|
2010
|
|
|
Jatorrizko hizkuntza izanik, bere lurraldean bizirik irauteko aukerak auzitan dituen hizkuntza da gure euskara. nahiz eta errekonozimendu ofiziala eta babes politikoa ezagutzen duen —eaeko lurraldean—
|
ez
du ziurtaturik bere jarraipena; eskoletan hizkuntza hau ikasteko aukera ugariak eskaini dira azken urteetan, hala ere, gaur egun gazte diren guztiek ez dute bere egin hizkuntza hau. eguneroko gizarte bizitzan, euskarak, espainiako hizkuntza nazionalaren nagusitasuna du aurrez aurre, eta nazioarteko beste hizkuntza indartsuekin batera bizi beharra dauka teknologia berrien aro globalizatu berrian. ... Jarrera hau, guztiok mantendu ezkero, izaera ezberdinak errespetatzen dira eta ez da inor ukatzen. hizkuntza ezberdinen elkarbizitzak, batzuei eta besteei konpromesu, ardura edo betebehar batzuek sortzen dizkigu. euskal hiztun batek ere badu konpromesua erdararekiko, konpromesu berdina eskatzen zaio erdal hiztun bati euskararekiko ere. nere eskubideak bestearentzat betebeharra sortzen du eta alderantziz. batak bestearen hizkuntza ezagutu beharra sortzen digu honek, kasu horretan lortuko baita, bakoitzak bere borondatez erabakitako izan nahia errespetatzea. elebitasunaren ordez, elebakartasunaren aukera egiten duena da bere hizkuntza berdina hitz egiten duten hiztunez osatutako barrutia edo ingurunea sortu edo mantendu nahi duena. baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. eta azkenik, gaur egungo gizarte modernoan bizi nahi dugu euskaraz; ez dugu nahi antzinatasunean edo bizimodu tradizionalean egin gure bizitza. gure hizkuntzak gaurko gizarte modernoan bizi nahi badu, beste hizkuntzekin batera egingo du, beraien artean integratuz. horretarako garrantzitsua ikusten dugu, gure hizkuntza, euskara, informazio eta komunikazioetarako teknologia berrien eremuan ere hedatzea. baita ere, gure herrian presentzia duten bi hizkuntzez gain nazioarteko beste hizkuntza bat edo beste ere, ezagutu beharra dugu. elebitasuna ez ezik, eleaniztasuna lortu nahi dugu beraz, munduko kultura ezberdinekiko elkarrizketa eta elkar ulermenean lagungarri izanez.
|
|
2017
|
|
|
Oso agerikoa da Inkesta Soziolinguistikoe tan hiztunek ez dutela euskararen erabilera espazio orokor batean neurtzen (hau da, ez dute erreferentziaespazio bera), ez dituzte parametro berberak erabiltzen, ezta neurtzeko sistema berbera ere. badirudi beharrezkoa dela aitortzailearen disposizioak eta bizi ingurua abstraditzea baliokideen serieak sortzeko. baina
|
ez
dugu ziurtatzerik gauza bera neurtzen ari garenik, ezta neurtze sistema bera erabiltzen ari garenik. gauzak horrela, badirudi auto neurketen neurketa egiten ari dela halakoetan; eta ondorioz, adituen sofistikazio metodologiko osoa amateurren metodo arrunten gainean altxatzen eta bermatzen dela. Jakina, amateurren irudikapenak ikertzea ez da ikerketa horien helburua; baina haietan oinarritzen dira15 auto azterketaren gorabeherez gain, esan dugun bezala, ikerketa bera aitortzaileak bere burua aurkezteko jokoa bihur daiteke. horrela, estrategikoki erakutsi edo aurkeztu ahal ditu eskaintzen zaizkion aukeretan hobesten dituenak edo egoera hartarako balioesten dituenak. hori dena oso begi bistakoa da kategorien erabileran (kategoriei dagokienez, Mapetan ikusi duguna errepikatzen da inkestetan). labur esan, aitortzaileek ematen dute euren gaitasunen berri, horrekin ikerlariek tipoak eraikitzen dituzte, eta inoiz ere, tipo horiek kategoria praktikoekin guruorietatik hizkuntza praktiken erregistroetara:
|
|
2019
|
|
|
Azken urteetan jaso diren datu demografikoak kontutan harturik, etorkizunean arnasguneak arrisku bizian izango direla argi dirudi: jaiotze tasak
|
ez
badu ziurtatzen biztanleriaren berriztatzea arnasguneetan, hustu eta desagertu egingo dira.
|
|
|
Biztanleriaren bilakaerari egiten diogu erreferentzia, besterik gabe. azken urteetan jaso diren datu demografikoak kontutan harturik, etorkizunean arnasguneak arrisku bizian izango direla argi dirudi: jaiotze tasak
|
ez
badu ziurtatzen biztanleriaren berriztatzea arnasguneetan, hustu eta desagertu egingo dira. zona horietan dagoen biztanlerriaren zer nolakoa aldatu egingo da, gutxienez. arnasguneetan egia da hori, eta arnasguneak ez diren guneetan ere bai. Izan ere, eaeko jaiotze tasa oso baxua da. merezi du gai honetan pixka bat luzatzea. eaen emakume bakoitzak 2,8 seme alaba bazuen 1975ean, batez beste, 90ko hamarkadan 0,9ra jaitsi zen batez bestekoa, eta 1,36ra pasa da 2015ean (euStat, 2017:
|