dastatu" nenbilelakoan.
|
|
|
Parisen egindako urtebetea ez daukat ahazteko, baina
|
ezin
esan dena gozoa izan zenik. Hasteko, alemanok errezelo handia sortzen genien paristarrei, eta nire frantses traketsak, erdia italierazko hitzez josia, ez zuen asmatzen nire jatorrizko hizkuntzaren azentua ezkutatzen.
|
|
|
Hitlerren soldaduen izerdi usaina gero eta hurbilago, koska ez zen Paris hartuko ote zuten ala ez, baizik noiz. Jendeak pasio handiz bizi eta eztabaidatzen zituen gerraren nondik norakoak, eta
|
ezin
esango dut horri bizkar emanda bizi nintzenik, baina beste bat zen nire grina: lanak libre uzten zizkidan orduetan irakurri eta irakurri aritzen nintzen, non nengoen ere ahaztu arte, eta askotan loari denbora kenduz:
|
|
|
|
Ezin
dio gonari irabazi.
|
|
|
Horrelakoetan, eta ez beste inon, ikusiko dugu filologia baloratzen dela.
|
Ezin
esan, ondorioz, euskal filologia eta lan merkatua bereziki ongi uztartzen direnik.
|
|
|
Aurrerago gaztelania eta frantsesaren artean geldituko zen espazioa, hain zuzen.
|
Ezin
esan bete betean asmatu zutenik, horri dagokionez. Lasai asko biziko ginateke gaur egun euskaldunak itsaso zabaleko gure irlatxoan, hizkuntza gatazkarik gabe, ezker eskuin eta atze aurrean lehia krudela eginen ligukeen hiz  kuntzarik gabe (barkatu, lehia ez dute hizkuntzek egiten, haien erabiltzaileek baizik).
|
|
2008
|
|
|
Bere eskultura bat daukagu komuneko leihoan, bainuontziaren ondoan, landare artean: Igeltsu zuriz egindako emakumea, biluzik, oinak handiegiak, itzelak, bizkarrak
|
ezin
dio gorputzari tente eutsi eta bi esku erraldoi, gihartsu, pertsona txiki bat inguratzen, besarkatzen. Itotzeraino babesten.
|
|
|
Ez dakit egokiena izan ote den Sagranengana jotzea aholku bila. Baina
|
ezin
diot etxeko beste inori kontatu.
|
|
|
Ez daki zer egin.
|
Ezin
dio Arari deitu Belgikako lekuren batean dagoela esateko, ez baitauka Araren telefonoa. Hamabietan hitzordua dauka berarekin taberna errusiar batean.
|
|
|
Telefono publikoaren alboan eseri da; esertzen ez bada, erori egingo baita. Bere hankek
|
ezin
diote eutsi buruak eutsi ezin dion egoerari.
|
|
|
Telefono publikoaren alboan eseri da; esertzen ez bada, erori egingo baita. Bere hankek ezin diote eutsi buruak eutsi
|
ezin
dion egoerari.
|
|
|
Hermanni begiratzeko debekua hitzik gabea zen: "
|
Ezin
diozu begiratu (zeren nola egin begi horiek ikusi eta haietan galdu nahi ez izateko)". Ez zioten elkarri begiratzen, ez zeudelako prest horrek ekarriko zituen ondorioetarako.
|
|
|
Barrutiak baiezkoa egin dit jiratu bitartean. Argi errainutan dagoenez,
|
ezin
diot aurpegi kara antzeman. Lurrean daude zapatila artean zeuden kulero handiak.
|
|
|
Bizkarrez nagoenez,
|
ezin
diot aurpegia ikusi, baina nire hiru mahaikideak hara daude, besteen sekretuak entzutera beharturik, deseroso.
|
|
|
" Jakin ez, bizi, bizi, bizi baizik ez". Barrutiarekin harremanetan hasi naizenetik gezurra esateko irrika nabaritu dut, beno... gezurra esateko irrika... egia bakarra ez delako adakera dut, egia eta gezurra jolasaren parte direlako ustea, baina aitari
|
ezin
esanen nioke, bai baitakit aitarendako egia inportantea dela. Ama, hala ere, mindurik erretiratu dela iruditu zait.
|
|
|
Ez zuten etorkizuna aurresateko arterik ez eta haien gorputzak sendatzeko medikuntzarik. Elkarri ere
|
ezin
zioten laguntza eskatu, ez baitzuten lengoaiarik. Isolaturik, isilik, biluzik ezin zuten ez iragana jaso ez eta etorkizuna planifikatu ere.
|
|
|
Rosak
|
ezin
dio begirik kendu trenari, huraxe balu bezala munduarekin lotzen duen errealitate bakarra. Arnasa hartzen du sakon, sorbaldak goratzen ditu.
|
|
|
Zeruan bezala, esaten nion nik tarteka, zein ondo! ere esaten nion,
|
ezin
esan ba egia osoa, bueno, nobiotan ez zegoen hainbesterainoko arazorik, orduan bai bero bero, eta edozein bazterretan, baina ezkondu ginenean, berak nahi zuenean bakarrik egiten genuen, eta presaka, eta berak nahi zuen modura, nik ezin esan ba mantsoago gustatzen zaidala; hark, berriz, nobiotako ze iruditu zainik ez; ezta egingo al dinagu ere, berak nahi zuen guztietan hartu eta dale, askotan min...
|
|
|
Zeruan bezala, esaten nion nik tarteka, zein ondo! ere esaten nion, ezin esan ba egia osoa, bueno, nobiotan ez zegoen hainbesterainoko arazorik, orduan bai bero bero, eta edozein bazterretan, baina ezkondu ginenean, berak nahi zuenean bakarrik egiten genuen, eta presaka, eta berak nahi zuen modura, nik
|
ezin
esan ba mantsoago gustatzen zaidala; hark, berriz, nobiotako ze iruditu zainik ez; ezta egingo al dinagu ere, berak nahi zuen guztietan hartu eta dale, askotan min emateraino; barka beza berorrek, badakit ez direla inori kontatzekoak, baina berorrek baleki...
|
|
|
itsustasunak eta itsuskeriak garamatzate ongile bihurtzera eta lagun hurkoari, bereziki hurko urrutikoari, laguntzera. Aurpegi itsusi batek edo geure baitan ezkutuan daramagun itsustasun, itsuskeria edo beste
|
ezin
esanezko keria bat estali beharrak pizten dute gugan, lautik hirutan, delako sentiberatasun sozial hori. Eta nola denok dugun, barruz edo kanpoz, gauza itsusiren bat inork seinalatzerik nahi ez genukeena...
|
|
|
[Arrazoi jakintsuaz II.] Usaina hartu edo sentitu agian bai, baina jakin, ezer ez dago zuzenean jakiterik.
|
Ezin
esan daiteke" badakit harria" edo" dakienak banaki"; jakin liteke, ordea," badela", eta jakin liteke zerbaiten edo nonbaiteko" berri". Jakitea da berri, eta jakitea da la:
|
|
|
Ederki dakite beren behar hori (ez edozeinena) jan beharraren edo jo beharraren pare jartzen.
|
Ezin
esan gauza den bezala: " hau egiten dut zer egin hoberik aurkitzeko gauza izan ez naizelako" (edozeini gertatzen zaiona da, eta armiarmei eta eguzkiari ere bai).
|
|
|
Ustezko errudunei edozer egitea zuritzeko," biktima errugabe" ezin hobea asmatu zuten eta" biktima errudun"
|
ezin
esana bihurtu.
|
|
|
|
Ezin
esango dugu beti sano egon garenik.
|
|
|
zientziarenean. " Hau Corylus avellana da";
|
ezin
esan liteke besterik, eta ezin esan liteke esaten diogurik eta are gutxiago ez dakitik, baizik eta da, soil soilik eta huts hutsik da. Zientziak ezin ikus dezake bere burua den bezala; hots:
|
|
|
zientziarenean. " Hau Corylus avellana da"; ezin esan liteke besterik, eta
|
ezin
esan liteke esaten diogurik eta are gutxiago ez dakitik, baizik eta da, soil soilik eta huts hutsik da. Zientziak ezin ikus dezake bere burua den bezala; hots:
|
|
|
Desmaskaraturik geldi bedi behingoz gizapostura tonto hau, eta bego garbi idatzirik linguistika edo psikologiako eskuliburuetan: " olgetan esana olgetan esana dago, baina esana dago; zerbait olgetan dioenak zerbait esateko gogo gehiago dauka olgetarako baino; olgetan esaten dira benetan
|
ezin
esan daitezkeen gauza benetakoenak; olgetan esatea da olgeta bat dirudien ez esateko bat esatea".
|
|
|
[Barruz eder III.] Eskuarki barruko edertasuna deitzen dena errukizko gezur itsus estalki bat izan ohi da, eta hori ederki hautematen da pentsaturik
|
ezin
esan litekeela, ez duela inork esaten: " ederra dago, earra dago, krixtona dago... barrutik!".
|
|
|
" Fengdu hirian jaio zen" idatzi dut nahiz eta badakidan ez dugula inoiz jakingo egia ala gezurra ote den. Behin baino gehiagotan entzun izan dut Txinako emakume askok bidaia luzeak egiten dituztela haurra abandonatu aurretik, haurra euren jaioterritik urrun aurki dezaten, baina hau ere
|
ezin
esan dezaket egia ala gezurra ote den. Ez dakigu China Center of Adoption Affairs izeneko erakundeak esandakoa besterik, Fengdu hiriko umezurtz etxera eraman zutela Enara, 2005eko urtarrilaren 28an, eta, euren kalkuluen arabera, astebete lehenago jaio zela.
|
|
|
Batezbestekoa atera bagenu, ziurrenik hogeita lau hilabeteren bueltan ibiliko ginateke, beraz, gu hortxe hortxe egon ginen. Asko ala gutxi den,
|
ezin
esan. Esan daitekeena da egunak mantso doazela zain dagoenarentzat.
|
|
|
Mahai txiki batean eserarazi gintuzten, eta, neska batek estilo handiz tea zerbitzatzen zigun bitartean, Oliviak itzulpenak egiten zizkigun. Hala ere, dastatu te guztiak onak zirelako irudipena daukadan arren,
|
ezin
esango dut gauza handirik ikasi nuenik tearen munduaz, izan ere, Olivia nahiko urduri zegoenez, gerora jakin genuen estreinakoz aritzen zela gidari lanetan, eta gazteleraz oraindik guztiz ondo moldatzen ez zenez, ikastaro bat edo beste falta zituen?, erakustaldia porrot handia izan zen itzulpenari dagokionez.
|
|
|
Zer ordutan atera ginen erregistrotik
|
ezin
esango dizuet, arestian aitortu bezala dena lausoturik agertzen baitzait, dena nahastuta, norbait nire oroitzapenen ganbaran sartu eta bildutakoa hankaz gora utzi izan balu bezala. Argazki ofizial bat atera genuen Garazi gabe âfuntzionarioek debekatu zioten Txinako familia liburuan ager  tzeko eskubideaâ, jarraian argazki ez ofiziala atera genuen laurok batera âederki kostata atera ere, Enara ez baitzen geldirik egotenâ, zaintzaileari opari bat egin genion âadopzioetako protokolo ez idatzi batek hala egin behar dela dioâ, eta erregistro hartan bete beharrekoak ahal izan genuen moduan bete genituen eta handik aurrera gogoratzen dudan hurrengoa zera da, hotelera iritsi eta bainuontzian sartu genituela bai Garazi eta bai Enara ere.
|
|
2009
|
|
|
" Uste dut kondenatuta nengoela lotsagabe bat izatera, berritsu bat, eta ez dudala ihesbiderik. Inork
|
ezin
dio ihes egin patuari". " Karrera ondradu bat" egiteko irrikan bazegoen ere, amets hutsa zen hura, aberatsekin tratuan hasi bezain laster desagertuko zitzaiona.
|
|
|
Berrogeita hamar urtetik gorakoa. Eta osasunez...
|
ezin
esan gaixorik zegoenik...
|
|
|
Han hemenka ibili zen bolada luze batez, Ipar aldeko bizimoduaz aspertu eta La Torrera itzultzea erabaki zuen arte. Hala ere,
|
ezin
esan itzulera herri minak piztu zionik. Itzuli egin zen, besterik gabe, amuarrainak iturburura edota hegaztiak hegoaldera itzultzen diren bezala, Ulisesen bokazioari jarraiki, orain bazter batean berandutuz orain bestean, presa handirik gabe.
|
|
|
Ordea, apaizgaitegitik kanpo zeramatzan lau urte haietan ez zuen ezein neskarekin harremanik izan.
|
Ezin
esan, beraz, neskazale amorratua zenik, eta argi geratzen zen gutun harremanaren kontu hura ez zela apaiztegia uzteko benetako arrazoia izan. A la versión de los frailes yo le otorgaba una importancia enorme ante mi madre, a la que querÃa demostrar que era falsa.
|
|
|
Eta une horretatik aurrera berriro hedatzen hasten zen.
|
Ezin
esan, beraz, lehen izandako zerbait zenik berriro gorpuzten zen hura.
|
|
|
Lescunen ez zenuen txintik atera, Sara, afaria ukitu ere ez, eta lo gelara igo zinen, eta ni atzetik; jendea zegoen gelan, denen aurrean erantzi zenuen arropa, lotsarik gabe, badakizu zer min egiten didan horrek, badakizu
|
ezin
diogula ekin horrela bizimodu berri garbiari, nik ez diet begiratzen beste emakumeei biluzten ari direnean, zuk berriz badirudizu gizonek zure gorputza mirestea nahi duzula, okasioa ematen diezu, zuri zeharka begira egoten dira, uste duzu ez naizela konturatzen. Pijama hutsean, gero, gelatik irten zinen; atzetik jarraitu nizun korridorera, telefono kabinatik hitz egiten hasi zinen, begiradaz zulatu ninduzun eta logelara itzularazi; norekin ari zinen, zer ezkutatzen didazu, Sara, non geratu da bion arteko leialtasuna.
|
|
|
Ananda, badakizu barru argitzea zer den, zuk zeuk ezagutu duzu zeure baitan; orduan, zertarako nire laguntza?, edozerez harago iristeko ahalmena duzularik, zergatik ba sufritu zure atzetik jarraitzerik nahi ez dudala eta?, ez zenuke inoren laguntzarik behar zure betegintzarre espirituala lortzeko; eta kontu horiek guztiak ipuin huts balira, zer?, zer da ba Kailas mendi sinboliko hori, zer Cervino Materhon gailurraren pareraino lebitatzea?, neuk ere ikusi zintudan lebitatzen Kumbamelan, egia da, lurretik hamar bat zentimetrora, baina orain ez nago erabat ziur, agian ilusio optiko hutsa izan zen; zer da energia zurrunbilo konikoen kontu hori, hor zehar irakurri duzun literatura merke hutsaren emaitza, horixe, lelokeria lelokeriaren atzetik, gaizkiulertuaren atzetik, paranoia paranoiaren atzetik, bai, Ananda, ez zara jabetzen ez zaudela zeure onean, hitzez hitz hartzen dituzula sinboloak; zer diozu, Sara, zuk zeuk ikusi zenuen nola lebitatu nuen Kumbamelako santoi haren aurrean, zuk zeuk ikusi zenuen; berriro esango dizut, Ananda, ilusio optiko hutsa izan zitekeen, beste ezer ez, eta, gainera, eman dezagun lebitatu zenuela, eta zer, argidun bihurtzen ote zaitu horrek, jeloskortasun soil bat gainditzeko gauza ez zara eta, ea konturatzen zaren behingoz segurtasun faltaren konplexuz beterik zaudela, amaren eza nozitzen duzula, zeuretzat bakarrik nahi nauzula, arnasa hartzen ez uzteraino, maite zintudan eta maite zaitut oraindik ere, Ananda, bizitzan gertatu zaidan gauzarik onena zaitut, baina gure harremana itotzen ari zara, ez didazu arnasa hartzen uzten, ez didazu arnasa hartzen uzten, ulertzen, ostia; ez esan hitz zatarrik, Sara; titietatik ateratzen zaidana esango dut, ostia, ostia, ezin dut arnasarik hartu, zu eta zure paranoiak, eman dezagun benetakoa dela zuk esaten duzun hori guztia, orduan bihotz zabala izan zenuke, lasaia, eta zer ipuin da beste hori ere: ...zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik
|
ezin
diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagu... nire laguntza behar omen duzula argitze iraunkor bat biontzat lortzeko, nola jar dezakezu horrelako proiektu baten oinarrian ni zuri loturik eusteko behar konpultsibo hori, ez al zara jabetzen ama galdu zenuen bezala ni galtzeko beldur zarela; ez jarraitu, Sara, zital hori, erotu egingo nauzu; ikusten nola galtzen duzun kontrola, Ananda, ez erantsi eskurik niri, ostia, nazkaturik nago zure mehatxuez, a zer kaka argia zurea, ez ukitu ni gero, ulertzen, bortxatzailea, ama putaren semea; ez hitz egin horrela, Sara, dena zikintzen duzu, dena pikutara bidaltzen duzu; pikutara bota zer, Ananda, zure paranoiak?, Iñigo eta Xabierren ustekeriak?, nik bizitza bizi besterik ez dut nahi, behin batean ezagutu nuen gazte ezti eta jakintsu haren ondoan, berrogei urteko asko baino helduagoa eta tinkoagoa zinen, segurtasuna eskaintzen zenidan eskalatzen ari ginela, yogako klaseak antolatzen ari ginela, diru arazoren bat gertatzen zenean, hantxe eusten zenion lasai, neurritsu, neba Kandidorengandik eta haren jokabide bortitz eta intoleranteetatik babesten ninduzun, desarmaturik uzten zenuen zeure ahots harmoniatsu horrekin, zer ostia gertatu zaizu, orduan bai zinela maisu handia niretzat, argiduna, ez al zara konturatzen zeu izan zarela dena kakaztu duena, eman dezagun zuk adierazi bezala direla gauzak, bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagun hau guztia, ez nazazu besarkatu, ez ezazu negarrik egin, ostia, ume puta, aska nazazu, kendu zeure aho hori nire tititik, aska nazazu, ume gaixo bat besterik ez zara, ez ezazu negarrik egin, tira, zatoz, jarri hemen, kulunkatu egingo zaitut, baina ez jo ni berriro, ez didazu minik egiten, baina umiliatu egiten nauzu, ez didazu minik egiten, baina egunen batean kontrola erabat galduko duzu, zatoz, ez egin negar, maite zaitut, laguntza bilatu behar dugu, espezialista batengana jo, ez begiratu horrela, ongi, ez gara joango, ez baduzu nahi ez gara joango, ez zaitut inoiz utziko, ez izan beldurrik, ez zaitut utziko, maitekorra izan behar duzu nirekin, fidatu nitaz, leial natzaizu, beste inorekin ez nintzateke oheratuko inola ere, non aurkitu zu bezalakorik, galduta nengoen, nerbio arazoekin, bizitzan aurrerabiderik gabe, kaka hutsa nintzen, eta zu ezagutu eta eraldatu egin nintzen, bai, zuri zor dizut dena, buruz ongi samar jantziriko emakumea bilakatu nauzu, eskalatzaile bikaina, yoga irakaslea, eta bizi gogoa dut orain, ez nazazu hain estu hartu beraz, ez ezazu ito nigan jaioarazi zenuen ilusioa, zu ezagutu zintudanean erabat aldatu zen nire bizitza, orduan bezala jarraitu nahi dut, ongi dago, saiatuko gara beste urrats bat aitzina egiten, baina emadazu denbora pixka bat, ulertu egin nahi dut, ez diozu beldurrik izan behar ni galtzeari, heldutasun eta jakinduria handiko pertsona zara, ez utzi ezeri gure harremana zapuzten, gure bide espirituala eteten, egin negar, egin negar, badakit, uste duzu ez dudala ezer ulertzen, zuk dena argi duzu, badakizu nondik jo behar dugun betegintzarrea lortzeko, mendiak eskalatzen ditugunean bezala, halakoetan sokaren buruan jartzen uzten didazu batzuetan, utzidazu orain ere bidea urratzen, jomugara heltzeko denbora gehiago behar badugu ere, maite zaitut, bizitzan ezagutu dudan pertsonarik onena zara, gure artekoa konpondu behar dugu, konponduko dugu, egin negar, hartu titia, har ezazu behar duzun kontsolamendu guztia.
|
|
|
nire laguntza behar omen duzula argitze iraunkor bat biontzat lortzeko, nola jar dezakezu horrelako proiektu baten oinarrian ni zuri loturik eusteko behar konpultsibo hori, ez al zara jabetzen ama galdu zenuen bezala ni galtzeko beldur zarela; ez jarraitu, Sara, zital hori, erotu egingo nauzu; ikusten nola galtzen duzun kontrola, Ananda, ez erantsi eskurik niri, ostia, nazkaturik nago zure mehatxuez, a zer kaka argia zurea, ez ukitu ni gero, ulertzen, bortxatzailea, ama putaren semea; ez hitz egin horrela, Sara, dena zikintzen duzu, dena pikutara bidaltzen duzu; pikutara bota zer, Ananda, zure paranoiak?, Iñigo eta Xabierren ustekeriak?, nik bizitza bizi besterik ez dut nahi, behin batean ezagutu nuen gazte ezti eta jakintsu haren ondoan, berrogei urteko asko baino helduagoa eta tinkoagoa zinen, segurtasuna eskaintzen zenidan eskalatzen ari ginela, yogako klaseak antolatzen ari ginela, diru arazoren bat gertatzen zenean, hantxe eusten zenion lasai, neurritsu, neba Kandidorengandik eta haren jokabide bortitz eta intoleranteetatik babesten ninduzun, desarmaturik uzten zenuen zeure ahots harmoniatsu horrekin, zer ostia gertatu zaizu, orduan bai zinela maisu handia niretzat, argiduna, ez al zara konturatzen zeu izan zarela dena kakaztu duena, eman dezagun zuk adierazi bezala direla gauzak, bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagun hau guztia, ez nazazu besarkatu, ez ezazu negarrik egin, ostia, ume puta, aska nazazu, kendu zeure aho hori nire tititik, aska nazazu, ume gaixo bat besterik ez zara, ez ezazu negarrik egin, tira, zatoz, jarri hemen, kulunkatu egingo zaitut, baina ez jo ni berriro, ez didazu minik egiten, baina umiliatu egiten nauzu, ez didazu minik egiten, baina egunen batean kontrola erabat galduko duzu, zatoz, ez egin negar, maite zaitut, laguntza bilatu behar dugu, espezialista batengana jo, ez begiratu horrela, ongi, ez gara joango, ez baduzu nahi ez gara joango, ez zaitut inoiz utziko, ez izan beldurrik, ez zaitut utziko, maitekorra izan behar duzu nirekin, fidatu nitaz, leial natzaizu, beste inorekin ez nintzateke oheratuko inola ere, non aurkitu zu bezalakorik, galduta nengoen, nerbio arazoekin, bizitzan aurrerabiderik gabe, kaka hutsa nintzen, eta zu ezagutu eta eraldatu egin nintzen, bai, zuri zor dizut dena, buruz ongi samar jantziriko emakumea bilakatu nauzu, eskalatzaile bikaina, yoga irakaslea, eta bizi gogoa dut orain, ez nazazu hain estu hartu beraz, ez ezazu ito nigan jaioarazi zenuen ilusioa, zu ezagutu zintudanean erabat aldatu zen nire bizitza, orduan bezala jarraitu nahi dut, ongi dago, saiatuko gara beste urrats bat aitzina egiten, baina emadazu denbora pixka bat, ulertu egin nahi dut, ez diozu beldurrik izan behar ni galtzeari, heldutasun eta jakinduria handiko pertsona zara, ez utzi ezeri gure harremana zapuzten, gure bide espirituala eteten, egin negar, egin negar, badakit, uste duzu ez dudala ezer ulertzen, zuk dena argi duzu, badakizu nondik jo behar dugun betegintzarrea lortzeko, mendiak eskalatzen ditugunean ...zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik
|
ezin
diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagu...
|
|
|
Honetaz ari garela,
|
ezin
esan gabe utzi Nafarroan eta Iparraldean urgentzia osoz behar dela herri erakundeen aldetik txipa aldatzea. Iparraldean bertako herri erakundeek hartu dituzte azken urteetan konpromiso aurreratuak, gero eta handiagoak, elebitasunaren alde eta euskara sustatzeko.
|
|
|
Euskararen auzia ez da euskara duindu nahian ari garenon kontua bakarrik. Hiritar guztien erantzukizuna da gure hizkuntzen arteko elkarbizitza, eta hor, mapa linguistiko horren aurrean, politikariek eta artistek, profesionalek eta unibertsitarioek, edozein delarik ere beren ama hizkuntza eta hizkuntza hautamena,
|
ezin
diote bizkarra erakutsi erantzukizun horri, hizkuntzen arteko elkarbizitzari, alegia?, arazoaz ezer jakin nahi ez izatea bera ere arazoaren aurrean jarrera oso markatua hartzea baita: irauteko neke gehien dituen hizkuntzaren aurkakoa, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
Halere, irakaskuntza ez unibertsitariotik edo unibertsitatekotik lan mundura pasatzean euskara ohiko hizkuntza izateak lukeen garrantzia aipatu dugunez,
|
ezin
esan gabe utzi lanbide heziketako zikloetan euskarazko irakaskuntzan atzematen diren gabezia larriak. Jakina denez, derrigorrezko hezkuntzan %20 behetik dira A irakastereduan eskolatzen diren ikasleak, eta ia %60 D irakastereduan eskolatzen direnak.
|
|
|
Hori egitearekin batera, gainera, administrazioan eta hainbat hedabidetan ere euskarari sarbidea emanez gero, eta unibertsitatean ere euskarazko irakaskuntzari ateak zabalduz gero, atzera bueltarik gabeko" salbazio" bidean barrena abiaturik izango zen euskara! Badakigu karikaturatik apur bat baduela esandakoak, baina
|
ezin
esan urte askoko ahalegina argitu eta hauspotu duen espirituaren isla nahiko fidela ez denik. Paradigma haren argitan egindako ahaleginari esker iritsi da euskara mendeetako bere historian sekula izan duen aurrerakadarik sendoena izatera; beraz, balorazio positiboa zor zaie bai paradigma hari bai egindako bideari.
|
|
|
Diru-laguntzek hobetu dezakete gaurko hainbat euskarazko hedabideren enpresa egitura, baina, gure iritzian, mirakulu zain egotea bezain alferrikakoa da uste izatea irakurleak eta ikus entzuleak etengabe gehitzea eta fidelizatzea diru-laguntzak erruz handitzearen eskutik etorriko dela. Diru-laguntzak eskasak balira, tira, ulertu liteke halakorik aldarrikatzea, baina
|
ezin
esan ia sei milioi euroko diru-laguntza zekena denik.
|
|
|
Honaino helduta,
|
ezin
esan gabe utzi beste honako hau ere: euskarazko hedabideen ahuleziaren justifikazioa, gero eta gutxiago da euskara bera, gero eta aukera gehiago ari baitzaie eskaintzen euskarazko hedabideei euren merkatu zatia sendotu eta areagotu dezaten.
|
|
|
|
Ezin
esan euskarak eremu publikoan izan duen indarberritzeak bere neurriko aurrerabiderik izan duenik esparru afektiboan, ezta etxetik euskal hiztun direnen artean ere. Hori bada arreta berezia eskatzen duen kontu bat, nahi baldin badugu euskara eguneroko bizitzan naturaltasunez eta beregaintasunez erabilitako hizkuntza bizi eta indartsua izan dadin, euskara hizkuntza aproposa izango bada egunerokotasunean norbanakoak dituen beharrizan komunikatiboak asebetetzeko.
|
|
|
Estatuari ez ezik egitura politiko horiei ere begiratzen badiegu,
|
ezin
esan gaztelania hizkuntza komun bakarra denik. Katalunia, Valentzia eta Balearretako herritar gehienek ez ote dute katalana ere euren arteko hizkuntza komuna?
|
|
|
" erdara ere hemengoa da". Egia da?
|
ezin
esan gabe utzi?, zenbait intelektual, arduradun politiko eta indar mediatikoren hainbat aldarriren aitzinean, gogoa ematen duela Mitxelenaren esaldiari galtzerdiari bezala buelta eman eta" euskara ere hemengoa da" esan eta mila bider errepikatzea. Hainbesteraino gutxiesten du zenbaitek euskara!
|
|
|
Krisia hitzak adierazten du seguruenik ondoen euskararen historian beti presente egon den etsipenezko sentipen hori. Gaur egun ere
|
ezin
esan euskararen krisia gainditua dugunik, ezta hurrik eman ere. Krisi horrek, ordea, zorionez, zerikusi gutxi dauka aurreko mendeetan nozitutakoarekin, eta puntu kritikotzat definituko genukeen krisiaren neurria eta ezaugarriak ezberdinak dira guztiz Euskal Autonomia Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean.
|
|
|
Horrela, bada, aipaturiko hiru jarrera horiek zilegitasunaren edo bidezkotasunaren eta eraginkortasunaren galbahetik pasarazten baditugu, ahalegin handirik gabe ukatuko diogu errepresioaren jarrerari zilegitasuna edo bidezkotasuna, hizkuntza aniztasunaren ukazioa dakarrelako, eta, horrekin batera, gizakiaren eskubideen debekua eta askatasunaren jazarpena. Tolerantziaren jarrerari dagokionez, eztabaidagarria da bidezkotasuna, eta
|
ezin
diogu aitortu eraginkortasunik. Azkenik, sustapen jarrerari aitortzen dizkiogu zalantzarik gabe bai zilegitasuna baita eraginkortasuna ere.
|
|
|
Hori guztia egia izanik ere, barruak zera diost:
|
ezin
esan zibilizazio zientifiko, teknologiko, urbano eta hiper modernoaren elkarbizitza eredua paradisua denik umeentzat. Eta ez umeak lehiakortasunaren errubera zoroan atrapatuta bizi direlako, trikitixatik ingelesera eta saskibaloitik patinaje artistikora.
|
|
|
Absurdoa da oso: subjektuak
|
ezin
dio uko egin zenbait esperientzia" gozatzeari", nahiz esperientziok traumatikoak izan. Inertzia, konpultsioa, errepikapena.
|
|
|
egunero ehun bat likidatuz gero, 200 urte inguru ziren hilotz kopuru horietara heltzeko. Gorrotoak, amorru bizian sentitzeak sekulakoak eragin ditzake, baina populuak
|
ezin
dio amorruari eutsi 200 urtez. John P. Sabini eta Mary Silver izeneko pentsalariek dioten bezala, emozioek, eta emozio horien oinarri biologikoek, denbora jakin bat irauten dute.
|
|
|
Harrezkero, amona berriak
|
ezin
dio txin txin txin kantatu bilobari, ezin du entzun ere egin umetan naturaltasun osoz kantatzen ziotena, eta ordutik berak ere naturaltasun osoz kantatu izan duena.
|
|
|
Ezagutzen zituen gainerako hitzak ere, baina izenordeak eta juntagailuak dira, ulertzen ez zituen hitzak baino konkrezio gutxiagokoak izatez. Hala ere,
|
ezin
esan alabak pieza ulertzen ez zuenik. Kontu segurua da alabaren ulermena ez zegoela nireak bezalako zehaztapen errealistekin osatua, baina, irudimenari esker, helduon eskemetatik haragoko eremu zernahitarako batean mugitzen da haur baten ulermena.
|
|
|
Irakurleak kasu egingo badio, idazleak fikzioaren barne arau guztiak bete behar ditu zorrotz zorrotz: oilarrak noka egin behar dio oiloari, itsu bategatik
|
ezin
esan auzoko neska begi onez ikusten duenik.
|