Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 13

2007
‎Esparruari dagozkio ‘lokala’ edo erabiltzailearen mahaigainekoa. Baina honek beti dauka itzultzailea egiten parte hartzeko aukera wikiaren bidez proiektua, zein lankidetza orritatik egin daitekeen hitz bat itzultzeko adiera berriak uztea, itzulitako hitz berriak edo erabiltzaileak ez dituen adierak zuzentzea zuzentzat jotzen ditu. Horretarako, nahikoa da erabiltzaile izen bat uztea.
2009
‎Hala definitu izan du Nafarroako Gobernuko alderdi nagusi UPNk Euskal Herria. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburu Isabel Zelaak iragarri du ez duela adiera hori baztertuko EAEko curriculumetik,, zazpi lurraldek bat egiten duten euskararen eremua eta euskaldunok partekatzen dugun kultura eta hizkuntzaren eremua, delako.
2011
‎" Bizimunduan" gauzak niri emateko edo nik haiek topatzeko moduak ez dauka zerikusirik goian aipaturiko baldintza edo forma apriorikoekin, eta bai nire ohiko esperientziekin ene lagunarte edo" elkarmunduaz"[" Mitwelt" —>" Mitsein"] eta nire" ingurumunduaz"[" Umwelt"]. Begien aurrean zaldi bat agertu, eta gauza bera ez da edozeinentzat gauza bera, h. d., agerpen berak ez du adiera edo zentzu bera, harekin ez dugu berdin topo egiten, kaletarrak, menditarrak, jockeyak, marrazkilariak. (Beharbada geroago bai, definizioaren bila edo has gaitezenean, agerpenari buruz teorizatzen alegia; eta orduan ezin egongo da diferentziarik europarren eta japoniarren artean).
2013
‎Hasteko, terminoak erlazionatutako nozio mordoa ekarri ditu berekin —komunitate linguistiko, komunitate idiomatiko, hizketa komunitate, diskurtso komunitate, praktikakomunitate... —, eta horrek erakusten du sintagma buruaren esanahiak hainbat irakurketa izan ditzakeela. Bigarrenik, aipatutako izen gehienek ez dute adiera bakar bat eta hainbat modutan definitu ohi dira korrontearen eta autorearen arabera, eta horrek zaildu egiten du hitz horiek modu espezializatuan erabiltzea. Adostasun gabezia horrek eragina du komunitate nozioa enpirikoki erabiltzeko orduan, Fukudak (2010) Katalunian bizi den kolonia japoniarraren inguruko ikerketan erakutsi zuen bezala:
2016
‎Urdinez irakurtzen duzu istorioa, eta gorriz jatorria, ondorioz, lotura. Azken buruan, kointzidentzia bat da, berdin ahoskatu bai baina ez dute adiera bera, orduan josta gaitezen horrekin!
2019
‎Ez DLEn ez DAuten ez dugu adiera hori aurkitu (s.v. casar), baina aditz horren azpisarrera batean baino gehiagoan copulare latindar aditzarekin lotzen da, eta gaztelaniazko copularrek badu sexuaren erreferentzia esplizitua (DLEn, s.v. copular: «Del latín copulre, unir, juntar?.
2021
‎oporretan ibili naizen [‘denbora’] n (§ 31.4.3.13) 1 Horrelako perpausetan —ageriko izen ardatzik ez dutenetan— zuzenean eransten zaio inesiboko postposizioa erlatiboaren n morfemari, denbora adierazteko espezializatu eta ‘finko’ bilakatu den nean forma eratuz. Forma ‘finkotzat’ har daiteke hau, besterik ezean denbora adiera hobesten duelako, hau da, testuinguruak besterik seinalatzen ez duenean adiera hori nagusitzen delako. Hala, sartu denean, egon ginenean, ikusi dutenean eta horrelakoak testuingururik gabe entzuten ditugunean, denborarekin lotzen ditugu; ez ditugu, alegia, sartu den etxean, egon ginen moduan, ikusi duten itxuran gisa edo ulertzen.
‎Behin batean, Iberiar Penintsulako Erdaltzaindi Irrealeko kide bat ohartu zen, harridura handiz ohartu ere, gaztelania polisemiaz josita zegoela; alegia, hiztunek maiz hitz bakar bat baino ez zutela adiera anitzak emateko. Hau nazka!, esan omen zuen erdaltzain hark erdaltzainen batzar batean, gau osoa itzarrik eman ondoren.
‎Krisiak ez du adiera negatiborik, aldaketa prozesu baten trantsizio puntua adierazten du. Grekozko krinein termino zaharretik ekarria, erabaki bat hartzeko epaitzearekin dauka zerikusia; krisis substantiboak judizioa esan nahi du, erabakia.
2022
‎Latin arkaikotik; inguruko erdaretan bar deritzo tabernari, orokorki," taberna" behe mailako edaritegia (edari alkoholdunak ia bakarrik, gizasemeentzat ia bakarrik, etab.) adierazteko finkaturik. Euskarazkoak ez du adiera peioratibo hori. Egun, era askotako edariak ez ezik, bertan edo kanpoan kontsumitzeko janariak ere prestatu eta zerbitzatu ohi dituen establezimendu publikoa da.
‎cream. Hitza frantsesetik datorkigu, baina hizkuntza horretan gaur ez du adiera hori. Elikagai gaziak (ziazerba krema) zein gozoak (txokolate krema) osatuz erabiltzen den uki jariakorreko jakia da eta, eskuarki, esne eta arrautzekin egin eta berotasunez loditzen da, irabiatu ahala.
‎sabel huts ‘hutsik dagoen sabela’ da (norbait ‘sabela hutsik duela dabil’), baina baita ‘dena sabela’ osotasunaren adieran (norbait ‘sabela da erabat, sabela besterik ez’). Amaitzeko, kasu batzuk ez dute adiera ontologikoa baizik: adibidez, urre huts ‘urre puru’ gisa bakarrik ulertuko litzateke.
‎Gauzen ‘izaera, natura’ definitzen da, eta horri hurbiltzeko zubi kognitiboak eskegi, kontzeptualizazioaren alde guztiak estaliz. Adibidez, xahu k eta soilek osotasunekiko adiera ontologikoa dute, baina ez dute bolumen igoera jaitsiera adierazten; harro k ez du adiera ontologikoa, baina bai bolumetrikoa (pilota harrotu edo ‘goratu’ da, eta itsaso harroa edo ‘zakarra’); eta bete k (zubi kognitibo gisa) bi adierak ditu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia