2016
|
|
Bat. Gaur egun balizko arnasgune euskaldunenetara hurbilduta espainolez barra barra entzun ohi ditzakegunak
|
ez
ohi dira Espainiaz kanpo jaiotako etorkinak, edo beste hirigune zabalagoetatik bildutako herritarrak, baizik eta bertako 40 urte bitarteko etxekoandreak (gizasemeak), familia/ etxeko transmisioan huts handiena izan duten belaunaldietakoak, platikan oraindik ere ezin ahoskera euskaldunagoan.
|
|
Eta alderdi honetatik ere berriro zaigu paradigmatikoa Irlandako kasua. Irlandako Errepublikan
|
ez
ohi da halako arnasgunerik batere sustatu ia XX. mendearen azken laurdena arte Ghaeltachtetatik kanpo, eta ezta hauetan ere administrazioan ingelesaren mailan, edo hedabideetan, ez baita ardurarik izan gaelikozko itxurazko prentsarik sustatzeko (ik. Robins, 2006), edo bere garaian irrati edo telebista kate fundamentuzkorik oso berriki arte (ik.
|
|
Batetik, ohiko adin zailtasun biologikoak izan dituzte eta dituzte euskalduntasun mailaren batera hurbiltzeko eta hala, bertakoagoa edo? den populazioarekin integratzeko zentzu honetan (nahiz orokorrean bere herria uzteko gaitasuna/ indarra/ ahalmena izan duten herritarrak
|
ez
ohi diren izan zailtasun handienak izan ohi dituztenetakoak egoera berrietara egokitzeko).
|
|
Harritzekoa da nola aipatuak bezalako datu baikor eta animagarriak ez ditugun barra barra zabalduak, gure posizio subjektiboa goraino altxatzearren gizartean. Zergatik
|
ez
ohi ditugu bost urtean behin edo jaso ohi ditugun datu soziolinguistikoak hala moduz interpretatu, P. Zubiriak dioen gisa« [s] oziolinguistikaz dakitenek aspalditik dakizkiten datuak izan arren». Nik lau arrazoi nagusi aurkitu ohi ditut (eta beste erdi bat edo behintzat kale erabilerako datuei dagokienean), eta aipatu nahi ditut:
|
2018
|
|
Bi gazteak Mariari arranguraturik, berriz dugu adizki hori (9) n, eta pasartea berriz da iluna. Ematen du ‘hor konpon’ edo gisako interpretazioa behar duela22; edozein gisaz, begiratu k
|
ez
ohi du osagarria absolutiboan eramaten.
|
|
Gainera, leku berean hainbat tokitako euskaldunak batera ikustea ohikoa zen, eta ez dirudi hango edo hemengo izatea arazo zenik elkar ulertzeko. Orobat, gaur egungo ezagutzatik abiatuta horien azterketa egitea
|
ez
ohi da lan bereziki nekeza, baina pasarte ilun zenbait ere badira, azalbide garbirik ez dutenak une honetan.
|
2019
|
|
Azterketa horrek salatzen du euskara idatziz baliatzean terminologia bat bazela, erabat homogeneoa ez izanik ere, eta arau ortotipografiko zenbaiti ere jarraikitzen zitzaizkiela. Zenbait ezaugarri fonologiko, sinkopak eta aferesiak kasu,
|
ez
ohi ziren idatziz paratzen, ahozkoan baliatu arren. Ordea, XIX. mendeko mintzoan dagoeneko izan baziren hainbat ezaugarri; bokalen arteko epentesiak erraterako, testu gehienetan islatzen dira.
|