|
2004
|
|
|
Hartan asko lagundu zidan D. k. Oso bizimodu ordenatua egiten genuen –taldekidea ez ezik, pisukidea ere izan bainuen D., azken bolada hartan– eta, emakumeren bat tartekatzen zitzaigunean, oso era diskretuan eramaten genuen eraman beharrekoa, inongo konpromisorik gabe... ni zutaz aprobetxatzen naiz, zu nitaz, gaur gaurkoak eta bihar biharkoak, eta beste lore batera, maribandera! Baina hartan ere ez genuen kaloria gehiegirik erretzen, D. oso lotsatia zelako, eta nik eskarmentu galanta nuelako, nahiz eta gero eta ausartago nenbilen, aitor
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Gutxi izaten ziren, baina zarata eta zalaparta handia ateratzen zuten noiznahi, gainerakoen kontsentimenduarekin, esan
|
dezadan
hori ere.
|
|
2005
|
|
|
Orain, berriz, okerreko bidetik joz, iraunkortzat har daiteke ekonomia, munduan nagusi den eredu neoliberala iraunkortasun horren zentzuaren erabat aurkakoa bada ere. Gizarte mailakoarekin ere gauza bera gertatzen da, iraunkortzat jo
|
dezakegu
hori ere, nahiz eta munduko demokraziak bakar bakarrik formalak izan eta gehiengoek aukerarik izan ez bere etorkizuna modu eraginkorrean erabakitzeko; izan ere, ez dute modurik bere merkataritza, bere lurren, uren, basoen eta abarren erabilera definitzeko, zeren eta mundu mailako sistema sozio-ekonomikoak baldintzatzen baititu bere politika nazionalak, biztanleriaren bi herenen oinarrizko beharra... Politika horiek, dena den, iraunkorrak izango dira, faktore ekologikoak politika ekonomiko eta sozialak zehazten eta mugatzen dituen egunean.
|
|
2006
|
|
|
Alde batetik, kamelia lorea delikatua da oso, ez hotza eta ez eguzkiaren galda jasan ezin dituena, eta horregatik da hain zaila kamelia landarea lore ederrez su gorritan kiskali beharrean ikustea, edozein izotzek alferrik galtzen baititu oraindik erabat zabaldu gabeko kukuluak. Beste aldetik, lore horrek ez du usainik, eta esan
|
genezake
hori ere nolabaiteko akatsa dela.
|
|
|
Ez dakit, ezta ere, irratia egunero entzuten ote genuen, urte osoan zehar, edo hilabete batzuetako ohitura izan zen. Begira
|
nezake
hori ere. Folletin haiek noiz ematen zituzten eta zenbat denboraz.
|
|
2007
|
|
|
Ekonomia, Gizarte eta Kultura Eskubideen Nazioarteko Itunak, Nazio Batuen Batzar Nagusiak New Yorken 1966ko abenduaren 16an onetsi eta Espainiak 1977an berretsi zuenak, 16 artikuluan eta hurrengoetan soil soilik ezarri du alderdi diren estatuek txostenak aurkeztuko dizkiotela Nazio Batuen Idazkari Nagusiari eskubide horien errespetua bermatzeko hartutako neurriei eta egindako aurrerapenei buruz, eta horrek kopiak igorriko dizkiela Nazio Batuen Ekonomia eta Gizarte Kontseiluari eta, halakorik dagoenean, organismo berezituei. Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak, aldi berean, bertako Giza Eskubideen Batzordera igorri
|
ditzake
horrek ere azter ditzan, izaera orokorreko gomendioak egin ditzan, etab. Alderdi diren estatuek eta organismo berezituek oharrak egin ditzakete batzordeak egindako gomendio orokorren inguruan. Amaitzeko, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak Nazio Batzuen Batzar Nagusiari txostenak aurkeztu ahal izango dizkio gomendio orokorrekin eta alderdi diren estatuetatik eta organismo berezituetatik jasotako informazioaren laburpen batekin, Itunera bildutako eskubideen errespetu orokorra lortzeko hartutako neurriei eta egindako aurrerapenei buruz.
|
|
2008
|
|
|
Egingarri izan
|
dezake
horrek ere, Hiztegi Batuko hirugarren itzulirako ametsetan, aurreko materiala gaurkotu, bilduta ez dagoena batu eta sistematizatzeko. Horretarako, testugintza juridiko administratiboaren lekukotasunak izango ditugu, Ipar zein Hego Euskal Herrikoak.
|
|
2009
|
|
|
(?) Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko. Baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neuretzat bakarrik banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran. Edo ustez senetik zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak.
|
|
|
(...) Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko. Baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neuretzat bakarrik banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran. Edo ustez senetik zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak.
|
|
2010
|
|
|
hura apaltzea eta makurtzea lortu nuen, ustez, neure nortasunaren bigarren planora kondenatuta, baina ai, nola egiten didan oraindik ere jauzi, behin edo behin, lehen planora! , zorionez, bestalde, derradan eta azpimarra
|
dezadan
hori ere, haur bat gose den bitartean (egunotan irakurri dut Eduardo Galeanoren Las venas abiertas de América Latina, zuri ere biziki gomendatzen dizudana, hain ongi erakusten du liburu horrek ere goseak eta goseondoak ez direla kasualak, kausalak baizik?), norbaitek egin baitu garrasi neurrigabeko injustiziaren aurka, Herri handiek txikiak irensten dituztenean berdin, eta hizkuntzekin ere beste...
|
|
|
Odolkiak ordainetan, ikusten duzu, Damaso?!, nahiz eta Lorenzok bere bigarren parte hartan arrazoi osoa zuen, aitor
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko; baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neure begiez bakarrik neureganatu nahi banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran; edo senetik ustez zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak; kastitateaz ari ze... zioen?, eta nik sinetsi?
|
|
|
Baina Gerhardi ikaragarri zor diot, halaxe da, aitor
|
dezadan
hori ere. Politikaz ez ezik, arteaz ere mintzatzen baitzitzaidan, eta, gerra bukatuta gero, erakusketa bat baino gehiago ikusi baikenuen elkarrekin, bizpahiru Munichen.
|
|
|
Nik espainiera, frantsesa eta alemana dakizkit, lehen mailako hiru hizkuntza, nik dudan kulturaren gorputzaren osagai?, eta ez dizut esango euskara jakiteak ez liokeela emango halako gatz puntu bat nire bizitzari, hori baino ez!, esan
|
dezadan
hori ere argi eta garbi?, baina orain ez nahastu gatz puntu hori kulturaren jakiaren benetako gorputzarekin, arkumea lehengai duen plater batean funtsezkoa ez baita gatza, baizik eta arkumea bera.
|
|
|
hura apaltzea eta makurtzea lortu nuen, ustez, neure nortasunaren bigarren planora kondenatuta, baina ai, nola egiten didan oraindik ere jauzi, behin edo behin, lehen planora! —zorionez, bestalde, derradan eta azpimarra
|
dezadan
hori ere, haur bat gose den bitartean (egunotan irakurri dut Eduardo Galeanoren Las venas abiertas de América Latina, zuri ere biziki gomendatzen dizudana, hain ongi erakusten du liburu horrek ere goseak eta goseondoak ez direla kasualak, kausalak baizik...), norbaitek egin baitu garrasi neurrigabeko injustiziaren aurka, Herri handiek txikiak irensten dituztenean berdin, eta hizkuntzekin ere bes...
|
|
|
Odolkiak ordainetan, ikusten duzu, Damaso...!, nahiz eta Lorenzok bere bigarren parte hartan arrazoi osoa zuen, aitor
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko; baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neure begiez bakarrik neureganatu nahi banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran; edo senetik ustez zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak; kastitateaz ari ze... zerrien askara, alegia!" jarraitu zuen apaizak, gutxi gorabehera...
|
|
|
Baina Gerhardi ikaragarri zor diot, halaxe da, aitor
|
dezadan
hori ere. Politikaz ez ezik, arteaz ere mintzatzen baitzitzaidan, eta, gerra bukatuta gero, erakusketa bat baino gehiago ikusi baikenuen elkarrekin, bizpahiru Munichen.
|
|
|
Nik espainiera, frantsesa eta alemana dakizkit —lehen mailako hiru hizkuntza, nik dudan kulturaren gorputzaren osagai—, eta ez dizut esango euskara jakiteak ez liokeela emango halako gatz puntu bat nire bizitzari —hori baino ez!, esan
|
dezadan
hori ere argi eta garbi—, baina orain ez nahastu gatz puntu hori kulturaren jakiaren benetako gorputzarekin... arkumea lehengai duen plater batean funtsezkoa ez baita gatza, baizik eta arkumea bera. Espainierak, frantsesak eta alemanak, gainera, gatzetik ere ez dute gutxi...
|
|
2011
|
|
|
Lege aldaketak salbuespenezko neurriak ezereztu lituzke. Legea borrokarako erabili den bezala, zuzenbide penal sinboliko gisa, erabil
|
dezagun
hori ere bake tresna gisa. Badakit amets egiten egon banagoela, baina hori ez dago debekaturik, ezta?
|
|
2012
|
|
|
Askotan, gramatikara jotzen dugu zein hitz ordena erabili jakin nahian. Baina gramatikak, berez, oso arau gutxi eman
|
diezazkiguke
horretan ere. Aurreratu dugunez, estrategia egokiek lagunduko digute, gure ustez, hitz ordenaren arazoa konpontzen.
|
|
2013
|
|
|
Aitortzen dut dinamika horretan nik ere neure kontraesanak ditudala, gauza bat da teoria, beste bat praktika?, baina, Utopiaren aldeko borroka honetan, edo Hobbesen aurkakoan: otsoak hobbestegietan hobe?, gogaideagoak sentitzen ditut Gandhi eta Martin Luther King, Che Guevara eta borroka armatuaren aldeko gerrillariak baino, nork bere sentiberatasuna baitu, eta nork bere bidea; eta nork bere inguruabarrak, esan
|
dezadan
hori ere: miseriak jotako herri batean jaio izan banintz, izan ere, ez al litzateke nire sentiberatasuna diferentea izango, baita nire balizko bidea ere, ondorioz??
|
|
|
–gero, ordea, esanaz damututa, honela jarraitu zuen, bi alabei begira?: Nahiz eta mutil hori bereganatuko duen neskak ezkontza ona egingo duen, aitor
|
dezadan
hori ere?
|
|
|
Aitortzen dut dinamika horretan nik ere neure kontraesanak ditudala –gauza bat da teoria, beste bat praktika–, baina, Utopiaren aldeko borroka honetan –edo Hobbesen aurkakoan: otsoak hobbestegietan hobe–, gogaideagoak sentitzen ditut Gandhi eta Martin Luther King, Che Guevara eta borroka armatuaren aldeko gerrillariak baino, nork bere sentiberatasuna baitu, eta nork bere bidea; eta nork bere inguruabarrak, esan
|
dezadan
hori ere: miseriak jotako herri batean jaio izan banintz, izan ere, ez al litzateke nire sentiberatasuna diferentea izango, baita nire balizko bidea ere, ondorioz...?
|
|
|
–gero, ordea, esanaz damututa, honela jarraitu zuen, bi alabei begira–: Nahiz eta mutil hori bereganatuko duen neskak ezkontza ona egingo duen, aitor
|
dezadan
hori ere...
|
|
2014
|
|
|
Peter Plan, beraz, ez zen diktadore batek diktaduraren zerbitzuan jarritako agintaria, nahiz eta alderdi berriko kide frankoren arbaso franko, bere garaian plazentki bizi izandakoak, joera horretakoak izan ziren, erran
|
dezagun
hori ere?, uruniar pamplonicek berek demokratikoki hautatutako gizona baizik.
|
|
|
Mamasutra? esan
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Pipermanen arrakasta erabatekoa izan zen. Zeren, hasieran jende anitz atxilotu bazuen ere, farmazietako salmentak izugarri igoaraziz, erran
|
dezagun
hori ere, bide batez?, handik urte erdira, esperientzia pilotua bukatu eta robot berriak ekartzearekin batera, ia inor ez.
|
|
|
Berdintasunaren izenean, ezin uka batzuk behintzat berdindu zituenik, lurpean bada ere? Beste batzuk, berriz, erbesteratu egin zituen, frantses iraultzako gobernuak gure Iparraldeko Sarako herritarrak deserriratu zituen bezala, esan
|
dezadan
hori ere bide batez. Stalinek, baina, bere jokabide harekin ez zituen etsai guztiak akabatu, beste batzuk irabazi bai?
|
|
|
Hauta itzazu zure burua hobekien deskribatzen duten bost adjektibo, pertsonen izaera eta jarrerak azaltzeko adjektiboen zerrenda erabiliz. Zerrendan azaltzen ez diren adjektiboren batekin hobeto identifikatzen bazara, idatz
|
ezazu
hori ere.
|
|
2015
|
|
|
Baina, paradoxaz, gure asmoen gelditzea eta, epe laburrera, bazterketa ekarriko zuen ustekabeko fenomeno hark. Argi ikus
|
nezakeen
hori ere. Zertarako behar ziren museo nazionalak edo arte erakusketak epaiketa militarrak zeudenean.
|
|
|
Erantzuna gobernuen esku dago. Halere herritarrek zerbait erran
|
dezakegu
horretan ere. Eta lehenik guhauren historiaz oroit gaitezen.
|
|
2016
|
|
|
Baina noiz joan behar da fisioterapeuta batengana? Herritar gehienek ez dakite noiz komeni den fisioterapeuta batengana joatea, ezta osasun profesional horrek egin
|
dezakeen
hori ere. Izan ere, mina jasaten denean, edozein motatakoa izanik ere, lehen aldia bada, zaila da norengana jo.
|
|
|
Konta
|
ezazu
hori ere, faborez.
|
|
2017
|
|
|
Nik esaten dut Estatuko Unibertsitatera bidali nindukezue; beharbada nire erlojua sudurrerako spray batez geldiarazten ikasiko nuke eta orduan Benjy Marinara bidali ahal izango zenukete esaten dut edo zalditeriara bai behintzat, zaldi zikiratuak ere ametitzen baitituzte zalditerian. Gero, Quentin etxera bidali zuenean hari ere jaten eman
|
niezaion
hori ere ondo egongo da esaten dut nik, Iparraldera joan gabe lan bila honaxe bidaltzen didate lana eta orduan Ama negarrez hasi zen eta nik esaten dut ez da umea hemen edukitzearen kontra ezer daukadalako; horrek batere pozik emango badizu lana utzi eta neuk haziko dut eta zure eta Dilseyren esku utziko dut eltzea betetzeko lana, edo Benjyren esku. Bestela aloka ezazue ikuskizun baterako; egon behar du nonbait hori ikusteagatik hamar zentabo ordainduko lukeen jenderik, orduan berak negar gehiago egin zuen eta nire ume dohakabe gaixoa esaten zuen behin eta berriz eta nik esaten dut bai laguntza ederra emango dizu hazi behar duen guztia hazten denean dagoeneko ni halako bat eta erdi besterik ez da-eta eta berak esaten du laster hilko dela bera eta orduan hobeto konponduko garela denok eta orduan nik ondo da esaten dut, ondo da, nahi duzun bezala.
|
|
2019
|
|
|
rock eremuko musika egiten dute, euskaraz, eta abestietako letretan aldarrikapen politikoak egin izan dituzte. Zerikusia izan
|
dezake
horretan ere taldea testuinguru ez euskaldunekoa izateak, azken batean, halako eremuetan euskararen aldeko aldarrikapenek indar handiagoa hartzen baitute. edozein modutan, oro har, musikariek hizkuntza hautuarekiko duten kontzientzia aldatu dela agerian geratu da. dena den, oraindik ere euskaraz kantatzeko erabakia hartzen dute talde askok, baina konpromiso horren beherakadak hurrengo belaunaldik... Badakite euskararen aldeko ekintza bat bezala egin zutela hizkuntza horretan abesteko erabakia, eta onartzen dute egindako lan hori. euren ekarpenak eurei bidea zabaldu baitie, eta euskaraz" natural" kantatzeko aukera eskaini die. era berean, jakitun ere badira ondorengo belaunaldien aurrean erreferentzialtasuna eduki dezaketela eta euskaraz kantatzen jarraitzeko katean katebegi bat gehiago direla. horretaz jakitun izan arren, hori ere ez da euskaraz kantatzera bideratzen dituen aldagai. euskarak euskal entzuleen belarrietara iristeko bidea zabaltzen diela ere onartu dute hiru abeslariek.
|
|
|
–Eta, hala ere, urteak eta mendeak ez dira alferrik joaten, eta nola, modernitatearen izenean, guztia eguneratu beharra dagoen eta berregokitu, horixe ere egin genuke? geure himnoarekin ere egin dugun bezala, esan
|
dezadan
hori ere, bide batez: izan ere, gure himnoak baditu, dagoeneko, bi bertsio:
|
|
|
Bazkaldarrek trago dexente eginak zituzten ordurako, eta are gehiago edan zuten, zerbitzariek kafeak, kopak eta puruak aterata gero; eta, nola edanaren edanaz gizakiok lotsa guztia galtzen dugun, bai gure alde ezkutuei eta bai geure obsesioei ere bide guztiak irekitzen dizkiegula, hala, Usagoiti jauna, bestela ere lotsagabe samarra zena: aitor
|
dezadan
hori ere, burutik baztertu ezin zuèn ideiaz mintzatzen hasi zitzaion Maurixiori ostera:
|
|
|
Telmo, izan ere, leku haietan mezuak idazten espezialista zen? bere burua idazletzat ez zuen arren, esan
|
dezadan
hori ere. Baina hori ere gerta zitekeen.
|
|
|
Badago modu bat bilatzen zenuena lor dezazun. Sartu baino indartsuago, ahalmentsuago irten nahi zenuen, eta eskura
|
dezakezu
hori ere oraindik.
|
|
2021
|
|
|
Andrea garrasika hasi zen hankei eraginez. " Hil
|
ezazu
hori ere" entzun nuen ahots erlatsa.
|
|
2022
|
|
|
esan
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Ez al dira ba hizkuntza bera? Utz
|
dezagun
hori ere airean. Datu bat da Oumaimak kabiliarren jardunean gehiena ulertzen duela adieraztea.
|
|
2023
|
|
|
Madrilen, Pedro Sanchezen inbestidurarako negoziazioak irekita daude. EAJk jar
|
dezake
hori ere mahai gainean negoziazioetan.
|
|
|
Artemisa larrubizirik ikusi ote zuen edo, bera hura baino ehiztari hobea zela esan ote zuen edo, kontua da Artemisak orein bihurtu zuela Akteon, eta berekin ehizara zeramatzan zakurrek ehizatu eta jan zutela. Utz
|
dezagun
hori ere bere horretan.
|