2000
|
|
Azken batean, ondo barneratua zuen hila zela. Kezka erlijioso handirik ere
|
ez
zuen une hartan. Hil zenez geroztik ez zuen Lauaxetak Jaungoikoaren existentziaren frogarik izan, ezerez huts eta ilun batean emana baitzuen oso osorik denbora tarte zehazgabe hura; baina ez zuen inongo frogaren beharrik bizirik zelarik hain kartsuki sinesten zuena berpiztu ondoren ere sinesten jarraitzeko.
|
2001
|
|
Gogaikarria da benetan!, denek oso irribarretsu agurtzen jarraitzen dute eta zuk aldiz begirada apal bat botatzen diezu aurpegira begiratu ezinean. Gajoek pena ematen dizute, bizitza bukatzen ari zaie,
|
ez
dute une zoriontsuagorik igaroko geratzen zaien bizitza zati motz honetan. la ezin dira mugitu, ohetik saloira eta saloitik ohera.
|
|
Argitaratzaileak. Administrazio Kontseiluak?
|
ez
zuten une hartan gidatzeko gaitasunik, eta bete betean harrapatu zituen, gainera, unean uneko eztabaidak (demokrazia edo diktaduraren erreforma lehenik, haustura demokratikoa edo erreforma demokratikoa bigarrenik); halatan, protagonismo gehiago eman zieten erredakzioei, eta berauen gogoko zuzendariak ere izendatu zituzten kasu batzuetan. Zuzendari hauek ez ziren dagoeneko argitaratzaileen testaferro profesionalak, baizik eta kazetariek hedabideen jabeen aurrean hautaturiko ordezkariak bailiran jokatzen zuten.
|
2005
|
|
Gutenberg edo Gutemberg idazten da? “Niri iruditzen zait…” edo “beti horrela idatzi dut…” balio
|
ez
duen uneetan, irtenbide bat bi hitzak bilatzailean idaztea eta zein agertzen den gehien kontabilizatzea izan daiteke. Emaitza da nola galdetu “nola uste duzu idazten dela? ” blogariei, kazetariei eta Sareko letren maitaleei.
|
2006
|
|
Bukaera adibidez. Nik
|
ez
badut unea gustukoa, bada luzatzen edo mozten dut. Liburutegietan aritzen naizenean nire arerioa espazio txikia da... gainera, dudan genioarekin »«Nik ere badut!» dio Joxemarik».
|
|
–Bai, zu hasi zure aita bezala. Paulok ere horixe esan zigun zure ama eta bioi, autoan eraman gintuen lehen aldian –burua mugitu du goitik behera eta
|
ez
du une batez ere begirada aurrean duen errepidetik altxatu, gidatzen bera balego bezala– Behin, nobioak zirenean, gidabaimena atera berria zuela, Paulok kostako errepidetik eraman gintuen biak. Lasai egoteko esaten zigun, berak bazekiela gidatzen eta, zuk orain esan didazun bezala, baina ez genion guk gidari onaren itxurarik hartzen eta benetan beldurtuta egin genuen bidaia hura.
|
|
edukitzea. Eta, gure gaiari helduta, euskararen erabilera indartzeko formula guztiek, bistan denez, ez dute balio, denek
|
ez
dute une eta leku berean erabiltzeko balio. Adibideren bat ekarriko dugu hona, esan nahi duguna argitze aldera:
|
2009
|
|
Sportingek Osasunak baino bi puntu gehiago besterik
|
ez
ditu une honetan, eta Jose Antonio Camachoren mutilek badakite igandean irabaziz gero Sportingi aurre hartuko diétela sailkapenean. Eta besteak beste, Sportingi sailkapenean aurre hartzeak gutxienez astebetez jaistisera postuak saihestea ekarriko luke gorritxoentzat.
|
|
Inbertitzaile txiki eta ertainek ez dute zertan Espainiako errenta aldakorrean lan egin, baizik eta Mediterraneoko burtsen gisako tituluak eros ditzakete. Inork
|
ez
du une hoberik bizi, baina burtsa horietan kotizatzen duten enpresak lehen mailakoak dira, eta balio horietara iristea ez da erraza. Edozein entitatetatik, batez ere Internet bidez dihardutenetatik, tituluak eros daitezke Frantzia, Italia edo Portugalgo merkatuetan, eta haien tarifak ez dira oso desberdinak merkatu nazionaletan on line bankuek aplikatzen dituztenekin.
|
|
–Gora Andre Mari Zuriaren jaiak!?, deiadar egin du euritakoa astintzen duela. Aurten Alaves taldea izan du gogoan,
|
ez
baititu une onenak babazorroen taldeak, eta bigarren mailara bueltatzeko animatu ditu.
|
|
Barre egitearekin batera, baina, Domingori so egiten zion Gonzalok; Domingo, ordea, beste mundu batean bezala zegoen, serio –oso serio ere bai, aurrean zuèn irudi hura atsegin ez balu bezala: ez irudia eta ez lagunek irudiari buruz egin zituztèn iruzkinak, itxura batean–, esfingearen begirada hotza betartean; Gonzalok, baina, mundua bere barrearen talaiatik neurtzen zuen heinean,
|
ez
zuen une hartan ulertzen –seguru ezetz– zergatik ez zuen Domingok barre egiten, lagunak Chaplinen ateraldia zehatz mehatz ulertu ez bazuen behintzat...; hartarako zegoen, ordea, bera, Gonzalo, lagunak konprenitu ez zuena konpreniarazteko:
|
2010
|
|
KEVIN. Ja, baina
|
ez
duk unerik egokiena. Itxasok oporrak hartu behar dizkik, ez ahaztu.
|
|
Pentsamendu baikorrak sustatu behar dira, ideia ezkorrak gaitzetsi gabe. Adibidez, sintoma depresiboak agertzen
|
ez
dituen unean, haren egoera animikoareninguruan komentario baikorren bat egitea gomendatzen da. Gaixoa bere osasunaren inguruan maiz kexatzen bada, haren hitzak kontuan hartu behar dira, momentubatean ager daitezkeen arazoak ez ikusiak izatea saihesteko.
|
|
Hiru faktore horiek ez dira aldagai absolutu gisara ulertzekoak. Hori bainoago, erabilgarritasunaren ahultzea ez ezik, arriskuak eta oposizio morala haziko dira, baldin eta herritargoak
|
ez
badu une horretan autoritateekiko inolako konfiantzarik; konfiantzarik izan ezean, jendeak balio etikoak jasotzen ditu, ez analisi tekniko eta ekonomiko baten emaitzak, eta horrek razionaltasunetik aldentzea eta pertzepzio subjektiboen handitzea ekartzen du.
|
|
" Aitortu behar dut
|
ez
nuela une batean ere pentsatu agindu zidaten misioa doilorkeria edo krimena izan zitekeenik: esan behar dut, halaber, ez dudala oroitzen egidakoaren damu txikiena ere izan nuenik.
|
2011
|
|
trago bat hartzera etorri nauk. Bajan nagok, eta
|
ez
duk unerik onena lanari buruz hitz egiteko.
|
|
GERMAN. Ulertzen diat, baina hau
|
ez
duk unerik onena.
|
|
–Gasa aparatura sartzeko konexioan, gasaren presioak
|
ez
du UNE EN 437 arauan gas familia eta gas mota bakoitzerako zehaztutako gutxieneko presioak baino txikiagoa izan behar. Taula honetan jaso dira datu horiek:
|
2012
|
|
Hala aitortu du berak ere. «Inoiz ahaztuko
|
ez
ditudan uneak izan nituen. 90eko hamarkadan batez ere.
|
|
Publikoarekin ematen diren aldaketa emozionalek edo bizipozak mantentzen naute piztuen. Kuriosoa da, bi aste daramatzat buruko minarekin, sinusitisarekin, eta minik eduki
|
ez
dudan une bakarrak emanaldi momentuak izan dira. Agian horrek salbatzen nau eta horregatik jarraitzen dut teatroa egiten.
|
2013
|
|
Ez dago aukerarik. Era batera edo bestera, hemendik Bilboraino, bi aukera baino
|
ez
dituzu une honetan, EAJ edo Bildu. Eta horrelaxe iraungo du.
|
|
Zirkuluaren azalera kalkulatzeko badago formula bat, noski. Formula hori miatze prozesu batetik ondoriozta badaiteke ere, prozesu hori aski konplexua da, eta
|
ez
dugu une honetan lanketa guztia egingo; izango dugu aukera aurrerago. Miatze prozesu horretatik ondoriozta daiteke zirkuluaren azalera kalkulatzeko, baliagarria dela honako formula hau:
|
|
Helbidea desagertu da, baina tintak paperean dirau. Gogoeta nabarmen eta begi bistakoetan murgildu naiz, eta tanten umelean, eta konturatu naiz nire ibilbidearen noranzkoak baino
|
ez
duela une honetan zentzurik, diodan guztiak ez baitu zerikusirik literaturarekin, ezta filosofiarekin ere. Hogeita seigarren behebarrua.
|
|
Sarritan, euskal hiztunak entzuten du jadanik urteen joanarekin jasaten ez duen esatari karamelatu hori, edo zakar puntua daukala iruditzen zaion beste hura, edota nahi duena baino kirol dosi handiagoa hartzen du autoan irratia piztean... gatibu delako bere hizkuntza hautuan. Entzulea gatibu, erdaraz entzuteko gogorik
|
ez
duen unean behintzat. Nazio mailan eta estaldura on batekin euskarazko irrati bakarra dago.
|
|
han badu lantegia eta handik etortzen da arratsean zazpiak edo zortziak irian. Biek
|
ez
dituzte une handiak iragaiten elgarrekin. Gorka Mauleko zinegotzia da eta ezagutua da hura ere. Bikotea nola doa, elgar aditzen dira. Uste dut hinki hanka doala, egia dela ere ez dutela haurrik.
|
2014
|
|
–oihukatu zuen Choupettek?.
|
Ez
zenuen une batez ere pentsatuko nire umeei uko eginen nienik, ezta?
|
|
Hilerriko gizonaren argazkiari buruz galdetzeko asmo lausoa zeukan, baina
|
ez
zuen une egokirik ikusi, eta Carlosen jarrerak adoregabetu egin zuen.
|
|
Aurrezkiek bakarrik ematen
|
ez
duten unea iristen denean, irtenbide puntual eta salbuespenekoren bat aurkitu behar da kontu korrontean diru sarrera gehigarriak lortzeko, erabakia hartzea kosta ahala kosta. Besteak beste, ondasunak dituenak maiztasunez erabiltzen ez dituenak alokatu ditzake edo ez zaizkio beharrezkoak.
|
2015
|
|
Aukera ezin hobea da, eta
|
ez
dugu une hori pasatzen utzi behar, eta kemen osoz eta buru belarri sartu behar dugu proiektu honetan, izaera erlijioso espiritualarekin batera, kultura arloa, aisialdia eta kirola ere ezin hobeto bateratzen baititu. Bide horri ekiten dion bakoitzak jakingo du zerk bultzatzen duen bidea egitera.
|
|
ez zuen gogoko, ezta istant batez ere, senarra baino gorago sentitzea; eta, areago, ezin zuen jasan senarrari esaten zionaz erabat ziur ez egotea. Unibertsitateek eta jendeek maite zutela, bere hitzaldi eta liburuak garrantzi handikoak zirela... hori dena
|
ez
zuen une batez ere zalantzan jartzen; baina bien arteko harremana zen egonezina sortzen ziona, eta senarra berarengana hala etortzea, agerian, edonork ikusteko moduan; emaztearen mende zegoela esaten baitzuen orduan jendeak, senarra anitzez garrantzitsuagoa zela ohartu beharrean, eta berak munduari ematen ziona, senarrak ematen zionaren aldean, hutsa zela. Baina han zegoen zer hura ere:
|
|
Niri, berriz, neure barne egoeraren isla iruditzen zitzaidan zalaparta ero hura. Eta
|
ez
nuen une hartan indarrik ez kanpoko ez barruko anabasa hartaz arduratzeko. Ohera iristearekin baino ez nuen amesten.
|
|
zozokeria inozoak, ezertarako balio ez duten irudi ezdeus eta txepelak, edonor lotsarazteko modukoak. Iruditzen zitzaidan
|
ez
nuela une bakar bat ere bere osotasunean bizi izan, ordura arteko guztia gezurrezkoa izan zela, mundu guztiko aireportuetako Rolexak bezala. Rita ezagutu izanak beste neurri batean jarri ninduela bizitzen, alegia.
|
|
zentzurik
|
ez
duten unean.
|
|
Aukera ezin hobea da eta
|
ez
dugu une hori pasatzen utzi behar, eta kemen osoz eta buru belarri sartu behar dugu proiektu horretan, izaera erlijioso espiritualarekin batera, kultura arloa, aisialdia eta kirola ere ezin hobeto bateratzen baititu. Bide horri ekiten dion bakoitzak jakingo du zerk bultzatzen duen bidea egitera.
|
2016
|
|
Kamareroak barre ozen batekin alde egin zuen. Hain ausazkoa ematen zuen inguruak horrenbeste baldintza aldi berean betetzen zituela ohartzean garrantzia eman nion garrantzirik
|
ez
zuen uneari, eta kafesnea irakurriz edan beharrean, soinean neraman liburua irakurriz edan beharrean, balkoietara begira edan nuen, ingurua xurgatuz, edo saiatuz. Eta argazki bat ateraz.
|
|
Berdin zen zer egiten genuen, ez genuen inolako aukerarik. Gainera,
|
ez
zenuen une batez ere pergola apurtzea pentsatu, hori ez zen abisu nahikoa zuretzat.
|
|
–poz urragarria zerion mutilaren ahotsari?. Barkatu, uste dut lehen
|
ez
zaitudala une egokian...
|
|
Hegazkineko emakumeak ez du lortu loak erabat hartzea eta ahoan ke gustu mingots bat duela konturatzen da, begiak ireki dituenean. Ez dio bere buruari galdetu beharrik non dagoen,
|
ez
du une batez ere kontzientzia galdu, badaki jumbo batean doala, ozeanoaren gainean, ez azpian ez alboetan lurrik ez duela, bi munduren artean bezala bi garairen arteko oroitzapen gurutzaketan nahastu samarra, hegazkin hau ere berezko toki baino gehiago errealitate diferenteen arteko parentesi hutsa balitz bezala; bidaiak berak bazuen garai batean izate bat, pisu bat, bidaldi horrek bere astia eta... Gogoeta orokor hauek baztertu egin gaitzakete ordea gure kontagai nagusitik, hegazkinean doan emakumea ez da turista bat, erantzun baten bila dabilen norbait baino, galdera zehatza zein den berak ere ez badaki ere, baina bai galdera bai erantzuna mundu zaharrean aurkituko dituela espero du, Europari zaharra esaten diotelako eta bere zalantzen giltzarria iraganean ezkutaturik datzala sumatzen duelako; horrenbestez, geografian mugitzen baino areago denboran zehar bidaiatzen ari dela iruditzen zaio emakumeari; honi erantsi behar zaio, lekuaren sentipenari gutxi gorabehera eutsi badio ere, denborarena galdu samarra duela:
|
|
Duela zenbait urte ospe txarra izan zuten produktu ultraprozesatuekin lotzen zirelako zuzenean, adibidez, lasagna, pizza edo aurrez prestatutako jaki izoztuekin. Hala ere, hauteskunde horiek saihesten badira, barazkiak eta arraina eta haragi izoztua baliabide egokiak dira lehengai freskorik
|
ez
duten une horiei aurre egiteko. Hozkailu osasuntsurik ez duena Freskagarriak, irabiaki eta edari alkoholdunak, hestebeteak eta bestelako haragi prozesatuak, hala nola freskagarriak, irabiakiak eta edari alkoholdunak.
|
|
Zereginik
|
ez
dudan une batean kopiatuko ditut.
|
2017
|
|
Ondorio horretara iristeko, Frantziako hego mendebaldean dauden Pech de lAz IV eta Roc de Marsal aztarnategietako arrastoetan oinarritzen dira, eta giza eboluzioarekin lotzen dute sua menderatzeko ahalmena. Hain zuzen ere, haien iritziz, homininoek
|
ez
zuten une jakin batean asmatu sua egiten; aitzitik, pausoz pauso eta prozesu luze baten ondorioz bereganatu zuten jakituria hori.
|
|
...izan nuen gaztigu nahikoa eta orain Caddyk ni gehiago aintzat ez hartzea bere ama propioa nik beragatik sufritu dudanarekin ametsak eta planak eta sakrifizioak egin ditut ibarreraino jaitsi nintzen eta hala ere begiak zabaldu zituenez gero sekula ez ditu niganako pentsamendu berekoiak besterik izan batzuetan begiratzen diot eta benetan nire alaba ote den pentsatzen dut Jason izan ezik berak sekula
|
ez
nau une batez ere atsekabetu aurreneko aldiz nire besoetan hartu nuenetik orduan jakin nuen nire poza eta salbazioa izango zela pentsatzen nuen Benjaminekin gaztigu nahikoa banuela inoiz egin ditudan bekatuengatik pentsatzen nuen huraxe zela merezi nuen gaztigua nire urguilua baztertu eta bere ustetan ni baino gehiago zen gizon batekin ezkontzeagatik ez naiz kexatzen beste guztiak baino gehiago m...
|
|
Jonek askok ulertu
|
ez
zuten une txar bat izan zuen duela lau urte lanik gabe gelditu zenean. Etxean ez zuten arazo ekonomikorik, eta bere orduko lana ez zuen gustuko gainera.
|
|
|
Ez
du une luze batez ezer gehiago esan eta gero gehitu du:
|
2018
|
|
Gero oker irten bazion ere kontuak, behintzat momentuan horrela uste zuelako, geroko ona izango zuela, aurrera egitea erabaki zuen.
|
Ez
zuen une hartan begi bistan bidegurutzerik ikusten; argi eta garbi zegoen hartu beharreko bidezidorra, eta zuzenki korritu zuen bertatik inongo zalantzarik gabe.
|
|
Hortik abiatzen da kritika bere lanak, betiere aristokraziaren munduari lotuta, bere jatorri xumeagatik sentitzen zuen lotsa gainditzeko ariketak zirela esateko. Egia da haren lanean
|
ez
dugula unean uneko gertaerei egindako aipamenik aurkituko, baina hala ere XIX. mendearen amaierako Brasilen akatsak kritikatu egiten ditu zorrozki. Horren adibide da O Alienista.
|
|
Beraz, nire aldetik, eta dagozkidan erantzukizuna eta eskumenak betez, biharko deitu behar zaituztet, hemen, toki berean, ordu berean, ezustez betetako auzi zirraragarri honen jarraipenari ekiteko. Zure etxean, lantokian, dutxan, magnetoan, kalean, tabernan, azokan..., zauden tokian zaudela, gogoratu eginkizun garrantzitsua duzula, hitzordua daukazula bihar, eta ez ahaztu lehen saio hau ikusi
|
ez
dutenei une historikoa galdu dutela esatea, beti baitaukate aukera gaurko programa errepikatzeko eta hurrengoa ez galtzeko, noski, zuzenean bizitzen dena zirraragarriagoa da-eta. Eskerrik asko hor egoteagatik eta, garrantzitsuena dena, zure biobotoak bidaltzeagatik.
|
|
Herriak euskaraz kasik irakurtzen eta idazten
|
ez
zuen unean, Umeen Deiak argitaratutako 65 zenbakietan, ehunka haur jarri zituen idazten: " En total el numero de paginas publicadas son unas 330 Los colaboradores o niños ‘escritores’ euskeldunes de todo el Pais Vasco fueron 885, y las colaboraciones mas de 1.500" (Torres, 1971, 41).
|
|
Berrogei urteetara gerturatzen ari dira. Tatianak seme alabak izateari buruz hitz egin dio eta Fakirrak
|
ez
du unea denik sentitzen. “Orain ez bada, noiz? ”.
|
|
Gainera, leku berean hainbat tokitako euskaldunak batera ikustea ohikoa zen, eta ez dirudi hango edo hemengo izatea arazo zenik elkar ulertzeko. Orobat, gaur egungo ezagutzatik abiatuta horien azterketa egitea ez ohi da lan bereziki nekeza, baina pasarte ilun zenbait ere badira, azalbide garbirik
|
ez
dutenak une honetan.
|
2019
|
|
Ondorio horretara iristeko, Frantziako hego mendebaldean dauden Pech de l" Azé IV eta Roc de Marsal aztarnategietako arrastoetan oinarritzen dira, eta giza eboluzioarekin lotzen dute sua menderatzeko ahalmena. Hain zuzen ere, haien iritziz, homininoek
|
ez
zuten une jakin batean asmatu sua egiten; aitzitik, pausoz pauso eta prozesu luze baten ondorioz bereganatu zuten jakituria hori.
|
|
Lan berriaren nondik norakoaz jabetzeko baizik ez bada, Raimundo Silvak, bulegoan, Costak utzi dion jatorrizko testua begiratzen du, ea ez zaidan Portugaleko Historia oso bat ateratzen, han Bai eta Ez jartzeko beste hainbat tentazio agertuko lirateke, edo are limurtzaile eta espekulatiboagoa litzatekeen beste tentazio bat, harririk harriaren gainean eta gertaerarik gertaeraren gainean utziko ez lukeen Agian infinitu batena. ...ein besteak, denak egiten baitira zalantza etengabe baten gainean, gauzak mesfidati baieztaturik, batez ere ezer ez dela egia jakitearen urduritasunarekin, eta egia delako plantak eginik, hainbat denboran zehar gutxienez, aldaketa zalantzagabe eta begi bistakoari aurre egin ezin zaion arte, orduan igaro zen denborara joan ohi da, denbora hori delarik bakarrik, benetan, denbora, eta ezagutzen jakin
|
ez
genuen unea berreraikitzen saiatzen gara, beste une bat berreraikitzen ari ginen bitartean igaro zen unea, hain zuzen, eta horrela hurrenez hurren, unerik une, nobela guztia horixe besterik ez da, etsipena, igarotakoa betiko galdu den zerbait izan ez dadin egiten den saiakera zapuztua. Oraindik erabat jakin izan ez dena da nobela ote den gizonari ahaztea galarazten diona, edo eta ezin ahaztua ote den gizona nobelak idaztera bultzatzen duena.
|
|
Hortaz, 1754ko edizioko ale bakarretik salbatu den txatalak hogei orrialde besterik
|
ez
du une honetan. Oso orrialde gutxi, tamalez, edizioaren taxuzko azterketa burutzeko, baina nahikoak, aldi berean, ezaugarri nagusiez jabetzeko eta, honatx interesgarriena:
|
2020
|
|
Beraiei euskaraz hitz egiteko eskatzen dute, euskara ulertzen dute eta beraiekin euskaraz aritzea nahi dute. Ulertzen duten guztiekin
|
ez
dute une oro euskaraz hitz egingo agian, baina ahal eta nahi duten guztietan egingo dute. Gakoa jokaeran dago eta ez gaitasunean.
|
|
Bezero honek nire adinekoa ematen zuen eta, hortaz, litekeena da nik bezala hark ere sare sozialen beharrik ez izatea. Agian
|
ez
du une oro egiten ari dena, pentsatzen ari dena, sentitzen ari dena argitaratzeko beharrik izango, ez ditu besteen etengabeko atentzioa eta oniritzia. Holakoak ere oraindik existitzen garela gogoan izan behar duzu.
|
|
|
ez
dueneko uneak,
|
|
Eta ez da, izan. Espero
|
ez
duzun unean amaituko da, okupa bat zara zure denboran. Gorputza ere halaxe.
|
|
Bitan banatzea? Erditzen baino, barrena mila puskatan txikitzen ari zarela iruditzen zaizu, eta “noiz amaituko da hau? ” galdetuko duzu, eta “lasai, oraindik luzerako daukazu” esango dizute, “ez zara dilatatzen” eta kasik ez duzu jakingo zer den dilatatzea, edo gutxienez
|
ez
duzu une horretan gogoratzen, eta kontrakzioak neurtzen dizkizute, eta “pufff, beste sei bat ordu bai” entzuten duzu, eta haurra izatea bururatu zitzaizun eguna madarikatzen duzu, eta etxera joan nahi duzu. Beste edozeren gainetik, etxera joan nahi duzu etorri zinen bezala.
|
2021
|
|
Pilotari lotutako ardurarik
|
ez
dut une honetan. Zaramagako pilota klubeko presidente lanak egin ditut zazpi urtez.
|
|
eguzki panelak jartzea, kamioi elektrikoak eta ibilbide eraginkorragoak erabiltzea, hondakinak eta plastikozko bilgarriak minimizatzea… Batzordeak esan du guztia aldatu egin dela, baita publizitatea ere, eta, adibidez, haragia oso prezio baxuan iragartzen duten kanpainak saihestea. Asko dago egiteko, eta
|
ez
dugu une bat ere galtzeko.
|
|
Hasierako planteamenduan, Erik Larsen kazetariak bisita egiten dio Abel Znorko idazleari Norvegia iparraldeko uharte bakarti batean, han bizi delako aspalditik Literatura Nobel sariduna. Lehen uneak ez dira Larsenentzat samurrak izango egia esan,
|
ez
du une samurrik han igaroko, baina nola edo hala aurrera eramango du elkarrizketa idazlearen jokabide zantarrei aurre eginez eta bere pazientzia osoa jokoan jarriz. Une jakin batean, ordea, Znorkori galdetuko dio ea zer ote diren eskaintzan agertzen diren inizial haiek —H.M. delako bati dedikatu dio liburua egileak—, eta harrezkeroztik haien atzean agertuko den pertsonaia lanbrotsu hori bihurtuko da emanaldiaren protagonista, taula gainean inoiz agertuko ez bada ere.
|
|
Oso nagusi izan zen atzean, txapelketan erakutsitako sendotasunari segida emanez. Galarzak
|
ez
zuen une bakar batean ere tantoa menderatu, eta pilota asko galdu zituen.
|
|
Egia esan, aukera garbia egin du egileak polizien artean ona baino ez aurkezten, uste orokortua izaten delako edukaziozko jendea ez dela genero kontuetan hain erasokorra. Tragediaren benetako muina, ordea, ikusleak espero
|
ez
duen unean eta ezusteko leku batetik etorriko da, eta alde horretan esan daiteke egileak maisuki jokatu dituela bere kartak.
|
|
Pilotari lotutako ardurarik
|
ez
dut une honetan. Zaramagako pilota klubeko presidente lanak egin ditut zazpi urtez.
|
|
Espero
|
ez
nituen une eta lekuetan aurkitzen nituen. Umeak ere bai, baina orain tarantulez ari naiz.
|
|
Espaloiak estuak ziren, bata bestearen atzetik joatera behartzen gintuzten batzuetan; batzuetan zu, gehienetan ni. Aurreratzen nintzenean, estropezurik ez egiteko niri begira ibiltzea beste erremediorik
|
ez
zenuen une haietan, zerbait sentiaraziko nizun desira nuen, bizkarrean neraman motxilaren detaileei erreparatuko zeniela pentsatzea askoz ere errealistagoa den arren. Zer nahi duzu, urteak eta autoestimu krisi errepikatuak behar izan ditut pasioak pistolaz beharturik bakarrik sor ditzaketen horietakoa naizela konturatzeko.
|
|
Gemma
|
ez
nuen une hartara arte gustuko.
|
|
Marrazok
|
ez
zituen une hartara arte armak ikusi ere egin, baina, bere arreta haietara zuzendua izan zelarik, jauzi egin, kristalezko ate gidariduna zabaldu eta errifle astun bat hartu zuen. Prezioaren etiketa kendu, eta kartutxo kaxa bat poltsikoratu zuen.
|
|
maitasuna. Badator maitasuna, papogorri; sarritan, uste
|
ez
dugun une batean; urteek aurrera egin ahala, berriz, jada gehiago espero ez dugularik ager daiteke. Badoa maitasuna, lur mortuan, eta utziko ditu lore efimero batzuk, beharbada udaberri oso bat, berehala ihartuko dena.
|
|
Bost, zenbaki bakoitia. Oporrak amaitzear ziren, eta
|
ez
zuen une hartan pazientzia galdu nahi, beraz, garagardo trago batez ito zituen esan nahi zituenak.
|
|
* Berazadiren atxiloketari eman diogun amaiera ez da zuzena izan, ez du inola ere lagundu ETAk herriarekin dituen loturak indartzen, ez eta gure borroka armatua eta jarrera politikoak jendeztatzen. Oroz gainetiko akatsa izan zen, azken erabakia hartzerakoan, ETAk amore ematen
|
ez
zuela une politikoak aholkatzen zuenaren aurretik jartzea.
|
2022
|
|
Besoarekin erakartzen nuen, bere mozkor malkoak nire masailean behera sentitzeraino.
|
Ez
dut une haien oroitzapen onik: cocktail arriskutsuegia osatzen zuten bere kontsolamenduak eta nire desirak, eta mesede baino kalte handiagoa eragiten zidaten bere ezkaratz aurrean banatzen ginenean ematen zizkidan besarkada lagunkoiek, zer egingo nian nik hi gabe.
|
|
Bere estrategiak moteltasunari, leuntasunari eta aitorpena garatzeari erantzuten zion, Juliok jabetza osoa izanda esaten zuenak. Julio haurtzaroa oroitzen hasi zen eta Xabierrek
|
ez
zuen une hartan Julioren garunean egoera hori eman zedin. Juliok bide horretatik jarraituko bazuen, ez zukeen inoiz bere herrialdea ez zen beste inon bizi nahi izango, eta hori galdeketa taldearen asmoen kontra zihoan, izen abizenekin egindako aitorpen osoa nahi baitzuen.
|
|
Agertzen bazara biktima bezala, «ai, ze pena, ze pena», ba, azkenean, zera, astuna egiten da. Baina umorea sartzen baduzu jendeak espero
|
ez
duen unean, orduan esaten dute: «Nola esan du?
|
|
...urua lapitzez markatu eta gero, ilea distirarazteko maskara eta jela, bularretako uztaiduna, titiak handiarazteko eta ez noa gainerako guztiaren zerrenda egitera, zeren ongi dakizu zertaz ari naizen, egingo nuke lepazamarreraino zaudela, baita neu ere, lepazamarreraino nago nonahi dagoen horretaz, hala ere inork ez du horretaz hitz egin nahi, ez dago hitz egin beharrik ikusteko egina den horretaz,
|
ez
dugu unean bertan miresmena eragiten digun lana geure gogoetekin zikindu behar, dentelaren azpian ezkutatutako zirujiaren josturak eta ubelduak desagertu zain emandako orduak, ez dago hitz egin beharrik, beste inora begiratu baizik, emakume berri bat ikusteko eta haren gainean isuri ahal izateko, gaztetasun berri bat edertasun aretoetako neoen azpian berregokitu beharrekoa, produktu berri bati lo...
|
|
...ramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango
|
ez
zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak ... Eta inguruan ditudan gizonen kohortearen artean badira medikuak ere, osasun gaietan jakintsu diren horietakoak, horiek nire sexuaz arduratzen dira, beren buruaz seguru, zientziari eta tresneria ginekologikoari guztiz emanak dira zernahiri bezain arin, eta ni ohean bezeroekin etzanik, edo diban batean keixuka, edo irakasleen belaunetan kulunkan, gora begira etzanik ni larrubizirik eta sabaiari begira, hankak zabalik, oinak burdina zuriko euskarrietan ditudala, ia larrubizirik, medikua nitaz noiz arduratuko zain, nire kasuaz, nire kasua zoro infektatuaren kasua da, eta gero jela, eskularruak eta azterketaren hoztasuna, harraskagailua eta medikuaren hitzak, guneari buruzko esplikazioa, nik aldizkari medikuek erakusten dutenaren bitartez baizik irudikatu ez nezakeen hori, eta dena ongi dagoela ematen duela esango dit, uteroaren lepoak ez duela anomaliarik ageri, beharbada gorri samar dagoela baina besterik gabe, eta gero galdetuko dit egunean zenbat bezero ikusten ditudan, sei zazpi, egunaren eta umorearen arabera, senaren kontrakoari une horretan diodan erresistentzia preziatuaren arabera, eta esango dit emaitzak astebete barru izango ditudala, telefonoz hots egingo didatela testak positiboak baldin badira eta hiru hilabete barru berriz ikusiko nauela, eta beharbada usteko duzu ni lasai nagoela honenbestez, puta zirrikitua normal dudalako, hein batean lanez gainezka besterik ez, gorritasuna da lekuko, baina ez, hitzordu bakoitzaren amaieran aurretik esana didatena berriz esateko eskatzen baitiet, izan zintzo sendagile jauna, nola da posible ni normal egotea, hiltzeko zorian nagoela tematsu esaten ari natzaizu, eta nola izan liteke normala nire sexua, enkontru sare baten barruan galdurik dago ezagutzea posible ez den neurriraino, eta horrela nire sexuaren zorigaitzetik nire buruaren zorigaitzera igarotzen gara, eta hobeko duzu zorigaitzak zenbait pilularen bidez arindu, automatismo eta autista klaska horietan ez berriz erortzeko, pilulak behar ditut, batzuk egunez pizteko eta beste batzuk gauez lo egiteko, asko behar ditut, zeren nirea bezalako berriketari eustearen indarrez azkenean oreka biokimikoa galdu egiten da, baina hori ere ez da inoiz gertatuko, gertatu ezin litekeena da, baina gertatu ezin litekeen hori guztia aurreikustearen indarrez sinapsien puntan daukat heriotza, ez dakit horiek nola isilarazi, eta zinez esaten dizut burmuin hau ez dudala nirea, nire amarena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino lehen ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begirada horiek beti hortxe izango dituztela betiere ezkutatu nahi izaten dituzten zimurren historietan pausatzeko prest, elkarri begiratzen diote berdin baten konpainia izateko eta batak besteari esateko zein krudela den bizia, inor ez denean ere ikusiak izateko exigentzia inposatzen dute, bata besteari esaten diote kaiolako bizi hauxe dela egin ahal duten bakarra, zeren denborarekin handik lekutzeko behar den indarra galdu dute eta gaurgero bizia ez dago murruetako izerdi artean hazten diren kakalardoen mikrokosmoan baizik.
|
|
Eta inguruan ditudan gizonen kohortearen artean badira medikuak ere, osasun gaietan jakintsu diren horietakoak, horiek nire sexuaz arduratzen dira, beren buruaz seguru, zientziari eta tresneria ginekologikoari guztiz emanak dira zernahiri bezain arin, eta ni ohean bezeroekin etzanik, edo diban batean keixuka, edo irakasleen belaunetan kulunkan, gora begira etzanik ni larrubizirik eta sabaiari begira, hankak zabalik, oinak burdina zuriko euskarrietan ditudala, ia larrubizirik, medikua nitaz noiz arduratuko zain, nire kasuaz, nire kasua zoro infektatuaren kasua da, eta gero jela, eskularruak eta azterketaren hoztasuna, harraskagailua eta medikuaren hitzak, guneari buruzko esplikazioa, nik aldizkari medikuek erakusten dutenaren bitartez baizik irudikatu ez nezakeen hori, eta dena ongi dagoela ematen duela esango dit, uteroaren lepoak ez duela anomaliarik ageri, beharbada gorri samar dagoela baina besterik gabe, eta gero galdetuko dit egunean zenbat bezero ikusten ditudan, sei zazpi, egunaren eta umorearen arabera, senaren kontrakoari une horretan diodan erresistentzia preziatuaren arabera, eta esango dit emaitzak astebete barru izango ditudala, telefonoz hots egingo didatela testak positiboak baldin badira eta hiru hilabete barru berriz ikusiko nauela, eta beharbada usteko duzu ni lasai nagoela honenbestez, puta zirrikitua normal dudalako, hein batean lanez gainezka besterik ez, gorritasuna da lekuko, baina ez, hitzordu bakoitzaren amaieran aurretik esana didatena berriz esateko eskatzen baitiet, izan zintzo sendagile jauna, nola da posible ni normal egotea, hiltzeko zorian nagoela tematsu esaten ari natzaizu, eta nola izan liteke normala nire sexua, enkontru sare baten barruan galdurik dago ezagutzea posible ez den neurriraino, eta horrela nire sexuaren zorigaitzetik nire buruaren zorigaitzera igarotzen gara, eta hobeko duzu zorigaitzak zenbait pilularen bidez arindu, automatismo eta autista klaska horietan ez berriz erortzeko, pilulak behar ditut, batzuk egunez pizteko eta beste batzuk gauez lo egiteko, asko behar ditut, zeren nirea bezalako berriketari eustearen indarrez azkenean oreka biokimikoa galdu egiten da, baina hori ere ez da inoiz gertatuko, gertatu ezin litekeena da, baina gertatu ezin litekeen hori guztia aurreikustearen indarrez sinapsien puntan daukat heriotza, ez dakit horiek nola isilarazi, eta zinez esaten dizut burmuin hau ez dudala nirea, nire amarena da, zeren zahartzean haren larbaren tamaina hartu du, beherantz hazi da altxapeka eta lurrari atxiki zaio amak baino hobeto egiteko beldurrez, horra, ez da amak baino hobeto egin behar, batez ere hura bere txikitasunak hiltzen badu, era horretara baliteke amak bere burua haur batek gainditua ikustea, zeinari konpainia leiala eskatu baitzion aita putatik putara zebilen bitartean, beraz ni baino lehen ama sendatu litzateke, bestela ez dut uste gauza batere efikaza izango zenik, aski litzateke amaz behin bakarrik pentsatzea nire burua atzera amarena izateko, lehenago ere esana dudala uste dut, bizkarrean eta besoetan daramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango ez zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak kontari, beren zorigaitza kontu kontari aurrean auditorio bat balute bezala, auditorio horrek haiekin batera negar egin balu bezala, herriko puta izatetik kargugabetu balituzte bezala, eta elkarri begiratzen diote begiradaren bat bereganatzeko eta seguru egoteko begirada horiek beti hortxe izango dituztela betiere ezkutatu nahi izaten dituzten zimurren historietan pausatzeko prest, elkarri begiratzen diote berdin baten konpainia izateko eta batak besteari esateko zein krudela den bizia, inor ez denean ere ikusiak izateko exigentzia inposatzen dute, bata ...ramat ama, lepotik zintzilik eta nire oinetan mataza eginik, aldi berean diren eta ez diren era guztietara daramat, horra zergatik egin lidaketen zintzurra, larruazala erauzi, suntsitu egin ninduketen artean sehaskan nengoenean, sarraskitu egin zuketen amaren txakur haginkadek markatu zuten guztia, laurdenkatu egin ninduketen hezur huts utzi arte, eta amak bere karga pisua uzteko azalerarik izango
|
ez
zukeen unean bera ez beste izango zatekeen pertsona bihurtuko nintzatekeen, dudarik gabe hilik nengokeen baina egina nukeen balentria, inoren alaba ere ez izatea, amari panpina kentzeko garaia zatekeen, bai, amak kaiolako txoriak bezalakoak dira, baten bat behar dute aurrean kantuan hasiko badira, horra zergatik egoten diren luzaroan ispiluaren aurrean beren buruei begira, eskuetako orban ilunak ...
|
|
Bi. Jatorrizko hizkuntzek
|
ez
dute une honetan balio praktikorik mundu garaikide horretan bizitzeko. Funtzio familiarrak eta nekazaritzari lotutako lan funtzio jakin batzuk betetzeko baliabideak dituzte, baina beste askotarako ez daukate ez prestakuntzarik, ez aukerarik, ez proiekziorik.
|
2023
|
|
" Asmatuko
|
ez
zenukeen une batean zuengana hoska hasi zen Aita Xavier, Faustineren berri ba ote zenuten galdezka. Ezetz.
|
|
Elkarri begira geratu dira, hitzik artikulatu ezinik, malkoei eutsi nahian; mugikorrak dardara egiten du N ren eskuan, edo eskuak egiten du dardara mugikorrak emandako berriaren zamari eutsi ezinik. Une horretan, urtebeteko haurra esnatu da zalapartaka, pozik bi gurasoak bertan ikusi dituelako; N k eta I k haurraren irribarreari erantzun beste helbururik
|
ez
dute une honetan, haurraren irribarreari eustea da gurasoen helburu nagusia. Adoretzen zaituen txiki horrek, baina, emozioak ere azaleratzen ditu, eta nola gainera.
|
|
Baina nik ez nioke, ez, herio aipurik egingo William Friedkini, ez balitz bera izan gehien beldurtzen, izutzen, ikaratzen nauen filmaren egilea. Hainbeste dar dar eskarmentu jaso eta gero, nire arima ezerk (ez pailazo hilgarriek, ez serieko hiltzaileek, ez gaur egungo influencer en itxura hartu duten euskal zeluloidezko sorginek) setiatzen
|
ez
duen uneotan, ni The Exorcist era itzultzen naiz. Hor baita garai guztietan zehar sutondoan kontatu izan diren istorio ororen mami hasi hasierakoa.
|
|
Ikasteko urtea izan da. Orain arte bizi
|
ez
ditudan une batzuk izan ditut, eta horrek, noski, beste egoera batean jartzen zaitu. Gogorra, baina, era berean, ikasteko balio izan dit:
|
|
Bumajrutak 18 urte baino
|
ez
zituen une historiko haren lekuko izan zenean. Ordurako, bi umeren ama zen.
|
|
Aldi berean, baina, arraza daltonismoa aldarrikatzen zutenek ez zuten onartzen Trumpen izendapena mehatxu ikaragarria zenik emakume beltz eta marroientzat. Are okerrago,
|
ez
zuten une hartako aktibismoa baliatu aitortzeko zer eragin izan zuen emakume zuriek supremazismo zuria babestu izanak Trumpen izendapenean. 2020an, Trumpek hauteskundeak galdu zituelarik, berriz ere agerian geratu zen emakume zuriek aurrekoan baino babes handiagoa eman ziotela Trumpi:
|
|
Hori gertatu zen gure ikasle ohi batzuengan: produktua ordaintzen
|
ez
dugun unean produktua gu bihurtzen garela ohartu eta horren ondorioak zeintzuk ziren jakin zutenean, eurak izan ziren harreman osasuntsu bat eraiki nahi izan zuten lehenak, ez baitzuten inoren produktu izan nahi. Beraiek kontrolatu nahi zuten mugikorra, eta ez alderantziz.
|
|
1. " Produktua ordaintzen
|
ez
duzun unetik, zu bihurtzen zara produktua" esaldiak zer esan nahi du. Zer gertatzen da produktu bihurtzen zarenean?
|
|
Nire haurtzaroak zerikusi handia du sentitzen naizenarekin. Denak gainezka egiten didan une horretan nagoenean,
|
ez
dut une horretan gertatzen zaidanaz bakarrik pentsatzen, bizitzan zehar gertatu zaidan negatibotasun guztia datorkit burura; horregatik, amorrazio handiagoarekin noa neure buruaren kontra. Txikitatik ezin izan diot neure buruari barkatu.
|
|
Probidentziaren nozioa bizi pribatuan sartzen dugularik, emaitza ez da gutiago irringarria; ihurtzuria norbaitetik zenbait zentimetrotara eta bera hunkitu gabe erortzen delarik, askotan pentsatzen dugu Probidentziak duela gizaki hori salbatu; baina kilometro batera aurkitzen direnek ez dute pentsatzen euren bizia Jainkoaren esku hartze horri zor diotela. ...ahal du bizi bat salbatzeko, baina kilometro batez ezin du, are gutiago ihurtzuria sinpleki erortzea eragotzi; sinestekoa da horrela pentsatzen dugula; bestenaz pentsatuko genuke probidentziak, gure bizitzaren instant guzietan, esku ematen duela ihurtzuriak ez gaitzan hil, gugandik zentimetro batera erortzen den momentuan bezala; beraz, ihurtzuriak gizakia akaba ez dezan probidentziak esku hartzen
|
ez
duen une bakarra da ihurtzuriak hiltzen duen momentua bera, bederen hori sekula gertatzen bada; gertatzen ez den guzia Jainkoak maila berean eragozten du; gertatzen den guzia Jainkoak maila berean baimentzen du.251
|
|
|
Ez
dut une bakar bat izan zutaz pentsatu ez dudana.
|