|
2000
|
|
|
Esate baterako, bere ikasketa guztiak hizkuntza gutxiagotuan burutu dituzten ikasleak unibertsitatera iristen direnean eta han ezin dutenean beraien hizkuntzan estudiatzen segitu (demagun legediak eskubide hori errekonozitzen duela), orduan ikasle horiek umiliaturik sentitzeko arrazoi sendoak dituzte. Eta
|
ez
soilik ikasleek; gutxiengo kulturaleko kideak direnak ere umiliaturik senti daitezke, nahiz eta unibertsitatean ez egon eta inoiz egon ez izan, lehen aipaturiko izaera kutsagarriari esker. Estatuak ezin du kasu horietan neutraltasunez jokatu.
|
|
|
331) 5 Komunitaristek, hala nola perfekzionistak diren liberalek (Raz, Kymlicka), aitzitik, bizimodu onaren horizonteak ematen dizkigun ingurune kulturala babestu beharreko ondarea dela argudiatzen dute, gizabanakoa benetan autodetermina dadin nahi badugu, behintzat. Xede hori abiapuntutzat hartuta, estatuak esku hartu luke gizabanako guztien autodeterminazioa praktikan bermatzeko, eta
|
ez
soilik dagoeneko merkatu soziokulturalaren aldetik babesturik dagoen talde kulturaletako kideena. Autore hauen ustez, esparru politiko beraren barruan eta elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta bizi diren talde kulturaletako kideek (beste hitzetan esanda, multinazionalak diren estatuetako edota multikulturalak diren gizarteetako kideek) eskubidea daukate beraien kulturek botere publikoaren babesa izan dezaten6.
|
|
2001
|
|
|
UEUren urtea ere izan da eta
|
ez
soilik Nafarroako kultur politika genozidaren beste biktima bat izan delako, baizik eta Eibarko Markeskoa jauregian zabaldu duen Ikastetxe Nagusiak lehen ez zuen sendotasuna eman diolako. Ez da soilik izan azpiegitura kontua, ikuspegieta egitura aldaketak ere ekarri ditu.
|
|
|
Kritika mota hau ez da berria. Nobedadea orain bestea da, kritika orokorra,
|
ez
soilik berria delako, baizik eta, gainera, masiboa delako. Hizkuntzpolitika ren legitimitatea bera jarri ohi da auzitan, berorren printzipioak eta helburuak.
|
|
2002
|
|
|
" Euskal" da EU2 erre flexibokietengabe problematizatzen duelako hizkuntzaren arazoa, unibertsitatean euskarak duen erreferentzialitatea, alegia. Baina sinetsita nago EU2 erakargarria izango dela baldin beste unibertsitate eredu horietara lerratzen bada, eta
|
ez
soilik euskaraz delako.
|
|
2003
|
|
|
3 Art. Kultur aniztasunaren bidez, gizakiek aukera zabalagoa dute hautatzeko; garapen iturrietako bat da, baina
|
ez
soilik ekonomi hazkundeari begira, baizik eta ase egoteko moduko izate intelektualean, afektiboan, moralean eta espiritualean sartzeko bide gisa.
|
|
|
Udazkenak itsaso bete egitasmo dakar,
|
ez
soilik politikaren eremuari dagokiola, baizik eta kulturaren arloan ere bai. Egitasmoetatik garrantzitsuena, agian —bai duen bolumenagatik baita hurrengo urteetan izan dezakeen eraginagatik ere—, Jaurlaritzaren Kulturaren Euskal Kontseiluak aurkeztu behar duen" Kulturaren Euskal Plana" dugu (www.kulturareneuskalplana.net).
|
|
2004
|
|
|
Alegia, bere testuingurutik kanpo atereaz eta beste jakintza arloetatik edo ikasgaietatik bereiziz. Eta askotan,
|
ez
soilik jakin gabe besteetan zer egiten den, baizik eta besteen kontra.
|
|
|
Irakaskuntzan iraultza txikia ari dira burutzen (unibertsitateraino lehen aldiz), ekonomian eremu gehiago integratu nahi dute estrategia komun batean eta, azkenik, kulturaren arloari ekin diote, kultur labela okelarena bezainbestekoa izan daitekeela sinisturik. Nonbait, barneraturik dute nazio gisa aritzeko unea heldu dela, eta
|
ez
soilik autonomia gisa.
|
|
|
" Euskal kulturak oren latzak bizi ditu" zioen 1956ko artikulu batean(" Euskal kultura baten behar gorria", He rria, 1956), 22 urte baino ez zituela; kultura krisi larrian zen,
|
ez
soilik kanpoko kultur boteretsuak indarrez nagusitzen ari zirelako, baizik eta euskaldunek beraiek ere" deus guti egiten zutelako" bereari eusteko. Salaketa gogorrak egin zituen beren hizkuntza eta kultura berpiztu, indartu eta hedatzeko benetako indarra egiten ez zutenen aurka.
|
|
|
Informazio eta komunikazioaren teknologiek eszenatoki berri batean kokatu dituzte informazioaren erakunde zaharrenak, bibliotekak. Eszenatoki berri honetan, erronka berriak sortu dira;
|
ez
soilik biblioteka nazionalentzat, biblioteka guztientzat baizik.
|
|
2005
|
|
|
Zer dio Rorty antimetafisikoak? Lehenik eta behin, gizatiar ez den hori guztia ahaztu egin behar dugula, eta ahaztu
|
ez
soilik filosofikoki, baizik eta baita gure existentzia arruntean ere. Ahaztu eta ukatu behar dugu mendeetan zehar gu babesteko, laguntzeko, beldurtzeko, mehatxatzeko, bizitza emateko, heriotza emateko existitzen zela uste genuena.
|
|
|
Errepara dezagun: Kunderak abandonatu du
|
ez
soilik bere gaztetako militantzia komunista, ez soilik bere ondoko aurpegi sozialista eta abertzalea, baizik eta bere aberria eta bere hizkuntza ere.
|
|
|
Errepara dezagun: Kunderak abandonatu du ez soilik bere gaztetako militantzia komunista,
|
ez
soilik bere ondoko aurpegi sozialista eta abertzalea, baizik eta bere aberria eta bere hizkuntza ere.
|
|
2006
|
|
|
Testuinguru honetan, gaurkotasunezko diagnostikoaren beharra ikusi zen, baina
|
ez
soilik datuak eguneratzeko, baizik eta ikuspegi osatuago batetik (liburutegien erabilera, IKTen —Informazio eta Komunikazio Teknologiak— eta informazio iturri digitalen presentzia) errealitatea arakatzeko.
|
|
2007
|
|
|
" Illobira bultzaka" ez da sortu eredu garbizalearen nekagarri eta antzuaren esperientzia hutsetik, ezpada sinismendu eta konklusio irmotik, bide hori(
|
ez
soilik alferrikako zailtasunena, ihesbideena, poxeluena, zehaztugabetasunarena, etab., baizik eta) zuzen zuzen euskararen heriotzarena zela: kultura modernoaren posibilitatea ukatu egiten ziolako euskarari.
|
|
|
Baina, baliteke estrategia komun bat falta izatea euskararen medioei. Eta
|
ez
soilik enpresariala. Euskarak marketing apur bat behar du, behar du sinesgarritasuna, behar du modernitate apurtxo bat, behar du presentzia, behar ditu estadioak, behar du laguntza, behar du publikoa, behar du masa kritikoa, behar du audientzia, behar du pazientzia.
|
|
|
Horrez gain, aritze horrek eskatzen du ere,
|
ez
soilik aritzea, baizik eta aditzea. Ezagutarazi, ikusi, elkartrukatu, baliatu, eragin.
|
|
|
Guggenheim efektua begi bistakoa da Bilbon, eta orain hamar urte ez genuen igarri efektu hori hainbestekoa izan zitekeenik. Hiria aldarazi egin du,
|
ez
soilik arkitekturaren ikuspuntutik, baizik eta ikuspuntu ekonomiko eta turistikotik ere. Hiriago da Bilbo hamar urtetik hona.
|
|
|
Aginduzko izaera hori dela-eta, egile horrentzat autodeterminazio eskubidea herri guztiek erabil dezakete, eta
|
ez
soilik koloniek14; eta gainera, ez du eperik erabiltzeari dagokionez, hortaz, ezin zaio denbora mugarik jarri bere egikaritzarako. Ezaugarri horien adierazle dira, bere iritziz, Sobiet Batasuna zatitu zenean, SESBen (Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna), Balkanetan eta Ekialdeko Europan XX. mendearen bukaeran sortu ziren estatu berriak15.
|
|
|
Horiek guztiak kontuan izanda, esan liteke Gross Espiellen jarraitzaileek autodeterminazio eskubidearen interpretazio zabala defendatzen dutela. Horren arabera, eskubide hori edozein herrik erabil dezake eta
|
ez
soilik koloniek. Orobat, herri izateko elementurik garrantzitsuena gizataldeko kideen borondatea da, hain zuzen herri bat osatzeko eta elkarrekin bizitzeko duten borondatea.
|
|
2008
|
|
|
Lehenengo konpetentzia bi urtetan gara daiteke. Hizkuntza akademikoan konpetentzia lortzeko, berriz, testu akademikoak ulertzen eta lantzen ahalbidetzen duena eta eskolako edukiak ikasten errazten duena, bost urtetik zazpira dira beharrezkoak, edo are gehiago14 Horrek esan nahi du beharrezkoa dela ikasleei errefortzua ematea haien hizkuntza ikaskuntza prozesuan,
|
ez
soilik hasieran eta hilabete batzuetan, baizik eta askoz luzeago izango den denbora tarte batean. Baina batez ere esan nahi du ikasle batzuek —hamar urtetik gorakoek— ez dutela astirik izango eskolako hizkuntzaren ikaskuntza eskolan osatzeko eta emaitzak jasotzeko.
|
|
|
Halakorik gabe, ez da nahikoa baliabide egongo Kataluniaren autogobernuarentzako funtsezkoa den identitate politika gidatzeko.
|
Ez
soilik kanpora begira negoziatu ahal izateko (eskumen eta politikak gobernu zentralarekin), baizik eta baita barrura begira ere, sailen arteko sare bat sendotzeko, eta lurralde mailako esparru instituzionala eta etorkinen egokitzearen alde konprometitutako eragile asoziatiboen sarea eraikitzeko beharrezkoa den esparru politikoa taxutuz.
|
|
|
Garbi antzean dagoena da beranduegi barik gure mugikortasun eredua berraztertu beharrean izango garela den denok, enpresa, erakunde zein gizabanakook. Eta
|
ez
soilik eredu horrek jasangarritik gutxi daukalako (horregatik ere bai), ezpada erregaien eta energia iturrien krisiak (bazterrotan ere geroz eta ezagunago zaigu oil peak kontzeptua) horretara behar gaitzakeelako.
|
|
|
" Homosexualitatearen genea"," alkoholismoaren genea"," dibortzioaren genea"... prentsan agertutako kontzeptuen adibideak besterik ez dira. Eta
|
ez
soilik atzerriko hedabideetan, hemen bertan ere lantzean behin aurkitzen dira halakoak. Gehien gustatzen zaidana, honako hauxe:
|
|
|
Hitza ere ekintza bihurtu nahi zeneko garaia gogora ekarriz. Iragan hurbil horretan kokatu dira nobela honetako ahots anitz horiek, identitate gatazkan (identitatea
|
ez
soilik kokapen politiko modura ulerturik, baizik eta kokapen filosofiko, sozial, linguistiko eta afektibo modura ere ulerturik) 1 Iragan hurbil eta iragan urrunaren inguruan diskurtso ofizialak isilduriko, lurperaturiko eta urperaturiko ahotsak bildu nahi izan dira nobela honetan (ilegalizaturikoen ahotsak, torturatuen ahotsak, kartzelaratuen ahotsak, erbesteratuen ahotsak, besteak beste).... Isilarazitako eta zentsuraturiko ahots horien bila joango dira Eskifaiakideak Hitz ontzian urpekari lanetan2, diskurtso eta ahots isildu horiek biltzen dituzten kontraesanak, minak eta zalantzak ezkutatu gabe.
|
|
2009
|
|
|
Aitzitik, informazioaren kulturak informazioaren kultura desberdinduak aintzat hartzeko eskatzen digu, horien balioak eta jarduerak informazioaren inguruan osatuko baitira. Informazioa kultura gisa ikusi behar dugu,
|
ez
soilik kulturarako, edo kulturaren barnean, edo kulturari buruz. Fenomeno horri hainbat izen jarri zaizkio, esaterako ‘komunikabide berrien kultura’, ‘Internet kultura’ eta ‘ziberkultura’ Kultura horiek modu konplexuetan erlazionatzen dira informazioaren gizartean dagoeneko existitzen diren beste kultura batzuekin, eta harreman horiek ulertzea da informazioaren kulturaren filosofiarentzako eginkizun garrantzitsu bat.
|
|
|
Bigarrenari berkonfigurazioa deitzen zaio. Bitartekaritza, horren arabera, mundua egitea da,
|
ez
soilik munduaren mapak edo errepresentazioak egitea. Esan izan da ordenagailuen bitartezko komunikazioa mundua hautemateari eta bertan bizitzeari forma emateko agertu dela, jarduera errealetan (‘offline’ jardueretan) existitzen ez den informazio berriak osaturiko esperientziaren egitura desberdinekin elkarreragiteko modu berriak irekitzen baititu.
|
|
|
Txukuna, eredugarria, esperimentaziorako aproposa. Jendearekin elkarrizketa digitalean aritzen dena, aste osoan zehar,
|
ez
soilik emisio orduan. Sare sozialetan trebatzen ari dena, elkarrizketetan parte hartuz, iritzia emateko lekuak irekiz, esparru berri bat ikus entzunezkoen giroan.
|
|
|
|
Ez
soilik gure hizkuntza zaintzeko bidean euskaltzain osoa izatea onartu berri duelako.
|
|
2010
|
|
|
...tzen duten degradazioaz baliatu eta euren jarduerak lan arloan araudirik eza nagusitzen den —eta berme judizial oso zalantzazkoa duten— espazioetara lekualdatu eta deslokalizatzea dela multinazional handien joera, halako moldez non OITk definitutako nazioarteko arauak berberak ere, berretsiak eta barne ordenamendu juridiko askotara erantsiak izanagatik16, behin eta berriz urratzen diren,
|
ez
soilik konpainia transnazionalen aldetik, baizik eta baita gobernuen aldetik ere. Operadore juridiko nazionalen utzikeria dela medio, eta eskubide horien urraketa zabarrenak kriminalizatuko lituzkeen Nazioarteko Lan Epaitegi baten inexistentzia tarteko, aski ezagunak dira arauak betetzen ez dituzten estatuak modu eraginkorrean erantzule egiteko dauden zailtasunak, azken horiek langileen eskubiderik oinarrizkoenak ez zaintzearen arduradun badira ere.
|
|
|
Egokiena, beraz, gobernuen eta enpresa multinazionalen erantzukizun juridikoa lortze aldera pausoak ematea litzateke beharbada, EGEa estatuen araudiaren betetzeaz haraindi doazen jardueretarako lagaz batez ere (eskubide sozial oinarrizkoenak onartzen ez dituen legedia nagusitzen den espazio nazionaletarako, alegia); korporazioak barne egotera behartuz,
|
ez
soilik zuzenean kontrolatzen dituzten jardunetan, baizik eta baita ekoizpen kate osoan ere. Enpreson erantzukizunen nondik norakoak zabaldu lirateke, honenbestez:
|
|
|
Arriskuaren pertzepzioak ulertzeko, garrantzitsuagoa da konfiantza zehatza eta ez konfiantza orokorra. Gauzak horrela, beraz, herritarren iritzietan badira ezagutzari, horren tratamenduari eta komunikazioari begirako kezkak ere,
|
ez
soilik alderdi" subjektiboari" eta" etikoari" begirakoak.
|
|
|
Haatik, iritzi sozialak aztertuz gero, ikusi dugu arazoetako bat hain zuzen ere herritarren kezka eta beraz ezagutza lerroen izaera diferente batean datzala. Gure ikerketaren eztabaida taldeetan herritarrek instituzioen aldetik erresistentziak atzeman dituzte,
|
ez
soilik herritarren iritziak ulertzeko mesfidantzak eraginda, bai eta ere zientzia politika batekiko herritarrek erakusten duten desadostasuna aitortzeko arduragabekeriak eraginda.
|
|
|
Internetek eskaintzen dituen aukerez hobeto aprobetxatzeko," Komunikabideei buruzko heziketa" eskolako curriculumaren eta azpiegituraren atal garrantzitsutzat hartu behar da. Ikastetxeek onartu behar dute Interneti buruz heztea ere beren betebeharra dela, eta
|
ez
soilik gurasoen ardura. Kontuan izan behar da ikastetxeen baliabideak guraso gehienek dituzten baliabideak baino hobeak direla, eta, honenbestez, ikastetxea dela Interneti buruzko heziketa garatzeko leku aproposena.
|
|
2011
|
|
|
Gorago aipatu ditugun teknoliluratu batzuek pozteko motiboa eduki zuten Tunisiako errebolta hasi zenean. " Ziber eraso bat egon da eta Tunisiako gobernuaren web guztiak itxi behar izan dituzte", kontatzen zuten hura sekulakoa izango bailitzan,
|
ez
soilik mundu birtualean, mundu errealean ere. Gero benetako errebolta etorri zen —jadanik aurretiaz egon zen norbere burua erre zuena, egoera ekonomiko politiko itogarriagatik protestatzeko—, eta jendeak betikoa egin zuen, bere gorputzak jarri zituen tanke eta armen aurrean, norbere burua boterearen kontra biluztuz erakusten baitu hobekien boterearen biluztasuna, legitimotasunik eza.
|
|
|
2011n eman diote literaturako Nobel saria. Eta" ezezaguna" hitza berriz ere azaldu da eta
|
ez
soilik nire ahotsean. 2009an Herta Mullerrekin ere antzeko zerbait gertatu zen.
|
|
2012
|
|
|
Espainiako kartzeletan sakabanaturik ezin dute ezer aportatu, bakarrik biktimismoz gaixoturiko sektore batzuen mendeku gosea asetzea. Euskal gizartean preso horiek kaleratzeko eta hurbiltzeko ekimenak ugaritu dira —eta
|
ez
soilik zentzu kuantitatiboan, kualitatiboan ere—, baina batez ere onartu da gatazka politikoa normalizatuta dagoenean edozein proiektu pertsonal zilegi dela eta ez dagoela On eta Gaizkiaren artean marra markatzen duen proiektu iraultzaile orohartzailerik. Disoziatuak eta irreduktibleak eta zuri eta beltzen arteko grisak onartu eta babestu ditu gizarte honek, damutzearen fenomeno tristea gurean eman ez delako pozik.
|
|
|
Gure autorearen arabera, arrazoiak bi motatakoak dira: batetik, Madril prest zegoen arazo administratiboak negoziatzeko (zergak, udalen kontrola, zor publikoa...), baina inola ere ez botere politikoaren banaketa onartzeko; euskaldunek, aldiz, foru politikoak nahi zituzten, alegia,
|
ez
soilik eskumen administratiboak, baita botere politikoa ere. Hain justu ere Nafarroak legea erdietsi zuen une horretan foru politikoei uko egitea ontzat eman zuelako (gerorako historia besterik da), baina gainetiko lurraldeek ez zuten horrelakorik onartu eta negoziazioa geroko geroan galdu zen behin eta berriro.
|
|
|
Udan zehar preso gaixoen inguruan eta batez ere Josu Uribetxebarriaren inguruan sortu den dinamika... hori bai marmotaren eguna betikotua. Horren harira, baina
|
ez
soilik motibo horrengatik, Mikel Urkola irakasleak oso hausnarketa interesgarria argitaratu zuen Berria egunkarian abuztuaren 28an. Noiz arte Espainiaren menerapen guda politika?, bukatzen zuen, eta horrek laburbiltzen du inoiz hemen ere partekatu dugun pentsaera.
|
|
|
Hor jada epaiketaren objektibotasuna bermatuko zuen lege unibertsal batekin baldintzatu nahi zen mendekua. Horrela,
|
ez
soilik indarkeria ekintza subjektibo bat gauzatuz, baizik eta benetako justiziazko zigor bat.
|
|
|
Makiavelok bere Printzean gogoratzen du fundatzaile gehienak" profeta armatuak" izan zirela8, bere instituzioak fundatzeko orduan indar fisikoa modu bereziki irmoan erabili zutenak. Romulok
|
ez
soilik hil zuen bere anaia, baita bere eskuin eskua zen Tito Tazio Sabino ere. Eta Moisesek berak ere herrikideak hil zituen, urrezko zekorrarekin gertatu zenaren ondoren, Irteeran (32, 27) irakur daitekeen bezala.
|
|
|
Horregatik dio
|
ez
soilik" krudelkeriaren erabilera ona" badagoela, baizik eta" pietatearen erabilera txarra" ere badagoela: lehenak indarkeria bat batean erabiltzen du, gogor eta labur," banakoen onerako" izan dadila eginez; horri krudelkeriaren erabilera gaiztoa kontrajartzen zaio, krudelkeriak txikiago izan baina iraun egiten duenean eta batez ere interes pertsonala bilatzen duenean.
|
|
|
Eta hara zer ulertzen dugun" izaera politikoaz": justizia eta askatasunaren bidez, denon ongizatea lortzea duela oinarri, eta
|
ez
soilik" gobernukoa" dela. Ekintza bat justu egiten duena justizia da, ez zein instituziok gauzatzen duen.
|
|
|
Edota ulertzen dugu politikari bere baliagarritasun guztia interes pertsonaletatik harago joatetik datorkiola. Helburu komunak, eta baita unibertsalak ere, bilatzetik datorkiola baliagarritasuna, eta helburu horiek lortzeak ahalbidetzen duela
|
ez
soilik bizirik iraun ahal izatea, baizik eta baita gizaki razionalak izateak ematen digun duintasuna ere. Helburu horien artean daude askatasuna, zoriona eta bakea.
|
|
2013
|
|
|
Hiztun kopuru txikia izan arren, suedierak estatus esanguratsua du herrialdean.
|
Ez
soilik ofizialtasun mailagatik, baita Finlandiako eskola sisteman duen presentziagatik (finlandiar ume guztiek derrigorrezko ikasgai gisa dute suediera hiru urtez; horrez gain, ume suedieradunek suedierazko eskoletara joateko aukera izaten dute) eta baita komunikabideetako presentziagatik ere.
|
|
|
Aldi berean, zuzendari artistikoa Khaled Hourani palestinar artista da, Europako hezkuntza sistema eta pentsamenduari kontrapisu egiten diona. Honela, kanpoko eta bertako irakasle eta hizlarien oreka bilatzen da, bertako pentsamendu eta egoerari erantzun emateko pertsonak trebatuz,
|
ez
soilik arte munduaren nazioarteko merkatuan buruz buru murgilduko diren ekoizle artistikoak bultzatuz. Izan ere, akademiaren oinarrietan ezartzen da" memoria, historia eta identitate kolektiboa mantentzeko" betebeharra dutela, munduan garatzen diren arte korronteekin lotuz eta Palestinako artistak behar horiei zein nazioarteko diskurtsoei erantzuteko heziz.
|
|
2014
|
|
|
Duela hemeretzi urte Euskal Herria Zuzenean izan genuen Euskal Herriko lehen rock festibala, egungo dimentsioetan ulertzen den gisako festibala, diot. Eta
|
ez
soilik Euskal Herrian, Europan ere gutxi ziren molde horretako festibalak orduan. Nazioarteko musika taldeek eta bertakoek batera osatzen dute programazioa, eta marketatik kanpo antolatzen den festibal bat izaten jarraitzen du egun. Promotore baten eskuetan utzi beharrean, auzolanean eta elkarlanean bizirauten duen festibala da EHZ.
|
|
|
Agiri gehienak Bidebarrietako Liburutegiko funts bibliografikoak dira, XVI. XIX. mendeetako testuak. Mota guztietako agiriak aurki ditzakegu,
|
ez
soilik testuak, baizik eta material grafikoak, ikus entzunezkoak, soinuzkoak, mapak, planoak, kartelak, argazkiak, bideoak... Softwareari dagokionez, DSpace programa erabiltzen du.
|
|
|
Informazio guztia administratzaile digitalek gordetzen dute fitxategi digitaletan. Etorkizuna horixe da, zalantzarik gabe; abantaila ugari dauzka, eta
|
ez
soilik espazio fisikoa irabaztearena.
|
|
2015
|
|
|
Horiek horrela, mundu zientifiko akademikoaren hierarkia sinbolikoetan gertatutako birmoldaketak ahuldu egin du diziplina sozial eta humanistikoetan aritzen diren akademikoen kokapena, eta, hein batean, indarrik gabe utzi du akademiko horiek unibertsitatea bera eta rol akademikoa ulertzeko duten moldea. UPV/EHUko giza eta gizarte zientzietako akademikoen ustetan, beren ekarpen intelektualak zentzua hartzen du
|
ez
soilik ekarpen hori hizkuntza gutxituan ere komunikatu diezaioketelako erreferentziazko gizarteari (beste hizkuntzetan egiten den aldi berean), baizik eta beren jakintza berezituen bitartez legitimitatezko argudioz hornitzen dituztelako hizkuntzen arteko kontaktuzko egoeretan garatzen diren borroka sinbolikoak, hizkuntza gutxituaren estatusean eta prestigioan eragina dutenak. Horregatik, akademiko horien beherakada unibertsitate egituretan tokiko gizartearen interesei lotutako produkzio akademikoaren gainbehera ere bada, neurri batean, eta, horrenbestez, hizkuntza komunitate gutxituarekiko betebeharrak eta konpromisoak dituen lanbide eredu batena ere.
|
|
|
Filosofiaz tutik ez dakit, baina arazo filosofiko potolo samarra izateko itxura guztia du horrek.
|
Ez
soilik gatazkari dagokiona, noski, baina baita gatazkari ere.
|
|
|
Inork ez luke kultura hondamendietan bizi behar, era berean inork ez luke hondamendietan bizi behar". Aldaketaren habeak ezagutzak harremanetan jarrita sendotzen dira, eta
|
ez
soilik ezagutza artistikoak; ezagutza horiek enpatia, elkarrekin lan egitea, errespetua eta beste hainbat izan daitezke. Eta harreman horietan guztietan sortzen da arduraren kontzientzia eta komunitatea eratzea.
|
|
2017
|
|
|
Edozelan ere, Informazio eta Komunikazioaren Teknologiak asko, azkar eta sakon aldatzen ari dira, eta baita euskal gizarte garaikidea ere. Areago, mediatikoki saturatutako gizarte bezala egun Euskal Herria batez ere Komunikazioa dela argudiatu daiteke,
|
ez
soilik IKTen perspektibatik, baizik eta gizarte, kultura eta hizkuntzari dagokienez.
|
|
|
5 Humboldtek, beraz, hasiera hasieratik eta egiaz euskaldunak ezagutzera etorri aurretikgarbi du gizadia bere agerpen historikoetan soilik aztertu daitekeela eta, horren baitan, ikerketa antropologikoak bidaien bitartez erebereziki erreparatu behar diela nazio ezberdinei. Kontsiderazio horiek, egiaz, garapen esanguratsua ezagutuko dute hortik aurrerako bere testuetan eta
|
ez
soilik euskal gaiak lantzen dituen horietan; izan ere, bere kezka nagusietako bat jada adierazi bezalabeti egongo da nazioa zer de n galderarekin lotuta. Nolanahi ere, baina, azpimarratzekoa da zein puntutaraino den funtsezkoa berarentzat Euskal Herrira etorri
|
|
|
Eta marko eta bokazio horretan gertatzen dira,
|
ez
soilik gizon emakume (deituen, deituon) edo sexu genero sistemak sortzen duen desberdinkeria pentsatzeko baldintzak, baizik eta desberdinkeria horren eta beste batzuen arteko harremana, artikulazioa (dela arraza, adina, klasea, joera eta identitate sexuala, hizkuntza kultura, nazioa, kolonizazioa...) pentsatzeko baldintzak. Hori da elkarguneko feminismoa.
|
|
|
Euskara eremu soziopolitikoan zer den galdetzea pertinentea da, botere harremanetan non kokarazten den euskaraz bizi nahi duena. Hau da, elkargunearen teoriatik begiratzen badugu, euskara botere sare batean ikus dezakegu,
|
ez
soilik hizkuntzen borroka gisara, baizik eta pertsonen posizionamendu eta praktika soziopolitiko gisara. Alegia, eskubide, pribilegio, justizia sozial, botere eta demokrazia ardatzetan ere jokatzen da hizkuntza.
|
|
|
Hizkuntz hegemoniaren kontzeptua ez da berria, 2 baina nire ustez oso esanguratsua izaten jarraitzen du galegoaren testuinguruan sarritan erabiltzen diren beste termino batzuekin kontrastatzerakoan.
|
Ez
soilik ‘hizkuntza minorizatua’ bezalako falaziak saihesteagatik Galizian, adibidez, galegoa da oraindik herritar gehienen hizkuntza (baina, azken inkesten arabera, atzeraka doa, datu oso kezkagarriekin) 3, baizik eta, batez ere, gertatzen ari zaiguna analizatzeko eta bide batez zapalkuntzari aurre egin eta egoera eraldatzeko lanabes teoriko konplexuagoa eskaintzen digulako....
|
|
|
Nire ustez, hau da eskolan landu behar den eduki bat, nork bere patriarkatuaren ezaugarriak analizatu ahal izateko, eta
|
ez
soilik besteenarenak. Zentzu horretan, emakumezko irakasle zuri autoktono, klase ertaineko eta feminista naizen aldetik, batzuek esango dute pribilegio ugaritatik abiatzeak zilegitasuna kentzen diola besteen patriarkatuaren inguruko nire begiradari.
|
|
|
Beste kasuetan, uste dut gizarte moduan helburua izan behar dela ume horiek ereduan ikastera bultzatzea, alegia, autoktonoen hautaketa nagusia jarraitzera bultzatzea.
|
Ez
soilik kohesio mailan jokatzen dugunagatik. Badakigu hiritar horiek euskaraz ez jakiteak esan nahi duela beste desabantaila bat gehituko zaiela jada dauzkatenei eta ondorioak pairatuko dituztela lan munduaren arloan.
|
|
|
Klase ertaineko familia autoktono eta euskaldun batzuk kapital horretaz kontziente dira eta kontzienteki jartzen dute jokoan: beste ezaugarri batzuk dituzten familiekin nahita partekatzen dute eskola, eta baita aisialdiaren zati bat ere,
|
ez
soilik aniztasunean bizitzeko onuragarria iruditzen zaielako haientzat eta haien umeentzat, baizik eta, orobat, euskararen alde jokatzeko eta desabantailan dauden umeen alde jokatzeko. Jarduera politiko bat da.
|
|
|
Esperientzia oso interesgarriak aurkitu ahal ditugu hainbat herritan eta auzotan eta hortik ikastea merezi du. Adibide moduan, Gasteizko Alde Zaharrean Goian programa aipatuko dut, kirol jarduerak eta jarduera ludikoak eskaintzen dituena, oso merke, ume eta gazte guztiei zuzenduta, eta
|
ez
soilik desabantailan daudenei hori garrantzitsua da segregazioa ekiditeko. Horretarako, noski, administrazioak diruz lagundu behar du, kasu honetan Gasteizko Udalak egiten duen bezala.
|
|
|
Bada, horrela jokatzea da hegemonikoa gaur egun, esango nuke. Hegemonikoa ez dena da, hain zuzen, bizitza partekatzea, eskola partekatzea, umea komunitatearen zerbitzura ipintzea eta
|
ez
soilik alderantziz, bere kapital sozioekonomiko eta kulturalarekin, kapital hori ere jokoan jarrita, ulertuta komunitatea norberaren jatorri eta klasekoak ez diren pertsonekin ere osatzen dela.
|
|
2018
|
|
|
Bistan da horrela ulertuta sozializazioa berebizikoa dela,
|
ez
soilik pertsonaren hizkuntza ohiturak ezartzeko, bai eta bestelako kultur praktikak bideratzeko ere. Horrela, lehenago aipatu ditugun aldaketa soziolinguistikoak gogoan, esan dezakegu euskaldun zaharren kasuan lehen sozializazioaren zati handi bat euskaraz garatzen dela:
|
|
|
Ekonomia barrokoak neoliberalismoaren mendean garatzen diren bestelako ekonomiak dira, behetik gorakoak eta bizi beharrez asmatu behar diren ekonomiak. Pragmatika terminoarekin, ekonomia horien izaera esperientziala, euren dinamika immanentea eta
|
ez
soilik diskurtsiboa, nabarmendu nahi du. Antzera esan liteke pragmatismo iraultzailea iraultzaren pragmatika esperientzial batean oinarritu behar dela, baina gogoeta lan kritikoa barneraturik.
|
|
|
Genero ikuspegiari heltzeko Emak izeneko plana jarri dugu martxan:
|
ez
soilik egiten diren erakusketetan emakumeek ikusgarritasun handiagoa izan dezaten; bilduma osatzeari begira ere lan egingo dugu, hutsune garrantzitsuena eremu horretan baitugu. Behar beharrezkoa zaigu emakumeek sortutako artea bilduman egotea.
|
|
|
2017an eta 2018an argitaratu ziren beste bi artikulu, Research Policy eta Nature Biotechnology aldizkarietan, doktoretzako ikasleen osasun mentalaz(
|
ez
soilik filosofiakoak). (1) Gainerako biztanleriak baino sei aldiz aukera gehiago du doktoregai batek depresioa edo antsietatea sufritzeko.
|
|
2019
|
|
|
Baina Jankowiakek proposatzen dituen lau aldagai horiek edozein harreman afektibotan topa litezkeen elementuak dira, nire ustez,
|
ez
soilik pasiozkoan. Kontua litzateke ezaugarriok nola erregulatuak izaten diren lotura mota bakoitzean.
|
|
|
Etnografia honek herriko emakume guztiak barnebiltzen ditu,
|
ez
soilik merkatariak. Izan ere, merkataritza bi aldek egiten dute posible:
|
|
2020
|
|
|
Euskaraz, mugak nagusiki lurraldetasunari egin ohi dio erreferentzia. Baina
|
ez
soilik. Horrela, OEH k sei adiera zerrendatzen ditu:
|
|
|
Sokratesek sasiegiak eztandarazten ditu, aporia ra eramaten ditu bere solaskideak, baina elkarrekin egia sendoagoak aurkitzeko asmoz. Hau da, filosofoa krisiarekin lotuko litzateke, baina
|
ez
soilik krisiaren eragile huts gisa; haatik, krisiarekin konpromiso bat hartzen duelako: nahiz eta jakin giza mundua dinamikoa eta aldagarria dela, saiatzen da argi uzten balio batzuekiko konpromisoak egon behar duela; izan ere, gertakari, ekintza eta iritzi guztiek ez dute berdin balio.
|
|
|
Existentziaren aldeko borroka gainditzen dutenak taldeak direlako, ez gizabanakoak. Beraz, talde hautespena da eboluzioaren oinarria; hots, talde osoarena da eboluzioa,
|
ez
soilik norbanakoarena edo familiarena: kulturaren eboluzioan eragiten du biologia genetikoak, eta biologia genetikoaren eboluzioan kulturak.
|
|
|
7 Parte hartze politikoak eraldaketa kualitatibo eta kuantitatibo garrantzitsua jasan du. Herritarrek politikarekiko duten posizio berriak aldaketa garrantzitsu bat dakar parte hartze politikorako moduetan (gero eta gutxiago konbentzionala da, gero eta espazio gehiago garatzen dira,
|
ez
soilik politikoak; parte hartzeko edukiak askotarikoak dira, eta parte hartzeko moduetan gero eta garrantzi handiagoa dute jakintzaren gizartearen berezko tresnek).
|
|
|
Demokraten eta biolentoen garaia zen:
|
ez
soilik liburuarena, baizik eta euskal gatazka moralarena. Gu gazteak ginen, baita eroak ere.
|
|
|
18) dio birpentsatu behar dugula zer esan nahi duen kontzeptu horrek. Zeren gaur egun komunitatea ez baita eskola, ez enpresa, ez herria, ez nazioa edo estatua, edo
|
ez
soilik... Beste gauza bat da, etengabe eta elkarrekin sortzen den zerbait.
|
|
|
Horixe litzateke gako funtsezkoa sinplifikazioaren lehen estadioan; pauso ezinbestekoa, ondoren autodesjabetzen joateko (gehiegizko aztarna ekologikoa ez baita soilik aberatsenen kontua). Oligarkia korporatiboa irabazle ateraz gero, bizitza oso txarrera kondenatuko dituzte gehiengoak noski (desjabetze
|
ez
soilik ekonomikoaren bidez, baita sozial, politiko, kultural eta psikikoaren bidez ere).
|
|
|
Batetik, ezkerreko indarrek sozialdemokraziaren ezkerretara daudenez ari naizbotere politikoa hartuz gero, ba ote dute tarte errealik aipatzen ari garen transformaziorako? Ezetz dirudi, jendartean eraikitzen ez bada arranoaren hegaldia ez oiloarenaahalbidetuko duen bloke hegemoniko zabal, indartsu eta iraunkorra,
|
ez
soilik nazio mailan, nazioz gaindi ere bai (datu funtsezkoa da nola geratu zen Syriza Europako oligarkia politiko finantzarioaren botapean). Bestetik, eraldaketarako botere errealik balego ere, gaurko ezkerrak ba al du emantzipazio sinplifikatzailearen kontzientziarik, horretarako borondate benetakorik?
|
|
|
Bertoko industria editoriala
|
ez
soilik osasuntsu baizik eta sendo egoteak ahalbidetuko luke morrontzetatik askatu eta gure ikuspegiz mundua ikustea; lehengo lepotik burua, bada.
|
|
2021
|
|
|
titulu kopuru, liburuen egiletza kronologikoa eta linguistikoa. Eta hori guztia,
|
ez
soilik aurtengo datuekin, fokua 2000tik gaurdainoko bilakaerara irekiz baizik.
|
|
|
titulu kopuru, liburuen egiletza kronologikoa eta linguistikoa. Eta hori guztia,
|
ez
soilik aurtengo datuekin, fokua 2000tik gaurdainoko bilakaerara irekiz baizik.
|
|
2022
|
|
|
Bizitza eta lana egiten dugun espazioa (lurraldea) globalizatu egiten da,
|
ez
soilik pribatizatu; hortaz, gure etxe eta
|
|
|
Lan finkorik, kontratu finkorik, etxebizitza finkorik, bizitza finkorik izango ez duen subjektua da. Bizitza prekarizatu eta fragmentatu horri aurre egiteko ezaugarri maitatuenari ‘erresilientzia’ esaten zaio, eta eskolaren bidez ekoizten dira subjektu erresilienteak,
|
ez
soilik familiaren eta hedabide edo kultura produkzioaren bidez. Gainera, subjektu erresilienteek ‘konpetentziak’ dituzte, ez gaitasun politikoak, baizik eta ‘abilidade’ ezberdinak. Subjektu mota horiek txikitatik prestatzen dituzte 30 urterekin beren buruaz beste ez egiteko, hain zuzen ere aipatu kategoria eta praktika horien guztien bidez erresilientzia, konpetentzia, ekintzailetzazenbait espektatiba izan ez ditzaten, hala nola lan finkoarena, soldatarena eta eskubideena, edota osasungintza eta hezkuntza publikorako eskubidea, zaindua izateko eskubidea, bizitza duin bat izateko eskubidea.
|
|
|
Horrela ekoizten dira subjektu prekarioak espektatiba prekarioekin, lan prekarioekin, alegia, espazio prekarioak sortuz, espazio pribatizatuak, fragmentatuak, globalak, arriskutsuak eta degradatuak. Erresistentzia, horregatik, bizitza prekarioa gertatzen den toki guztietan antolatu behar da,
|
ez
soilik lantokian, edo ikasgelan, baizik eta gune orotan, gune horiek politizatuz: etxebizitza, kafetegia, plaza, garraioa, dendak, etxea, auzoa.
|
|
|
Hemendik urte batzuetara, oraingo mugikorrak azal azpian izango ditugu, eta azal azpiko txip horiek hackeatzeko baliabideak ditugu:
|
ez
soilik baliabide epistemikoak eta ezagutza teknologiko konkretua gure gorputzetik ibiliko diren nanobotak hackeatzeko, baizik eta guk geuk nanobotak, txipak eta birus emantzipatzaileak sortu ahal izateko. Korporazio horien softwareak neutralizatzeko gai diren erresistentzia motak behar ditugu:
|
|
|
familia patriarkala ahalbidetu eta taxutzen duten lege, egitura, erakunde, subjektu (senar emazte) eta espazio ororen eraldaketa. Urbanismo berri bat eskatzen du horrek,
|
ez
soilik lurraren gaineko propietate pribatuaren amaiera, non etxebizitzak guztiok erabili ahal izango ditugun, non etxebizitza gune zabal eta irekiak izango diren eta lurralde horretan bizi edo lan egiten duen edonork etxebizitza eskura izango duen, beti eta duintasunez, hots, erosoa, osasuntsua eta babestua. Baldintza material objektibatuek hau da, legal, politiko, ekonomiko, arkitektonikoekahalbidetuko lukete espazio pribatu eta publikoaren arteko zatiketaren neutralizazioa eta etxebizitza desberdinak edukitzea, zaintza mota oro ziurtatuta egonik etxebizitza guztietan.
|
|
|
Egungo Euskal Herriko unibertsitateetan gertatu eta egiten diren gauzak dira, posibilitate eta gertakizun praktikoak, ez paper gainean marraztutako asmo eroak. Eta hori aitortzea garrantzitsua iruditzen zaigu,
|
ez
soilik egindako lan eta borrokei gorazarre egitearren, ametsak errealitate bihur daitezkeelako froga baitira bere horretan.
|
|
|
Baina batzarrak erdaraz egiten genituen, beste kide batzuek ez zekitelako euskaraz.
|
Ez
soilik etorkinek; hemen jaio eta bizi diren lesbiana askok ez dute ikasteko interes handirik. (Maite)
|
|
|
Hitzen bila, komunikatzeko gaitasuna ez galtzeko borrokan entzuten zaio. Adorno parafraseatuz," Butxa ondoren idaztea"
|
ez
soilik posiblea, baizik eta beharrezkoa dela esan du. Hitzak jartzea, gogoratzea beharrezkoa izango dela etorkizunari leku egiteko.
|
|
2023
|
|
|
Ikusmolde berri bat nahi genuen sorrarazi.
|
Ez
soilik abertzalea. Sindikalgintza, adibidez, ez zen abertzalea, baina hor sortu zen ELB laborari sindikatua.
|
|
|
Osasuna erabateko ongizate fisiko, mental eta sozialeko egoera da, eta
|
ez
soilik afekzio edo gaixotasunik eza. Definizio horren ondorio garrantzitsua da osasun mentala nahasmendu edo desgaitasun mentalik eza baino zerbait gehiago dela.
|