|
2002
|
|
|
Programas Renovados de EGB (1980-1982) etaOinarrizko Kurrikulu Diseinua (1989).
|
Ezin
uka euskararen didaktikan ahaleginhandia egin dela, bai hizkuntzaren kurrikulua zehazten eta bai didaktika arloan ere.Baina berrikuntzaren hastapenetan gaude oraindik. Gainera, hezkuntzaren azkenerreformak (1989), ikuspuntu epistemologikotik begiratuta, ekarpen handiak eginbaditu ere, psikologiaren ezaugarri oso markatuak izatea leporatu izan zaio, osozentratuak ikaskuntza-prozesu orokorretan?, diziplinaren didaktikaren kaltetan.Horrekin esan nahi dugu irakaste/ ikaste-prozesuan irakasgai den objektuan (euskararen deskribapenean) ez dela arreta handirik jarri, nahiz eta jakin horren gaineanegiten direla ikaskuntzak, matematika irakatsi/ ikasten da, teknologia irakatsi/ ikasten da, hizkuntza irakatsi/ ikasten da...?.
|
|
|
Baina hori hala izanik ere,
|
ezin da
ukatu euskarak presentzia handia duela Euskal Herriaren zati handi batean. Komeni da hau gogoraraztea, zeren ez baita egia, esan dizudan gisa, gauzak ez direla aldatu.
|
|
2003
|
|
|
Azken oharra: dana dala,
|
ezin
ukatu euskereak badituala gaur hortik eta hemendik bereganatutako berba asko (batez be, latinetik, zuzen-zuzenean, edo inguruko erromantze-hizkuntzen bidez), ta baita gramatika-arau edo lege batzuk be. Beste edozein hizkuntzak lez, euskereak be lapurretan eginaz gorde dau bere bizia, eta izan dau bere aldatzea edo eboluzinoa (agiri danez, euskerearen aldaketa honeek beste hizkuntza askotan baino astiroago egin dira; baina, bizirik dagoana, aldatuz doa, ta euskerea be bai!)
|
|
2009
|
|
|
Beraz, diskurtso abertzalearen bidetik, identitatearen diskurtsoaren bidetik atxiki ahal zaizkio euskarari hainbat herritar, eta hori denek, euskal abertzale ez direnek bereziki, normaltasunez onartu behar dute; abertzaleei
|
ezin baitzaie
ukatu euskara oinarrizko elementu propiotzat kontsideratu eta aldarrikatzea. Baina ez da hori, identitatearena eta abertzaletasunarena alegia?
|
|
2014
|
|
|
|
Ezin
uka euskara-identitatea-nazioa akuiluak eragina izan duela euskararen biziraupenean, baina gaur egun fosilizaturik geratzen ari dela dirudi ikuspuntu honek. Euskara gure erlijio moduan aldarrikatzea eragina izan dezake gazteen ideologian, kontzeptu teorikoetan.
|
|
2015
|
|
|
Eta honela jarraitzen du:
|
Ezin zaio
ukatu euskarari horrelako lan filologo-botanikoetan egoteko eskubide osoa, eta errukarria da botanika deskriptiboko tratatuetako isiltasuna hain gai garrantzitsuan. Eta ez da Euskal Herriak, zeina mendebaldeko Pirinioek zeharkatzen duten, ez daukalako interes fitologikorik, ez eta bertako seme-alabak, hain bikainak karrera guztietan, ez direlako nabarmendu landareen zientzian(...) Hutsune horiek betetzera, eta behar hauek asetzera dator lan hau.
|
|
|
11 Alabaina, Euskal Herriko egoera soziolinguistiko konplexuari erreparatuta,
|
ezin
uka euskara nagusi den guneak sortzea helburu lukeen hizkuntza-politika homogeneo batek kontrako efektuak eragin ditzakeela, baldin eta hizkuntza-politika hori tokian tokiko errealitate eta beharren arabera moldatutakoa ez bada; hara, esate baterako, zer dioen horretaz Iñaki Martinez de Luna soziolinguistak (Larrun, 56 zenbakia, 2002ko ekaina): –Arabatik ikusita, esango nuke arriskutsua izan daitekeela beste leku batzuetarako hartu diren neurriak Araban indarrean jartzea itsu-itsuan.
|
|
|
Har Hitza! bilduma osoa aztertzeko moduan izan gara, eta, zifra zehatza zenbakitan ematea zail den arren,
|
ezin
uka euskarak dezenteko presentzia zeukala bertan, orrialde gehienetan ageri baitzen: Gure ustez izeneko orrialdea (editorial gisako testuak zekartzana) bi hizkuntzatan idatzi ohi zuten, eta euskaraz, berri laburrak ez ezik, elkarrizketa eta analisi luzeak zein erreportaiak ere eman ohi zituzten argitara.
|
|
|
Har Hitza! bilduma osoa aztertzeko moduan izan gara, eta, zifra zehatza zenbakitan ematea zail den arren,
|
ezin
uka euskarak dezenteko presentzia zeukala bertan, orrialde gehienetan ageri baitzen: Gure ustez izeneko orrialdea (editorial gisako testuak zekartzana) bi hizkuntzatan idatzi ohi zuten, eta euskaraz, berri laburrak ez ezik, elkarrizketa eta analisi luzeak zein erreportaiak ere eman ohi zituzten argitara.
|
|
2019
|
|
|
Hortaz,
|
ezin da
ukatu euskararen eboluzioak eta erremintaren eboluzioak antza handia dutela.
|
|
2020
|
|
|
betikoa, batzuek euskara menderatzen ez duten ber, denak erdaraz.
|
Ezin
uka euskarak leku guti zuela, euskal alderdi guzietan bezala. ETAren inguruan indar gehiago egin zuten, bereziki militanteen alfabetatzeko.
|
|
2021
|
|
|
Fito Rogriguezek eta Txapartegik dioten moduan," ikastolak herri antolakuntzaren emaitza inpresionante bat dira, estatu bat eduki zain ez dagoen herri baten emaitza". Ezin uka diezaiokegu Ikastolen mugimenduari herria antolatzeko eta auzolanean aritzeko gaitasun erraldoia (eta aipatu emaitza inpresionanteak!), ahaztu barik nazio ikuspegia, are gehiago estatuaren babesik izan ez duenean;
|
ezin
uka euskarari eta euskal izaerari zein pedagogiari hasieratik eskainitakoa. Horrela azaltzen du Iztuetak ikastolen egituraketa:
|
|
2022
|
|
|
zerbait falta bada, jar gaitezen zerbait hori egitera, eta listo.
|
Ezin
uka euskararen aferak ezinegona sortzen didala.
|
|
2023
|
|
|
Euskararen egoerak eta murgiltze ereduak, nahitaez, ikasleen ahozko komunikazio gaitasuna lantzea eskatzen dute. Gure inguruko hizkuntzetan, apika, ahozkoaren lanketa eta ebaluazioa ez dira gehiegi lantzen eskolan; baina, inork
|
ezin du
ukatu euskararen kasuan ez lantzeak dituen eragin kaltegarriak euskararen aurrerabidean. Euskarazko irakaskuntzak emaitza onak eman dituela argi dago, baina era berean onartu beharra dago, emaitza horiek hobetu litezkeela eta horretarako bideak jorratu behar direla, eta bideak esaten dugunean, neurtu eta ebaluatuko ditugun bideak esan nahi dugu, alegia, jarraipen zehatza izan behar dutela eta urrats sendoak emateko modua izan.
|