|
2003
|
|
|
zuk idatzi duzu nobela baina ni naiz hor dagoena. Senarrak ez zekien,
|
ezin
zezakeen jakin, zaila baita orrialde sorta hanka artean estutuz begiak bilduta dagoen emakume batek zer pentsatzen duen jakitea. Berak abereekin lan egiten zuen edo, hobeto esanda, abereen psikologia ikertzen zuen eta ez zuen giza sentimendu korapilatsu guztiak zertan ulertu.
|
|
|
Emakumeak utzitako testuak eskuetan nituela abiatu nintzen kalera, eta idazlea eskueran izateak eman zidan poza iragarpen ilunago batzuek itzaliko zidatela sentitu nuen. Ez nekien artean,
|
ezin
nezakeen jakin, ondoko orduetan ezbehar baten lekuko ez ezik urruneko eragile ere bihurtuko nintzenik, eta ez nekien artean, ezin nezakeen jakin, behar ez nuen emakume batekin maiteminduko nintzenik ere, baina halabeharra eta zoria elkartzen direnean, zorigaiztoa ateratzen da gehienetan irabazle.
|
|
|
Emakumeak utzitako testuak eskuetan nituela abiatu nintzen kalera, eta idazlea eskueran izateak eman zidan poza iragarpen ilunago batzuek itzaliko zidatela sentitu nuen. Ez nekien artean, ezin nezakeen jakin, ondoko orduetan ezbehar baten lekuko ez ezik urruneko eragile ere bihurtuko nintzenik, eta ez nekien artean,
|
ezin
nezakeen jakin, behar ez nuen emakume batekin maiteminduko nintzenik ere, baina halabeharra eta zoria elkartzen direnean, zorigaiztoa ateratzen da gehienetan irabazle.
|
|
2004
|
|
|
–Egia,
|
ezin
dezakezu jakin, baina bai, mediku zirujaua zara eta, dirudienez, oso ona. Hori nik ere frogatu dut, ezta?
|
|
|
Ordea erantzuna
|
ezin
genezakeen jakin, ezta munduko logika guztiarekin pentsatuta ere. Itxoin beharra zegoen.
|
|
2005
|
|
|
Baina orduan ez zenekien hori segur-segur hala zenetz.
|
Ezin
zenezakeen jakin horrelako gauzarik oraindik. Hilda daudenek ez baitute ezer jakiten ahal, Damian.
|
|
2007
|
|
|
Garai hartan (Bell-enean, adibidez) gizakiaren ahaleginak goresten ziren arren, orain
|
ezin
dezakegu jakin nork asmatu duen telefono mugikorra; XVII.
|
|
2009
|
|
|
–Iru-lau, ostro bako,/ otzak darabiltzan,/ sasi-aien mingarri/ daukaz adarretan?, bihurritzen du, elorriaren sustraiak legez, hiperbaton gongoratarrean esaldia. Udaberrian, baina, ikusi ez duenak,
|
ezin
dezake jakin, zer-nolako loratze eztanda zuria den malkorrean elorria lore-lorean. Udaberria eta eguzkia berak etorrarazi balitu bezala da:
|
|
|
Oso esanguratsuak dira zenbait egunkaritan azaltzen ziren emigranteen gutunak, zeinetan haien penak eta miseriak bizi-bizi irakur baitaitezke, argitzeke dago, halabaina, gutun horiek emigranteek idatzi ote zituzten edo egunkariek asmatuak edo manipulatuak izan ote ziren. Batez ere kontuan hartzen badugu emigratu zuten emigranteen gehiengoak ez zekiela idazten; dena den, gutun horiek egiazkoak izanda ere,
|
ezin
genezake jakin emigrazioaren kontrako gutunak bakarrik jaso ote zituzten, baina bai horrelakoak bakarrik publikatu zituztela. Non geratu dira aberastu ziren emigranteen gutunak?
|
|
2010
|
|
|
Honela,
|
ezin
dezake jakin
|
|
2011
|
|
|
–Oso zoritxarreko egin ninduen, zioen?. Zuek ez dakizue, zuek
|
ezin
dezakezue jakin... Gehiegi maite nuen.
|
|
2012
|
|
|
Heriotzak Gabrielen bizitza eta poemagintza moztu zituen ankerki.
|
Ezin
dezakegu jakin eztare susma zer espero zitekeen Gabrielengandik bide berri honetatik abiatu balitz (Juaristi 1983: 8).
|
|
|
lehen bi hildakoenganako elkartasunagatik zen egintza, gero egunari eguna lotzen zaio, eta azkenean inork ez daki ditxosozko huelga noiz bukatuko den. Bi egun bakarrik iraun zuen huelgak, ondo da, baina nik
|
ezin
nezakeen jakin, eta huelgara deitu zutenek ere ez.
|
|
|
Aste honetan bertan neroni ere erabat blokeatuta egon naiz, zer eginik ez nekiela," spam" edo nahi ez den zaborreria mordoa jaso ostean" birus" zital batek sistema osoa hondatu didanean.
|
Ezin
nezakeen jakin nik bidaltzen nituen mezuak ailegatzen ziren ala ez, eta, era berean, ezin nuenez mezurik jaso ez nekien ez nituen jasotzen ez zizkidatelako bidaltzen edota bidali bai baina ezin zutelako niregana heldu. Horrela, komunikazioaren aro ezin modernoagoa omen den honetan, inoiz baino isolatuago, inoiz baino deuseztatuago sentitzen gara askotan.
|
|
2013
|
|
|
esanez?; eta bukatzeko, inpunitatea babesten duen zirrikitura heltzen dira: «eskopetari batek aurreikusi gabe erabakia hartu zuen eta ez dakigu zein izan zen»; «jendetza zegoen eta
|
ezin
genezakeen jakin zer gerta zitekeen»; «gu politikariak gara, eta hori ez da gure ardura»; «ez geneukan horren inguruko informaziorik», ez genekien ezer.
|
|
|
–Izaera eztiko gizon maitagarri, xarmanta da.
|
Ezin
dezake jakin Darcy jauna benetan zer den.
|
|
|
—Etorkizuna beti denboraren itxura atzean ezkutatzen zaigu-esan du Segoa andreak epai ospeko zantzuarekin-. Horra nola
|
ezin
genezakeen jakin ezta Kokoherriko batzarre xumean gertatuko dena ere.
|
|
2015
|
|
|
Batek halako beldurrezko sentsazio definigaitza du. Bi aldiz definigaitz, konturatzen zarelako ez dutela hortzik, bentzututa daudela, ezin dizutela minik egin; eta bi aldiz beldurrezko, horrexegatik, ausiki egin
|
ezin
dezaketela badakizulako?.
|
|
|
8 Bi gauza hauek betetzen ditugulako ezaugarririk ziurrena, nire iritziz, lagun-hurkoaganako maitasunaren agindua ongi betetzea da; izan ere, Jainkoa maite dugun ala ez
|
ezin
dezakegu jakin, maite dugula ikusteko zantzu handiak izan arren; lagun-hurkoa maite dugun ala ez, ordea, bai jakin dezakegu. Eta egon ziur, lagun-hurkoaren maitasunean aurrerago, Jainkoarenean ere aurrerago zoaztela; bada, Haren Maiestateak guri digun maitasuna hain handia izanik, lagun-hurkoari guk diogunaren ordain-sari, mila eratan gehituko digu Berari dioguna.
|
|
|
Izan ere, haur bat nola hazten den eta nola hartzen duen bularra konturatzen ez denez, berak bularra hartu ez ezer egin gabe, askotan ahora botatzen diote esnea; hemen ere horrela da: arimak ez daki ezer bere buruaz ezta ez daki ezer egiten ere, ez daki nola eta nondik (eta
|
ezin
dezake jakin ere) etorri zitzaion hain ondasun handi hura. Badaki bizitzan ahogoza daitekeenik gozoena dela, munduko atsegin eta gustu guztiak bat eginda baino ere gozoagoa.
|
|
|
Goiti doktore laguna bezalaxe Tolosan jaioa zen Iñurrategi epaileak
|
ezin
zezakeen jakin arratsalde hartan Azpeitian Paulino Uzkudun zela aurreko hilabetean GU kluba suntsitzera falangistekin sartu zen haietako bat. Bazkari hartan izan zen, urte mordo bat geroago, Iñurrategi epailea Mexikoko erbestean bizi zela Tolosara bisitan etorri zenean, lagunak kontatu zizkionean Paulino Uzkudunen azañak, Tolosa konkistatzera nafarrak sartu zirenean eta boxeolariaren parte hartzea klubaren birrintzean.
|
|
2016
|
|
|
Horretarako oso baliagarriak izan dira jardunaldiak. Galtzagorrin hogei emakume gaude, baina guk
|
ezin
dezakegu jakin zeintzuk beharrizan dituzten errealitate erabat anitzak bizi dituzten andre guztiek. Euretako batek, esaterako, Emakumeen Etxean jantzitegi bat jartzeko eskatu zuen, lana bilatzeko elkarrizketetarako arropa egokiak gorde ahal izateko.
|
|
|
Nolanahi ere, webgune horietan bilaketa egiteko garaian, ez da inon ageri erregistro zenbakia. Beraz, ostatu bat alokatu nahi duen erabiltzaileak
|
ezin
dezake jakin legezkoa den edo ez.Balio erantsiaAirbnb-n urtebete bere etxea eskainiz darama bere izena eman nahi ez duen erabiltzaile batek. Webguneak gomendaturiko anfitrioietako bat da, eta Gipuzkoako kostaldeko herri txiki batean duen etxea alokairuan jartzeko arrazoia «ekonomikoa» dela azaldu du.
|
|
2017
|
|
|
Oin
|
ezin
neike jakin.
|
|
|
Akitania-Espainia elkarlanak joera irregularra aurkezten du 2008 urtetik aurrera, baina ditugun datuen argitan geldotzeko joera nahiko argia erakusten duela esan genezake. Salbuespen horren arrazoiak
|
ezin
ditzakegu jakin lan honetan erabili ditugun datuetatik abiatuta, beste ikerketa batzuen eskutan uzten dugu fenomeno hori argitzea. Euskal Herria-Akitania elkarlanak, aldiz, joera gorakor nabaria hartzen du 2012 urtetik aurrera.
|
|
2019
|
|
|
Telefonoari heltzen zion eskuak hegan egin zuen airean, poliki-poliki jaitsi zen, eta telefonoa pausatu eta gero, hantxe gelditu zen, telefonotik bereizi nahiko ez bailuen, edo ezin esan daitekeen hitzaren zain bailegoen. Hobe zukeen Raimundo Silvak beste hitzez kezkatu izan balitz, ahoskatu egin ziren hitzez, adibidez, edozein konturatuko litzateke Maria Sara doktoreak ez zuela sinetsi egun osoa poesia liburuaren gainean lanean pasatu zuelako aldarrikapen hura, ez eta nobela irakurtzen balizko bi ordu pasatu zituelako aitzakia sinesgarria gaineratu zuenean ere, baina emakumeak
|
ezin
zezakeen jakin inondik inora ere nola bete zuen egun hartako denbora, igartzen ibili zen, tira, emakumeen gauzak, denek uste dute sorginak eta pitonisak direla eta azkenean beren burua engainatzen dute, edozein gizontto arruntek bezainbeste, gehienetan onberatasun ironiko eta tolerantearekin hartzen dituzten gizontto arruntek bezainbeste. Baina Raimundo Silva goren graduan asaldatu zuena izan zen emakumeak esan zuela, larderiaz esan ere, baina tonua gehiegi azpimarratu gabe, Ez iezadazu huts egin, zalantzarik gabe ez zen ari bere gaitasun profesionalari buruz, nola ariko zen horretaz, baldin eta bizitza osoa lanean jardun eta gero, eta barkatu errepikatzea, baina bestela ahaztu egiten da, baldin eta bizitza osoa lanean jardun eta gero oker bakar bat baizik ez bazuen egin, eta hura atzemanda, aitortua eta, zorionez, barkatua.
|
|
|
Patrizio hizketan ari zen norbaitekin, edo zerbait egiten, ez dakit, eta orduan jabea, madrildarra, inguratu zitzaidan eta esan zidan: begira, mesede bat eskatu behar dizut, nik
|
ezin
nezakeen jakin zer nahi zuen, uste nuen zerbait larria izango zela, zerbait garrantzizkoa, eta esan zidan: nire emaztearen bila joan beharra dago, egingo al zenidake mesede hori?
|
|
2020
|
|
|
–Beno –eten zion aitak–, hori
|
ezin
dezakegu jakin. Guk inongo susmorik izan gabe alde egin duela kontuan izanda, auskalo.
|
|
2021
|
|
|
Ode to a nightingale olerkian (Oda urretxindor bati), esaterako, txoriaren kantak «sena motelduta» dio ni poetikoari, hasierako ahapaldian adierazten duenez. Hainbeste txunditu dute doinuek, ezen
|
ezin
baitezake jakin olerkian kontatu duena benetan gertatu zaion edo ez —Beiztegiren itzulpenean hau ere—: «Emen naukak zalantzan— Ernai ala lotan?».
|
|
|
8 Antzina zertarako sortu zen
|
ezin
dezakegu jakin
|
|
|
Zortzigarren adierazpenak, hizkuntzaren balioaren adierazpen-multzokoak, honako hau zioen hizkuntzaz: " Antzina zertarako sortu zen
|
ezin
dezakegu jakin". Azpimarratzekoa da, beraz, ezezkotasuna.
|
|
2023
|
|
|
Boqueriako merkatua ere ez zen lehengoa. Generoa susmagarria iruditu zitzaion; gaurgero, batek
|
ezin
zezakeen jakin zer ezkutatzen zen butifarra itxuraz errugabe baten atzean, edo zer isiltzen zuen legatz inozo baten begiratu malenkonikoak; ez ote ziren izango, bata zein bestea, animalien manipulazio anker edo ez legalen emaitza, edo are, manipulazio genetiko arriskutsu baten ondorioa. Nola jakin butifarra hura ekoizteko ez ote zen bihozgabeki torturatu berorren lehengaia izan zen zerria?
|
|
|
Bere haurtzaroko taberna hura izatea litekeena al zen? Carvalhok ez zekien eta
|
ezin
zezakeen jakin, baina galdutako aho-gozoaren bila saiatzea erabaki zuen.
|