|
2002
|
|
|
Ez dakigu gauza handirik bere bizitzari buruz. Afrikako iparraldean zuen jatorria, baina
|
ez
dakigu han ala Italian jaio zen. Erdi goi mailako familiakoa zen, zaldun artekoa baitzen aita (equites).
|
|
|
“haurrek oso ondo hartzen dute, baita gurasoek ere. Askotan, triste egoten dira, eta, batzuetan, asko harritzen ditugu,
|
ez
baitakite han gaudela”. Hala ere, inprobisazioa eta enpatia menderatu behar dituzten ahalmenak dira, ospitaleko pediatria instalazioak adin oso desberdineko haurrak baititu (hasi haurtxoak, hilak dituztenak, eta 14 urteko haurrak, ipuinak entzuteari uko egiten diotenak).
|
|
2004
|
|
|
Bera baita, besteak beste, hizkuntza bat jakitetik erabiltzera dagoen amildegiaren irudia gogoan atxiki digun lekukotasuna.
|
Ez
dakit han zenbateraino landu zen ikaskuntzaren baratzea, zenbateraino erein zen bertako hizkuntzaren hazia. Nolanahi ere, ikasiaren eta erabileraren arteko tarte izugarria euskaltzale askoren kezka iturri izan da aspalditik:
|
|
|
|
Ez
dakit han ikusi ote duen
|
|
2009
|
|
|
Mendialdean daudenez, inork ez dakienez non dauden, gizakiak berak hondatu ditu. Basoko zuhaitzak bota egin dira, sasiek eta bestelakoek estaltzen zuten, inork
|
ez
zekien han egitura megatilikorik zegoenik eta lurra mugitzerakoan hondatu egin dira.
|
|
|
Une hartan ez zekien, ordea, zenbat iraungo zuen. . Inork
|
ez
zekien han nengoenik, eta oso urduri nengoen?. Hala deskribatu ditu lehen une haiek.
|
|
2010
|
|
|
Atea itxi eta alde egin zuen. Emakume hark baino
|
ez
zekien han zegoenik, baina hala ere dozenaka begi pare sentitzen zituen paretetan eta beste hainbeste aho marmarti airean: Zer dabizu?
|
|
|
Buenos Airesetik alde egin zuenean, ez zuen hain goiz bueltatzerik espero, Eguberrietan itzultzeko asmorik gabe abiatu zelako Europa aldera. Orduan
|
ez
zekien han ez zuela espero bezalako ihes lekurik aurkituko eta Nicolasen fantasmak hego zabalak zeuzkala, berak uste baino urrutiago iritsiko zirenak.
|
|
2011
|
|
|
Ikastaro hartan zer gai erabili ziren ere ez naun ia oroitzen.
|
Ez
zekinat han egon nintzela esaterik ere badagoen, izan ere fisikoki egoteak ez baitu maiz ezer askorik esan nahi izaten. Asteburu hura joan zunan eta Donostiara itzuli gintunan igande arratsaldean, nor bere txokora, nor bere ingurura.
|
|
|
–
|
Ez
nekien han bertan zinenik, Lazkano... Gloriak estimatuko du norbait ezaguna zain izatea.
|
|
2012
|
|
|
Nik
|
ez
zakiat han zer gertatu zen. Nik zerbait egingo nian, dudarik gabe, baina inkontzienteki egingo nian, baina ez diat kontatzen ahal.
|
|
|
|
ez
genekien han gerra zegoela.
|
|
|
...kutzarrak irekita, bere lehiakideari oldartu zaio, lepora, eta ikusleek kantxara sartzera egin dute, eta tropak ere sartzekotan dira printzea defendatzera, baina, orduan, Filipek eskua goratu du soldaduak sar ez daitezen, eta, apezari eta biek dakiten latin apurrari esker, aditzera eman diote Gerenabarrena suminduari bere lurrean ohiko jokaldia dela pilota hartu eta berriz botatzeko modu hori, eta
|
ez
zekiela han hain gauza lotsagarria zela hori egitea, baina onartzen dituela ohitura nafarrak eta, horren erakusgarri, bere lehiakidea dela partidaren irabazlea, eta onartzen duela diru guztia harentzat izatea.
|
|
2013
|
|
|
Bai, gitarra jotzen zutelako akordatzen naiz.
|
Ez
dakit han, baina hemen ez da jende askorik ibiltzen gitarra soinean eta edonon jotzen. Gure aitona fijatu zen.
|
|
|
Hain presente, hain zaindariIruñea gainean. Inork luke esan
|
ez
zekiela han goian zer gertatzen zen.
|
|
|
b) Kartelarekin ere hainbat zalantza sortu zaizkizue,
|
ez
baitakizue han adierazitako denboretan proba amaitzeko denborarik izango duzuen.
|
|
|
Ezjakintasun handia dago pertsonaia horren inguruan, ekimenaren bultzatzaileen esanetan: " Araotzekoa dela diote historia liburu gehienek, baina badaude Aramaiorekin lotzen dituzten dokumentuak ere; badakigu Perun 30 urte egin zituela, eta, horrela kontatu badigute ere,
|
ez
dakigu han egin zituen astakeriak egiazkoak diren edo zelakoa zen; besteak beste, indigenekin zuen harremana", dio Anjel Mari Milikuak, ARTasoko kideak. Horiek guztiak argitzen saiatzeko tresnak prestatu dituzte, bada:
|
|
2014
|
|
|
–
|
Ez
nekien han zegoenik, benetan?
|
|
|
Balkoi luze baterako irteera zegoen gelaren buruan, eta hara joan nintzen, zigarro bat erretzeko asmoz:
|
ez
nekien han kanpoan erretzea baimenduta zegoen ala ez, baina berdin zitzaidan. Kaleko giroa ez zegoen jada horren bero, eta polen elurteak jarraitzen zuen, malo malo:
|
|
|
Leihora hurbildu zenean, Manuk erradiadorean lotutako soka deskubritu zuen.
|
Ez
zekien han zegoenik, burdinazko zeraren atzean ezkutaturik baitzegoen. Soka berde pitzatua zen, hondartzan sarri ikusten diren horietakoa.
|
|
2015
|
|
|
Egin beharreko urrats bat da, baina landa eremu horietara legea ez da ailegatzen. Inork
|
ez
daki han zer gertatzen den. Eta polizia etxeren batean agertzen bada, erosi egiten dute haren isiltasuna.
|
|
|
" Errekaballarako bidean, errepidearen ondo ondoan sasiak erabat hartua zuen Urniategiko errota garbitu eta egokitu genuen. Asteasuar askok
|
ez
zekien han errota bat egon zenik".
|
|
|
Herri txiki polita da Ciego de Avila, nahiko aurreratua.
|
Ez
dakit han euskaldunik izango zen orduan, oso txikia nintzen, eta ez dakit. Izatekotan, ez ziren asko izango, hori seguru, eskolan ez dut batere zenik gogoratzen.
|
|
|
...en aditzen eta entzuten duenik liluramenduaren gorenean denean (gorenean diot, ahalmenak galdurik daudenean, Jainkoarekin bat eginik daudelako), orduan ez baitu ez ikusten, ez entzuten, ezta sentitzenere, nire iritziz; baina, aurreko bat egitezko otoitzean esan nuen bezala, arima Jainkoagan guztiz eraldatze honek gutxi irauten du; baina irauten duen horretan ez da sentitzen inolako ahalmenik, ezta
|
ez
daki han zer gertatzen den ere.
|
|
|
Hemen izan da etxe hau bisitatzen aita bikario frai Anjelekin batera, eta etzi nirekin batera Ávilara itzuliko da.
|
Ez
dakit han izatea beharrezkoa izango den, Teresari eman behar zaiona nola geratzen den ikusteko; bere aita galtzean gaixoak asko galdu du, bihotz bihotzez maite baitzuen?, eta berdin etxeak ere. Jainkoak erremedia beza.
|
|
|
Berorren agurgarritasunak egin beza gauza bera, biziki pozten bainaiz berorren gutunekin.
|
Ez
nekien han gertatzen den ezer, gure aitak oso labur idazten baitu; ezin izango du luzeago idatzi. Jainkoa izan bedi berorrekin eta oso santu egin beza.
|
|
|
|
Ez
dakit han zeundeten.
|
|
2016
|
|
|
Jesus Egiguren sozialistak, berea izan zela, sortzez gertukoa dela izanik. Zestoako auzo Aizarnakoa?. Kontuak kontu, hiru alderdietako zuzendaritzakoez gain, Loiolako jesuiten arduradun batzuek, Donostiako gotzainak eta Arrupeko moja gutxik baino
|
ez
zekiten han, basilika ondoko etxeko gela batean zer batzar mota zeuden. Diskrezioari eusteko, gelako atean jarri zuten Deustuko Unibertsitateko irakasle batzuk zeudela barruan.
|
|
|
Zotin artean, lortu zuen esatea apenas izan zuela bezperan hezurrei begiratu bat emateko aukera:
|
ez
zekiela han ezer baliotsurik lurperatuta izan zitekeenik, ezin zuela imajinatu inork haiek lapurtzeko arrazoirik.
|
|
|
Ez zen zorte txarra hala fede!
|
Ez
dakit han egon ginen egunetan gure amak arroparik garbitu ere egin zuen. Ez naiz oroitzen.
|
|
|
|
Ez
nekien han egon zinela.
|
|
2017
|
|
|
14 urterekin, gurasoen lagun batek irakatsi zigun zerbait. Ikasleetan ginen ama, gurasoen lagun horren emaztea, ni neu, eta
|
ez
dakit han besterik zegoen. Irakasle lanak egiten zituen etxeko lagun hura euskaldun jatorra zen, baina ez irakasle trebatua.
|
|
|
–Hemen da etxeko jabea?, esan zuen polizia batek?, dio Mollek. Iturri ofizialek adierazi zuten Guardia Zibilarekin batera egin zuela operazioa RAIDek, baina atxilotuek
|
ez
dakite han bazen guardia zibilik. Baserriaren jabeak azaldu du gerora jakin zuela abenduaren 16an bertan Errekartetik kilometro erdi bat ingurura den etxe baten aparkalekuan arratsaldeko sei eta erdiak aldera auto bat egon zela, barruan kaleko jantzitako bi lagunekin, eta etxejabeak ikusi zituela.
|
|
2018
|
|
|
Inork
|
ez
daki han zaudela.
|
|
2019
|
|
|
Bisita egin nahi diot kanposantuari, Olano Abaituatarren panteoia ikusteko. Sartzea lortzen badut esango dizut, baina ez ezazu askorik espero, gutxi gutxitan zabaltzen dute eta
|
ez
dakit han jarraituko ote duen.
|
|
|
" Houstonera joateko aterako naiz ni hemendik. Baina
|
ez
dakit han ere sendatuko nauten".
|
|
2020
|
|
|
8.000 laguneko enpresa gara eta lankide batek positibo eman zuen. Ez gertuko lankide batek, baina
|
ez
dakigu han kutsatu nintzen, ala emazteak pasa didan eta berak sintomarik ez eduki, ez dakigu. Gainera, etxetik ari nintzen lanean, baina aste hartan lagun batzuekin egon nintzen futbol partida bat ikusten eta afaritan".
|
|
|
Osea, justu institutuaren atzean dagoena. Mariannek bazuen institutuaren atzeko lurretan halako eraikuntzaren bat zegoen ideia lauso bat, baina
|
ez
zekien han orain urbanizazio bat zegoenik, ez han inor bizi ez zenik. Jendea edatera joten da hara, esan zion Connellek.
|
|
|
Beste hainbat eskultura, mural, eraikin ditu orain Usurbilek, eta hara iristen denari on egingo dio bertan gelditu eta kalez kale paseatzeak; baina nire pentsamenduak ezin du han etsi, eta badoa Aginaga auzorantz. Hantxe zegoen,
|
ez
dakit han segitzen duen, ermita hustu bat, non Mikel Laboak eta Joxe Anton Artzek entseguak egiten zituzten. Hantxe dago, zubia pasata, Oria ibaiaren beste aldean, etxe bakarti bat ere, Zumetatarrena.
|
|
2021
|
|
|
Latza zen, latza benetan, greba zegoen bakoitzean Guardia Zibila etortzen zelako, grebalari batzuk atxilotu eta kuartelera eramateko. Inork
|
ez
zekien han barruan zer gertatzen zen. Errepresioa oso gogorra zen, baina merezi izan zuen, borroka haiei esker lortu zutelako orain daukagun guztia:
|
|
2022
|
|
|
Goi ikasketak egin zituen kimikaren arloan, eta Harvarden biofisikari doktore titulua lortu zuen. 1968an bidaia luze bati ekin zion, Ingalaterratik hasi eta Sri Lankaraino;
|
ez
dakigu han ikusi eta ikasitakoak norainoko eragina izan zuen ondoren ekologismorantz egindako ibilbidean.
|
|
|
" Bai, bai, erraz imajina dezaket, ze emakume hori baino lehen, laukote bat egon da, erdi ijitoak, nik uste, ijito osoak ez baziren, ijitoak, bi emakume eta bi gizon, hara, zer ez zuten haiek eskatuko, denetik eskatu dute, de to, eta kutxazainak (ez nago ziur, ze urruti samar zeuden) behar baino gehiago kobratu nahi omen zien otarteko bategatik, eta haiek, egunero hemen ibiltzen direnez, primeran zekiten otartekoaren prezioa, jakina, kutxazainak baino askoz hobeto, eta egundokoa antolatu dute: engainatu nahi omen zituela... bere lana egiten
|
ez
bazekien han ez egoteko... eta... kar kar, oso... interesgarria izan da nire gosaria, eta, tira, nolatan ez naute autobusaren zain nagoen bitartean ere entretenitzen. Eta horixe da kontatu nahi nizuna, laztana".
|
|
|
Nogueirasek hautaprobak egin zituenean, gainera, ez zekien zeinekin egingo zuen topo lantaldean.
|
Ez
zekien han izango zirela Emma Suarez, Patricia Lopez Arnaiz —Ane filma—, Ana Wagener, Veronica Echegui eta beste hainbat. Ez zekien Ituñok egingo zuela bere amarena.
|
|
|
Elkarrekin geunden baina ni ez nengoen gonbidatuta eta
|
ez
zenekiten han nengoenik.
|
|
2023
|
|
|
Nik Figueresen masia bat alokatu nuen. Berak
|
ez
zekien han izango nintzela, baina Figueresko geltokiko nasan itxaron nion. Han elkartu ginen.
|