2014
|
|
Lehen esan bezala, herri handietako neskek
|
ez
dute hitanoa erabiltzeko gaitasunik baina herri txikietan nahiz eta neskek noka ez praktikatu ez du esan nahi hitanoa arrotz zaienik, batzuk mutilekin erabiltzen dute eta beren artean ere tarteka hika egiten dute.
|
|
Hitanoaren erabiltzaile askok
|
ez
du hitanoa zuzen erabiltzen eta gabezi handiak somatzen ditu praktikan. Seguruenik Tolosaldeko gazteen gehiengoa ez da hitanoa hil aurreko azken salbatzailean bilakatuko.
|
2017
|
|
Galdera honi erantzunez instituzioek eramaten dituzte kolpe gehien. Instituzioek
|
ez
dute hitanoa bultzatu areago, baztertu egin dute. Hezkuntzan hitanoak lekurik ez daukala pentsatzen dute gazteek:
|
|
Gazteek
|
ez
dute hitanoan hitz egiten egunerokotasune an baizik eta honenganako hurbilpen txiki bat egin dute.
|
|
Bestalde, eta gogoratzearren, gure kasuan gazteek
|
ez
dute hitanoan hitz egiten egunerokotasunean baizik eta honenganako hurbilpen txiki bat egin dute. Jarraian beraz, kontestualizatzeko, hitanoan hitz egiteari erreferentzia egitean analisian zehar gazteen artean eman den hurbilpena eduki behar da kontutan eta ez egunerokotasuneko ohiko erabilpen bat.
|
|
Hitanoaren bazterketaren inguruan Alberdik (1993) diosku hitanoa euskaldun askok historikoki baztertu dutela honek zekarren konnotazio eta ospe txarrarengatik. Badirudi gazteek
|
ez
dutela hitanoaren inguruko ospe edota konnzotazio txarrik jaso ez dituztelako aipatzenbaina beharbada helduagoa den belaunaldi horiek bai jaso dituzte auskalo.
|
2019
|
|
Eskola giroari dagokionez, elkarrizketatutako emakumeek esan diote
|
ez
dutela hitanoa erabili, eta gizonek berriz baietz, ikaskideekin egiten zutela. Emakumeak men egin du, baita eskolan ere.
|
|
4.1 Nola jaso eta noiz hasi erabiltzen eztabaida taldeak hasterako aurreikusi zen partaide gehienek hitanoa etxean jaso edo, gutxienez, entzungo zutela; hots, transmisioaren eredu tradizionala gailenduko zela. hain zuzen ere, mutilen erdiek hitanoa etxean jaso dutela adierazi dute. hala ere, gainontzeko mutilek aitortu dute etxean
|
ez
dutela hitanorik jaso, kalean eta berdinen artean ikasi dutela baizik.
|
|
usteak, balioak eta diskurtsoak eta berezia. Zuka, aldiz, hotzagoa da, zuzenagoa, neutroagoa eta formalagoa;
|
ez
du hitanoak duen indarrik eta berezko esanahirik. hori dela eta, hika erabiltzeko ohiturarik ez duten hiztunek ere sarritan jotzen dute hitanora baliabide estilistiko moduan.
|
|
Mutil gehienentzat generoa irizpide erabakigarria da hika ala zuka hautatzeko. Nesken kasuan, gehienek
|
ez
dute hitanorik erabiltzen etxean eta eskolan nokarik jaso ez dutenez, ez dakitelako eta ez dutelako kalean ikasteko aukerarik izan. etxean noka ikasi dutenek jakin badakite, baina ez dute norekin erabili edo ahalegina egiten dutenean lotsa, segurtasunik eza, artifizialtasuna eta antzeko sentimenduak bizi dituzte. Gainera, testuinguruak ez die askorik laguntzen, ingurukoek ez dietelako noka egiten eta saiatzen direnean gutxietsi egiten dituztelako. hori dela eta, parte hartzaileetako neska gehienek hitanoa hizkuntza praktika jakin batzuetan bakarrik erabiltzen dute.
|
2020
|
|
Alberdik (1994) ikusi zuen sexu desberdinen arteko elkarrizketek
|
ez
zutela hitanoaren erabilera areagotzen, eta hika/ zuka egiteko garaian asimetriak gertatzekotan, emakumeak hikara gehiago joko duela gizonak baino. Azpeitian jaso ditugun datuetan agerikoa da joera hori; izan ere, adin tarte guztietan errepikatzen da, eta bereziki 46 adin tartean da nabarmena:
|