Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 249

2000
‎eta ez dirala egin beharrak, baizik huts hutsik obeditu beharrak. Badakite, ez gobernariak ezen ez eta harekin batean bere bilguma osoak ere, ezin kenduko digula fueroak ematen digun eskua, libertadea ta bidea?.
‎Deus guti bazkaldu nuen egun hartan. Eta, gelan nengoela, ezin kendu izan nituen burutazio haiek. Zure hitzaldiko arrazoinak, zure aipu haietan zimendatuak, banaka harturik, ur xortak bezalakoak ziren, bakoitza bere aldetik joan zitekeena, nehongo kalterik eragin gabe, baina ene bekatuarekiko hisiak ubide berean ipinarazten zituen, finean, ur xorta haiek guztiak, eta uholde baterat biltzen, zeinak baininderaman goiti beheiti arrastaka.
‎—Zientziaren alde —ihardetsi nion, ahalkea eta beldurra gainetik ezin kendurik.
‎Eta burua goitik behera higitu nuen, adierazteko ezen ulertzen niola... eta sosegatzerat ere egin nuen, baina ez gehiegi, zeren eta egun osoan ezin kendu izan bainuen burutik bertze galdegite hura: " Eta, baldin kasualitatez gertatuko balitz, orduan zer...?"
‎Aitor dizut ezen arestian ustekabean harrapatu gaituzula, zeren, alde batetik, nola Avilakoa naizen, debozione berezia baitiot gure santari, eta zeren, bertzetik, zure aitaren sendatze mirakulutsuak neure nagusiaren alaba eriaganat eraman bainau... Eta neure begien aitzinean hilotz bat nuen, zeina baitzen jaun Lorenzo Cortés zeritzan zaldunarena, eta nik, halarik ere, ezin kendu nuen burutik bertze iduri hura, aipatu berri dizudan nagusiaren alabarena, zeinak urtebete baitarama ohean eri... Zeren geure artean erran behar baitizut ezen Lorenzo munduko putakumerik putakumeena zela, bihotzaren inguruan bipera bat zuena, eta ez zuela haren alde, halatan, ez hatzik ez azazkalik emaiterik merezi...
‎Eta hiru euskaldunok hartarat deliberaturik geunden, nahiz eta Joxe halabeharrez zetorren, Potosi burutik ezin kendu zuelako... eta hirurok ginen, halaber, beldur, zeren eta guztiek erran baitziguten ezen mila mehatxu eta bertze hainbat ondiko garaitu genituela, esperientzia hartarik eta jin joan haietarik bizirik aterako baginen.
‎Eta, zer egin ez nekiela, logelarat itzuli nintzen berriro. Eta ohean sartu, eta ezin kendu izan nuen iduri eta figura hura burutik: osaba Joanikot eta Maddalen, Maddalen eta osaba Joanikot!
‎—Lehenbizikoetan deseroso egoten nintzen, ezin kendurik jendaurrean ari nintzelako sentipena. Baina horretara ere jarri naiz, baita aspaldi honetan halako plazer berezi bat hartu ere, bertze bikote baten ondoan gainka egiteari.
‎Gauza berdintsua gertatu zitzaion erlojuarekin: ...rea zuen plastikozko erlojua ez zi  tzaion bertan kabitzen, eta utzi behar izan zuen; gauerdi batez, komunera pixa egitera jaiki zelarik, eskumuturrera begiratu, eta Hublot MDM bat aurkitu zuen bertan lotuta, eta pozaren pozez gaua begirik bildu gabe joan zitzaion ia kilo erdia balio zuen erloju deportiboari begira, esfera urdinak eta kautxuzko uhalak osatzen zuten pitxi ezinago dotoretik begiak ezin kendurik.
2001
‎Baina ez dugu kontzientzia hori. Eta hemen gizarte dualarena aipatzen denean, edo nik ikusten dudanean gure gizartea erdia alde batera eta bestea bestera, batzuek" iBasta ya!" eta besteek" Ez dakit zer ala hil!", benetan, ezin kendu dut burutik gerraren kezka hori. Eta gerra, fenomeno bezala, izugarria iruditzen zait!
‎Garrafoiak zulorikan baldin badu, nik mangera sartu eta bete egiten diat!". Juanak gau osoa pasa zuen gizonen irri zakarrak burutik ezin kendu.
‎Nik zelai berde eta birjinak zanpatzen ahal ditut, basamortuan ibili behar izatea da zuen kondena. Haur bati begiratzen zaion aitakeriaz eta kondeszendentziaz begiratzen ahal didazue, baina ni oraindik emoziorako gauza naiz; zuengan, bitartean, emozioa ezinezkoa da, hil egin duzue emozioa, hitz zaparrada baten pean ehortzi duzue, milaka tona sintagma gainetik ezin kendurik dabilen gaixoa da, zuengan, emozioa; gehienez ere emozioaren planta tristeak egiten dituzue, simulakro hitsak, itxura patetikoak, antzezpen penagarriak. Agian, bidearen hondarrean, zuek bezalakoak izango naiz; are, oso litekeena da.
2002
‎Bai, ondo barruban eukan Arana Goiri" k bere asmua, eta bijotzian dagon gauzea iñok ezin kendu leike ta" Jaungoikua eta LegiZarra" nire bijotzian irarri ziran beti betiko esan eban.
‎Ez, ezin kendu nuen Sararen irudia burutik. Azkeneko zigarroa erre ondoren, halarik ere, etzan egin nintzen, ea postura hartan loak hartzen ninduen.
2003
‎Badira ikerketa institutuak diaspora aztertzea helburu dutenak, baina ez dute askorik egiten. Armeniarrak genozidioa burutik ezin kenduta bizi dira eta huraxe aztertzera jotzen dute. Diaspora ez da aztergai behinena.
‎1 Jesus, otoitz zale: (Alderdi hau, gaur ahaztua, ezin kendu Ebanjeliotik!)
‎Gogotik ezin ken.
‎Poztu egiten zen egia osorik ez eskaini izanaz. Hala ere, ordea, ezin kendu burutik irudia. Irudi mingarria:
2004
‎Mozorroak nahi ta nahi ez kendu gura izan dizkiete, gero, haiek. Baina bati ere ezin kendu izan diote. Berak nahi izan ezik ez da erraza, izan ere, bati mozorroa kentzea.
‎Koldo ta ere beste nonbaitera eraman dituzte. Nire adiskide batek ikusi ditu daramatzatela..., eta ezin kendu izan omen diote mozorrorik... Itxaron, itxaron, oraintxe joango zara, Andresa.
‎Hamabi ordu generamatzan lanean, jateko edo atseden txiki bat hartzeko asti barik. Hala ere, ezin kendu burutik Suhari gertatutakoa. Onik atera zen behintzat atentatutik.
‎Konturatuta nagok ederki, e, nola altxatzen dituen besoak goiti, behin eta berriz, bere zilbortxoa hiri erakusteko. Eta hi han, begirik ezin kendurik.
‎Notiziaren bat eman behar digu, ziur nago, errepikatu zuen behin eta berriz etxeko bazter guztietatik aste osoan. Kantari zebilen etxetik, semeak azkenik neska formal bat aurkitu eta familiaren aurrean aurkeztu behar zuela burutik ezin kenduta. Hiriguneko pisuan bizi zenetik ez zeukaten haren bizitza pribatuaren inguruko notiziarik.
2005
‎Infiltratuta bezala, ordea, Pikatxu ere ageri da. Guztia ikusita Ametsek burutik ezin kendu duen gauza bakarra: biek lo egiteko gela bakarra!
‎Alexek deabru gorria esaten zion. Asteburu batzuetan, udan batez ere, Alex eta bere lagunen bat eramaten zituen hondartzara edo mendira edo eurek eskatzen zioten tokira –irribarrea ahotik ezin kendurik hitz egiten zuen.
‎Oreinaren ilajea ezti kolorekoa zen, eta ukituz gero epela. Munduan ez dela orein zauritu bat baino gauza tristeagorik pentsatu nuen, eta Kixmik berdin pentsatzen zuela iruditu zitzaidan, eszena hartatik begiak ezin kendurik baitzegoen, sorginduta bezala. Berriro hasi zuen elurra, elur indarge eta pisu gabekoa, lilien petalo lasaiak.
‎obsesionez erabat arranpatua. Seguru zegoen alabatxia, burua galtzean are nabarmenago ziren haurtzaroko beldur eta gogotik ezin kenduzko pentsuak.
‎Burutik ezin kendu, ordea, bi andre horiek.
‎Lehen baino fermukiago estutu zuen matxetea eskuak kresalak zartatuta eta limoia ahotik ezin kendurik zebilen koitadu hark. Aurpegian zeuzkan odol zipriztinak etsaiarenak balitu moduan.
‎Gizajo hau gainetik ezin kendurik ibili naiz gaur arte, beti neukan aldean lapa eginda. Burura etorri zitzaidan ez ote zuen mendeku hartu nahi hiru eguneko higienealdia beteta ziegatik atera nindutenean bertan egin nuenagatik.
2006
ezin kendurik nabil loaren orratzak.
‎Kafea hartzen dagoela, ipuineko katuaren irudia burutik ezin kenduta dabil. Eta haren irribarrea.
‎Inork ez zuen galdetzen nondik heldu ziren halako miresgarriak. Niri, sabela beteta ere, tristura handi bat lotzen zitzaidan bihotzean, eta tristura neurtezin hori ezin kenduz ibiltzen nintzen egun osoan.
‎Handik aurrerakoa gonbitoka pasa nuen, behazuna ere bota arte. Bigarren eguna lasaiagoa izan zen, artean zorabioa gainetik ezin kenduta. Itsasertzekoa izanda, ez nintzen itsasokoa; izenak ez baitu izana ordezkatzen.
2007
‎Aspaldian ez zenuen pentsatu zure iraganean, ustez, zeharo ahaztua zenuelakoan... gorputza atzera bota duzu, ez duzu nahi gehiago oroitu duela 10 urte igarotakoaz. Adarrak bihotzeraino iritsi zitzaizkizun gisan, heriotzak amaren bizia ostutzearekin batera, zure alaitasun apurra ostu zizun, eta medikuen hitz faltsuak ezin kendu burutik. Eta gelaren bazterrerantz gidatu duzu gorputza, lurrean eseri, eta ilunean, negar malkoak ihes egiten dizutelarik, oihuka hasi zara.
‎Amorruz betetako oihuak. Minez betetakoak, tristuraz, gorrotoaz... ezin ken dezakezu burutik, zure pentsamenduen habia, gertaera tamalgarrien uholdeak suntsitu du, erabat. Eta urte askotan barnean gorde zenuen sufrimendu guztia kanporatu duzu, behin eta berriz oihu eginaz, malkoak isuriz, eta ilunean gorderik.
‎Dionik antzararen pasadizoa gogora ekarri izanak ez zion batere onik egin, hura burutik ezin kenduz egon baitzen luze, eldarnio gaiztoetan. Demetrio ikusten zuen aizto handia eskuan, mozkor mozkor eginda, antzarari lepoa moztu beharrez.
‎Lainoaren bihotzetik zetorren turuta berdinegiek ikara sorrarazten larruan. Iduri zuen aspaldiko ontzi galduen dei burutik ezin kenduzkoa.
2008
‎" Instituzioek Finlandia edo Frantziakoen adibidea jarraitu lukete". Italia dute orain buruanAltsasun daude dagoeneko Arantxa, Eider, Josune, Sheyla eta Aritz. Mazedonia burutik ezin kendu dabiltza oraindik, baina lehenengo laurek badute jada helburu berria: Italiarako bidaia prestatzen ari dira, beste 11 lagun eta Blanki Torres eta Eneka Irizarrekin batera.
‎Kastillanoz, berriz: " ¡ Que me quiten lo bailao!" (bizitakorik ezin kendu).
2009
‎argirik ezin ken
‎Manuk: Ni baño geiago dok bei zarra au indarrez ostikoka eiten yok gañera adarrez; esnerik ezin kendu ta eu ortik parrez... pazentzirik artzen gaur etzeukoat errez. Esnia zelan kendu etxeko danontzat sukaldian euki dok plana bestientzat; orain nere ustian palta dok euretzat, tayu ederra daki mutill gaztientzat. Esne kentzen asi az arro eta mañez iñori burletako uste ta alegiñez, Matusalen baño be bakarrik mingañez zarragoko beya, trabesipinten yaustak gaur neuri begiya; azkan jarriagat...
‎–Korapilo baten antzekoa, esan zion Samueli, egunkari sortu berrian ezagutu eta adiskide egin zuenean?, hilabeteak dira hementxe daukadala, ezin kendu.
‎guztiak kutsatzen zituen, batzuk gehiago eta beste batzuk gutxiago, hain zen jende hura manipulagarria eta erabilerraza; haiek izaten ziren, beraz, Domingoren arnasgune bakarrak, orduan bereganatzen baitzuen probetxuzko zerbait egiten ari zelako sentipena, zeren eta gero, teniente batek ematen zuèn elektrikzitate ikastarora joaten hasi zenean, ikasleen artean sarjentua topatu baitzuen, bere zoritxarrerako: esan nahi baita Domingok nekez jarrai zitzakeela eskola haiek behar bezala, sarjentuaren presentzia hutsak arreta desbideratzen baitzion, gizon hura itzal bat balitz bezala eta arantza bat Domingok bere baitatik ezin kendu zuena; goizetik, beraz, Domingok sarjentuaren erasoak eta oilarkeriak pairatu behar zituen, baina arratsaldeetakoa ez zen askoz hobea, sarjentuaren presentzia ur tanta bat bezalakoa baitzen, Domingoren buru gainera erori orduko berritzen zena, berriro erortzeko puntu berean, berriro eta berriro, burua zulatu arte, tortura etengabean.
‎Ada, baina, zeharo aztoratu zen, zurbildu ere, zurbildu zen, odola bat batean izoztu balitzaio bezala?, munstroaren irudia gogotik ezin kendurik baitzebilen eta halaxe ulertu baitzuen, ausaz, Domingok esana: –Munstroa bizi da!
‎Callejaren ipuin atsegin eta eskutik ezin kenduzkoek ondorio garbia eragingo diete umeei eta bere irakurle amorratuei, hauek nekez ahaztuko baitute gizon on bezain jakintsuaren izena, hain txolarte atseginak pasarazi zizkien?
‎bai mahaia argitzen zuèn kriseilua; bai afariaren xehetasunak, jan zituztèn hiru oilasko erreak, eta edan zituztèn garagardoak, hauek neurriz, ezohiko bilera hartan bizarduna baitzen gehien agintzen zuena, afaria eta afalondokoak berak ordaintzeko asmoa zuenez gero, eta apostoluak, anarkista egin zenean ere Kristo miresteari utzi ez zionak, bere iritzi partikularrak baitzituen puntu hari buruz: ...ez zen inoiz mozkortu??; eta bai afaltiarrek elkarri egindako aieruak eta iradokizunak ere, afalondoko tratu eta negozioen ingurukoak, zeinetaz Domingok ezer gutxi esan baitzezakeen, mundu hura ezagutzen ez zuen neurrian nekez jakin baitzezakeen mundu hura arautzen/ desarautzen zuèn hizkera, hara sartzeko aukera zabal ziezaiokeena; Domingok bazuen, baina, hura baino kezka larriagorik, afari osoan ezin kendu izan baitzuen burutik ideia bat, obsesio bat, obsesio guztiak bezala joan orduko etortzen zitzaiona, etorrera bakoitzean burura indartsuago itsasteko, argi eta garbi ikusten baitzuen, afalorduko entretenigarrien ondotik bakarrik geratuko zela emakume haietako batekin, eta orduan zer?; horregatik, afalduta gero bizardunak erabaki zuenean: –Oilaskoak jan ditugu, eta orain oilandak falta:
‎baina Regina ez zegoen festetarako; aitzitik, oso kezkatua zegoen, pilotuaren azken esaldiak are gehiago kezkatu zuen, beharbada?, nahiz eta hari ez zion halakorik erakutsi, irri zabal batean disimulatu baitzuen bere kezka, zorionak ematearekin batera; Reginak, izan ere, gogoan behar zuen Hubert le Blonen istripua, izango ez zuen, bada, bera lekuko zuzena izan bazen!?, pilotu ezaguna beste mundura eraman zuena; Reginak, gainera, ikusi zuena ikusi zuen. Domingoren intentsitatea, baita Domingoren lasterketa ere, abioiaren atzetik, ukabila goratua?, eta ez zuen zalantza egiten zer zetorkion gainera; Reginak, beraz, ikusten zuena ikusten zuen eta oroitzen zuena oroitzen zuen: esan nahi baita ezin kendu zuela burutik Domingori jaiotegunean gertatua, noiz eta txori bat leihotik sartu eta hormaren kontra lehertu baitzen: gertaera hura ez al zen premonitorioa, bada?; egia zen, oro har, Reginak sabelarekin buruarekin baino gehiago pentsatzen zuela seme alabei zegozkièn kontuetan, baina, sabela alde batera uzten saiatzen zen bakoitzean ere, berdin pentsatzen zuela ohartzen zen, sabela eta burua bat eginda, Domingori jaiotegunean gertatuak Jainkoaren ohar nahastezina behar baitzuen, inondik ere?
‎horregatik, ahal zuenean, ekidin egiten zuen; egun batean. Gemma Adaren ondoan zegoen? ...undo hamarren batean luzatu zuen nota, aski izan zena Ada bere tokitik ateratzeko eta hurrengo hiruzpalau notetan deszentratuta aritzeko, ez berak uste bezainbat, halere, zuzendariak ez baitzuen saioa eten?, berriro bere buruaren jabe egin arte; egun hartan, baina, Gemma ez ezik, Ada ere urduri zegoen, oso urduri, bezperan Teofilo Mariarengandik esker gaiztoko erantzuna jaso eta kontu hura burutik ezin kendu zuelako; Ada, izan ere, egunetan aritu zen nebarentzat. Frantzian bi urteko egonaldia egin ondoren, exera itzulia, jertse gris urdin bat egiten, bezperan haren urtebetetzea zela-eta; Adak bazekien Teofilo Mariak atsegin zuela kolore hura?
‎Aste honetan egunero ikusi dut alaba haren etxera bertaratzen. Herriko banketxean egiten du lan eta handik irten ondoren egin dio bisita, baina Carmen ez da irten, eta galdera burutik ezin kenduta nabil. Eta gaizki balego?
‎Espainiako enbaxadore Don Francisco de Alava bera ere, gizon hits eta zimela, inon halakorik bada? miraz zegoen Frantziako herrialdeen edertasunetik begia ezin kendurik.
‎1.514 ebazpenak autodeterminazio eskubidea ezin kenduzko eskubidea dela zehazten duela gogorarazi du Bujarik. NBEko kide gehienak, ildo horretan, ikuspegi hori partekatzen dutela uste du ordezkari sahararrak eta, hain argia?
‎kurioso ibiliz gero topatzen dugu sarritan, sarriegitan ere, gerraren unibertsal bihurtzea, falaziazkoa dena. Ez gerraren eta tradizio militarraren existentzia, hori ezin kendu daiteke historiatik, baizik eta tradizio horren unibertsaltasuna. Unibertsala balitz, orduan ez genuke modurik zerbait hobea teorizatzeko.
‎Ada, aitaren aginduz balizko karrera distiratsu bati uko egin ziona, taldeko bakarlari nagusia zen, baina bazuen aurkari bat –Gemma Lertxundi–, Ada gainetik egotea ezin eraman zuena; Gemmak ez zion Adari inoiz ezer esaten, ez beste korukideekin gaizki esaka ibiltzen ere, baina igarri egiten zitzaion bazuela Adaren aurka zerbait, Adaren presentzia hutsak, besterik gabe, ezin urduriago jarriko balu bezala: ...ren batean luzatu zuen nota, aski izan zena Ada bere tokitik ateratzeko eta hurrengo hiruzpalau notetan deszentratuta aritzeko –ez berak uste bezainbat, halere, zuzendariak ez baitzuen saioa eten–, berriro bere buruaren jabe egin arte; egun hartan, baina, Gemma ez ezik, Ada ere urduri zegoen, oso urduri, bezperan Teofilo Mariarengandik esker gaiztoko erantzuna jaso eta kontu hura burutik ezin kendu zuelako; Ada, izan ere, egunetan aritu zen nebarentzat –Frantzian bi urteko egonaldia egin ondoren, exera itzulia– jertse gris urdin bat egiten, bezperan haren urtebetetzea zela-eta; Adak bazekien Teofilo Mariak atsegin zuela kolore hura –hetchgrau deitzen zion anai arrebetan zaharrenak kolore hari, austrohungariar armadako soldaduen uniformearen ezaugarri––, eta, b... " Teofilo Mariari:
‎Callejaren ipuin atsegin eta eskutik ezin kenduzkoek ondorio garbia eragingo diete umeei eta bere irakurle amorratuei, hauek nekez ahaztuko baitute gizon on bezain jakintsuaren izena, hain txolarte atseginak pasarazi zizkien...
‎jende xehea zen, espontaneoa, esker onekoa... baita, zentzu batean, kutsatu gabekoa ere –gaitzak kutsatutako izakia da gizakia, definizioz–, nahiz eta giroari zeriòn kiratsak –boterekeria eta beldurra nahastuta dabiltzan lurretan nonahiko landarea da zaborrarena– guztiak kutsatzen zituen, batzuk gehiago eta beste batzuk gutxiago, hain zen jende hura manipulagarria eta erabilerraza; haiek izaten ziren, beraz, Domingoren arnasgune bakarrak, orduan bereganatzen baitzuen probetxuzko zerbait egiten ari zelako sentipena, zeren eta gero, teniente batek ematen zuèn elektrikzitate ikastarora joaten hasi zenean, ikasleen artean sarjentua topatu baitzuen, bere zoritxarrerako: esan nahi baita Domingok nekez jarrai zitzakeela eskola haiek behar bezala, sarjentuaren presentzia hutsak arreta desbideratzen baitzion, gizon hura itzal bat balitz bezala eta arantza bat Domingok bere baitatik ezin kendu zuena; goizetik, beraz, Domingok sarjentuaren erasoak eta oilarkeriak pairatu behar zituen, baina arratsaldeetakoa ez zen askoz hobea, sarjentuaren presentzia ur tanta bat bezalakoa baitzen, Domingoren buru gainera erori orduko berritzen zena, berriro erortzeko puntu berean, berriro eta berriro, burua zulatu arte, tortura etengabean.
‎bai mahaia argitzen zuèn kriseilua; bai afariaren xehetasunak –jan zituztèn hiru oilasko erreak, eta edan zituztèn garagardoak, hauek neurriz, ezohiko bilera hartan bizarduna baitzen gehien agintzen zuena, afaria eta afalondokoak berak ordaintzeko asmoa zuenez gero, eta apostoluak, anarkista egin zenean ere Kristo miresteari utzi ez zionak, bere iritzi partikularrak baitzituen puntu hari buruz: ...z mozkortu" –; eta bai afaltiarrek elkarri egindako aieruak eta iradokizunak ere, afalondoko tratu eta negozioen ingurukoak, zeinetaz Domingok ezer gutxi esan baitzezakeen, mundu hura ezagutzen ez zuen neurrian nekez jakin baitzezakeen mundu hura arautzen/ desarautzen zuèn hizkera, hara sartzeko aukera zabal ziezaiokeena; Domingok bazuen, baina, hura baino kezka larriagorik, afari osoan ezin kendu izan baitzuen burutik ideia bat, obsesio bat, obsesio guztiak bezala joan orduko etortzen zitzaiona, etorrera bakoitzean burura indartsuago itsasteko, argi eta garbi ikusten baitzuen, afalorduko entretenigarrien ondotik bakarrik geratuko zela emakume haietako batekin, eta orduan zer...; horregatik, afalduta gero bizardunak erabaki zuenean: " Oilaskoak jan ditugu, eta orain oilandak falta:
‎Gero, Reginaren txanda izan zen... baina Regina ez zegoen festetarako; aitzitik, oso kezkatua zegoen –pilotuaren azken esaldiak are gehiago kezkatu zuen, beharbada–, nahiz eta hari ez zion halakorik erakutsi, irri zabal batean disimulatu baitzuen bere kezka, zorionak ematearekin batera; Reginak, izan ere, gogoan behar zuen Hubert le Blonen istripua –izango ez zuen, bada, bera lekuko zuzena izan bazen! –, pilotu ezaguna beste mundura eraman zuena; Reginak, gainera, ikusi zuena ikusi zuen –Domingoren intentsitatea, baita Domingoren lasterketa ere, abioiaren atzetik, ukabila goratua–, eta ez zuen zalantza egiten zer zetorkion gainera; Reginak, beraz, ikusten zuena ikusten zuen eta oroitzen zuena oroitzen zuen: esan nahi baita ezin kendu zuela burutik Domingori jaiotegunean gertatua, noiz eta txori bat leihotik sartu eta hormaren kontra lehertu baitzen: gertaera hura ez al zen premonitorioa, bada?; egia zen, oro har, Reginak sabelarekin buruarekin baino gehiago pentsatzen zuela seme alabei zegozkièn kontuetan, baina, sabela alde batera uzten saiatzen zen bakoitzean ere, berdin pentsatzen zuela ohartzen zen, sabela eta burua bat eginda, Domingori jaiotegunean gertatuak Jainkoaren ohar nahastezina behar baitzuen, inondik ere...
‎Ada, baina, zeharo aztoratu zen –zurbildu ere, zurbildu zen, odola bat batean izoztu balitzaio bezala–, munstroaren irudia gogotik ezin kendurik baitzebilen eta halaxe ulertu baitzuen, ausaz, Domingok esana: " Munstroa bizi da!
‎Felixen jertsea jantzi zuen beste behin, joandakoaren presentzia bere erara gorpuzten saiatzeko esperantzaz. Heriotzaz pentsatzeari lotu zitzaion gero, senarraren gorpu itzaliaren zurruntasuna eta zurbiltasuna burutik ezin kenduta. Horretan ari zela, gogora etorri zitzaion duela egun batzuk Brunok Epikurori hartutako esaldi hura:
ezin kenduko diguten
‎Zakurra askatu zuten. Arrebak itxoiteko esan zien, berehala zetorrela eta etxerantz itzuli da, eskalapoinak lokatzari ezin kenduz doa, zaku batekin doa, oilotegira doa, eta ez ahal zuen sartzea egin pareta erori denean kaiolak porrokatuz, barrenoak azpia jandako harkaitza bezala hondoratu zen teilatua.
‎Ez zen jadanik Larraburuko morroia, aurrera Bordatxoko Migel esango zioten. " Lastima, ezin kenduko diat!" marmartuko zuen Mariaren aitak, ez zuela erretzen erantzun zionean. Ez zuen alaba alargun zahar ikusi nahi, urte berriko lehen esposarioa izan zen.
2010
‎plakoari ezin kendu.
‎Arantoki baserriko Roke, bele beltza. Veronika, Peru atzetik segitzen duen emakume maitemindua edota Peruk burutik ezin kendu duen emakumea. Pertsonaia bakoitzak bere istorioa du eta protagonistari lotzen zaio gasolindegiaren inguruan.
‎Siestatik jaiki eta loaren orratzak ezin kendurik ibiltzea eta jenio txarrez egotea, horiek loaldi luzeegiaren ondorio dira.
‎geldiarazi gintuen arte; gure ondotik pasatu zenean, eskutik helduta geunden une hartan Helena eta biok?, zorrotz begiratu zigun, sakristauak bere handinahia zuen, eta une hartan, beharbada, apaizaren parekoa zela iruditu zitzaion?, ikusi ez ezik, ikusiari buruzko epaia ere ematen ariko balitz bezala, kondenazko epaia, alegia?: barre egiten duzue, bai, baina ez al dakizue infernua dela bekatu mortal baten ordaina?; ez zigun onik egin, gizonak bere epaia eman ahala eskuak askatu eta erori egin baitzitzaizkigun, esku bakoitzak bere bakardaderako bidea hartzen zuela; berriro eseri ginen lizardian, bera enbor baten aurka eta ni beste baten aurka, biok aurrez aurre, bi esku banatuen irudia burutik ezin kendu nuela; ustez batzen gintuèn denboraren baitan bi denbora ote zeuden, bada, bata Helenarena eta bestea nirea, bakoitzak bere autonomia zuena, noiznahi har baitzezakeen bakoitzak bere bidea?; biok bat ginen, bai, baina bi ginen une hartan batez ere, gizonaren epaiak gure harremanak kolpetik zapuztu balitu bezala; batasunaren bitasun hura ote zen gure etorkizuneko desadostasun balizkoen sorbu...
‎baita egun hartan ere. Partida hartan, baina, nola burutik ezin kendu bainuen aitonak idatzitako gutuna, berehala egin nuen huts mugimendu batean, dorrea koadro bat aurrerago eraman nuen?, baita hutsaren ondoko hutsa ere, handik gutxira. –Xake mate?
‎Kontuan izan nituèn posibilitateen artean, etxera telefonoz deitzea erabaki nuen, ezin kendu bainuen burutik irudi bat: Ada, izan ere, etxekoen aurrean zorabia zitekeen, berria irratiz entzunez gero.
‎azaldu du Gasteizko kafetegi batean, dena gertatu eta lau urtera, aste hark ondoko guztia markatu zuela sinetsita dagoenak bakarrik hitz egin dezakeen konbentzimenduarekin. . Gauza bat nuen buruan, ezin kendu: prentsaurrekoa egin bezperan, Gilekin bildu ginen Knörr eta biok, eta argazki txiki batzuk ikusi ahal izan genituen berriro, irakurketa pare bat ziurtatzeko.
‎Orduan, nongoa izan zitekeen pentsatzen hasi nintzen eta ez dakit zergatik, Euskal Herrikoa izan zitekeela pentsatu nuen. Egun hartan, lotara joan nintzenean, ideia burutik ezin kenduta ibili nintzen eta amets garratz bat izan nuen. Biharamunean, jada, banekien zer istorio kontatu behar nuen.
‎EKren 117.1 artikuluan aintzatetsia, BJLOren 378 artikuluan errepikatua, EKren 117.2 artikuluan definitzen da: «Epaile eta magistratuak ezin kenduko dira kargutik, ez aldi baterako ahalgabetu, ez lekualdatu ez erretirarazi, ez bada legeak aurreikusiriko kausetakoren batengatik eta han jasotako bermeekin»41 Epaile eta magistratuen mugiezintasun hori absolutua, epaile karreran, kategoria zehatzean eta lanpostu jakinean mantentzeko eskubidea aintzatesten zaie, eta tenporala, edo aldi baterakoa da; izan ere, epaileak derrigorrez erretiratzeko adinean, 70 urterekin hain zuzen ere, bukatzen baita (BJLOren 386 art.). Denbora bitarte horretan mugiezintasunaren babesa oso garrantzitsua da, hari eraso egitea epaileen independentziari eraso egitea baita.
‎Azkentzea deuseza dela ulertuko da: ...atu duten langileen kasuan, edo horietako bat disfrutatzen ari denaren edo seme alabak zaintzeko edo betiko harrerarako edo adopzio aurretiko harrerarako eszedentzia eskatu dutenen kasuan (LPLren 122.2 art. eta LEren 53.4 art.) 291 Azkentze erabakia bidegabekoa edo deuseza deklaratuta, diziplinazko kaleratzean egiten den bezala kondenatuko da enpresaburua, eta aurreabisu aldiari dagozkion soldatei ezin kenduko zaizkie izapidetze aldikoak eta langileak berrartua izan behar duen kasuetan, jasoriko kalte ordaina itzuli egin du [LPLren. 123.2 eta 3 eta LEren 53.5 b) art.].
‎Gogoan nuen, bazkaltzera etxera etortzen zenean, ni ere han baldin banengoen, nola ikusten nuen sukaldeko harrian eskuak garbitzen: xaboi arruntak ezin kendu atzamar eta azazkaletan itsatsitako zikin industrial hura, makinetako olio beltza, eta Vim garbikari hautsekin garbitzen zituen eskuak, bazkaldu aurretik.
‎Kontuan izan nituèn posibilitateen artean, etxera telefonoz deitzea erabaki nuen, ezin kendu bainuen burutik irudi bat: Ada, izan ere, etxekoen aurrean zorabia zitekeen, berria irratiz entzunez gero.
‎Ea harrapatzen dugun..." esan zidan bat batean, tximeletaren atzetik abiatzen zela, barre algaren artean, eta ni haren atzetik, harik eta gizon baten ezusteko presentziak —ez dakit zergatik, baina, oroitzen dudan bakoitzean, beti hartzen diot sakristau itxura... jakin dakidan arren hori esatea eta ezer ez esatea elkarren parekoak direla— geldiarazi gintuen arte; gure ondotik pasatu zenean —eskutik helduta geunden une hartan Helena eta biok—, zorrotz begiratu zigun —sakristauak bere handinahia zuen, eta une hartan, beharbada, apaizaren parekoa zela iruditu zitzaion—, ikusi ez ezik, ikusiari buruzko epaia ere ematen ariko balitz bezala —kondenazko epaia, alegia—: barre egiten duzue, bai, baina ez al dakizue infernua dela bekatu mortal baten ordaina?; ez zigun onik egin, gizonak bere epaia eman ahala eskuak askatu eta erori egin baitzitzaizkigun, esku bakoitzak bere bakardaderako bidea hartzen zuela; berriro eseri ginen lizardian, bera enbor baten aurka eta ni beste baten aurka, biok aurrez aurre, bi esku banatuen irudia burutik ezin kendu nuela; ustez batzen gintuèn denboraren baitan bi denbora ote zeuden, bada, bata Helenarena eta bestea nirea, bakoitzak bere autonomia zuena, noiznahi har baitzezakeen bakoitzak bere bidea?; biok bat ginen, bai, baina bi ginen une hartan batez ere, gizonaren epaiak gure harremanak kolpetik zapuztu balitu bezala; batasunaren bitasun hura ote zen gure etorkizuneko desadostasun balizkoen sorbu...
‎Halakoetan —derradan, bide batez, bera munduratu ahala hil zitzaiola ama, eta horrek halako marka sakon bat utzi ziola lehengusuari ezinbestean, amaordeak sekula ezabatuko ez ziona—, xake partida bat jokatu eta honetaz eta hartaz hitz egiten genuen... baita egun hartan ere. Partida hartan, baina, nola burutik ezin kendu bainuen aitonak idatzitako gutuna, berehala egin nuen huts mugimendu batean —dorrea koadro bat aurrerago eraman nuen—, baita hutsaren ondoko hutsa ere, handik gutxira. ‘Xake mate’ esan zidan, halako batean, lehengusuak.
‎Aurrera jarraitu nuen, harridura burutik ezin kenduz. Etxeratu orduko, hor noa gure Ermanoren topabidera:
‎Agian ahulduta neukan espiritua egunak eta asteak koadernoko zerrenda burutik ezin kenduz egon ondoren, lilurapean egon ondoren kobazuloko errainu geldi eta zurbilekin; salbu lo geratzen nintzenean, salbu ehun polizia narrazio haietako baten tramak askatzen ninduenean. Bere eskua nire besoan sentitzearekin batera joan egin zitzaidan indarra belaunetatik.
‎Zergatik kontatu didazu, galdetu nion harridura gainetik ezin kenduta.
‎Hala ere, goseak eta hotzak egon arren, harri latzaren gainean atseden hartzeko jarrerarik topatu ezinda ere, nahiz eta arratoiak hara hona ibili ogi apurren bat non atzemango, hala eta guztiz, Ottok bazuen dohain bat inork ezin kenduko ziona, bazuen ahalmen bat nekez galaraziko ziotena: bere ahotsa eta erretolika; izan ere, zulo hartan sartu zutenetik ekin eta ekin jardun zuen eskribauak, nekatu eta etsi gabe; noiz aginduka:
2011
‎Eta etxerako bidean zihoazen, bada, eta Leonek ezin kendu izan zuen burutik eszena hura: Onofre bere emaztearen hilotzaren aitzinean, hari behin eta berriro erraten ziola barkatzeko eta barkatzeko, malkoen artean?
‎Etxeraino hurbildu da burutik ezin kenduz ezen oinazeen aldea baizik ez diola erakutsi bizitzak. Sinetsi nahian helduko direla sasoi hobeak.
‎ABEL. Batzuk bai. Eskailera ezin kenduko diagu, baina beheko gela egokitu eta koskak leundu bai behintzat, gurpildun aulkian mugitu ahal izateko.
‎Psikologoak gaineratu zuen teoria berriak ez zituela bertan behera uzten aurreko bileran iragarritakoak; aitzitik, indartu egiten zituen orduko hipotesiak: hiltzaileak burua galduta zeukan zeharo, baina, aldi berean, bizimodu normala izan zezakeen; beharbada, heziketa itogarria izan zuen, gehiegizko erlijiotasun giroan murgilduta, ama ikaragarri baten azpian; martirien heriotza bortitzek asaldatuko zuten gau eta egun; haien pairuak eta nekeak, haien suminak eta senperrak gogotik ezin kendurik ibiliko zen... Egunetik egunera desorekatuago, bortitzago, arriskutsuago...
‎Annak sekula ez zuen lotan ematen zazpi ordu baino gehiago. Goizeko sei eta erdietarako esna egoten zen beti, baita asteburuetan ere; egun hartan, ordea, manta gainetik ezin kendurik zebilen, azken emozioek neka neka eginda utzi baitzuten. Hala ere, begiak zorroztera behartu zuen bere burua, eta Franen mugimenduei jarraitu zien:
‎Idazlearen bizitza astuna: zama gainetik ezin kendu eta non hustu asmatzen gaitz.
‎Espainia hegoaldean eman genuen 2004ko Aste Santua, Conilen (Cádiz, Andaluzia). Oraindik burutik ezin kenduta neukan Eubatik Durangorako bidean ikusitako zikoina, eta hara non Conilgo Santa Catalina plaza zabalera begira dagoen dorre tankerako etxe altu baten teilatuan (teilatu teilabakoa zen hura, hango gehienak bezala, eta itsasoa ikusten zen bertatik) zikoina bat jo nuen begiz, denon bistan zegoen zikoina dotore bat, zutunik bere habia gainean, iluntzean. Dezentez beherago euren bidaia luzetik iritsiak ziren enarak zebiltzan, hara eta hona, asaldatu antzean.
2012
‎Kartzelako gaian dei bat jaso zuten bertsolariek, eta telefonoa eskegita irribarrea ezin kendu zebiltzan. Gai positiboa kartzelarako; sarri egoten diren gai sakon eta tristeak kontutan edukita, eskertu egiten dira horrelakoak.
‎Euskararen kasuan, ostera, bai. Kezka hori guraso askoren burutik ezin kendu izaten dugu. Gainera, maila jakin batera iritsiz gero, ez euskaraz, ez gaztelaniaz, ez ingelesez, umeek gehiago dakite gurasoek baino eta, beraz, nahita ere ezin lagundu.
‎Zerbaitek kristalaren kontra talka egin izan balu bezala. Pentsatu gabe leihorantz abiatu nintzen, azkenaldian hartu nuen gainbegiratzaile papera egoera hartan ere gainetik ezin kenduta. Oraindik ere eguzki izpiek nire begietan utzitako gehiegizko argiak dena zuri ikusarazten zidan.
‎Ailegatu dira aintzira ondora. Bazterrak ordoki diren arren, Migel lurra jotzekotan dago berriz, ur berdearen gainetik begiak ezin kendurik. Ez bat ez bi, lerrotik atera da.
‎Oroitza A.ren azalean egiaztatzeko antsia. Burutik ezin kendu, han utzi ditudanak. Harrezkero ikusi dudan guztiak osatzen duen argazki sinesgaitza, etengabe igarotzen diren kotxeen zarata, pasabide eta paisaia debekatuak eta arrisku mutuarazlea.
‎Arrapizten zitzauztan, ilunpean, haur hobendunaren beldur eta izialdurak! Galernan ikusi lano beltz opilkatuen borobilkadak ezin ken gogo aurretik. Gorputz guzia harriduran eta beldurrez lano haien artetik zela agertuko Jainko hasarretua.
2013
‎16) Ez izan gezurra dan errezelorikan: begitik ezin kendu negar malkorikan; ez daukat fiestaik eta dibersiyorikan, kasik gabian ez det egiten lorikan, iñundikan ez daukat konsuelorikan.
‎Otorduaren ondotik, ezin kendu jakiak ahotik
‎Nola ez zen, baina, triste eta urrunago ibiliko, tartean amets bat bazebilkion, burutik ezin kendu zuena?
‎Eta burutik ezin kendu Pankraxi. Eta burutik ezin kendu bere itaun zerrenda, ostera estutzen hasi zitzaiona, film bateko zinta bat balitz bezala, behin eta berriro ikusten zuena eta behin eta berriro ikusiko zuena, loak, halako batean, ostera hartzen ez bazuen:
‎Eta burutik ezin kendu Pankraxi. Eta burutik ezin kendu bere itaun zerrenda, ostera estutzen hasi zitzaiona, film bateko zinta bat balitz bezala, behin eta berriro ikusten zuena eta behin eta berriro ikusiko zuena, loak, halako batean, ostera hartzen ez bazuen: ez zuen, ordea, ez orduan, ez arratsalde osoan, ezta gau osoan ere hartu!
‎Bai makabroa, ordea, delako zortea. Esaldi hura burutik ezin kendurik, loa galdu nuen berriz ere, gauean. Bizirik imajinatu nahi zintudan, mendeari desafioa bota dionaren etsenplu, eta beraz, zahar, zimel, maskal, beharbada ezagueragabe, beharbada zentzumenak pitzatuta.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia