2000
|
|
Erran dizut bertze nonbait ezen amak mosaiko baten antzera ulertzen zuela bizitza, eta nahi izaiten zuela pieza bakoitza bere tokian: ordea, Pagabasoko leizeaz mintzatzen ginenean, ez zuen deus ere erraiten,
|
ez
baleki bezala pieza hura non pausa, eta gai hura, orotarat, laket ez balu bezala... eta, hartaz beldur ez zen arren, beldur balitz bezala, halarik ere, finean. Eta orduan ere ezin laburrago ihardetsi zion aita jesuitari:
|
|
Dabidek hala proposaturik nahi izan zuelako, egongelan egokitu genuen eskultura zulodun hura eta, bistan dena, etxera etorritako lagunei, eskultore ospetsu baten obra zela esaten tematu zen, pasadizo batek, bigarren aldiz kontatzean, barregarritasun guztia galtzen duela
|
ez
baleki bezala. Denek besterik gabe sinetsi zuten, baina artean gure lagunak ziren Mirenek eta Koldok, biak ere institutuko irakasleak, iritzi hau gaineratu zuten:
|
2002
|
|
Neska guztiek elkarri egiten zioten so, ezjakintasunezko imintzioak eginez, inork
|
ez
baleki bezala zertaz ari zen.
|
2003
|
|
Ez dagoela horretarako problemarik, horregatik esan zidatela baietz. Hori azaldu nion Anari, berak
|
ez
baleki bezala.
|
2004
|
|
Berehala, baina, irribarre baten itzalak argitu zizkion ezpainak. Burua alde batera eta bestera mugitu zuen, emeki emeki, nondik hasi
|
ez
baleki bezala.
|
|
Garai haietaz ari zen, Harakin, Ferminek eta biek
|
ez
balekite bezala, garai haietan festak non hara abiatzen ziren. Batean, bada, Harakin eta biak Usurbilgo jaietara abiatu omen ziren; hara ailegaturik, afal garaia zenez, ohartu ziren ez zebilela inor kalean eta sagardotegi batean sartzea erabaki zuten, Harakin, inoiz ere egona ez zelako; afaldurik zeudenez, postrea bakarrik eskatzea pentsatu zuten:
|
2005
|
|
Berdin dio entzuleak aldez aurretik jakitea. Guk,
|
ez
baleki bezala jokatu behar dugu. Horrek emango digu ikuspegia, distantzia, zer esana, eta jolasean ari gareneko gozamena?.
|
|
–Ba,
|
ez
baheki bezala jokatzen duk, sartu zen zinegotzia.
|
|
Geroago baina, hortzetan neukan melodiari ezin jarraituko niola ohartu nintzen. Eskua ez zegoen hor, ez, baina gorputzak, soin enborrak, bizkarreko kirioek, hori
|
ez
balekite bezala jokatzen zuten: eskuin eskuari bidaltzen zizkioten nik ezkerrera bideratu nahi nituen kinadak.
|
2006
|
|
Hogei urtean hamaika gauza jazo daiteke, jakinekoa da hori, baina jokadezagun ezer
|
ez
bageneki bezala eta, hemen literatura kontuez dihardugunez, emandiezaiogun Estebani idazlearen ofizioa. Hobeto esanda, pentsa dezagun euskalidazle hasi berri bat baino ez dela.
|
|
Orain Gizarte sailean dago eta gai batzuetan beti izaten ditu ika mikak Fidelekin, egunkariaren ildoa nondik doan gogoratzen dionean,
|
ez
baleki bezala, baina bestela lehen baino lasaiago idazten ditu notiziak. Ez ditu behintzat Karlosen izen abizenak berak idatzi ordenagailuaren pantaila zurian.
|
|
Nire onetik irtenda nengoen adar-jotze gisa hartu nuen Angeloren jokabide alu harengatik. Hasiera hasieratik, ni ezagutu ninduen arratsaldean nor nintzen
|
ez
baleki bezala jokatu zuenetik, per  tsona mirrin ezkailua iruditu zitzaidan, baina etxetik alde egiteko asmoa agertu nionean antzeztu zidan jardun ero totalak ez zuen barkamenik.
|
2007
|
|
Maisu handia da Josetxo gauza batzuk benetan nola behar duten ulertzeko orduan. Sekula ez dizu aitortuko gauzak berak dakien bezala behar dutenik izan, iruditu hitza esango dizu behin eta berriz, ezer benetan
|
ez
baleki bezala. Iruditu, ez diozu beste hitzik alferrik entzungo horri, ikusten duzu orain ere nola dagoen, inori begiratu gabe, kafe makina geldiro garbitzen?
|
2008
|
|
GERMAN ek ez dio berehala erantzungo, zer esan
|
ez
baleki bezala. Azkenean?
|
|
Bizkarraren okerdura demasiakoa ikustean, ohartu naiz ikaraturik dagoela. Ama jiraka hasi da non dagoen
|
ez
baleki bezala. Gero, negarrez hasi da, Ramon garrasika potoari heldurik; azkenean, lurrera erori da potoarekin batera.
|
|
Rosa iltzatuta gelditzen da, zer egin
|
ez
baleki bezala. Halako batean, begirada jasotzen du zakarretatik.
|
|
Rosa bere kabutara bilduta dago, erabaki ezinik balego bezala zer egin,
|
ez
baleki bezala zer hautatu: motora igotzearen plazera ala Tomasekin oroitze hutsak eragindako izua.
|
|
Rosak isilik segitzen du,
|
ez
baleki bezala haserretu ala poztu, Inazio abegi onez hartu ala tabernatik bota. Bat batean, mostradoretik irteten da automata baten moduan.
|
|
Lehertzeko zoria, baina isildu beharra. Begiak mugitzen zaizkio amarengandik semearengana,
|
ez
baleki bezala atentzioa non pausatu.
|
|
herria eraiki (diote).
|
Ez
bageneki bezala eraiki... saltzeko egiten dela.
|
2009
|
|
|
Ez
baleki bezela
|
|
Mekanikoki egin zuela konturatu zen. Ia beste era batera egiten
|
ez
baleki bezala. Lehen baino polikiago eman zion bira argazkiari.
|
|
Eta, halere, beldur zen arren, Maria Bibiana ez zegoen erabat beldurraren mende, haren begi mugimenduak, orain zauriari so egiten zion, eta orain aurrez aurre zuèn hormaren puntu bati edo beste bati, begiradaren kemen guztia puntu hartara bildu nahi balu bezala? barne borroka baten isla baitziren, ezustearen aurrean
|
ez
baleki bezala zer egin: izebari esango diot, ez diot esango; esaten badiot, medikuari deituko dio, eta medikuak hortxe begiratuko dit; esaten ez badiot, berriz, zerbait gertatuko zait, beharbada?
|
|
guztiak berdinduko balizkio bezala. Eta Maria Bibianari eta Adari begiratzen zien, eta berdin gertatzen zitzaion Nazariori, bi alabek ere antzeko begirada erakusten baitzuten, itzalak neskak mutilengandik bereizten
|
ez
baleki bezala. Anai arrebetan Gabino geratzen zen, beraz, askotan burbuila batean bezala bizi zena, Nazario bera sarri askotan nora ezean utziz; Gabinok ere, baina, molde bereko begirada erakusten zuen, burbuila zulatu, nola pintatuko zituen globoak eta aingeruak, ikusi ez zuèn anaiatxoa hilzorian imajinatzen bazuen, sufritzen eta sufritzen!?
|
|
Eta Adak ere ikusi du, baina ikusi ez balu bezala. Eta zuek guztiok badakizue Domingok eta Adak ikusi dutela, baina
|
ez
bazenekite bezala. Izan ere, historia honetatik gogoratu behar duzuen gauza bakarra hauxe da:
|
|
Bizitzan egoteko hiru modu, hiru begirada, Nazariok ezin hobeto bereizten zituenak, baina egoera hartan nekez, hain ziren hiruron begiradak berdinak, itzalak –buruan zuèn betiko itzalak– guztiak berdinduko balizkio bezala. Eta Maria Bibianari eta Adari begiratzen zien, eta berdin gertatzen zitzaion Nazariori, bi alabek ere antzeko begirada erakusten baitzuten, itzalak neskak mutilengandik bereizten
|
ez
baleki bezala. Anai arrebetan Gabino geratzen zen, beraz, askotan burbuila batean bezala bizi zena, Nazario bera sarri askotan nora ezean utziz; Gabinok ere, baina, molde bereko begirada erakusten zuen, burbuila zulatu –nola pintatuko zituen globoak eta aingeruak, ikusi ez zuèn anaiatxoa hilzorian imajinatzen bazuen, sufritzen eta sufritzen! – eta etxekoekin bat egin balu bezala behingoz; baldin eta Nazariori zalantzaren bat geratzen bazitzaion, halere, Gabinok emango zion okasio hartan informazio zehatza, orbetarren egoera ezin hobeto definitzen zuena eta Nazario bere iritzian berresten zuena:
|
|
Eta Adak ere ikusi du, baina ikusi ez balu bezala. Eta zuek guztiok badakizue Domingok eta Adak ikusi dutela, baina
|
ez
bazenekite bezala. Izan ere, historia honetatik gogoratu behar duzuen gauza bakarra hauxe da:
|
|
Erabili zituen hormatik zintzilik zeudèn paper puskak eta erabili zuen konketako ura odola ahalik eta hobekien garbitzeko; saiatu zen, ahal bezala, odol uholdeari aurre egiten... Eta, halere, beldur zen arren, Maria Bibiana ez zegoen erabat beldurraren mende, haren begi mugimenduak –orain zauriari so egiten zion, eta orain aurrez aurre zuèn hormaren puntu bati edo beste bati, begiradaren kemen guztia puntu hartara bildu nahi balu bezala– barne borroka baten isla baitziren, ezustearen aurrean
|
ez
baleki bezala zer egin: izebari esango diot, ez diot esango; esaten badiot, medikuari deituko dio, eta medikuak hortxe begiratuko dit; esaten ez badiot, berriz, zerbait gertatuko zait, beharbada... esango diot, ez diot esango.
|
2010
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren berri
|
ez
bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen??; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik, horretan ere bai baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik, euskarak ez duela modernitatea esateko balio, eta hortxe gelditu zinen?
|
|
Halakoxea izan omen zen elkarrizketa, Pellok azaldu zigunez, eta gauza bera kontatu zidan gero Justinak berak; nirekin konfiantza hartua zuen, nonbait, eta iritzia eskatu zidan. Ezer
|
ez
baneki bezala baina berotasun osoz esan nion baietz, huraxe zela Felixinentzat onena.
|
|
Diskretua zen eta ez zen Oihanaren joerak onbideratzen saiatu. Beraz, Oihanak ere haren berri
|
ez
baleki bezala jokatzea erabaki zuen.
|
|
Nik izena esan ahala, ordea, halako keinu bat egin duzu zuk, Damaso, Salbatoreren berri
|
ez
bazeneki bezala; bada, jakin ezazu hau ez dela haren izena izkribu honetara ekartzen dudan lehen aldia; ez zarela gogoratzen...?; bada, jakin ezazu, halaber, Salbatore ez zela martetarra, euskalduna baizik... horretan ere bai baitago gure artean aldea; izan ere, nik badakit gaztelaniaz idatzitako literaturaren berri, zuk ez euskarazkorik; tematu zinen, Barojak eta Unamunok esan zutenaren ildotik,...
|
|
" Zein dira Obabako neska politenak zerrenda osatu dutenen ustez?". Orrialdea zabaldu, izenak buruz
|
ez
banekizki bezala, eta irakurri egin nion: " Bruna, basozainaren alaba, Niko, Victoria, kirol dendako Martina eta lehen postuan, Miss Obaba bezala, Susana, medikuaren alaba".
|
|
Simeonek tentuz hartu zuen papera, harekin zer egin
|
ez
baleki bezala.
|
2011
|
|
Gero, baina, ohi zuèn bizpahiru segundoko etenaldia egin beharrean, fabulari ekiteko, hogei bat segundokoa egin zuen: gizonak goiti beheiti mugitzen zituen begiak, urduri eta zalantzak hartua iduri, buruan zeukana erran ez erran
|
ez
baleki bezala, aitzina egitea erabaki zuen arte:
|
|
Artista bat ondo imitatzeko bere baitan sartu behar duzu, bere nortasuna xurgatu, berak duen mundu ikuskera zeureganatu. Egunak eman ditzaket bere baitatik atera gabe, eta ateratzen naizenean heldulekurik gabe sentitu ohi naiz, nor naizen
|
ez
baneki bezala. Imitazioa lantegi gogorra da.
|
|
Atentzioa jartzeari utzi diot, ez dut jasaten gogoraraz diezazkidaten besteen krimen guztiak, tuntuna banintz bezala,
|
ez
baneki bezala, ezer ez baneki bezala, sufrimendua erakutsi behar balit bezala. Sufrimendua.
|
|
Atentzioa jartzeari utzi diot, ez dut jasaten gogoraraz diezazkidaten besteen krimen guztiak, tuntuna banintz bezala, ez baneki bezala, ezer
|
ez
baneki bezala, sufrimendua erakutsi behar balit bezala. Sufrimendua.
|
|
MANEXek eta ITXASO isilik une batez. Zer esan
|
ez
balekite bezala.
|
|
Isilik geratzen dira biak. Zer esan
|
ez
balekite bezala.
|
|
Isilik geratzen dira biak une batez, zer esan
|
ez
balekite bezala.
|
|
Isilik geratzen dira biak une batez, zer esan
|
ez
balekite bezala.
|
|
ABEL. Ez hasi. Hik momentuz jokazak ezer
|
ez
baheki bezala. Iritsiko duk kontatzeko garaia.
|
|
Buru guztietarik galtzen ari da, beraz, hura, nihondik deusik irabazi gabetarik. Horra zer ez dakigun aski, edo bederen ikus daitekeena da,
|
ez
bageneki bezala ari baikara anitzetan.
|
|
Gero, jaitsieran, zentraleko tximinia hura gantzutu zuen, zakila erraldoiaren masturbazionea. ...uztion zakilak ferekatzen, “Atxilotzen badute! ”, Gorkak orduan “Atxilotzen badute berdin duk, ekintza egina zagok! ”, Txurdok, eman dezagun Txurdok esan zuela “Baina torturatu egingo ditek! ”, zelako kezka, “Lasai, horretarako gaudek berarekin, torturatzen badute beste izen batzuk ez emateko, amolai! ” Gorkak, inork baino hobeki ezagutuko balu bezala, inork
|
ez
bageneki bezala futbolean egiten zituen kontaktuez, inork ez bageneki bezala gure izenak emanen zituela, ez ginela ezer, ez ginela ezer momentu politiko hartan, zer zen ekintza huraxe, ikusgarri bat biharamunean portualde osoan goi hartarik zintzilik, haizerik ez, irakurgarri, gure dazibao harroa, goizaren okupazioa, kirola eman dezagun, zer, zer Teherango gazteek urkamenditik zintzilikatu behar ... Bilbon Bartzelonan Bordelen aldarri hura hurrengo hilabeteetan, ezin konta ahala afixa eskualdeko herrietan, Aleksandrak banatu zituen argazki ederretan.
|
|
Gero, jaitsieran, zentraleko tximinia hura gantzutu zuen, zakila erraldoiaren masturbazionea. ...orkak orduan “Atxilotzen badute berdin duk, ekintza egina zagok! ”, Txurdok, eman dezagun Txurdok esan zuela “Baina torturatu egingo ditek! ”, zelako kezka, “Lasai, horretarako gaudek berarekin, torturatzen badute beste izen batzuk ez emateko, amolai! ” Gorkak, inork baino hobeki ezagutuko balu bezala, inork ez bageneki bezala futbolean egiten zituen kontaktuez, inork
|
ez
bageneki bezala gure izenak emanen zituela, ez ginela ezer, ez ginela ezer momentu politiko hartan, zer zen ekintza huraxe, ikusgarri bat biharamunean portualde osoan goi hartarik zintzilik, haizerik ez, irakurgarri, gure dazibao harroa, goizaren okupazioa, kirola eman dezagun, zer, zer Teherango gazteek urkamenditik zintzilikatu behar zutenean eztitasunez dantzatu ahal izateko.... Bilbon Bartzelonan Bordelen aldarri hura hurrengo hilabeteetan, ezin konta ahala afixa eskualdeko herrietan, Aleksandrak banatu zituen argazki ederretan.
|
|
Espetxetik atera eta sasira igaro zen berriz berehala. Besterik egiten
|
ez
baleki bezala. Gorrotoa eta mespretxua ondo sustraituta dauzkan garuneko leku batean, atxilotuarekiko halako miresmen printza erne zaio Rodrigo Mesari ezustean.
|
2012
|
|
Gurasoek beraiek berretsi diote, galdera zuzenean egin duenean. Baina ez dio lehengo uste zaharraren ilusioari uko egin nahi eta oraintxe baleki bezala jokatzen du eta oraintxe
|
ez
baleki bezala. Bilbon bilduko garenok, jadanik jakin badakigu. Baina politikan tokatu zaizkigun gurasoez ez dugu opari handiegirik espero.
|
|
Baina politikan tokatu zaizkigun gurasoez ez dugu opari handiegirik espero. Horrexegatik da, jakin arren,
|
ez
bageneki bezala jokatzeko urtea. Ilusioz?
|
|
Hirurak isilik geratzen dira, zer esan
|
ez
balekite bezala.
|
|
Isilik geratzen dira biak zer gehiago esan
|
ez
balekite bezala.
|
|
MALENisilik geratzen da nondik hasi
|
ez
baleki bezala.
|
|
MIREIAksorbaldak goratzen ditu erantzuna
|
ez
baleki bezala.
|
|
KEVINekserio begiratzen dio ITXASOrieta ITXASOk sorbaldak goratzen ditu zer esan
|
ez
baleki bezala. MANEX ez da ezertaz konturatzen.
|
|
GARBIÑEsukaldera joaten da eta LUPEeta AIMARbakarrik geratzen dira. Segundo batzuetan isilik egoten dira biak, zer esan
|
ez
balekite bezala. Halako batean, AIMARbere eskolako motxila ixten hasten da zerbait egite arren.
|
2013
|
|
–Kaixo?. Gero, lauzpabost segundoko isilunea, biei ala biei deserosoa egin zitzaiena, eman beharreko hurrengo pausoa zein zen
|
ez
balekite bezala, harik eta Pedrok esan zion arte: –Goizean esan dinat hirekin berba egin gura nuela, eta zer iruditzen zain kafetegi batera gonbidatzen bahaut, freskagarri batera??.
|
|
Hirurak irribarrez geratuko dira elkarri begira, zer esan
|
ez
balekite bezala. Hunkitzen hasiko dira.
|
|
" Kaixo". Gero, lauzpabost segundoko isilunea, biei ala biei deserosoa egin zitzaiena, eman beharreko hurrengo pausoa zein zen
|
ez
balekite bezala, harik eta Pedrok esan zion arte: " Goizean esan dinat hirekin berba egin gura nuela, eta zer iruditzen zain kafetegi batera gonbidatzen bahaut, freskagarri batera?".
|
|
Zaharra gure aitaren adina zen, eta ez zuen bertzeak bezain kokina ematen. Huraxe hasi zitzaigun ea zertara joan ginen, deus
|
ez
baleki bezala. Aitak berezkoa zuen goxotasunarekin eman zizkion argibide guziak.
|
2014
|
|
Inspektoreak isilean iraun zuen une batez, nondik hasi
|
ez
baleki bezala.
|
|
Eta mutu geratu zen. Eten puntu haiek nola bete
|
ez
baleki bezala. Beñatek bazekien, ordea, eten puntu haiek zituela arnasgune, baita, arnasgune hura gabe, ezin bizi zitekeela ere:
|
|
Eguna zer egin behar zenuen esaten pasatzen zuen. Zuk
|
ez
bazeneki bezala.
|
2015
|
|
Zortzigarren asaltoan zezen amorratua bezala atera zen Beltrán, garunaren erdian tinko zeukan ideia bakar batek mugituta, Kebirren gorputza irrikaz bilatuz. Kebirrek bere betiko estiloa berreskuratu zuela zirudien; berriz ere hasia zen dantzan eta fintak egiten, beste ezertan
|
ez
baleki bezala. Aurrera eta atzera mugitzen zuen gorputz zaintsu hura, bere barnean sentitzen zuen ezin erreprimituzko apeta bati erantzunez bezala.
|
|
Urrundik so geratu nintzaion. Hilarritik hilarrira zebilen, alderrai, zein hilobiren aurrean gelditu behar zuen
|
ez
baleki bezala. Behar baino lehenago hildako alabaren bila ariko zela imajinatu nuen, begiak epelduta, hari eskainitako azken hitzak zizelkatuta zituen harriaren bila.
|
|
Sarak mahai gainean dituen betaurrekoei begiratu die pixka bat harrituta, barre egin edo ez ondo
|
ez
baleki bezala. Mek berriz, ez daki nora begiratu.
|
|
– Bai? –nor zen
|
ez
baleki bezala.
|
|
hartzen dituen
|
ez
bageneki bezala
|
|
|
Ez
baleki bezala. Zalantza egin du Manuk aurrera segi aurretik.
|
2016
|
|
Bere aurpegia biderkaturik agertzen zait behin eta berriro, eta irudi horien edertasunak liluratu egiten nau. Opari handi bat jaso eta non jarri
|
ez
baneki bezala sentitzen naiz. Hitzordura joan aurretik saihetsean nituen ziztadak desagertu dira, baina sabel barrena minberatuta geratu zait jardunaren jardunez.
|
|
Bera nigandik, ni berarengandik, ezin ziur esan. Beregana joateko egun batzuetarako, galdutakoa bertopatzeko, non galdu genuen
|
ez
baleki bezala; suntsitutakoa berreraikitzeko, aurriak non zeuden baleki bezala; atzendutakoa bermarrazteko, harri oraindik hezean klarionaz ezer marraz baliteke.
|
|
Isilik geratu zen Sabine, erantzun nahi ez balu edo zer erantzun
|
ez
baleki bezala. Taldeko kide bakoitzaren iritzia eskatzera nindoan, baina berak hartu zidan aurrea:
|
|
Denak batera, denak heriosuhar. Ipuina
|
ez
bageneki bezala, ipuina irakurri ez balute bezala. Jira erdi emanik, paraxuta ireki dut.
|
2017
|
|
Isiltasuna nagusi zen tabernan eta Puskasek eta Tomasek tragoa bukatu orduko beste hiru herritarrak alde egin zuten. Bi lagun zaharrak elkarri begira geratu ziren zer egin behar zuten
|
ez
balekite bezala.
|
|
Baina engainatzen dira;
|
ez
dakitenak bezala mintzo dira. Ez dute egundaino frogatu, ez dute egundaino Jainkoa zerbitzatu, eta gero esaten dute gaitz dela Jainkoa zerbitzatzea.
|
|
Denak beren burua gurdiari lotuz. Hark bide bakarretik jo zezakeela
|
ez
balekite bezala. Lege bat edo horrelakoren bat balego bezala erostera behartzeko.
|
|
Erlojuak tiki taka egiten segitzen zuen. Ahoz gora jarri nuen, esfera hutsa, eta gurpiltxoak tiki taka eta tiki taka haren atzetik, besterik
|
ez
balekite bezala. Jesus Galileatik ibiltzen eta Washington gezurrik esan gabe.
|
|
Begiratu egiten zion koilarari, bere ahoraino igotzen ari zela. Bazirudien irrika ere gogortua zegoela haren baitan, eta gosea bera artikulatu gabea, gosea zer zen ere
|
ez
baleki bezala. Lusterrek trebeki eta arduragabeki ematen zion janaria.
|
|
–esan zuen saminez?. Zer egitera behartua nagoen
|
ez
baheki bezala!
|
|
Jakingo ez balu bezala! Bortxatu ninduelako berarekin ezkondu beharra izan nuela
|
ez
baleki bezala!
|
|
–Zer makurra gertatu zaizuen...?
|
Ez
bageneki bezala. Eta geroxago:
|
|
Gertatu bitartean, zer gertatzen ari den zehatz
|
ez
balekite bezala egiten dute. Minigona daramagunez, ilea berde batek, laranja besteak, nahitaez, «katemeen moduan egiten dugu txortan», beraz, abian den bortxaketa hori ez da inondik ere bortxaketa bat.
|
|
Eta hala behar du izan kapitalismoak behar bezala funtziona dezan; horrexegatik dugu hain gogoko: gure patrikan eskua sartu duela
|
ez
bageneki bezala egin genezake, askatasunaren paradisuan bizi garela amets egiten dugun bitartean. Holako zerbait da Trumpen arrakasta ere:
|
|
Horretarako aski da euskararen ezagutza frogatzea, ziurtagiri edo azterketa baten bidez. Aitzitik, euskarazko lanpostu batetik erdarazko batera lekualdatzea debekaturik dago. Langile horiek gaztelaniaz
|
ez
balekite bezala, eta ikasteko ezgauza balira bezala. UPNk ezarri zuen bazterketa hori 2009ko ekitaldirako Nafarroako Aurrekontu Orokorretan, Nafarroako administrazio publikoen zerbitzuko langileen Estatutuan bigarren xedapena gehituta.
|
|
“Hil zutenean” gehitu zuen gero. “Hil egin zuten” bota zion Axiri,
|
ez
baleki bezala. “19 urte eta 17 egun egin ditu gaur”.
|
2018
|
|
–Bai, bai, ezagutzen ditut zure kastakoak, moztu zion besteak?. Inuzentearena egiten hasten zarete, lanik errazenei heltzen, besterik
|
ez
bazenekite bezala, eta despistatu orduko dena kendu diguzue. Eta bestea ere ez ukatu, konturatu naiz zelan begiratzen diozun 8.303ri, zelan bilatzen duzun beti.
|
|
Naomik gorrotoz begiratu zion Fermin inspektoreari, gero masailezurra dardarka hasi zitzaion eta azkenean negarrez hasi zen. Ferminek hotz begiratu zion neskari eta gero atean zegoen ertzainari, egoera horretan zer egin
|
ez
baleki bezala.
|
|
Planteamendu tentelak darabiltzatela iruditzen zaio, egiatik urrun daudenak, gauzen muina usaindu ere egiten ez dutenak. Baina berak dakiena ezin du erabili, behartuta dago ezertxo ere
|
ez
baleki bezala jokatzera. Eta okerren okerrena, are edukia baino okerragoa, tesiak behar duen formatua da.
|
|
Medikuntzaren eta terapien munstroak nolakoak diren badaki. Baina ez du gaiaren inguruan hitz egin nahi, Martari eskaini nahi dio protagonismo guztia, eta berari buruz ezer esaten ez badu, ezer
|
ez
baleki bezala izango da. Adi adi entzun du lagun zaharrak esateko duena.
|
|
Herritarrek, iskanbila eta arkabuzaren tiroa entzunda, kalera jo zuten, eta erasotzaileek ihes egiteko aukera baliatu. Herritarrak bertaratu ahala, erasotzaileak berriz inguratu ziren hara, deus
|
ez
balekite bezala, eta errugabe itxurak eginez.
|
2019
|
|
Modu apalago batean ere, azpimarratu behar da ironiarekin eta umorearekin horren loturik dagoen sarkasmoa ere presente dagoela eleberrian. Adibidez, Florak gerrari buruz hitz egiten duenean," berak gerra alferrik egitea zer zen
|
ez
baleki bezala" (31) egiten duela aipatzen da, edota Hanbren gerrako pasarteak kontatzen ari direnean" ez dakit nik zer gudaloste zen hura, soldaduak armen ordez bizkarrean hildakoak zeramatzatela ibiltzeko" (25) bezalako iruzkin kritikoak irakur ditzakegu, hausnarketa serioak umorearekin batean iradokitzen dizkigularik.
|
|
–Etxean izaten nuen maistrak, gehitu zuen mutikoak? esan ohi zuen inori ez zaiola jasan dezakeena baino pisu handiagoa jarri behar bizkar gainean, eta, hori esatean, sorbaldak altxatu zituen, esaldi hori egia ala gezurra ote zen oraindik
|
ez
baleki bezala.
|
|
–Usoaren eskuetan utzi behar dugu gure patua eta aurrera jarraitu, ezer
|
ez
bageneki bezala.
|
|
Elkarren besoetan zeuden, artean musukatu gabe, elkarri begiratzen zioten eta irribarre zabalak zituzten, aurpegi alaiak, gero irribarreak biltzen joan ziren emeki emeki, lurrak xurgatzen eta dastatzen duen ura bailiran, azkenik biak serio gelditu ziren arte, elkarri begira, itzal fin eta azkar batek hegalak harrotu zituen logelan zehar, agudo etorri eta agudo alde egin zuen, eta orduan, hegal erraldoi eta boteretsuek bildu zituzten Maria Sara eta Raimundo Silva, eta gorputz bakarra bailiran estutu zituzten, eta musua hasi zen, atzo elkarri eman ziotenaz oso bestelakoa, pertsonak berberak ziren, beste pertsona batzuk ziren arren, baina hau esatea edo ezer ez esatea berdintsu da, izan ere inork ez daki musua benetan zer den, agian elkarren gorputza irenste ezinezkoa, agian komunio demoniakoa, agian heriotzaren hasiera. ...lva izan Maria Sara ohera eraman zuena, emakumeak ez zuen gizona, ezta ere, poliki bultzatu, bestela bezala hor topatu ziren, aurrena ohe ertzean eseririk, estalki zuria zimurtuz, gero gizonak atzerantz bultzatu zuen eta musu ematen segitu zuten, emakumeak garondoa inguratzen zion besoez, gizonaren eskuin besoa emakumearen buruaren euskarria zen, baina ezker besoa zalantzan bezala zegoen, zer egin
|
ez
baleki bezala, edo jakin bai, baina ausartuko ez balitz bezala, azken segundoan azken pareta ikusezina tartekatu izan balitz bezala, finean esku jakintsuak gidatu zuen besoa, Maria Sararen gerria ukitu zuen, aldakaraino jaitsi zen, eta izterraren biribiltasunetan pausatu zen azkenik, presiorik egin gabe ia, eta gero, poliki poliki, gorputzetik gora abiatu zen, bularreraino, orain hatzen oroimenak... Ukituak zorabiaturik, Raimundo Silvak burua altxatu zuen, han zegoen eskua benetan bere eskua zela begiratu, ikusi, sumatu, seguru jakin nahi zuen, orain bai, pareta ikusezina abailtzen ari zen, paretaz bestaldera gorputzaren hiria zegoen, kaleak eta plazak, itzalak eta argiak, ez dakigu nondik datorren kantu bat, leiho infinituak, erromesaldi etengabekoa.
|
|
Indar erakustaldi honekin, mandatarien joan etorri honekin, inguratzeko maniobra hauekin guztiekin, mairuek ederki asko jakin behar dute zer datorkien, eta, horren frogagarri, hor daude borrokalariz beteriko terraza horiek, lantzazko triku bihurturiko harresi horiek. Raimundo Silva egoera interesgarrian dago, bere buruaren aurka xake partida jokatzen ari dena bezala, partida nola bukatuko den aldez aurretik jakin eta hala ere partida nola bukatuko den
|
ez
baleki bezala jokatzen tematzen dena, eta are gehiago, auzian dauden bi parteetako ezein ez du aldeztu nahi, kontzienteki bederen, beltzak eta zuriak, kasu honetan mairuak eta kristauak, koloreen arabera. Eta ederki asko frogatu du hau honela dela, ikus bedi bestela zer begiko dituen fedegabeak, estimua diela esan liteke, almuedanoari batez ere, hiriko bozeramaileaz hitz egitean ageri zuen begirunea ez aipatzeagatik, hura tonua, berea, hura zintzotasuna, haren aldean kristauen mintzaldietan beti ageri dira nolabaiteko lehortasuna, nolabaiteko pazientzia falta, are eta ironia ere.
|
|
Ezin dut ireki. Paketea zabaltzeko zer egin behar den
|
ez
baneki bezala nago. Ikasi egin behar ditut keinu eta mugimendu guztiak.
|
|
Kasu honetan, entzun; entzun, bai, baina ezin sinistu. Nor naizen
|
ez
baleki bezala.
|
|
(MIGUEL buruari hazka, nondik hasi
|
ez
baleki bezala.)
|
2020
|
|
Baina beste ezeren aurretik plan bat prestatu behar genuen, eta horixe egin genuen. Papera lehen zegoen bezalaxe tolestu berriro, maltzur maltzur sartu gelan, eta ohe gainean utziko genuen berriro, tranpaz ez ginela konturatu itxura egin, Dixonek bere zurrunka zaratatsu haiekin ziria sartu nahi izan zigunik
|
ez
bageneki bezala. Ez genuen bistatik galduko, eta lehorrean igaro behar genuen lehenengo gauean mozkortu egingo genuen, goitik behera miatu eta diamanteak kendu.
|
|
Elsa jaiki egin zan, eta berokia jazten hasi. Bere esanen garraztasuna ongi neurtzen
|
ez
baleki bezela esan zuen guzia; baiña, funtsean, Pierre' ren azken aitorra frenatu nahi zuen. Pierre' ren sendimenduen iturria agortu.
|
|
Bazekien bere txanda zela. Eztarria garbitzeko egin ohi dituen hots batzuk entzun nituen eta duda mudazko hitz batzuk esan zituen gero, nondik hasi
|
ez
baleki bezala, eta mahai inguru bat aipatu zuen jarraian, literaturari buruzko eztabaida bat, zeinetan Agirrezabal delako horrek ez zuen ahorik zabaldu, ahoa zabaldu eta hitz egiten hasiko zela zirudien bakoitzean beste batek jaten baitzion hitza, eta berak jarraitzen zuen behatza altxatuta, ez omen zuen besoa altxatzen, behatz lotsati bat baizik, eta halako batean moderatzaileak hitza berari zeg... despistearen apologia gisako bat egin omen zuen, sortzaileak despistea ezinbestekoa duela frogatu nahi balu bezala, eta zientzialari eta idazle handi despistatuen kasuak aipatu omen zituen, Pasteur-ena esate baterako, bere ezkontzara joatea ahaztu baitzitzaion eta gonbidatuek etorri behar izan baitzuten bila.
|