|
2000
|
|
|
Landu lehenik, lehenik landu beharrekoa, eta utzi koroa azkenerako. Eta azkenean ohartuko haiz, beharbada,
|
ezen
hire santak soberan izan lezakeela hik ezinbertzekotzat jotzen huen koroa ere.
|
|
|
Lehorreratu bezain fite, egun bakarreko epea eman niean, uhartetik alde egiteko. Baina, alde egin zutelarik, penaturik geratu ninduan, zeren, mahometarra banintz, oina pikaturik igorriko bainituen biak —ihardetsi zidan— Haiek joan behar zitean mesanako belaren laxatzerat,
|
ez
hik! Aldiz, hik galdu huen eri handia, ez haiek...
|
|
|
—Ardura berezi bat eman nian,
|
ez
hire gain ibiltzeko baimenik. Atzo ez hindudan arratsalde osoan ikusi, eta gaur ordu batean etorri haiz lanera...
|
|
|
" Sar zaitez hor, eta eraman ezazu hurrengo asteburuan egunkariaren ardura". Horixe agindu zidatek, eta horixe egin nahi diat, ahalik eta txukunen, bihar goizean ene xoko goxora itzuli bitartean,
|
ez
hiregatik ez bertze inorengatik buruko minik hartu gabe.
|
|
2002
|
|
|
–Petardoa edo bonba nik jarri behar diat, ordea,
|
ez
hik –ihardetsi zion Sarak.
|
|
2003
|
|
|
–Kanta
|
ezak
hik ere, kanta...! –esan zion oilarrari.
|
|
2004
|
|
|
Berdin zaidak, motel! Segi
|
ezak
hire kolega horrekin. Egiatan esaten diat.
|
|
|
Ni irekia nauk, tolerantea.
|
Ez
hi bezala. Ukabila baino itxiagoa.
|
|
|
–Hik segi
|
ezak
hire txorradak bota eta bota. Segi horrelaxe, bazter guztiak nazka nazka egin arte.
|
|
2005
|
|
|
Etxuagu hori ikusiko
|
ez
hik eta ez nik. Zoritxarrez!
|
|
|
–Agian bai, baina potroak ditiat,
|
ez
hik bezala, beti gurasoak engainatzen.
|
|
2008
|
|
|
Biok bizkar bat eginik, hori esaten diat nik. Hik salba
|
ezak
hire lekukoa, eta berak zintzurra salbatuko dik!
|
|
|
Oso gai egokia, bai, motel. Tira, segi
|
ezak
hire tokira, Tom, ganbelua!
|
|
|
–esan zuen Squireak?. Har
|
ezak
hire kapela, Hawkins, eta goazen itsasontzia ikustera.
|
|
2009
|
|
|
bihar mundu guztiak jakinen dik zer zegoen hire urbanizazio alu honen azpian. Eta
|
ez
hire diru zikinak ez hire politikari ustelek ezinen ditek eskandalua amatatu. Udal honetako ezein zinegotzik ez dik hire alde bozkatuko!
|
|
|
bihar mundu guztiak jakinen dik zer zegoen hire urbanizazio alu honen azpian. Eta ez hire diru zikinak
|
ez
hire politikari ustelek ezinen ditek eskandalua amatatu. Udal honetako ezein zinegotzik ez dik hire alde bozkatuko!
|
|
|
–Beñardok bere burua hil zian, eta bekatu hori barkaezina duk. Barkaezina dena, beraz, Beñardok egin zuena duk, eta
|
ez
hik egin huena. Gure anaia infernuan zagok erremediorik gabe, eta hik ez huen haren kondenazioa irudikatu baizik, haren hilotza dagokion lekura eramanez, sutegiko infernura.
|
|
|
Albertok, hasieran, begirada gogortu zuen, baita ahoa apur bat zabaldu ere, zerbait esatera balihoa bezala: . Zer esan nahi duk horrekin, askatasuna heuretzat bakarrik nahi duala eta
|
ez
hire arrebarentzat. Askatasuna duk, ordea, pertsonaren ondasunik preziatuena!?
|
|
|
–Ni inutila izango nauk, Nikolai, baina
|
ez
hik uste bezainbat, protestatu zuen Grigorik?. Nonahi libratzen nauk ni ongi!
|
|
|
–Hitz erdirik
|
ez
hire lagunttoei, ez ile horiari eta are gutiago ipotxari, agindu zidan nire jaunak.
|
|
|
–Tripa ustel horrek, egin
|
ezak
hire jaunak dioena. Erresumak papista behar hau orain.
|
|
|
–Beñardok bere burua hil zian, eta bekatu hori barkaezina duk. Barkaezina dena, beraz, Beñardok egin zuena duk, eta
|
ez
hik egin huena. Gure anaia infernuan zagok erremediorik gabe, eta hik ez huen haren kondenazioa irudikatu baizik, haren hilotza dagokion lekura eramanez, sutegiko infernura.
|
|
|
–Ni inutila izango nauk, Nikolai, baina
|
ez
hik uste bezainbat –protestatu zuen Grigorik– Nonahi libratzen nauk ni ongi!
|
|
|
Albertok, hasieran, begirada gogortu zuen, baita ahoa apur bat zabaldu ere, zerbait esatera balihoa bezala: " Zer esan nahi duk horrekin, askatasuna heuretzat bakarrik nahi duala eta
|
ez
hire arrebarentzat. Askatasuna duk, ordea, pertsonaren ondasunik preziatuena!" esan ziezaiokeen, adibidez; jarraian, baina, Domingoren arrazoiak ere ulertu zituelako, edo eztabaidarako gogorik ez zuelako eta hura beste memento baterako utzi zuelako, Albertok, aurpegiko giharrak lasaituta, keinua bigundu zuen, baita burua goitik behera mugitu ere bi aldiz, lauzpabost segundoren buruan.
|
|
2011
|
|
|
Egunsenti hura, baina, neure gogoan geratu dun betiko, espero izandako argi koloreak izan ez bazituen ere, lainoak eragindako hozkirri harexek elkarganatu egin baikintuen ezinbestean, eta geure zakuetan bata bestearen ondoan goxo egon gintunan, elkarren berotasuna gozatuz, eguna erabat zabaldu eta jaiki ginen arte. Pentsatu bezala, gosaldu eta behera abiatu gintunan, eta gogoratzen naun zein ederra zegoen basoa Urbiatik Arantzazurako bidean, zeru estaliak udazkenaren gorri horiak biziagotzen zituela, pago haritzen hostoek beren adarretan zirautela artean, eta
|
ez
hik eta ez nik etxeratzeko inongo presarik ez genuela ikusita.
|
|
|
Zoriontasuna, berriz, nork bere buruari mugak ipintzen jakitean omen zegon, hala entzun dinat. Bistan zegon horretan ere ez dudala asmatu,
|
ez
hireak non ziren ulertzen, ez eta, eta hauxe garrantzitsuena, noski, neureari beharrezkoak jartzen ere.
|
|
|
hire presentzia hutsak zikindu eginen bailituzke bertze eliztar guztiak, ezta okurritu ere elizan sartzea! Kendu burutik, halaber, frontoian pilotan ibiltzea, apezak meza nagusia ematen duenean bederen, debekatuta baitago hori,
|
ez
hiretako bakarrik, herritar guztiendako ere bai. Ordu sakratu horretan, beraz, etxean egotea izanen duk onena, hemen egon nahi ez baduk bederen, kalabozoan atxilotuta:
|
|
|
aho-sabaia artean ere azken gozotasunaren mende nuela, guztia garratz bihurtu zitzaidanan bat batean? faboritismo hutsa baita hori, Anastasia,
|
ez
hik eta ez nik ezin onartu duguna. Anitzetan pentsatzen dinat, senarra bizirik balego, sekulakoak erranen lizkidakeela.
|
|
|
Eta bukaeran Baltza txakurtxoari eginiko igarpen eta zin beldurgarri batzuk ahaztu(, gure herrixa politikari xaxi jakintsuez etsirik altxako dok halango batez. Etxuagu hori ikusiko
|
ez
hik eta ez nik. Zoritxarrez!
|
|
|
–Eman
|
ezak
hire burua preso!?, egin zioten oihu miliziano gorriek, ontziaren zubitik.
|
|
2012
|
|
|
Ezer egin gabe bizi zaitezketela uste duzue, baina lana ere egin behar da, horretarako balio ez huelako hago hemen.
|
Ez
hi bakarrik, denak, ez duzue jainkoak agindutako lana egiteko balio, ez duzue gogorik seguruenik, eta alferkerian eman nahi duzue bizitza, seme alabarik izan ez, edota dituzuenak behar den bezala zaindu gabe bizi. Ba, hemen ez duzue alferkerian ibiltzeko tarterik izango.
|
|
|
–Gure Jauna bera dok bat berak salbauko gaiozak; baina
|
ez
hi.
|
|
|
–Erromako altarak bi, gure Jauna bera dok bat, berak salbauko gaiozak; baina
|
ez
hi.
|
|
|
–Hiru trinidadeak hiru, Erromako altarak bi, gure Jauna bera dok bat, berak salbauko gaiozak; baina
|
ez
hi.
|
|
|
–Hamabi apostoluak, hamaika mila aingeruak, hamar mandamentuak, bederatzi ordenamentuak, zortzirak dira zeruak, zazpi sakramentuak, sei argi egileak, Jesukristoren zauriak bost, lau ebanjelariak lau, hiru Trinidadeak hiru, Erromako altarak bi, Jesukristo bera dok bat, berak salbauko gaiozak; baina
|
ez
hi.
|
|
|
–Auskalo. Baina ziur nagok ez dugula
|
ez
hik ez nik idatziko. Idaztekotan, Ibanek idatziko dik.
|
|
|
Baina
|
ez
hire alaba izanik bere baitan sortzaile.
|
|
|
eta
|
ez
hire hilobia loreztatzea.
|
|
2013
|
|
|
–
|
Ez
hik uste duan adina, spiri. Igorrek gorroto zuen hala deitzea. Triesten pasatutako urteak ekartzen zizkion gogora.
|
|
|
–Bueno, esan zion Koldok, burua goitik behera bi aldiz mugituta, irri nola halako bat betartean?. Ideia heuri bururatu zitzaian Kanbodian, eta, ikuspegi horretatik, nik hiri eskatu diat baimena, beharbada,
|
ez
hik niri?
|
|
|
Ezin diat gehiago?, eta abiada guztiz astirotzen zuela, erantsi zuen: . Segi
|
ezak
hik, eta irabaz ezak, ahal baduk!?.
|
|
|
Hik lagatzen ez baduk, Berak ez hau lagako. Eta hire aitak karitatea egiteko ekandua duen lez (50.000 pezetako eskupekoa eman ziguk aurten, pentsa?!), egin
|
ezak
hik ere berdin biharko egunean, enpresako buru izaten haizenean. Mundua, izan ere, harreman batzuen esparrua besterik ez duk:
|
|
|
–Zalditik erortzean eginak,
|
ez
hire arkabuzak.
|
|
|
–Bueno –esan zion Koldok, burua goitik behera bi aldiz mugituta, irri nola halako bat betartean– Ideia heuri bururatu zitzaian Kanbodian, eta, ikuspegi horretatik, nik hiri eskatu diat baimena, beharbada,
|
ez
hik niri...
|
|
|
Hik lagatzen ez baduk, Berak ez hau lagako. Eta hire aitak karitatea egiteko ekandua duen lez (50.000 pezetako eskupekoa eman ziguk aurten, pentsa...!), egin
|
ezak
hik ere berdin biharko egunean, enpresako buru izaten haizenean. Mundua, izan ere, harreman batzuen esparrua besterik ez duk:
|
|
|
Ezin diat gehiago", eta abiada guztiz astirotzen zuela, erantsi zuen: " Segi
|
ezak
hik, eta irabaz ezak, ahal baduk!".
|
|
2014
|
|
|
–
|
Ez
hik beste, hori seguru, erantzuna hausnartzen egon zen segundo batzuetan, eta arrazoia eman zidan buruarekin. Gero, gastuak aipatu zituen.
|
|
|
–Ez gezurrik esan,
|
ez
hire anaiari. Ez haiz lanean hasten arratsaldeko zortziak arte, egia zen.
|
|
|
–Ez horregatik, anaia maitea. Patxik sorbaldak goratu zituen?. Egia erran, Miren eta gurasoengatik egin nian,
|
ez
higatik.
|
|
2015
|
|
|
Konfiatu dadila, atera dadila bere erreflexuekin eta kolpeen indarrarekin seguru. Bazekiagu gutxietsi egiten hauela, baina beste guztiak gutxiesten dituen bezala,
|
ez
hi haizelako, ez Andoni Beltrán haizelako.
|
|
2017
|
|
|
Mundu hau uzten badut(, utzi? esaten diat, gauzari dagokion hitza erabiliz
|
ez
hi ez neure burua ez ikaratzeko), mundu hau uzten badut, bada, izan hadila ongi eta zoriontsua, maisu maitea! Lotsa diat esatea, baina atsulutuki jakin behar duk, eta barka nazak:
|
|
|
– Eta niri ere
|
ez
hi eramatea. Benetan ezetz, maitea.
|
|
|
– Ez neska, esan nion?,
|
ez
hik egingo hukeena baino handiagorik.
|
|
|
Eta esango nioke: har
|
ezak
hire irrikitan dagoen lehengusinatxoa, eta dantza ezak berarekin gaueko argiaren eta txanpainaren eraginpean, zeru gainean bueltaka eta zerua bueltaka gure gainean, egunsentiaren lehenengo argi izpiek lilura deuseztatzen duten arte. Eta une horretan atso zaharra besterik ez duk aurkituko heure besoetan, eta lotsatu egingo nauk hire aurrean, heu ere lotsatuko haizen bezalaxe.
|
|
|
Horrelako gizon batek nola botako zian bada halako eskopeta dotorea! Pentsa
|
ezak
hire musuzapi dotore odolez zikindua ere gorde egin zuela olio trapu bezala erabiltzeko. Gizon horrek ez likek puzkerrik ere botako ezer ez botatzearren!
|
|
|
–Har
|
ezak
hire txekea, esan nion Jontxuri, eta Julian Lasarekin gogoratuta halaxe erantsi nuen gero?: Herri osoak jakingo dik orain ze pajaro klase zen gure Zapero.
|
|
|
–Eska
|
ezak
hik biontzat, ohitura gehiago izango duk eta.
|
|
|
Aldaketak zatozak, eta jakinaraziko diat haien berri. Oraingoz, egin
|
ezak
hire lana, eta zerbitzatu aberria.
|
|
2019
|
|
|
–
|
Ez
hik bezain ongi, urdanga esker gaiztokoa?! –eta, Klarari bizkarra emanez, etxerako bidea hartu zuen Genok.
|
|
|
–Bada, jakin ezak ez dudala hiltzeko asmorik, erantzun zion suak hartutako Txefe itsu batek, esaldia errematatzeko su handiago batean sartzen zela?: Eta jakin
|
ezak
hi ni baino lehenago hilko haizela!
|
|
|
Francisco libre edo batere aukerarik gabe ikusten dudanean, orduantxe ekingo zioagu erasoa jotzeari, eta ez lehenago. Hona, beraz, nire baldintza bakarra; onartu ala
|
ez
hire esku zagok.
|
|
2020
|
|
|
Ez haiz sobera mintzatzen hire maite kontuez. Ni ere ez orain; eta
|
ez
hirekin bakarrik. Lagunez ari naun.
|
|
|
–Aukera
|
ezak
hik kirola, edo nahi duana.
|
|
|
–Bai, horixe, bertze negozio bat: kasino bat, hemen Hatxe i hatxen1 Baina, horretarako, sozio kapitalista nikek, eta
|
ez
hi bezalako koitadu bat.
|
|
2022
|
|
|
–Ireki
|
ezak
hik. Bilatu barruan –eskatu zidan, eleberriak berriz ere bere atzamar hil hurrenen artetik irrist egin zionean.
|
|
2023
|
|
|
–Ai, Manttali, Manttali! Bixente bere liburuak irakurtzen izango dun abila, baina
|
ez
hi aurpegiekin haizen erdirik ere!
|
|
|
Baina hik komeni zaiana bakarrik gogoratzen duk, beti bezala –esan zion neskatoak, lehor– Leku horietan otorduen ondoren esker ona adierazteko egiten ditek, prestatu duenari eta etxekoei, normalean. Eta
|
ez
hire moduan marizikinarena egiten aritzeko.
|
|
|
Ez nion sinetsi. " Nik ere izan nitian 13 urte behin, baina
|
ez
hik bezain luzaroan" esan nion. Irribarre lotsatia eta berriro baietz.
|