|
2000
|
|
|
Ustezkoa erran dut, eta ongi erran dut, zeren eta, oraintsu erran dizudan bezala, egiazkoa eta zin zinezkoa izan ote zen, bada, ene libertate hura...? Edo, aitzitik,
|
ez
ote nuen nik hura neure nahikeriaren nahikeria bihurtu, hau nahi dut eta hura ere nahi dut, eta nahi dudan guztia zilegi dut eta sori dut, zeren halakoa baita zorionaren bidea.... Zeren libertatea ez baitzen, benturaz, arauen guztiz haustea, baina hautsi gabe haustea, eta zeren ez baitzen, berdinzki, neurriz kanpoan neurrigabeki ibiltzea, baina neurriz kanpoan neurriz, libertatearen eskua zorabioaren eskuko izan ez zedin:
|
|
|
ordea, bertzeetan ez bezala, iduri hura bertze iduri batek irentsi zuen segidan, zeren orain bainekien zertarat joaiten zen osaba Joanikot Iruñarat, Donibane Lohizunerat edo Baionarat Pazko Mendekosteetan, urteroko konfesionearen aitzakiaz bekatu bat gehiago egiten zuela eta bekatu bat gehiagorekin itzultzen. Eta, gogoan bertze iduri hura nuela, galdetu nion neure buruari
|
ez
ote nuen nik ere Pazko Mendekosteekin konplituki konplitzeko eskubiderik, nola izan baitzuen osabak, gero gerokoak. Eta, ondotik, zure hitzak etorri zitzaizkidan, jaun André, noiz eta Salamancan nengoela gomendatzen baitzenidan plazerren neurriz dastatzea, nahiz eta ohartarazten zenidan, haren jarraikian, ezen alferrikakoa zela nehori kontseiluen emaitea, gazteei bere batez, nor bere buruaren gainean baizik zentzatzen ez zelako...
|
|
2002
|
|
|
marxistek eta, orobat, zientzialariek ziurtzat dute munduaren existentzia, eta abiapuntu horretatik hasten dira mundua esplikatzen, modurik arrazionalean; neuri, ordea, munduaren existentzia egiten zait harrigarri; misterio hutsa baita; eta, misterioaren inguruan, ez zaizkit ametsa eta irudimena baizik geratzen; eta poesia eta errealitate onirikoa, azken finean; aldez aurretik onartu arren munstro iturri agortezinak gertatu izan direla bai ametsa eta bai irudimena ere botere erlijioso eta zibilen eskuetan, gizon emakumeon historian; baina, beste muturrera joz, hobeak izan ote dira, bada, arrazoiak fabrikatu dituen munstroak?; sozialismo zientifikoak sortu zuen Stalin; erlabititatearen teoriak, bonba atomikoa; eta, ene kasuari lotuz, inork irudika al dezake aita bat, hiltzera doakion alabari honako hitz hauek esaten: " Alabatxo, gaixotasuna eta heriotza materiak jartzen dizkigun mugetako batzuk dira, onartu beharrekoak, zeren, materialismo dialektikoaren arabera, hau, hori eta hura..."?;
|
ez
ote nuen askoz hobe, aldiz, materiaren mugak hausten saiatu, alabaganako maitasuna eta infinituaren nostalgia xede horren zerbitzuan jarriz, mundu paralelo batzuen eta beste hainbat errealitate ezberdinen xerkan?; Leirerena jakin nuenetik bai bainuen gose aseezin bat, barnetik jaten ninduena... eta ezin ase nezakeena, ausaz, bide hari ekinez baizik; zergatik egin behar nien uko, hiesaren munstroa...
|
|
2003
|
|
|
Iduseko Museoa egin zuen arkitektoarena. Gero galdetu zidan
|
ez
ote nuen arkitektoaren bizitza lehenago entzun, ez ote zidan beste inork kontatu. Izan ere, 202 egun ziren Idusera heldu nintzenetik, eta bazen garaia, antza, arkitektoaren istorioa ezagutzeko.
|
|
2004
|
|
|
demokrazia eta euskaltasuna nola egongo dira, bada, buruz buru, elkar jan beharrean? Euskaldun zintzoari esan dut;
|
ez
ote nuen, hala ere, euskaldun zozoari esan. Euskal kontzientziari falta zaion bigarren aingura hori, behingoan, oroimenaren hondo hondoan sendo bezain gogor finkaturik ezartzeko, hona azken zirikada:
|
|
|
Noizbehinka, lorategi hartara joan eta eserleku izoztuan jartzen nintzen. Hezurretaraino sartu zitzaidan hotza eta beldur izaten hasi nintzen,
|
ez
ote nuen birikeri gaiztoren bat harrapatuko.
|
|
2006
|
|
|
Alferrik esan dut, damu banu bezala, baina, zintzoa izan nadin:
|
ez
ote nuen pena apur bat ere hartuko iritsi ez balitz. Ez ote zidan poz ilun txiki bat ematen nire eskutik jateko prest zegoen gizon handi hura nire oinetara makurturik imajinatzeak?
|
|
2010
|
|
|
berak zur eta burdin puska batzuen gainean egin nahi izan zuen zerurako bidaldia, eta nik ametsaren hegaletan; nirekin konparatuta, bestalde, arina, ausarta eta kementsua zen Domingo; bera munduan bizi zen eta ni burbuila batean; gainera, ni munduratu nintzenerako, munduratu edo?, munduan zegoen jada Domingo, eta haren hitzak, haren keinuak eta haren ikuspegiak izan nituen erreferentzia; horiek dira, bada, datuak, eta hauxe datuotatik ateratzen dudan ondorioa, galdera baten formapean aditzera emango dizudana:
|
ez
ote nuen neure burbuilaren mundu oniriko hura Domingorengandik bereizteko modua, eta ez ote nuen horregatik mundu hura aukeratu, huraxe nuelako Domingoren munduari aurre egiteko arma bakarra, neure behar psikologikoei irtenbide bat eskaintzeaz gain??
|
|
|
berak zur eta burdin puska batzuen gainean egin nahi izan zuen zerurako bidaldia, eta nik ametsaren hegaletan; nirekin konparatuta, bestalde, arina, ausarta eta kementsua zen Domingo; bera munduan bizi zen eta ni burbuila batean; gainera, ni munduratu nintzenerako, munduratu edo?, munduan zegoen jada Domingo, eta haren hitzak, haren keinuak eta haren ikuspegiak izan nituen erreferentzia; horiek dira, bada, datuak, eta hauxe datuotatik ateratzen dudan ondorioa, galdera baten formapean aditzera emango dizudana: ez ote nuen neure burbuilaren mundu oniriko hura Domingorengandik bereizteko modua, eta
|
ez
ote nuen horregatik mundu hura aukeratu, huraxe nuelako Domingoren munduari aurre egiteko arma bakarra, neure behar psikologikoei irtenbide bat eskaintzeaz gain??
|
|
|
berak zur eta burdin puska batzuen gainean egin nahi izan zuen zerurako bidaldia, eta nik ametsaren hegaletan; nirekin konparatuta, bestalde, arina, ausarta eta kementsua zen Domingo; bera munduan bizi zen eta ni burbuila batean; gainera, ni munduratu nintzenerako —munduratu edo—, munduan zegoen jada Domingo, eta haren hitzak, haren keinuak eta haren ikuspegiak izan nituen erreferentzia; horiek dira, bada, datuak, eta hauxe datuotatik ateratzen dudan ondorioa, galdera baten formapean aditzera emango dizudana:
|
ez
ote nuen neure burbuilaren mundu oniriko hura Domingorengandik bereizteko modua, eta ez ote nuen horregatik mundu hura aukeratu, huraxe nuelako Domingoren munduari aurre egiteko arma bakarra, neure behar psikologikoei irtenbide bat eskaintzeaz gain...?
|
|
|
berak zur eta burdin puska batzuen gainean egin nahi izan zuen zerurako bidaldia, eta nik ametsaren hegaletan; nirekin konparatuta, bestalde, arina, ausarta eta kementsua zen Domingo; bera munduan bizi zen eta ni burbuila batean; gainera, ni munduratu nintzenerako —munduratu edo—, munduan zegoen jada Domingo, eta haren hitzak, haren keinuak eta haren ikuspegiak izan nituen erreferentzia; horiek dira, bada, datuak, eta hauxe datuotatik ateratzen dudan ondorioa, galdera baten formapean aditzera emango dizudana: ez ote nuen neure burbuilaren mundu oniriko hura Domingorengandik bereizteko modua, eta
|
ez
ote nuen horregatik mundu hura aukeratu, huraxe nuelako Domingoren munduari aurre egiteko arma bakarra, neure behar psikologikoei irtenbide bat eskaintzeaz gain...?
|
|
2011
|
|
|
Horrela hasi nintzen pentsatzen
|
ez
ote nuen hobe izango eleberria alemanera itzuli eta Frisch i omenaldi modura bere etxean uztea. Nire bizitzako ziklo bat itxi nahi nuen eta gisa horretako ekintzek mugarri bezala balio izaten dute.
|
|
2012
|
|
|
Colegio Mayor batera joatekotan, nebak bezala, hori bai, onartuko zuen. Dena den,
|
ez
ote nuen ba huraxe nahi. Harekin guztiarekin behingoz eten, herria utzi, aita utzi, eta Lizarran geratu?
|
|
|
–Ez baitakit, erantzun nion?; eta Amontilladoaren prezioa ordaintzeko bezain inozoa izan naiz, zuri galdetu ere egin gabe. Ezin zintudan aurkitu, eta beldur nintzen
|
ez
ote nuen mauka bat galduko.
|
|
2013
|
|
|
Horretaz ez nengoen hain seguru. Irudipen mina zebilkidan barrenean, arinkeriaz jokatua
|
ez
ote nuen, neure burua hain goizik salaturik.
|
|
|
Zakutoan sartu nuen. Inon ez zegoen idatzia berriz ere hortik atera eta atorra azpira itzuli
|
ez
ote nuen. Hura jantzi eta ganberatik atera nintzen.
|
|
|
Zer uste ote nuen. Ea
|
ez
ote nuen pribatutasun legea ezagutzen.
|
|
2014
|
|
|
Hemen anekdota bat, beste libururen batean ere aipatu
|
ez
ote nuen?
|
|
2016
|
|
|
Berak besoak zabaldu eta bigarrenez besarkatu nau. Nik bizkarrean zapladak jotzen nizkion nahikoa dela esanez, beldur bainintzen hunkitu eta malkoren bat
|
ez
ote nuen jaurtiko.
|
|
|
Begira nengokiola ohartzean altxatu eta bizkarretik zintzilikatu zitzaidan, belarriak musukatzen zizkidala, eta hitz hezeak esanez jarraitu zidan pasilloan barrena atalbururaino. Beldurtu nintzen,
|
ez
ote nuen berriro autoan biluzik eztei lekuraino eraman.
|
|
|
Benetan ikusten al nuen neure burua, orain aste eskas bi, pertsona honekin? Nire bakardadea eta bakardadeak sor zitzakeen sentimenduak ezagunagoak zitzaizkidala uste nuen, eta pentsatzen hasia nintzen
|
ez
ote nuen akats bera nahita errepikatzen, behin eta berriro, sentimendurik gabeko egunerokotasunetik bederen sentimendu okerretako egunak noizean behin izateko... Sentimendu okerretakoak, baina sentimendudunak azken batean.
|
|
2017
|
|
|
Ez dakit zenbat denbora egingo nuen horrela, leihotik zeruari begira eta zer egin ez nekiela, tarteka hiriburuan eman behar nuen hitzaldiarekin ere gogoratzen nintzela. Antolatzaileei deitu eta nintzela joan esatekotan egon nintzen, baina azalpenak ematen hasi eta zehaztasunak eskatuko zizkidaten eta beldur nintzen
|
ez
ote nuen neskarekin gertatua kontatzen bukatuko, xehetasun guztiak emanez gainera, ezagutzen bainuen neure burua.
|
|
|
Aurkitu nituen lokailu guztiekin lotu nuen gizona. Zapi batekin ahoa estali edo ez zalantzak izan nituen, baina beldur nintzen
|
ez
ote nuen itoko. Bost egun horietan ere ez zidan ezer aurpegiratu, ez zidan purrustadarik egin eta, tarteka askatzeko ahalegin izugarriak egiten bazituen ere, ez zuen nireganako gorrotorik erakutsi.
|
|
|
Ez diot garrantzirik eman, zure patua ezinezko maitasunen bilduma egitea baita, benetako aukerek, emakume australiarrak esate baterako, beldurra ematen dizutelako?, jarraitu zuen. Ez nengoen konforme eta zerbait erantzutekotan egon nintzaion, baina beldur nintzen
|
ez
ote nuen esnatuko. Oheburuaren kontra bizkarra tenkaturik nuela jarraitu nuen isilik.
|
|
|
Martins, konturatzen hasita nengoen, arriskutsua zen. Neure artean galdezka ari nintzen azken batean huts borobila egin
|
ez
ote nuen: ezin nuen Martins ikusi Rollok agertutako gizarajoa bezala.
|
|
|
Ezetz esan nion; zer esango nion ba? Bere aierua, esate hori onartu banio, ez ote nintzen gora eta ozenki salatzen ari, alaba nuela begiko eta laket, eta
|
ez
ote nuen era berean ama zarpail zahar eta purtzil gisa gaitzesten. Ez nion bihotzean halako erdeinu eta erresumin hazirik erein nahi, beharbada honezkero sentimendu horiexek bertan aldatu eta landatuak ezezik, ongi asko errotu eta sustraituak izan baditzake ere.
|
|
|
Ez al nuen ba egunero ikusten? Ordura arte bai, eta handik aurrera,
|
ez
ote nuen hobe izango gutxixeago ikusita. Jakina ba.
|
|
|
Baina, baina, baina... zer nioen?
|
Ez
ote nuen kontzientzia trankil. Zergatik, haurtzaroan bezala, nahi ote nuen bada ahantz nintzaten?!
|
|
|
Pilota itsasora besagainka botatuz,
|
ez
ote nuen lehen aldikoz anaiaren eta ene arteko zerbait, sakratu, hautsi, trenkatu, eta beraz, behin betikoz suntsitu?
|
|
2018
|
|
|
Orduan, ustekabean topo egiteko itxurak egin nituen, eta berarekin bestela bezala eleketan hasi. Beranduxko agertu nintzen, ordea, eta nago
|
ez
ote nuen pixka bat ikaratu, berehala paper zorroa nigandik urrundu eta bularraren kontra estutu baitzuen bi besoekin.
|
|
2021
|
|
|
Irakurtzen ari nintzen itxura egin nuen. Beldur nintzen
|
ez
ote nuen molestatu, nahi gabe; berehala, harrituta geratu nintzen, hizketan hasi baitzen.
|
|
|
Jostailua ematen du. Nik ere,
|
ez
ote nuen mutil on baten itxura, inori kalterik egiten ez diona, burkideekin eserita, zoruan ostiko egiten eta txalotzen. Nire anaiak ziren, nire anaia zen Jacques, kemen berak eragiten zigun.
|
|
2022
|
|
|
Eta biharamunean ere ez ginen beharrera joan. Biharamunean, amak galdetu zidan
|
ez
ote nuen lanera joan behar. Eta nik ezetz.
|
|
|
Ibilerak zituen berdinak, pausoarekin batean burua alde banatara doi bat mugitzeko modua ere bai, baina aurpegia biltzen zion kobrezko adats gorriak galdua zuen dagoeneko indarra, errauts kolorea hartzeraino. Zerbaitek, zamaren batek, penaren batek edo nekeak besterik gabe bekokia goibeltzen ziola iruditu zitzaidan, eta arrastaka zeraman tristura horretan
|
ez
ote nuen arduraren bat izango galdetu nion neure buruari.
|
|
|
Iritsi zen nire itxialdiko azken eguna. ...arkaden eta diosalen buruan niregana etortzen ikusi nuen irudiari buruzko txostena enkargatu zuen kidea eta off the record esaten zidala jakinarazi zidan, bazirudien gizonak off the record bakarrik zekiela hitz egiten, lehia oso estua genuela emakume hautagaiaren eta nire artean eta zurrumurruak zeudela esan zidan, zurrumurruak biltzeko ardura ere berea izango zen, ez ote nintzen pixka bat epeldu,
|
ez
ote nuen pitin bat amore eman eta adorea galdu, ez ote nuen aldez aurretik etsi, eta bihotza altxatzeko esan zidan, emazte ohiaren adierazpenak gorabehera, berak eta berak bezala beste batzuek ere nire hautagaitzaren alde egiten zutelako apustu.
|
|
|
Iritsi zen nire itxialdiko azken eguna. ...nuen irudiari buruzko txostena enkargatu zuen kidea eta off the record esaten zidala jakinarazi zidan, bazirudien gizonak off the record bakarrik zekiela hitz egiten, lehia oso estua genuela emakume hautagaiaren eta nire artean eta zurrumurruak zeudela esan zidan, zurrumurruak biltzeko ardura ere berea izango zen, ez ote nintzen pixka bat epeldu, ez ote nuen pitin bat amore eman eta adorea galdu,
|
ez
ote nuen aldez aurretik etsi, eta bihotza altxatzeko esan zidan, emazte ohiaren adierazpenak gorabehera, berak eta berak bezala beste batzuek ere nire hautagaitzaren alde egiten zutelako apustu.
|