|
2000
|
|
|
Nik, ordea, mozorroa edeki eta kendu dut, eta puntu hori bertzerik ez dut buruan. Eta, zorabiaturik eta unaturik naukan formen mundutik ihesi, amesten dut, beldur orotarik harat, puntu hori, zeinak formarik
|
ez
duen baina bere baitarat forma guztiak biltzen dituen, pentsatu gabe pentsu guztiak dituen, eta, nola geldi dagoen eta gelditasunean datzan, atsedena baizik arnasten ez duen, atsedena eta bakea.
|
|
2001
|
|
|
Ni heldu eta Goio ikusi nuenean, han erdian, ilegorri, zurbil zurbil, arnas lainoen artean, hotza egiten baitzuen han kanpoan, beldurrik
|
ez
nuela baina borroka alferrikakoa izango zela azaltzeko moduan so egin nion, baina Goioren ahotsa entzun nuen orduan:
|
|
2006
|
|
|
gogoeta fin bat batean, konparazio ederra bestean, pasadizo barregarria hurrengoan; hala ere, zure gutunak ziren denak ere, nik jaramonik ez egitea erabakia nuen sorta hori gizentzera zetozenak. Bestalde, zuk honen berririk
|
ez
zenuen baina, uda horretan izan zen nire bizitzan aldaketarik; ez, nik espero nuen moduan, lanean hasi nintzelako, baina bai mutil batekin ateratzen. Lehenengo eskutitzean bertan aipaten zenuen, nire egoera sentimentalaz kezkaturik," beharbada norbaiti loturik zaude baina".
|
|
2007
|
|
|
Eta han zegoen Jesukristo, gure bekatuak barkatzeko bere burua eskaini zuena, eta han zegoen Asier. Bizkarra ematen zidan, pinguino bat zirudien, lau urte ziren elkar ikusten
|
ez
genuela baina dudarik gabe ezagutu nuen. Urduri bera ere, bere gorputzeko pisua oin batetik bestera, eztultxoak, gorbatari azken ukituak.
|
|
2008
|
|
|
Ernestinari entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera balihoa bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi
|
ez
zuena baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako, pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen hartan zer esanik?, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
|
Eta gizon izateak dituen une gozo bakan horietako bat gozatzeko asmotan begiak itxi nituenean zerbait beroa eta lirdinga sentitu nuen berriro belarrian: gingila miazkatzen zidan, ulertzen
|
ez
nituen baina lizunak ziruditen hitzak errepikatzen zituen bitartean. Ez nintzela lehengoa esan behar izan nion, saiatuko nintzela, baina ez niola ezer agintzen.
|
|
|
Ernestinari entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera balihoa bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi
|
ez
zuena baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako –pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen hartan zer esanik–, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
2009
|
|
|
Gero, isiltasuna baztertzeko, gutako inorentzat inongo interesik
|
ez
duen baina, hala ere, ume heldu elkarrizketa batean ezinbestekotzat jotzen den galdera horietako bat luzatu diot:
|
|
|
eta bai bere dohainak ere, bere berezkoak, halako eran, non lau urterekin kantatu baitzuen lehen aldiz etxekoen aurrean, modu aski serioan, aitaren urtebetetze egunean, lau abestik osatutako errepertorioan: ...hasiera hartan modan jarria; hirugarrena, Ave Maria ezaguna, Franz Schubertena, latinez, eta azkena, Gaueko Erreginaren bigarren aria, Mozarten Xirula magikoa rena, Adak gramofonotik ikasi bezala kantatzen zuena, alemanez edo sasi alemanez, auskalo?; hain izan zen arrakastatsua Adaren emanaldia, non guztiak utzi baitzituen harri eta zur, baita aita bera ere (aita batez ere), negarrik inoiz egiten
|
ez
zuena baina ia egiteko puntuan egon zena; handik aurrera, berriz, izeba Ernestinarekin ikasi zuen lehenik, eta parrokiako koruko zuzendariarekin gero, zazpi urte bete zituenean sartu baitzen parrokiako koruan?. Aingeru zuriak, zen abesbatzaren izena?, non berandu gabe sorginduko baitzuen koruko zuzendaria, harik eta, koruak eliz azpian eskaini zuèn abenduko ekitaldi batean, zuzendaria Nazario Orberekin hitz egitera ausartu zen arte.
|
|
|
ikuskariaren artean pentsamendu bat tartekatu balitzaio bezala, memento hartan bizitzea zegokiona zinez bizitzea eragozten ziona eta blokeatzen: pentsamendu hura, gainera, irudi bat ere izan zitekeen, irudi bat zen, forma zehatzik
|
ez
zuena baina berak buruan zuèn susmoaren araberakoa irudikatu zuena, Adaren irudia ote zen??, harik eta, blusa kendu ondoren, Domingoren parean jarri eta Brigittek honela esan zion arte:
|
|
|
Egia da Adak bazuela bere ametsa, kantuaren munduari lotua... ikustekoa baitzen nola erakutsi zituen bai bere zaletasuna –amak edo izeba Ernestinak gramofonoan opera ariaren bat edo jartzen zutenean, hantxe gelditzen zen Ada, soinu doinuei adi, diskoari begira, diskoaren higidura zirkularrak liluratu balu bezala– eta bai bere dohainak ere, bere berezkoak, halako eran, non lau urterekin kantatu baitzuen lehen aldiz etxekoen aurrean, modu aski serioan, aitaren urtebetetze egunean, lau abestik osatutako errepertorioan: ...asiera hartan modan jarria; hirugarrena, Ave Maria ezaguna, Franz Schubertena, latinez, eta azkena, Gaueko Erreginaren bigarren aria, Mozarten Xirula magikoa rena, Adak gramofonotik ikasi bezala kantatzen zuena, alemanez edo sasi alemanez, auskalo...; hain izan zen arrakastatsua Adaren emanaldia, non guztiak utzi baitzituen harri eta zur, baita aita bera ere (aita batez ere), negarrik inoiz egiten
|
ez
zuena baina ia egiteko puntuan egon zena; handik aurrera, berriz, izeba Ernestinarekin ikasi zuen lehenik, eta parrokiako koruko zuzendariarekin gero, zazpi urte bete zituenean sartu baitzen parrokiako koruan –" Aingeru zuriak" zen abesbatzaren izena–, non berandu gabe sorginduko baitzuen koruko zuzendaria, harik eta, koruak eliz azpian eskaini zuèn abenduko ekitaldi batean, ... Koruak eskainitako errepertorioan hainbat hizkuntzatako gabon kantak zeuden, zeinetatik Adak bi interpretatu baitzituen bakarka, korua lagun zuela.
|
|
|
Domingoren begiratzeko modua, baina, ez zen begiratzeko modu aktibo bat –ez zituen begiak hara eta hona mugitzen, hona eta hara–, pasiboa baizik, bere begien eta begiek ikusten zutèn –ikusten ez zutèn? – ikuskariaren artean pentsamendu bat tartekatu balitzaio bezala, memento hartan bizitzea zegokiona zinez bizitzea eragozten ziona eta blokeatzen: pentsamendu hura, gainera, irudi bat ere izan zitekeen –irudi bat zen, forma zehatzik
|
ez
zuena baina berak buruan zuèn susmoaren araberakoa irudikatu zuena, Adaren irudia ote zen... –, harik eta, blusa kendu ondoren, Domingoren parean jarri eta Brigittek honela esan zion arte:
|
|
2010
|
|
|
Pisu handirik
|
ez
zuen baina, galtzarbean hartzeko handiegia zenez, gorputz aurrean eraman zuen kaxa, bi eskuekin helduta. Etxe osoari bira emanda, tailerrean sartu zen.
|
|
2011
|
|
|
Palomak burua goiti beheiti higitu eta irri bihurri bat egin zion, Anastasiak ulertu
|
ez
zuena baina bere mementoan ulertuko zuena.
|
|
|
William Shakespeare?
|
Ez
zuen baina nobela bat bi aldiz irakurtzeko edo esaldirik ederrena asmatzeko astirik izan William horrek, handik gutxira, hogeita sei urterekin zine areto batean utzi baitzuten tiro batez zerraldo; eserlekuan bertan eta filmaren erdian.
|
|
|
izenordaina saihesten saiatzen zen. Edorta Jimenezen Azken fusila n, berriz, ez da ia aurkaritzako juntagailurik ageri, dagoenak
|
ez
baitu bainarik. Izagirrek menderagailuak kendu eta alborakuntzaren eta koordinazioaren alde egingo du.
|
|
2012
|
|
|
Ba, beti bezala nago, oinazerik
|
ez
dut baina bai sufrimendu handia, eta tristezia honek ez dit ezer egiten uzten.
|
|
|
Soilik pertsonaia erabat imajinarioak irudikatzea ez zuan alternatiba bat: izan ere, nola jakin deskribapen horrek ez duela bat egingo ezagutzen
|
ez
duan baina benetan existitzen den pertsona batenarekin, ondoko kalean edo munduaren beste puntan. Horra hor, bada, zergatik diren horren laburrak eta urriak deskribapenak nire liburuetan.
|
|
|
non?), bere barruko bizipenaren eta hitzaren arteko hutsarte luzea nola pasatu ezin asmatuz. Torturatuaren hizkera bat berezia dago, nik analizatuko
|
ez
dudana baina lukeena, beldurraren eta kemenaren artekoa, ikaratu, gorbizi indignatu, herabe, esan nahi bizi baten eta esateko pudorearen artean kontraesanezkoa. Asko sufritu duenaren barnea kontraesanez betetzen da.
|
|
|
Ondoren esan behar dut, itsasontzira, lehen jakinarazi dudan bezala, egindako joan etorrietatik ekarritako gauzen artean bazirela zenbait balio handirik
|
ez
zutenak baina niretzat erabat baliorik gabeak ere ez zirenak, eta orain arte aipatu ez ditudanak; bereziki, lumak, tinta eta papera, kapitainaren, haren bigarrenaren, kanoilarien eta arotzaren ardurapean zeudenak; lauzpabost itsasorratz, matematika tresna batzuk, eguzki orratzak, betaurrekoak, nabigazio liburuak eta mapak; eta horiek denak batera pilatu nituen, inoiz erabili nituen jakin gabe.... Gainera hiru Biblia aurkitu nituen, oso txukunak, Ingalaterratik niretzat bidalitakoak, eta nire gauzekin batera bidaia egiteko hartu nituenak; portugesez idatzitako liburu batzuk, Aita Santuaren bizpahiru otoitz liburu tartean, eta beste zenbait; eta denak ongi gorde nituen.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, auzi medikuak esan zuen gorpuen inguruan bazeudela hiltzaileak identifikatzeko bidea eman zezaketen aztarnak ere. «Krimenaren agertokian ebidenzia batzuk agertu dira, balio forentserik
|
ez
dutenak baina ikuspegi kriminalistikotik oso baliotsuak direnak. Horiek dira bala zorroak, bendak, gazak...
|
|
|
–Inoiz adierazi
|
ez
ditudan baina zuk leporatu nahi dizkidazun iritzien berri eman dezadan espero duzu. Eman dezagun, hala ere, kontua zuk irudikatu duzunarekin bat datorrela; hala izatera, gogoan izan behar duzu, Bennet andereñoa, Bingley jauna etxean gelditzea eta bere egitasmoak atzeratzea nahi omen duen adiskide horrek gurari bat baizik ez duela adierazi, eskaera huts bat egin duela, haren egokitasunaren aldeko argudio bat ere eskaini gabe.
|
|
2014
|
|
|
tuuuuuuuuuuuuuu... Besaulki aurreko mahaitxoaren gainean dakusa, bestalde, iPhonea, bizi seinalerik igortzen
|
ez
duena baina bateria topera kargatuta daukana, ondo dakien bezala. Kontu handiz eseki du entzungailua, klika argi entzun arte.
|
|
|
Hitz haiek entzun bezain laster, lipotimia tipi bat izan zuen Anbroxiok, zer gutiago!?, gizona kordegabe utzi
|
ez
zuena baina bai erabat zurbilduta; hartaz oharturik eta harekin adoreturik, koinatuari so egin eta aurrera ekin zion Elisak:
|
|
2015
|
|
|
Zer egiten zuen Gorriak han? Gau hartan lan txandarik
|
ez
zuela baina aparteko orduak sartzen aritu zela kontatu zien ertzainei, baina ez zen egia. Laminadosen ez zen aparteko ordurik egiten azkenaldi luzean, ezta beharrik ere.
|
|
|
Zeloak X k maitatu zituen emakumeengatik, zeloak X k maitatu
|
ez
zituen baina maitatu zituzkeen emakumeengatik, zeloak heriotzarengatik.
|
|
|
Gogoeta hau idatziz jartzeak ere kezkak pizten diz kit ordea. Antzerkia ikustera goazenean obra baten antzezpena eskaintzen digute, hitzez eta irudiz, istorioz eta giza mugimenduz osaturiko ikuskizuna; jokalekuaren atzean, berriz, beste mundu oso bat dago, guk ikusten
|
ez
duguna baina emanaldiaren funtsezko osagarri dena: argi eta soinuen teknikariak, jantzien eta dokoratuen arduradunak...
|
|
|
Milaka batzuk saldu ditut zenbait titulutatik, irakaskuntzan erabiltzeko aproposak zirenean; baina hortik kanpora, eman dezagun mila direla inork behartu gabeko eta gogozko nire irakurleak. Mila horientzat ari naiz, noski, baina baita irakurtzen
|
ez
nauten baina irakur nintzaketen guztientzat ere, neure harroan sinetsi nahi baitut badutela zerbait nire liburuek, sentiberatasun apur bat duen hainbat jende hunkitu lezakeena. Eta gehiago esango dut:
|
|
|
Itsasontziaren bizkar bazterreko eskudelari atxikita ditut eskuak, askatzeko beldurrez; ahurretan nire moduko gizakia zen arerioaren begi ilunak marrazten zaizkit, betiko baititut bere begiak eskuetara atxikita. Zergatik
|
ez
genuen baina, elkarren gorputzaren babesa bilatu izualdi ero hartan, animalien kumeek egiten duten moduan elkarren gorputzak igurtzi, hotzetik eta ikaratik babesteko; batak bestearen hurbiltasuna bilatu, talka bortitz haren ordez. Ez genekien artean nik orain dakidana, arerio hitza gezurrezko hitza dela, alegia.
|
|
|
Edorta Jimenezen Azken fusila n ere ez da ia aurkaritzako juntagailurik ageri, dagoenak
|
ez
baitu bainarik.
|
|
2016
|
|
|
Eta neguko eguzkiak kalearen bestaldeko eraikinen artean bide bat bilatu zuen, kafeko leihoaren txoko batean erortzeko. Eguzki nekatua, berorik ekartzen
|
ez
zuena baina argia bai, eta argiak mahaiko zur distiratsuan egiten zuen isla, eta nire aurpegian jo. Begiak itxiaraziz, aurpegia nahi gabe desitxuraraziz, irribarre lasai bat ekarriz, honen bitartez lasaitasuna, patxada, eta aurpegia lasaitzearekin bat bakez beteriko bisaia.
|
|
|
BEHIN irakurri nuen barre egitean negar malkoak askatzen ditugunean, une tristeetan metatutako malkoak direla, une hartan isuri
|
ez
genituenak baina orain ateratzen zaizkigunak, pilatutako tentsioa askatzeko bide bezala. Alaitasun une dexente zapuztu zidan ezagutza honek; alaitasun malkoek, asko zirenean bereziki, gogorarazten baitzizkidaten auskalo zenbat une goibel...
|
|
2017
|
|
|
Ismailia hiriaren ondoan dago Al Azuliko kartzela, eta horkoa da ezagunena; izan ere, handik pasatu dira erregimen militarraren kontrako ekintzaile gehienak. Al Azulin sartzen dituzte aske utzi nahi
|
ez
dituzten baina haien kontrako kargurik ez duten herritar guztiak. Ez da halako gune bakarra, ordea.
|
|
|
Oso gainetik igaro nituen analogia zenbait, juduen deportazioari buruzkoa esate baterako, erabiliegia iruditzen zitzaidalako. Aitonarena, aldiz, luzatu egin nuen eta berari buruzko umetako oroitzapen batzuk ekarri nituen gogora, literaturarekin zerikusirik
|
ez
zutenak baina ahalegin handirik gabe kontatzeko modukoak. Aitona ez zela agrafoa esan nien, umeok besterik uste bagenuen ere, hartara behartzen genuenean gai baitzen egunkarietako goiburuak irakurtzeko, eta bere izena ere oso txukun idazten zuela erantsi nuen, nahiz eta hilero, erretiroa kobratu ahal izateko inprimaki bat bidaltzen ziotelarik, lauki txiki baten barruan izenpetzen hasi eta ez zitzaion kabitzen.
|
|
|
–A ze emakume modemoak hemen dauzkagunak! , esan nien doinu hezitzaileaz, hitzok sarkasmo kutsua falta
|
ez
zutela baina; oraindik Nadimi begira, diskurtsoa guztientzat bazen ere?. Olivia dimdizue, beti negarrez, oihuka, Popeye noiz etorriko zain.
|
|
|
Beharbada nire deiaren zain zegoen, ni berearen zain nengoen bezala. Gogo handirik ere
|
ez
nuen baina, neu izan nintzen deitzen lehena.
|
|
|
Edo, hobeto esanda, 96.832 euro zikinek naramate arima salduko dudan bankura bigarrenez. Zer egiten du batek, inola espero
|
ez
zituen baina ezinbestean eta bat batean norberarenak diren 96.832 eurorekin. Zer egin, bereziki ezagutu ez, baina familian gorrotatua izan den horri kasu egin dion senitarteko bakarra izateagatik egokitutako kopuru horrekin?
|
|
|
Eta ni, zur eta lur, behar
|
ez
ditudan baina ongi datozkidan horien bueltan dudaka; azkenean, hala bota diot:
|
|
|
Baita elkarrekin gaudenean ere. Oraindik esan
|
ez
dituenak baina esango dituela badakizkidanak erantzuten hasten naiz. Sekulako amorrua eragiten dio gure elkarrizketen dislexia horrek.
|
|
|
Adierazle nagusia beste guztien desira eratzen duen adierazlea edo objektua da: guk
|
ez
dugun baina besteek badutela suposatzea ahalbidetzen digun adierazlea. Lacanen arabera, Hegelentzat esklabo edo morroia bere morrontzan ainguratzen duena nagusi edo jabea da eta, beraz, bere diskurtsoa egituratzen duen adierazle nagusia.
|
|
2019
|
|
|
Intimidazioaren ulerkera motz geratzen da sententzian, haren forma esplizituak soilik hartzen direlako kontuan, eta ez haren adierazpen sotilagoak. Beste kasu batzuetan, ordea, erabili izan da Zigor Kodeak jasotzen
|
ez
duen baina jurisprudentziak onartuta daukan kontzeptu bat: giroko intimidazioarena.
|
|
|
A, eta baita ere, oraindik
|
ez
dugun baina izatea aurreikusten dugun beste lan bat: ihes egin dutenen zenbaketa, kontrola eta jarraipena.
|
|
|
Baina gozotegiko emakume honek ez du barkamenik, seguru bere gurasoek, neke handia hartuta, mahaian nola jokatu behar zuen erakutsi ziotela, eta begira orain, berriz jardun txarrean, agian mairuak eta kristauak azturetan berdintzen ziren garai haietako ohituratik asko geldituko zaio, hau, bestalde, oso iritzi eztabaidagarria da, ez baita falta zibilizazio kontuan Mahomaren jarraitzaileak nagusi zirela uste duenik eta frogatzen saiatzen denik, besteak, bitartean, astapotro ez nolanahikoak, beren egoskorkerian tinkoagotuak, doi doi kezkatzen hasiak zirela heziketa eta modu onen tirriarekin, dena aldatuko da Andredena Maria gurtzeko sukarra ariman txertatuko zaien egunean, hain sukar bortitza non Jesukristo Bere Semea gurtzea ahaztuko baita, ia, ez esateagatik Zeruetako Aitari, egunerokoan hain jaramon gutxi egiten zaionez, irain egiten ari zaiola. Eta horrela ikusten da nola, berez, ahaleginik gabe, gauzarik gauza, leun, labain egitearen kariaz, A Graciosan jaten ari den emakumearen hostopil horretatik Harengana igotzen den, batere jan beharrik
|
ez
duena baina, ironikoki, guregan mila nahikari eta behar jarri zituena.
|
|
2020
|
|
|
Mikelek erantzuna saihestu zuen bi segundoz pentsatu ondoren. Berri onik
|
ez
zuen baina datu berriak bai.
|
|
2021
|
|
|
eraiki gura dugu inork irensten
|
ez
duen baina
|
|
2022
|
|
|
Aldarte onean itzuli ginen hilerritik, baina oraindik astebete igaro ez zenean, bizitza bere ohiko bideetara itzuli zen; betiko bizimodu zaputz, nekagarri eta zentzugabea, zirkularrek debekatzen
|
ez
dutena baina guztiz baimendua ere ez dagoena. Ez geunden lehen baino hobeto.
|
|
|
Kaxa hori ez da iristen, printzipioz, museoaren aurreko geletan ikusi ditudan fusil, metraileta eta are alabarda edo sableen ikusgarritasun hilgarrira, baina, ahotsak azaltzen jarraitu duen bezala, horixe zen industria militar modernoaren ezaugarrietako bat XX. mendearen amaieratik, baita Euskal Herrikoarena ere: ia inork ez zituen arma osoak ekoizten –salbu eta produkzio katearen amaierako muntaketa lantegiek–, baizik eta osagaiak, pieza solteak, bakarka arma gisa erabiltzeko aukerarik
|
ez
zutenak baina ezinbestekoak zirenak dena delako armaren funtzionamendu egokirako. Produkzioa atomizatua eta deslokalizatua zen, eta horrek lasaitasun moral moduko bat eman ziezaiekeen hura gauzatzeko orduan, hala enpresari nola langileari, eta baita, bide batez, halako jarduerak gauzatzen ziren lurraldeko biztanleriari ere, oro har, azken finean ez zutelako arma bat ekoizten, gai konposatuz egindako kaxa huts bat baizik –beste batek, beste nonbait, gerra abioiaren fuselajean integratuko zuena, eta beste batek, beste nonbait, 27 milimetroko Mauser balaz beteko zuena–.
|
|
|
Hasieran senarraren alde otoitz egitera joaten nintzen. Egurrezko bankuan eserita, ez inora begira eta ez inori hizketan, amak irakatsitako errezo guztiak errepikatzen nituen, gurasoek sinisten
|
ez
zituztenak baina seme alabok oso umetatik buruz ikasi behar izan genituenak. Hori irakatsi zigun hori zelako irakatsi ziezagukeen bakarra.
|
|
|
Gerratik ihesi goaz, ohartu gabe gerra geurekin daramagula, ezin zaiola ihes egin. Gerrak kendu digu bizitza bat eta beste bat eman, nahi
|
ez
dugun baina bizi dugun beste bat, erdi hilda bada ere.
|
|
2023
|
|
|
Denak aritzen ziren elkarri" nor maite duzu?" galdezka, eta" nehor ere ez" erantzunak ez zuen balio. Amaia maite zuela erabaki zuen behin, eta laster damutu zen hori aitortu izanaz hain laguna
|
ez
zuen baina bakea ematen ez zion Txomini, oren laurden baten buruan gela guztiak jakin baitzuen eta denen trufaren jomugan egon baitzen bulta batez. Nola ez?
|