|
2004
|
|
|
Hartan asko lagundu zidan D. k. Oso bizimodu ordenatua egiten genuen –taldekidea ez ezik, pisukidea ere izan bainuen D., azken bolada hartan– eta, emakumeren bat tartekatzen zitzaigunean, oso era diskretuan eramaten genuen eraman beharrekoa, inongo konpromisorik gabe... ni zutaz aprobetxatzen naiz, zu nitaz, gaur gaurkoak eta bihar biharkoak, eta beste lore batera, maribandera! Baina hartan ere ez genuen kaloria gehiegirik erretzen, D. oso lotsatia zelako, eta nik eskarmentu galanta nuelako, nahiz eta gero eta ausartago nenbilen, aitor
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Gutxi izaten ziren, baina zarata eta zalaparta handia ateratzen zuten noiznahi, gainerakoen kontsentimenduarekin, esan
|
dezadan
hori ere.
|
|
2009
|
|
|
(?) Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko. Baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neuretzat bakarrik banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran. Edo ustez senetik zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak.
|
|
|
(...) Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko. Baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neuretzat bakarrik banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran. Edo ustez senetik zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak.
|
|
2010
|
|
|
hura apaltzea eta makurtzea lortu nuen, ustez, neure nortasunaren bigarren planora kondenatuta, baina ai, nola egiten didan oraindik ere jauzi, behin edo behin, lehen planora! , zorionez, bestalde, derradan eta azpimarra
|
dezadan
hori ere, haur bat gose den bitartean (egunotan irakurri dut Eduardo Galeanoren Las venas abiertas de América Latina, zuri ere biziki gomendatzen dizudana, hain ongi erakusten du liburu horrek ere goseak eta goseondoak ez direla kasualak, kausalak baizik?), norbaitek egin baitu garrasi neurrigabeko injustiziaren aurka, Herri handiek txikiak irensten dituztenean berdin, eta hizkuntzekin ere beste...
|
|
|
Odolkiak ordainetan, ikusten duzu, Damaso?!, nahiz eta Lorenzok bere bigarren parte hartan arrazoi osoa zuen, aitor
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko; baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neure begiez bakarrik neureganatu nahi banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran; edo senetik ustez zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak; kastitateaz ari ze... zioen?, eta nik sinetsi?
|
|
|
Baina Gerhardi ikaragarri zor diot, halaxe da, aitor
|
dezadan
hori ere. Politikaz ez ezik, arteaz ere mintzatzen baitzitzaidan, eta, gerra bukatuta gero, erakusketa bat baino gehiago ikusi baikenuen elkarrekin, bizpahiru Munichen.
|
|
|
Nik espainiera, frantsesa eta alemana dakizkit, lehen mailako hiru hizkuntza, nik dudan kulturaren gorputzaren osagai?, eta ez dizut esango euskara jakiteak ez liokeela emango halako gatz puntu bat nire bizitzari, hori baino ez!, esan
|
dezadan
hori ere argi eta garbi?, baina orain ez nahastu gatz puntu hori kulturaren jakiaren benetako gorputzarekin, arkumea lehengai duen plater batean funtsezkoa ez baita gatza, baizik eta arkumea bera.
|
|
|
hura apaltzea eta makurtzea lortu nuen, ustez, neure nortasunaren bigarren planora kondenatuta, baina ai, nola egiten didan oraindik ere jauzi, behin edo behin, lehen planora! —zorionez, bestalde, derradan eta azpimarra
|
dezadan
hori ere, haur bat gose den bitartean (egunotan irakurri dut Eduardo Galeanoren Las venas abiertas de América Latina, zuri ere biziki gomendatzen dizudana, hain ongi erakusten du liburu horrek ere goseak eta goseondoak ez direla kasualak, kausalak baizik...), norbaitek egin baitu garrasi neurrigabeko injustiziaren aurka, Herri handiek txikiak irensten dituztenean berdin, eta hizkuntzekin ere bes...
|
|
|
Odolkiak ordainetan, ikusten duzu, Damaso...!, nahiz eta Lorenzok bere bigarren parte hartan arrazoi osoa zuen, aitor
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Rakel osatu bitartean egon zen Helena gurean, bi hilabetetan, eta ni zelatan egoten nintzen, Helena noiz ikusiko; baina, atzetik nenbilkion arren, ez nenbilkion atzetik, modu nabarmenean ez behintzat, esan
|
dezadan
hori ere, nigan sortu zèn amodioaren mundu ezezagun hura, Helenaren edertasuna abiapuntu zuena, neure begiez bakarrik neureganatu nahi banu bezala, senetik zetorkidàn jarreran; edo senetik ustez zetorkidana hitzak baldintzatua ote zetorkidan?, zeren gogoan bainituen sendategiko kapilauari sermoi batean maitasunari buruz entzundakoak, buru buruan sartuta geratu zitzaizkidanak; kastitateaz ari ze... zerrien askara, alegia!" jarraitu zuen apaizak, gutxi gorabehera...
|
|
|
Baina Gerhardi ikaragarri zor diot, halaxe da, aitor
|
dezadan
hori ere. Politikaz ez ezik, arteaz ere mintzatzen baitzitzaidan, eta, gerra bukatuta gero, erakusketa bat baino gehiago ikusi baikenuen elkarrekin, bizpahiru Munichen.
|
|
|
Nik espainiera, frantsesa eta alemana dakizkit —lehen mailako hiru hizkuntza, nik dudan kulturaren gorputzaren osagai—, eta ez dizut esango euskara jakiteak ez liokeela emango halako gatz puntu bat nire bizitzari —hori baino ez!, esan
|
dezadan
hori ere argi eta garbi—, baina orain ez nahastu gatz puntu hori kulturaren jakiaren benetako gorputzarekin... arkumea lehengai duen plater batean funtsezkoa ez baita gatza, baizik eta arkumea bera. Espainierak, frantsesak eta alemanak, gainera, gatzetik ere ez dute gutxi...
|
|
2013
|
|
|
Aitortzen dut dinamika horretan nik ere neure kontraesanak ditudala, gauza bat da teoria, beste bat praktika?, baina, Utopiaren aldeko borroka honetan, edo Hobbesen aurkakoan: otsoak hobbestegietan hobe?, gogaideagoak sentitzen ditut Gandhi eta Martin Luther King, Che Guevara eta borroka armatuaren aldeko gerrillariak baino, nork bere sentiberatasuna baitu, eta nork bere bidea; eta nork bere inguruabarrak, esan
|
dezadan
hori ere: miseriak jotako herri batean jaio izan banintz, izan ere, ez al litzateke nire sentiberatasuna diferentea izango, baita nire balizko bidea ere, ondorioz??
|
|
|
–gero, ordea, esanaz damututa, honela jarraitu zuen, bi alabei begira?: Nahiz eta mutil hori bereganatuko duen neskak ezkontza ona egingo duen, aitor
|
dezadan
hori ere?
|
|
|
Aitortzen dut dinamika horretan nik ere neure kontraesanak ditudala –gauza bat da teoria, beste bat praktika–, baina, Utopiaren aldeko borroka honetan –edo Hobbesen aurkakoan: otsoak hobbestegietan hobe–, gogaideagoak sentitzen ditut Gandhi eta Martin Luther King, Che Guevara eta borroka armatuaren aldeko gerrillariak baino, nork bere sentiberatasuna baitu, eta nork bere bidea; eta nork bere inguruabarrak, esan
|
dezadan
hori ere: miseriak jotako herri batean jaio izan banintz, izan ere, ez al litzateke nire sentiberatasuna diferentea izango, baita nire balizko bidea ere, ondorioz...?
|
|
|
–gero, ordea, esanaz damututa, honela jarraitu zuen, bi alabei begira–: Nahiz eta mutil hori bereganatuko duen neskak ezkontza ona egingo duen, aitor
|
dezadan
hori ere...
|
|
2014
|
|
|
Mamasutra? esan
|
dezadan
hori ere.
|
|
|
Berdintasunaren izenean, ezin uka batzuk behintzat berdindu zituenik, lurpean bada ere? Beste batzuk, berriz, erbesteratu egin zituen, frantses iraultzako gobernuak gure Iparraldeko Sarako herritarrak deserriratu zituen bezala, esan
|
dezadan
hori ere bide batez. Stalinek, baina, bere jokabide harekin ez zituen etsai guztiak akabatu, beste batzuk irabazi bai?
|
|
2019
|
|
|
–Eta, hala ere, urteak eta mendeak ez dira alferrik joaten, eta nola, modernitatearen izenean, guztia eguneratu beharra dagoen eta berregokitu, horixe ere egin genuke? geure himnoarekin ere egin dugun bezala, esan
|
dezadan
hori ere, bide batez: izan ere, gure himnoak baditu, dagoeneko, bi bertsio:
|
|
|
Bazkaldarrek trago dexente eginak zituzten ordurako, eta are gehiago edan zuten, zerbitzariek kafeak, kopak eta puruak aterata gero; eta, nola edanaren edanaz gizakiok lotsa guztia galtzen dugun, bai gure alde ezkutuei eta bai geure obsesioei ere bide guztiak irekitzen dizkiegula, hala, Usagoiti jauna, bestela ere lotsagabe samarra zena: aitor
|
dezadan
hori ere, burutik baztertu ezin zuèn ideiaz mintzatzen hasi zitzaion Maurixiori ostera:
|
|
|
Telmo, izan ere, leku haietan mezuak idazten espezialista zen? bere burua idazletzat ez zuen arren, esan
|
dezadan
hori ere. Baina hori ere gerta zitekeen.
|
|
2022
|
|
|
esan
|
dezadan
hori ere.
|