|
2002
|
|
|
Ordaindu
|
ez
dutelako enpresak ez bezeroen aurkako demanda jartzen badu, abokatu batengana joan beharra dago, enpresari erantzun eta kontratua betetzea galda diezaion, hau da, obrak hitzartutako proiektuaren arabera eta egoki egin ditzaten.
|
|
|
Erakunde horrek hala uste badu, artxiboak datuak aldatu edo, hala badagokio, ezabatu ditu. Erregistroak egiten dituzten eta APDren oharrak betetzen
|
ez
dituzten enpresei 100.000 pezetatik 100 milioira bitarteko isunak ezar dakizkieke. Erregistroren batean agertzen diren datuak zuzenak badira, hau da, zorren ordainketa atzeratzen bada, erregistroak irristaketa ahantzi arte itxaron duzu.
|
|
|
Azterlanaren beste datu bat web orria duten Espainiako enpresen kopuruari buruzkoa da (%33), eta Internet bidez produktuak saltzen dituzten enpresen kopuruari buruzkoa (%6, 5). Hala ere, inkestaren arabera, Sarearen bidez zerbitzurik eskaintzen
|
ez
duten enpresen herenak baino gutxiagok dio etorkizunean eskainiko duela, eta %52k erabat baztertzen du. Enpresak “on line” saltzera bultzatzen dituzten arrazoien erdiak baino gehiagok merkatua zabaltzeko egiten dutela diote, eta %22k, berriz, kostuen murrizketari buruz.
|
|
2004
|
|
|
Arazo asko sor daitezke gure erkidegoan: ezarritako kuotak ordaintzen ez dituen jabea, eraikineko argia instalatzeko sinatu zuen kontratua betetzen
|
ez
duen enpresa, etab. Kasu horietarako eta sor daitezkeen gainerakoetarako, jabeen komunitate batek zerbitzu juridikoak behar ditu, aholku eman eta bere interesak defendatzeko. Bai komunitateak bai presidenteak indarrean dagoen araudia ezagutzen duten espezialistak izan dituzte, jabekideen komunitateek dituzten eskubide horiek defendatzeko adiskidantzazko tramiteak edo izapide judizialak egiten dakitenak.
|
|
2005
|
|
|
Azken horiek adierazi dute Pompidouk “ideia noblea” dela esan zuela, baina agian ez “behar bezain pragmatikoa”, eta EBk “erregulazio koherentea” behar duela defendatu dute. Era berean, bulegoko lehendakariak gogorarazi du bere erakundeak ez dituela ematen softwarearen, algoritmoen edo izaera teknikoa
|
ez
duten enpresa metodoen patenteak, egungo arauen arabera. Bestalde, Pompidouk erkidegoko patente bat sortzeko proiektua aipatu du, eta hori blokeatu egin da ministroen mahaian aspalditik.
|
|
|
Espainiako pakete enpresa nagusietako batek, Seur ek, gehitu du paketearen edukia konfidentziala dela; beraz, bezeroak paketearen berezitasunen bat adierazten ez badu eta bidaltzen badu, gerta litezkeen kalteak bere ardurapean geratuko lirateke. Entrega epeak estandarrak dira, ez dira kontratuzkoak, eta
|
ez
dute enpresarekiko erantzukizunik izango, salbu eta entregatzeko azken eguna edo ordua espresuki erabakitzen duten zerbitzuetan. Erreklamazioei eta kalte ordainei dagokienez, DHLk adierazi du zerbitzuaren kontratatzaileak planteatu behar dituela beti.
|
|
|
Bermea. Funtsezko alderdia da, Moltóren arabera, bigarren eskutik erosten dugunean
|
ez
dugulako enpresa fabrikatzailearen erantzukizunik, eta gaur egun oso orrialde gutxik eskaintzen dutelako”. Ibilgailu eskaintzei erantsitako berme asko ez dira nahikoak, “borraja ura” gehitu du Km en sortzaileak, eta informazio guztiaren “letra txikia ondo irakurtzea” proposatzen du.
|
|
|
Gainera, sistemak eman diezazkiekeen abantailak ere ez dira ezagutzen. Sistemaren egiaztapenei dagokienez, oso aldakorrak dira; izan ere, zeregin hori inork
|
ez
duen enpresetan edo zeregin horretaz berariaz arduratzen den pertsona bat duten enpresetan egin daitezke. Entrenamendu eta esperientzia eskasak Enpresa txiki batek elikagaien segurtasun plana garatzeko behar duen denbora hiru hilabetetik urtebetera bitartekoa da.
|
|
2006
|
|
|
Uztailean, bigarren hilabetez jarraian, nabarmen jaitsi ziren partikularren eskurapenak. Segmentu horretan eta autoak alokatzen
|
ez
dituzten enpresetan %7, 6 egin zuen behera. Horrek alarmak piztu ditu adituen artean, badakitelako talde hori dela errentagarriena eta negozioaren benetako motorra.
|
|
2007
|
|
|
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren erreformarako legeak indartu egin ditu onura fiskal horiek eta HCI programen aplikazioa. Alde batetik, PFEZren salbuespena Sozietateen gaineko Zerga ordaintzen
|
ez
duten enpresetako langileei zabaltzen die (lehen, hitzarmen honetako enpresek bakarrik aplika zitzaketen programak). Gainera, erreformak aukera ematen du ekipo berriak erosteko ez ezik, berritzeko ere:
|
|
|
Kategoria horretan, “pump and dump” edo “zabor posta finantzarioa” izenekoan, mezu horiek “scam” sistema aurreratu gisa sailkatu dira (lan eskaintza faltsuak). “Spammer ek” ezezaguna den eta burtsan balio handia
|
ez
duen enpresaren baten akzioak erosten dituzte. Ondoren, zabor mezuak bidaltzen dituzte enpresa horren akzioak erosteko gomendatuz”, azaldu du Sylvia Ayusok, GFI segurtasun enpresako kanalaren arduradunak.
|
|
2008
|
|
|
|
Ez
du enpresaren helbidea adierazten eta Fosfatorik gabekotzat agertzen du bere burua baina Erantsitako fosfatorik gabea adierazi luke (haragiak berez dauzka fosfatoak).
|
|
|
Horregatik, afekzioa aztertzea enpresetako prebentzio laboraleko zerbitzuen ardura da baina osasun unitate berariazkorik
|
ez
duten enpresa txiki eta koxkorretako langile asko famili medikuarengana jotzen dute, ezinbestean.
|
|
|
Balore Batzordeen Nazioarteko Erakundeak (IOSCO) kalifikazio agentzien autoerregulaziorako kode bat onartu zuen 2004an. Francisco de Vera ekonomialariak adierazi du agentziek batzuetan ez dutela argitzen eskaintzen duten kalifikazioa
|
ez
duela enpresa jaulkitzaileak eskatu, eta horrek esan nahi du agentziak ez duela informazio publikorako sarbiderik. Haren iritziz, kasu honetan kalifikazio agentziek kalifikazio txikiko ratingetara joko dute, eta horrek kalte eginen dio zor jaulkitzaileari.
|
|
|
Gaur egungo legediaren arabera, banatzaileek eta fabrikatzaileek gutxienez bi urteko bermea eskaini behar dute Espainiako merkatuan saltzen diren produktuetarako. UCEk dio legea betetzen
|
ez
duten enpresen zerrenda egingo duela, erabiltzaileek zein diren jakin dezaten. Erakundeak dioenez, kontsumitzaileen erreklamazioak jasotzen ditu egunero “legeak ezarritako epean erositako produktuen bermeak betetzeari uko egiten zaionean”.
|
|
|
Balio “opagarriak” Gas Naturala dira, baita Unión Fenosa ere, UBSak egindako mugimendu korporatiborako hautagaia, kapitalaren %40 baino gehiago duena. Bestalde, Endesak, “free float” txikiarekin (kapital flotatzailea burtsan askatasunez kotizatzen duen eta akziodunek kontrolatzen
|
ez
duten enpresa edo sozietate baten kapital sozialaren partea), oraindik ere apustu gogokoenetako bat izaten jarraitzen du, dibidendua erakargarria delako. Hori dela eta, burtsako adituen aurreikuspenen arabera, sektore elektrikoa berotu egingo da ekitaldi honetan.
|
|
|
Epe laburreko errenta finkoa Konplexua dirudien arren eta inbertsioa zer den hobeto ulertzeko, esan daiteke enpresa zor agiriak letren bertsio pribatua direla, hau da, Estatua ez diren enpresek jaulkitako epe laburreko errenta finkoa. Merkatu jarraituan kotizatzen duten edo
|
ez
duten enpresak izan daitezke. Hemen ageri da errenta aldakorreko elementu bereizle bat, ez baita nahitaezkoa ordaindukoek burtsan kotizatzen duten enpresek jaulkitzea.
|
|
|
Horregatik, aholkatzen du ez fidatzea merkatuak eskaintzen dituen baino errentagarritasun handiagoak bermatzen dituzten konpainiez, eta, edozein inbertsio egin aurretik, Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari (CNMV) kontsultatu behar diren baimenak eta finantza jardueraren legezkotasuna. Organo arautzaileak inbertsio jarduerak egiteko baimenik
|
ez
duten enpresen zerrenda bat argitaratu du bere webgunean (www.cnmv.es). Horietako askok espediente irekiak dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Arrisku hori frogatzeko, gogora ekarri behar da indize hori osatzen duten bi kidek% 50 inguruko minusbaliotasunak dituztela kotizazioaren lehen lau hilabeteetan. Oro har, dibidendu bidez abonuak banatzen
|
ez
dituzten enpresak dira, eta horrek lehiakortasuna kentzen die balio horiei, bai, ordea. Ez da Europako errenta aldakorraren merkatu esanguratsuenetako bat, beste burtsa sektore batzuekiko gutxietsia baizik.
|
|
|
Sektore elektrikoko liberalizazioa indarrean sartu eta hamar egunera, etxeko erabiltzaile gehienek oraindik
|
ez
dute enpresa handien eskaintzarik merkatu librean, FACUA kontsumitzaileen erakundeak dioenez. “Gaur egun, Endesak, E.Onek eta Iberdrolak ez dute 10 kW-eko potentzia kontratatua gainditzen ez duten erabiltzaileentzako eskaintzarik; Unión Fenosakoak, berriz, 5,5 kW edo gehiago dituztenei bakarrik zuzenduta daude:
|
|
2010
|
|
|
Borondatezko murrizketa batek ez dakar lan kontratua aldatzea: langileak ohi baino ordu gutxiago lan egiten du, baina
|
ez
du enpresarekin duen kontratu harremana hausten eta beste lan baldintza batzuekin hasten da (lanaldi partziala, antzinatasuna). Horregatik, langileak ez du lanaldi erdiko kontratu berririk sinatu behar.
|
|
|
Kontuz dibisa enpresekin: CNMVk dibisen eremuan jarduteko baimenik
|
ez
duten enpresen ugaritzeaz ohartarazi du azken hilabeteetan. Merkatu horretan, irabaziak oso handiak izan daitezke, eta gaur egun ezin hobea da atzerriko monetan inbertitzeko, aldakortasun handia eta truke tasek gorabehera handiak izaten baitituzte.
|
|
|
Fabrikatzaileen eta saltzaileen elkarteen arabera, “Plana urte amaierara arte luzatuko balitz, Espainiako merkatuak azken bi urteetan izan duen matrikulazio jaitsiera nabarmena arinduko litzateke, eta horrek ez du maila normalagoak berreskuratuko Espainiako ekonomiak hazkunde tasa positiboak erregistratzen dituen bitartean eta egungo langabezia tasa handia murrizten den bitartean”. Eskaera motei dagokienez, partikularren matrikulazioak, “2000E Planaren eskatzaile nagusiak”, %41, 8 hazi ziren maiatzean eta lehenengo bost hilabeteetan; alokatzen
|
ez
zuten enpresei egindako salmentak, berriz, %33, 4 igo ziren maiatzean, eta %23, 3 maiatzera arte. Alokatze merkatuari dagokionez, “nahiko aktiboa izan da urtearen hasieratik, ibilgailuak berritzeagatik”, erosketak% 68,9 igo ziren joan den hilean, eta% 91,9 urtarriletik maiatzera.
|
|
|
Elkarren segidako 13 hilabeteren ondoren, eta merkatu partikularraren eskaria handitu ondoren, kanal horrek %45, 7ko jaitsiera izan zuen uztailean, 41.863 unitate saldu baitziren, baina aurten %17, 2ko igoera izan du. Alokatzen
|
ez
duten enpresei dagokienez, matrikulazioak %21, 8 igo ziren uztailean, eta %28 urteko lehen zazpi hilabeteetan; alokairu merkatua, berriz, %46, 3 igo zen uztailean, eta %73, 3 2010ean. Madrilgo Erkidegoa eta Kanariak izan ziren matrikulazio igoerak izan zituzten autonomia erkidego bakarrak.
|
|
|
Gaur egun, 83.112 langile ditu. Gizarte Segurantzak laguntza sistema bat aurreikusi du datozen hilabeteetan sistema horri atxikitzen zaizkion konpainia berriei laguntzeko, batez ere, betebehar telematikoak betetzeko behar diren bitartekoak aldi baterako
|
ez
dituzten enpresei. Baina RED sistema orokortzea eta Cret@ handitzea ez dira 2011ko berrikuntza bakarrak Gizarte Segurantzan.
|
|
2011
|
|
|
Eraikuntzako edo zerbitzuetako azpikontraten modalitatean diharduten enpresetako arduradunak Gizarte Segurantzarekiko ordainketa betebeharrak eguneratuak dituzten enpresa kontratisten aurrean kreditatzen saiatzen direnean gertatzen da, benetan erakunde horren zordunak direnean. Gainera, jarduera errealik
|
ez
duten enpresa “itxurazkoek” langileen alta eta afiliazioari eta egindako iruzurrei buruzko agiri faltsifikazioak aurkitu ziren. Enpresa horiek langileekin lan harremana dutela simulatzen dute, diruaren truke Gizarte Segurantzan alta ematen dutenei, zerbitzurik eman gabe eta inoiz ez gizarte aseguruen kotizaziorik egin gabe, “Espainiako langile” horiek “gizarte prestazioak behar ez bezala lortzeko.
|
|
|
Gidariek egiten duten galderetako bat da eroso ez dauden kanpainak errefusatu ote ditzaketen. Hori hauteskunde propagandarekin edo jabearentzat irudi onik
|
ez
duten enpresekin gerta daiteke. Titularrak eskubidea du bere autoa zenbait iragarkiren euskarria izatea ez onartzeko, gero beste kanpaina batzuetan parte hartzeko zigorrik jaso gabe.
|
|
2012
|
|
|
Erronka eta mezua da ikerketan gehiago inbertitu behar dela. Nutrazeutikoetan edo elikagai funtzionaletan I+Gn inbertitzen
|
ez
duten enpresek trena galduko dute, une honetan, elikaduraren sektoreko garapen garrantzitsuenean, osasunarekin zerikusi handia duen sektorean.
|
|
|
WhatsApp-en beste arazo bat, berriz, kontaktuen chat bidez jasotako spama da Bestalde, alderantzizko ingeniaritzako prozesuei esker, aplikazioak nola funtzionatzen duen jakin ahal izan da, eta ofizialak ez diren bezeroak (programak) garatzeko aukera ematen duten programa multzo batzuk sortu dira. API horiek
|
ez
dute enpresaren baimen ofizialik, eta WhatsApp (bezero ofiziala) euskarririk ez duten mugikorretarako bezeroak sortzeko erabiltzen dira, baita ekintza maltzurretarako ere (adibidez, spam bidalketa). Txatetan identitatea landatzeko ere erabil daitezke.
|
|
2013
|
|
|
Neurri handi batean Siriak nazioarteko arma kimikoen kontrola onartu duelako, azken asteetan erosle hori Burtsan instalatu da. Blueptxipak, hau da, diru sarrera egonkorrak eta gorabehera handirik
|
ez
duten enpresa handiak, urteko azken hiruhilekoan eta 2014an inbertitzeko apustuetako batzuk dira. Aberitisek, mugikortasunerako eta telekomunikazioetarako azpiegitura konpainiak, nazioarteko garapenerako plan estrategiko bat du, eta negozio aukera garrantzitsuak izan ditzake Brasilen eta Australian, eta horrek atzerrian duen irudia sendotzeko balio du.
|
|
2015
|
|
|
Legeak mota hau kontsumo gaitzat hartzen du, penala izan beharrean, eta
|
ez
du enpresei zintzo zintzo jarduteko protokolorik ere
|
|
2016
|
|
|
Are gehiago, hainbat aldiz ikusi izan da pribatutasun arazoetan. Electronic Frontier Foundation en txosten batek
|
ez
zuen enpresa gisa oso ondo ikusten bere erabiltzaileen datuekin, eta, bestalde, 2013an bi ingeniari espainiarrek frogatu zuten aplikazioan trukatutako mezuak geldiaraz daitezkeela. Zorionez, egoera hobetu egin da ordutik.
|
|
2021
|
|
|
azkarrago egin behar dela uste dugu. Hau da,
|
ez
dugu enpresa bat ere behartzen ekoizpena aldatzera, ez saltzen dutena, ez nola banatzen duten. Kontsumitzaileak adierazle bat izango du eskura, produktu bat hobea edo okerragoa den jakiteko.
|
|
|
Langilearentzat eragozpen nagusia lan kontraturik ezak sor dezakeen segurtasun juridikorik eza da, “adibidez, soldatari, lanaldiari, ordutegiari edo oporrei dagokienez”, azaldu du Gómezek. Lan kontratu bat ez sinatzeak esan nahi du mugagabetzat hartuko dela eta, gainera,
|
ez
duela enpresak ezarritako probaldirik izanen (aurrez abisatzeko betebeharra eztabaidatuko da). Lan egitea eta Gizarte Segurantzan alta emanda ez egotea iruzurra da, eta langileari zigor ekonomikoa ezartzea ekar diezaioke (adibidez, langabezia kobratzen ari bada eta aldi berean enpresa batentzat kontraturik gabe lan egiten badu).
|
|
2023
|
|
|
Ildo horretatik, plataforma handiek edukiak gomendatzen dituztenean, erabiltzaileek erabilitako irizpideak aldatu ahal izango dituzte eta gomendio pertsonalizaturik ez jasotzea aukeratu. Lege berriari esker, herritarrek
|
ez
dute enpresa horien hitzaz fidatu, beren ekintzak ikuskatzaile independenteen eta hautatutako ikertzaileen txostenen bidez aztertu ahal izango dituzte. Desinformazioaren aurkako baliabide gehiago Zerbitzu Digitalen Legeak begiratuko du plataformek, bereziki oso handiek, kontu gehiago eman eta erantzukizuna beren gain har dezaten hartzen dituzten neurriengatik eta planteatzen dituzten arrisku sistemikoengatik, desinformazioa eta hauteskunde prozesuen manipulazioa barne.
|
|
|
Baina ez da beldurrik izan behar! Hori bai, ziurtatu egin behar da informazio hori ziurtatuta egongo den eta arazorik izango
|
ez
duen enpresa edo marka ezagunetan egingo dela. Irudia:
|