|
2009
|
|
|
NFBHLOk xedatzen zuenari ez ziola men egiten. ...zerabilen; hizkuntzaren izendapenari ez zitzaion egokitzen; zehaztasunik ez zuen euskararen ofizialtasuna nora mugatzen zen finkatzeari zegokionean, edo euskararen erabilera ofiziala iradokitzen zuen euskal hiztunen eremuetatik harago; 13/ 1982 Legeak aurreikusitakoarekin bat ez zetozen" eremu euskalduna" eta" mistoa" finkatzen zituen; hizkuntza hautatzeko borondate printzipioa
|
ez
zuen behar adina bermatzen; eta horrenbestez, errealitate soziolinguistikotik harantzago, ikasketa planetan euskara sartzea xedatzen zuen.
|
|
2010
|
|
|
...deitu diren bost manifestazio jendetsuetan. irakasleek eta intelektualek manifestuak egin dituzte, hizkuntzaren aldeko hainbat plataforma sortu dira (Queremos Galego, ProLingua, Patrimonio da Humanidade, etab.), irakasleen, sindikatuen eta alderdi politikoen koordinakundeak berrantolatu egin dira, baita elkarteen mugimendu guztia ere, etab. konturatzen hasi dira neurri horien ahalmen erasotzailea
|
ez
dutela behar bezala kalkulatu, herriak berezkoa duen hizkuntzaren aurkako kanpaina ankerraren jakitun dela gizartea, galiziar ororentzat ez baitago bere hizkuntza baino nortasun marka handiagorik galizian. izan ere, Castelaok zionez: " se a� nda somos galegos é por obra e gracia do idioma"(" oraindik ere galiziarrak bagara, hizkuntzaren egintza eta graziari esker da"). z
|
|
2011
|
|
|
zer elementu sor ditzakegu tokian bertan multinazionalen jarduna orekatzeko? eta, noski, ezin ahaztu politikaren arloa. hizkuntza ekologia izateko, politika ezinbestekoa da. politikaren bidez, biziera kolektiboa antolatzen dugu. horren ondorioz, hizkuntza taldeak
|
ez
badu behar adina kontrolatzen bere taldearen bilakaera, arazo bat jazoko da: mendekotasuna; batez ere, menderatutako taldea kontrolatzen duena ez bada talde horren aldekoa. horren ondorioz, kontrolean dagoenaren mende biziko da taldea. politikaren arloan jardutea funtsezkoa da; izan ere, piramidearen erpinean dago ekologia politikoa (botere politikoa); adimena, elkarrekintza, taldeak eta ekonomia baino gorago, hain zuzen.
|
|
2012
|
|
|
Hizkuntza antropologian, eta batez ere komunikazioaren etnografian, behaketaren bidez eskuratutako datu ugari erabiltzen dira, uste delako hiztunek konturatu gabe dauzkaten joera eta portaera asko eman ditzaketela ezagutzera. Adibidez, hiztunek askotan ez dituzte entzuten zenbait hizketa doinu, ez dituzte nabaritzen kode aldaketak eta
|
ez
dute behar bezala neurtzen zenbatetan kentzen dieten hitza besteei. Dialekto aldaketei buruzko ikerketek erakutsi dutenez, behaketaren bidez lortutako datuak lagungarriak izan daitezke gertatzen ari diren gizarte aldaketak identifikatzeko, gizarte eragileek eta ikertzaileek aldaketa horiek hauteman baino lehen.
|
|
|
4 Komunitatea ikuspegi zabalarekin lantzea ere funtsezkoa izango da aurrerantzean. Atzera begiratzerakoan erratzeko arrisku handirik gabe esan dezakegu, euskalgintzatik
|
ez
dugula behar beste lan egin euskalduna ez den erdal komunitatearekin. Euskara elkarteetatik adibidez, euskaldunon komunitatea trinkotzeari garrantzia handia eman izan diogu, eta gutxi landu dugu gaztelera eta frantses hiztun elebakarrekiko harremana.
|
|
2015
|
|
|
Konturatu gabe, ordea, gazteleraz inon diren esplikazioak ematen hasi nintzaien, bertan eta goi mailako moduluak ematen dituztela eta nik dakit zer gehiago esaten.
|
Ez
nuen beharrik, baina hala atera zitzaidan, nahiz eta nik nahi nuen hori ulertu zidaten, inkontzienteki hasi nintzen gazteleraz, esaten nuena balitzaie bezala. Hala, bada," eskerrik asko" esan eta martxa egin nuen handik zapore gazi gozoa nuela, beste behin ere errespetua erakutsi nahian edo.
|
|
2018
|
|
|
Pixkanaka, gure euskararen bereizgarriak lausotzen ari dira, proportzioan lehen baino zumaiar gutxiagok egiten du bertako euskara, batzuek ez dutelako ezagutzen, beste batzuek
|
ez
dutelako behar bezala apreziatzen, eta berariaz landu, zaindu eta transmititu ezean, galdu egingo dugu.
|
|
2019
|
|
|
Aldiz, emakumea etxean gelditu zen, esparru pribatuan, noka hitz egiteko aukera handirik gabe (Beitia, 2017, 155 or.). echeverria (2003) eta Aretxabaleta (2016) ere ildo beretik doaz, baina haiek diote baserriko emakume batzuk etxean gelditu beharrean hirietara joan zirela neskame. hirian gehienetan testuinguru erdaldunetan aritzen zirenez, hitanoa ez ezik, euskara bera ere alde batera utzi zuten emakumeek. euskarari uko egin eta gaztelaniara jotzeko joerari ispilu zaletasuna deitu izan zaio. Joera horren arabera, emakumeek kanpoko hizkuntza modak kopiatu ohi dituzte prestigioa lortzeko, zenbaiten ustez emakumeek
|
ez
dutelako behar adinako nortasunik (Azurmendi in Legorburu, 2018, 32 or.). halako argudioetan oinarrituta eraiki da emakumeari euskararen galeraren errua egozten dion diskurtsoa. eztabaida taldeetako mutil batzuek ere uste dute emakumeen errua izan dela noka galtzea eta indartzeko ahaleginik ez egitea. Beraz, emakumeak dira galeraren erantzule bakarrak eta beraiei dagokie noka berreskuratzea.
|
|
2021
|
|
|
Aldiz, euskara ikastearen beharraren inguruan hitz egitean ñabardurak agerian geratu dira. Hasteko, esan daiteke gehienak kexu agertzen diEuskara ikasteko zenbat eta adin altuagoa izan pertsonak, orduan eta gizarteratzeprozesu sendoagoa du, (harreman sare trinkoagoa) eta motibazio handiagoa euskara ikasteko prozesuan abiatzeko; xede gizarteak hartzen duen papera, beraz, baldintzatzailea izango da. rela
|
ez
dutelako beharra ikusten ezinbestean ikasteko, gaztelaniarekin ondo moldatzen direlako edota inolako arazorik ez dutelako soilik gaztelania ikastearekin.
|
|
2022
|
|
|
Gainera, argudioen egokitasuna ez ezik, eskaeran ere arreta jartzea ezinbestekoa da; hau da, ikertzaileek dioten modura," euskal hiztunen eskaria ere behar da, bezero, langile zein gizarteko gainerakoena. Enpresak
|
ez
du beharrik sumatuko bezeroen edota langileen aldetik ez badu eskaririk jasotzen, edota administraziotik ez badu legearen bidezko eskari formalik jasotzen. Eskari hori aktibatzen daukagu erronkarik handiena une honetan" (Gorostiza 2009, 82–83).
|