|
2003
|
|
|
Gaztelaniaz baina karaktere grekoz idatzia zuen Agurtzanek bere atxilotze aldiaren lehen bertsioa: α, β, γ, δ.. amak koadernoa deskubrituta ere bere minaren handiaz ez ikaratzeko;
|
ez
zezala inork ikus, baina hala ere idatzi egin behar... Sentipen bikoitz berbera dago liburuko pasarte zirraragarrienetako batean:
|
|
2007
|
|
|
Autoreak, edonola ere, Menéndez Pelayo, Menéndez Pidal eta oroz gain Unamuno Herri Psikologia alemanean zein ikasiak diren erakusteko idazten du, maisu espainol hauen maila zientifiko euro parraren agiria?, eta interes handia du Volksgeist hau, herri psikologikoa, eta beste, erromantikoa?, bereizteko ez ezik, biok kontrajartzeko ere?
|
ez
beza inork pentsa, irrazionalismo totalitarioen maisuak, edo halakoen maisuen ikasleak, direnik horiek, Volksgeist zaleak direlako! –Es necesario observar en este punto que las relaciones entre el Volksgeist y el individuo, producto de la historia, difieren en el contexto de la Völkerpsychologie de las relaciones que entre ambas entidades se establecía en la más pura tradición romántica [zein da hau zehazki?].
|
|
2009
|
|
|
–
|
Ez
dezagun inor iraindu, lagunok, ezen iraintzen duenak bere burua baino ez baitu iraintzen, nahiz eta ez beti, jakina, eta pentsa dezagun une llabur batez Hamaseik egin duen hausnarketaz.
|
|
|
Eta senarrari besotik heldu, gelatik irten, eta halaxe heldu ziren Rakelen gelara, non zabalik aurkitu baitzuten atea, Rakel nagusien zain balego bezala, Nazariok eta Reginak haren arreta pizteko moduko ezer egin ez bazuten ere, ez soinurik atera. Reginak arrastaka zeramatzàn txapinen soinu isila izan ezik? ez bidean hitz egin; alabaina, etxekoandreak neskameari eguerdian bere agindu zorrotzak eman zizkionetik, zain zezala haurra bertatik bertara eta
|
ez
ziezaiola inori barrura sartzen utzi, Nazariori eta Ernestinari izan ezik?, erne zegoen Rakel, ateari eta inguruko hotsei adi, nornahi hurbil baitzekiokeen edonoiz, nagusien seme alabetako bat, esate baterako, eta orduan zer?; egoera berriak, gainera, erneago egotera bultzatzen zuen neskamea, halako moldez, non haren sentiberatasunak are sentiberago behar baitzuen, eta haren zentzumenak zentzumen... entzumena entzumenago ere bai, gela hartan itxia zegoena, itxia zegoelako, hain zuzen?
|
|
|
...elen gelara, non zabalik aurkitu baitzuten atea, Rakel nagusien zain balego bezala, Nazariok eta Reginak haren arreta pizteko moduko ezer egin ez bazuten ere, ez soinurik atera –Reginak arrastaka zeramatzàn txapinen soinu isila izan ezik– ez bidean hitz egin; alabaina, etxekoandreak neskameari eguerdian bere agindu zorrotzak eman zizkionetik –zain zezala haurra bertatik bertara eta
|
ez
ziezaiola inori barrura sartzen utzi, Nazariori eta Ernestinari izan ezik–, erne zegoen Rakel, ateari eta inguruko hotsei adi, nornahi hurbil baitzekiokeen edonoiz, nagusien seme alabetako bat, esate baterako, eta orduan zer...; egoera berriak, gainera, erneago egotera bultzatzen zuen neskamea, halako moldez, non haren sentiberatasunak are sentiberago behar baitzuen, eta haren zentzumenak ze...
|
|
2010
|
|
|
Garai batean sutan jartzen nintzen kontu hauengatik, baina gaur ez. Hori bai,
|
ez
diezadala inork eska jende ergela ez mespretxatzea, biziki mespretxatzen dut-eta, baita neure burua ere noizean behin, ondorioz?, sentimendu horretan izotzak suari tokia jan badio ere. Izotzak ez baitu suak adina energia xahutzen eta osasuna ere zaindu egin behar baita?
|
|
|
Garai batean sutan jartzen nintzen kontu hauengatik, baina gaur ez. Hori bai,
|
ez
diezadala inork eska jende ergela ez mespretxatzea, biziki mespretxatzen dut-eta —baita neure burua ere noizean behin, ondorioz—, sentimendu horretan izotzak suari tokia jan badio ere. Izotzak ez baitu suak adina energia xahutzen eta osasuna ere zaindu egin behar baita... eta suaren ondorio baitira takikardia eta hipertentsioa, eta ondorioen ondorio infartua.
|
|
2011
|
|
|
–Hamazazpi gizon emakume gaude hemen, herriak libreki aukeratuak, eta gu herria serbitzeko izan gara aukeratuak. Hori
|
ez
dezala inork ahantzi. Ez dut nahi korruptelarik, ez dut nahi pelotazorik, ez dut zingobarromaziorik ametituko.
|
|
2012
|
|
|
–Ezkutatu ondo.
|
Ez
dezala inork ikusi.
|
|
|
Idazmahaira abaildu zen Charles, zigilua urratu zuen eta ozenki irakurri zuen!
|
Ez
dezatela inor salatu... Gelditu egin zen, eskua begien gainean pasatu zuen, eta berriro irakurri zuen.
|
|
2013
|
|
|
eta Kati horrelakoa zen:
|
ez
dezala inork esan ezetz, nik ederto ezagutu nuen-eta. Bestela ere ondo irakatsi zigun geure ama zenak pixka bat apaintzen den emakumea bihur daitekeela txori, eta larregi egiten dena txorimalo:
|
|
|
Arratsaldean Lydia beste neska guztiak akuilatzen ibili zen Merytonera oinez joateko eta mundu guztia zelan zebilen ikusteko; baina Elizabethek sendo egin zion kontra planari.
|
Ez
zezala inork esan Bennet andereñoek ezin zutela egun erdia etxean eman ofizialen atzetik korrika irten barik. Bazuen ezezkorako beste arrazoirik gainera.
|
|
|
badakizue, izan ere, nola toketan jakozan arratoiari polainak... eta Kati horrelakoa zen:
|
ez
dezala inork esan ezetz, nik ederto ezagutu nuen-eta. Bestela ere ondo irakatsi zigun geure ama zenak pixka bat apaintzen den emakumea bihur daitekeela txori, eta larregi egiten dena txorimalo:
|
|
2014
|
|
|
Eta hark ere bai. Koilarakaden goragalea irensten duzu, zerbait pentsa dezakezunik
|
ez
dezala inork pentsa. Zarenari leku bat egiteko, haien aurpegira botaka egiteko lotsa ez zaizu falta.
|
|
|
–esan dio Mikel Strogoffek?.
|
Ez
iezaion inori deitu eta utz iezadan niri egiten! Tsarraren mandatariak beldurtzekorik batere ez din gaur gizatxar horren aldetik!
|
|
|
–Txueka, mesedez:
|
ez
dezala inork uki auto hori, ohartarazi zion Asiainek, inspektore-ordearen euforiak beldurtuta?. Inork ere ez, entzun?
|
|
|
Nik bai bainekien. Takonerako parkea?, maila handi batean,, komun, aren sinonimoa zela? eta
|
ez
diezadala inork aurkakorik erran, usu baino usuago ibiltzen bainaiz Takoneratik, eta maiz egokitzen baitzait (desegokitu, alegia, oraindik ere!) txakur kakarik multiformeenak zanpatzea:
|
|
2015
|
|
|
Krisiak krisi, arazoak arazo.
|
Ez
zezala inork pentsatu, eta gutxiago esan. Loyola onenak emanda zegoenik.
|
|
|
Eta, bestalde, nola egingo nuke aurrera, amarik barik. Horregatik guztiagatik, Destinuak iritzia eskatuko zidanean, erantzungo nion
|
ez
ziezadala inor kendu: ez aita, ez ama.
|
|
|
Baina
|
ez
dezala inork pentsa altxorraren liburu hau gizonezkoentzat bakarrik dela. Emakume hozkilak berotzeko ere bada erremediorik.
|
|
|
Pozik nago neure buruarekin, eta hori da inportanteena. Lana latz egin behar izan dut,
|
ez
dezala inork pentsa. Bilerara sartu aurretik fax bat bidali nuke Alemaniara.
|
|
|
|
Ez
beza inork pentsa, ordea, neskarik ezagutzen ez nuenik. Nire eskuek hitz egiten balekite, hamaika gerri emeren berri aipatuko lukete, hamaikatxo hezetasunez hitz egingo.
|
|
|
Erdeinuzko akabatu hura baliatuz, edo horrenak egin dik esanda?, zirrara sorrarazteko ahalmena eranzten zion baserritarrak filmeko hildakoari, heriotza ez zen akabatze hark
|
ez
zezan inor uki, txakurkumea errekan itotzeak, bere ustez, inor ukitu behar ez zuen era berean?, eta, hartara, ongi bereizten zituen egiantzeko heriotza eta benetakoa.
|
|
2016
|
|
|
–Baina tentu! Hauengandik
|
ez
dezala inork gogoeta sakon sakon sakonik espero. Asko jota beste lerdokeriaren bat, eta kito?.
|
|
|
hiru fundatzaileek, eta kapitain entrenadoreak, alegia. Lau hizlariak nortzuk diren kontuan izanda,
|
ez
dezala inork diskurtso miragarririk espero?.
|
|
|
Denbora pasatu eta gero, gauzak nola joan ziren eta gerra nork irabazi zuen jakinda, erraza da edonorentzat zuzenak eta okerrak bereizten, dominak eta erantzukizunak banatzen. Garaian garaiko erabakiak hartu behar ziren, ordea, momentuko beroan eta noraezean, eta
|
ez
dezala inork pentsa Vichyko faxista frantsesak zuritzen eta desenkusatzen ari garenik, inondik ere, ezpada azken orduko salatzaileak salatzen, etxean bertan goxo egon ondoren betidaniko erresistente bihurtu zirenak eta geroztiko aldaketa guztietan garailearen saldora eta bandora azkar asko biltzen direnak. Hala ere, gure jardun honek ez du ez historialariaren datu ekarpenik, ez soziologoaren analisi zorrotzik; aitzitik, berritsu baten alferrikako kalakaren itxura ari da hartzen eta, honenbestez, Garonaren ibai ahoaren inguruan dabilkeen itsaspeko alemaniarra bagina bezala, mugi dezagun periskopioa eta zuzen dezagun bertako euskaldunengana, zer plan duten, zer asmo, zer kezka.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, eta beren patuak sartzen zien izuagatik, dardarka igaro zuten Frantzia bien arteko marra, eskuak ikaran igarobideari eusten, areago belaunak auto barruan eserita ez balihoaz. Arazorik gabe pasatu ziren, ordea, baita Lourdes bisitatu ere,
|
ez
dezala inork pentsa jendarmeak eta Gestapokoak engainatzeko ziria zenik; Lourdes ikusi zuten, Ama Birjinari otoitz egin zioten, hala ordura arteko zorte ona eskertzeko nola handik aurrerakoan ere beste horrenbeste behinik eskatzeko, eta ondoren Pauera aldatu ziren, Nafarroako garai bateko errege erreginen gortera, Vichypeko Frantzian.
|
|
|
ari zaizkio pasatzen horiek denak; ordu aldaketari egozten dizkio berak sentsazio horiek oro, bidaiatzeko ohiturarik ere ez eta, kaniletako urak ere auskalo zein osasun maila duen; izan ere, baso urak bata bestearen atzetik edan ditu jaiki denetik.
|
Ez
diezaiola inork whiskirik aipa.
|
|
2017
|
|
|
–esan zidan?.
|
Ez
gaitzala inork ikusi! Lagundu mesedez!
|
|
|
Kopeta garbi!
|
Ez
dezala inork pentsa ezkutatzeko ezer daukagunik, ezta?
|
|
|
Horixe nahi du? Eskubide oso osoa du, jakina, baina
|
ez
diezadala inork eskatu normala dela esateko.
|
|
|
Botere militarraren inpotentzia.
|
Ez
dezala inork jakin. Trumpen ateraldiei jar diezaiela arreta munduak, senti dadila aztoratua, egin dezala barre haren ezjakintasun eta bufoikeriekin, baina, bitartean, jarrai dezala sinesten Amerikaren boterearen fikzioan.
|
|
|
Ni
|
ez
nintzake inorentzako
|
|
|
|
Ez
beza inork negarrik egin.
|
|
2018
|
|
|
Bertxiotzaile porrokatua zen, ordea, hara hor bere buruari ezarritako neurrietako bat, eta bera aipatzen zuten txio guztiak bertxiotzen eta atsegiten zituen (bigarren hori, txioari erantzuteak nagia eman baina harroxkoa iruditu nahi ez zuenean, arreta eskertzeko nolabait), hori bai, sekula ez jakinarazpena jaso eta segituan. Itxaron egiten zuen beti, ahalik eta luzeen,
|
ez
zezan inork pentsa engantxatuta zegoenik, halako garrantzirik ematen zionik.
|
|
2019
|
|
|
Teknokrazia hau izan dadin bikaintasunezkoa, baita enpresatik at ere.
|
Ez
dezan inork esan azken poesia liburua duela bi urte mailegatu zela Arrasateko Bibliotekan, eta tituluak hartzaileari iradoki ziolako auto-laguntzazko eskuliburua zela;. Bi tarte an hel du es ku-tik?. Hain justu, obra klasikoak baitira beti bikaintasunaren termometro, ez best-seller zirtzilak, eta are gutxiago Nafarroa iparraldeko eskualde bakarrean kokatzen diren nobela beltzak.
|
|
2020
|
|
|
Etorriko dira kimu berriak Xorroxingo putzu sakon honetan erantzun edo ziurtasunen bat baden edo ez galdezka. Baina, arren,
|
ez
beza inork ibaiaren iturburua agorrarazi ezkutatzen omen duen egia argitara atera nahian. " Zuhurtziagatik gorde ote zuten jainkoek egia ilunpe sakonean?", galdetzen zuen aspaldi poetak.
|
|
|
Nik neuk ikusitakoak ere sinestezinak izango ez balira, adarra jotzen ari zitzaidala pentsatuko nukeen, merke zuhurreko filmen batean ikusitakoak bereak balira bezala kontatzen ari zitzaidala, burutik pitzatu denaren antzean.
|
Ez
nezakeen inor hain odol hotzekoa imajina, ezta kalpar luzea bera ere, batere ezagutzen ez nuen arren. Eta are gutxiago Martin.
|
|
|
Bertze batek egin dio kasu," Zer nahi duzu?" buruaz, garagarnoa, basorik ez duela, eta bitarte horretan Aimarri begira begira, ikusiko ote duen, baina eskua mugituz oihurik egin gabe, badaezpada.
|
Ez
dezala inork pentsa... Ez du ikusi, eta gibelekoak jada leku eske ari zaizkio, kolpeka:
|
|
2021
|
|
|
Ezkerrekoaren gainean bermatu, eta altxatu egin zen ingurura so eginez.
|
Ez
zezala inork ikusi besorik gabe.
|
|
|
Eta sentipen hori etorri bezain pronto, masailak garbitu ditut.
|
Ez
dezala inork pentsa zoratu egin naizenik. Gizarte honek gehiegitan zorotzat jotzen gaitu barreneko bulkadei kasu egiten diegunean.
|
|
2022
|
|
|
Elenari ez. Elena nire aurretik joan zen, une oro ni baino pare bat eskailera maila gorago, zegokion lekuaren perspektibarik gal
|
ez
zezan inork. Indarrez ematen zuen pausoa apropos, bere zapatek ezkaratzeko hormen kontra oihartzun egin zezaten, zenbat eta ozenago hobe.
|
|
|
Askotan pentsatzen dut kaletik ikusi egiten direlako dela, baten batek eraikinaren hirugarren solairura begiratzen badu edo.
|
Ez
dezala inork Elenaren etxeaz gaizki esaka aritzeko motiborik izan, ezta ezezagunik ezezagunenak ere. Mundua bera bezalakoa dela pentsatzen du munduaren erdigunea dela uste duenak.
|