|
2000
|
|
|
Aski dakot esanaraztea gauza bat edo bi ez dituenak esan baina azkar gogoratu dituenak, ahal bada Arnaldoren aurka, Joseba edo berdin Gorka Knorrendako. Behar dut, posible bada,
|
ez
ezagutzen duen txosten baten aurka oldartu. Salatzen ahal dut bere zorroztasuna baina hoberena litaike aurkitzea idatzi zahar bat kritikatzeko.
|
|
|
Gizakiengan gaixotasun honek dituen lehen sintometako asko," Human BSE Foundation" aren arabera, Alzheimerrarenak edo beste gaitz neurologiko batzuenak bezalakoak izan daitezke, hala nola, memoria hutsuneak, ordura arteko gizarte aktibitateak baztertzea, norbere itxuran interesa galtzea, umore aldaketa nabariak, solasteko zailtasuna... Hortik aurrera oreka galtzea edota haluzinazioak etor daitezke, lo egiteko gogo handia, ezpain, begi eta buruaren mugimendu dardarakor inkontzienteak, ingurukoak
|
ez
ezagutzea... Gaixotasunaren azken fasean, jateko eta edateko ezintasuna dator, koma antzeko egoeran.
|
|
|
18th Century Europe izenburuz 1966an argitaratua. Ulertzen ez dudana zera da, hain beharrezkoa den liburu hori hemengo historiagileek
|
ez
ezagutzea. Zeren gaur, gazteleraz irakurri ezinik ez dugu, Ricardo Haas ek itzulia 1968 urtean Mexikon argitaratu baitzen:
|
|
|
Kontuan izanik giza eskubideak
|
ez
ezagutzearen eta gutxiestearen ondorioz, giza kontzientziari irain egiten dioten basakeriak gertatu izan direla; eta gizon emakumeek, beldur eta gabezia orotik aske, hitz egiteko askatasuna eta sinesmen askatasuna izango dituzten munduaren etorrera aldarrikatu dela gizakiaren helburu nagusi;
|
|
|
Malkarrera hurbildu eta, zer izango, lanperna musu deitzen diren txori berezi horien kolonia bat aurkitu dugu. Badakizu zein den, Bitakora, nahiz eta izen horrekin beharbada
|
ez
ezagutu: bere mokoa triangelu gorri hori handi bat da, eta aurpegiera triste samarra du.
|
|
|
Bai, lurralde hark liluraturik utzi zuen Eider, eta miresmen horren lekuko ziren The Chieftains, De Dannan, Van Morrison, Mary Black, Christy Moore eta Davy Spillane, beste askoren artean. Azken horren kasetea sartu zuen pletinan, eta abdukziotik hurbil egon zitekeen zerbait sentitu zuen; hainbeste, Irlandako giroan murgilduta aurkitu baitzen bat batean, nahiz eta herrialde hura argazkietatik baino
|
ez
ezagutu.
|
|
|
Erran diezazuket, jaun André,
|
ezen
ezagutu izan ditudan pertsona gehienak, ehuneko lauretan hogeita hemeretzi bai, molde berekoak izan direla, estatuaren eta elizaren arauetan eta egunorozko azturetan eta ohituretan moldatuak, baina ezagutu izan ditut, halaber, arau horietarik atera izan diren bakan batzuk, edo, atera izan ez badira ere, arauen arteko zirrituetarik kanporat beha jarri izan direnak eta, behakoaren behakoaz, ikusmol... kapitaina izan zen horietarik bat, bere pentsatzeko manera partikular harekin, eta bere hitz egiteko modu harekin, zeren, gaizki hitz egin behar zuenean, batik bat marinelen aitzinean, mila maradizinoz eta bertze hainbat juramentuz josten baitzuen bere solasa, baina ongi baino hobeki moldatzen zen, orobat, bera baino jende ikasiagoarekin ere, baita filosofiaz, zientziaz eta teologiaz mintzatu behar izaiten zuenean ere, zeren, batetik, irakurriak baitzituen Montaigneren Entseiuak eta itsasoaz mintzo ziren bertze liburu batzuk ere, eta zeren, bertzetik, kapitaina ere bertze filosofo bat baitzen, bizitzaren eskolan ikasia... portuetako eskolan, beregainki, portuetako bizitzak bizitzaren zinezko porturat balerama bezala.
|
|
|
Jarlekuaren azpiko kofretik kaskoa atera zuen, berria hura ere, osotara hertsia eta aitzinalde ilunekoa, jabea
|
ez
ezagutzeko maneran. Auto lasterketako pilotuaren itxura ematen zion, leku beretik edeki zituen eskuzorro beltzek areagotua.
|
|
|
Ez da posible George Washington, Tomas Jefferson edo James Madison bezalakoen izenak ahanztea. Ez da posible nazioaren hiriburuak eta ibaiak behar bezalatxo
|
ez
ezagutzea. Presidenteak isilune bat egin du bere suminduraren gorenean, inork baino hobeto ezagutu behar du gure nazioa, eta buru belarri saiatu nazioaren handitasuna sendotzen.
|
|
|
Egun gutxi batzuk baino ez neraman etxetik kanpora, egun gutxi batzuk baino ez, beraz, telebista lehen adinako egunerokotasunez ikusi gabe, baina hori aski zen iragarki guztiak
|
ez
ezagutzeko. Iragarki berri hark telebistatik urrundua sentiarazi ninduen, telebista egunero ikusteak sortzen duen aberri eroso eta abegikorrean arrotz, traidore ia ia, eta horrek, absurdua bazen ere, oroimin samur bat sentiarazi zidan, ez arrazoizgaineko erru beldurrik gabea, emaztea eta seme alabak abandonatuta etxetik alde egindako gizon bihozgabea banintz bezala.
|
|
2001
|
|
|
HIPOTESIAK eta esperimentuak frogatu egin behar izaten dira. Ia urte eta erdi igaro da, eta nahiz eta oraindik test nagusiaren emai tzak (hauteskundeak)
|
ez
ezagutu, ez da aztia izan behar zenbait ondorio ateratzeko.
|
|
|
Eurotako billeteen ukitzea, kolorea eta bestelako ezaugarriak gehien gehientsuenok
|
ez
ezagutzearen ondorioz, iruzur iturri izan daiteke eta, areago, moneta agintarietan konfiantza ez izatea ekar dezake.
|
|
|
Aitzitik, komunikazioa oztopatu edo zailtzen dituzten faktore guztiakgabeziak dira. Eta gramatika edo hiztegi erroreez gainera, beste hainbat gauzaizaten dira; adibidez, euskararen ezagutza soziolinguistikoaren falta, komunikaziorako estrategia egokiak ez aukeratzea edo
|
ez
ezagutzea, testuen eraketarako konbentzioak ez ezagutzea...
|
|
|
Aitzitik, komunikazioa oztopatu edo zailtzen dituzten faktore guztiakgabeziak dira. Eta gramatika edo hiztegi erroreez gainera, beste hainbat gauzaizaten dira; adibidez, euskararen ezagutza soziolinguistikoaren falta, komunikaziorako estrategia egokiak ez aukeratzea edo ez ezagutzea, testuen eraketarako konbentzioak
|
ez
ezagutzea...
|
|
|
Hainbat laborategi saiok frogatu dutenez, usaimen bat ezagutzea zaila gertatzen zaigunean, arrazoia ez da gure usaimen eskasa izaten, gure memoriak usainaren izena
|
ez
ezagutzea baizik.
|
|
|
Mateuk dioenez, segurtasun ezaren arrazoiak hauek dira: erabiltzailearen “trebetasunik” eza, eskaintza
|
ez
ezagutzea, merkataritzarekin harreman fisikorik ez izatea, “dagoeneko ez baitago giza berorik, eta horrek desanimatu egiten du eroslea”, produktua ezin delako haztatu, berandu bidaltzen delako eta informaziorik ez dagoelako. Konfiantza falta ohiko erosleengan ere antzematen da, “gutxi erosten baitute, 7.000 eta 43.000 pezeta bitarteko batez besteko kostuarekin, konfiantzazko web en bidez eta atzean merkataritza fisikoa dutela”, adierazi du UCEko ordezkariak.
|
|
|
Funtsezkoa izan daitekeen zerbait da ordea. Arantxa beste mutil batekin maitemindu den ala
|
ez
ezagutzea. Agian, pentsatu du Tasiok, Armendariz oraindik bizi zela ere, jada...
|
|
|
Bor, Bor, Bor... eta Borges topatu beharrean" Boralli, Ivan" topatzea eta zeharo harritzea, ez dudalako inondik ezagutzen, eta literaturaz asko dakiten lagunei galdetu diedalako eta beraiek ere ez, eta liburua hartzea, Gaiztakerien gaztelua, 1876, eta negar egitekoa izan da: ez nik edo lagunek edo munduko entziklopedia guztiek edo Internetek Boralli
|
ez
ezagutzea, baizik eta Boralliren beraren semearen alabaren alabaren semeak ere ez ezagutzea, nahikoa duelako ordenagailuari aginduak emateko jakin beharrekoa ikastea, edo futbolari ohi batek idatzitako liburuaren izenburua gogoratzea. Negar egitekoa izan da, halaber, Ivan Boralli ni bilatzen ari nintzena –Borges, Jorge Luis– aurkitzeko oztopoa baino ez dela izan sumatzea.
|
|
|
Bor, Bor, Bor... eta Borges topatu beharrean" Boralli, Ivan" topatzea eta zeharo harritzea, ez dudalako inondik ezagutzen, eta literaturaz asko dakiten lagunei galdetu diedalako eta beraiek ere ez, eta liburua hartzea, Gaiztakerien gaztelua, 1876, eta negar egitekoa izan da: ez nik edo lagunek edo munduko entziklopedia guztiek edo Internetek Boralli ez ezagutzea, baizik eta Boralliren beraren semearen alabaren alabaren semeak ere
|
ez
ezagutzea, nahikoa duelako ordenagailuari aginduak emateko jakin beharrekoa ikastea, edo futbolari ohi batek idatzitako liburuaren izenburua gogoratzea. Negar egitekoa izan da, halaber, Ivan Boralli ni bilatzen ari nintzena –Borges, Jorge Luis– aurkitzeko oztopoa baino ez dela izan sumatzea.
|
|
|
Roshni eta Brijendra bizirik ziren artean ere. Hirurak txondor baten gainean ezarri eta inork
|
ez
ezagutzeko moduan kiskali zituzten.
|
|
|
‘Baina, emana izango du honezkero, nahiz eta guk
|
ez
ezagutu, ’ esanen du batek.
|
|
|
The Red, esan du ume horrek. Eta oroimena galdu duela, eta ez duela inor ezagutzen, eta ez dela harrigarria ni
|
ez
ezagutzea, gaixotu zenetik Gorriak bere burua ere ez baitu ezagutzen.
|
|
|
Halarik ere, aho betean goraipa dezakegu idazle trebe den aldetik, bai euskaraz laburzki, bai erdaraz ausarki: erdaldunek, diodan bidenabar, ez diote ezagutu ez aitortu gaztelaniak dion zorra, baina
|
ez
ezagutzearekin ez dute deuseztatu.
|
|
|
Tal vez [nik azpimarratzen dut] cuente en esta actitud el relativo alejamiento[!!] a que, respecto a su tierra de origen, le obliga la profesión militar". Eta etxean gelditua izan balitz, besterik
|
ez
ezagutzeak ematen zion ezjakintasunaren indarrak bultzaturik horrela min  tzatu zela esango zigukeen, eta uste hau ez litzateke bestea baino desarrazoizkoago. Nolanahi ere, nahiz batera nahiz bestera, galduan gu, eta  besteri uzten diot gu horiek nor diren aurkitzea.
|
|
|
Lekukoak, zenbat eta gehiago, zaharrago eta zuzenagoak hobe, baina lekukoak aurrenik. Hango eta orduko hizkuntza ere ezagutu behar, bai alajaina, eta
|
ez
ezagutzetik etorri dira gure artean  lehen eta are orain bertan ere irakur daitezkeen hainbat bitxikeria. Eta hizkuntza hori per definitionem hizkuntza idatzia dugunez gero orain, ezagutu behar dira, eta errotik bururaino ezagutu, orduko, lehenago eta geroagoko idazlegeak; grafia moldeak, letra bakunak edo letra multzo bakoi  tzak zer adieraz zezakeen igartzen ez badiogu, ez baitugu gauza zuzenik aterako gure edizioetan.
|
|
|
Hedabideek gertakarien berri emateko baliatzen diren McDonald, s zurrunbilo nahasi honek agerian uzten du berriro" ikusgarritasunaren paradigmaren" eta" manipulazioaren paradigmaren" arteko konbinazioa, desadostasun politikoen eta proposamenei buruzko eztabaidetan kokatua oraingo honetan. Zarata atera besterik ez dute egiten, eta jendeak proposamenen edukiak
|
ez
ezagutzea lortzen dute horrenbestez. Informazioak bi ikuspegi horien konbinazioa erakusten digun erreferentzietako bat dugu berriemaileek bere publikoaz duten edo sortzen duten irudia.
|
|
|
Oso garbia da, Nafarroaren kasuan, alderdi politiko nagusiek, hauek ordezkatzen dituzten herritarrek bultzatuta, euskaran Euskadirekin bat egiteko arriskua ikustean eta euskara
|
ez
ezagutzearren administrazio publikoko lanpostuak eskuratzeko garaian baztertuak sentitzean, hizkuntza politika aldatzeko unerik egokiena dela pentsatzen dutela.
|
|
|
Maitatzean egiten da dena: bila jardun, maitatuz; gogoko den ala
|
ez
ezagutu, maitatuz; maita aukera egin, maitatuz. Baliteke maitatze ariketa hori moztuta bezala geratzea aldi batzuetan, adibidez hautaketa egin ezinean.
|
|
|
Hor dago-eta gizaki eta animaliaren arteko aldea: gizakiak, bere maitajardunean maitagai bila jardun eta guragarriak edo nahigarriak aurkitzen dituenean, ea gogoko zaizkion ala
|
ez
ezagutzen eta epaitzen duela. Adibidez, gozokiaren aurrean jartzen bada diabetesa daukana.
|
|
2002
|
|
|
Hori esatea gure herriaren historia politikoa
|
ez
ezagutzea edo faltsutzea da. Egun, ez Elkarri, ez Aralar ez AB ari dira EEren rolean edo zereginean.
|
|
|
Teoria hori, ordea, editorialen eta politikaren arloko gorabeherekin behaztopatzen da. Nahiz eta profesionalak behin eta berriro saiatu, editoreek ez dituzte oso aintzat hartzen itzulpenak, eta elkar
|
ez
ezagutzeak zaildu egiten du salmenta. Bestalde, gobernuek ere ez dute aurkitu bakoitzaren literatura promozionatzeko eta laguntzeko formula asebetekorik.
|
|
|
Horra, ba, Basili! Honelan izan ez balitz eitekena zan, nik beranduagorarte zu
|
ez
ezagutzea. Eta geroago be, betiko edo, zuk eta harek hain urrunera.
|
|
|
Horren antzekoa esan dabe aurtemein Errioxako ardao egileek. Gaur dan egunean, ardao zabalkune idatziak eragozpenez zigortzea, ardao markak
|
ez
ezagutzea, zelan baiteko atzerapen ez ete dan. Saltzaileek horrelako zerbait dinoe.
|
|
|
– Solaskidea fisikoki
|
ez
ezagutzeak eta gainera beste ikaskideekin batera ezaritzeak ezinegona edo deserosotasuna sor dezake hainbatengan.
|
|
|
Azken indusketek frogatzen digute lurralde mugatu batekotrikuharri denak ez direla garai berekoak, beren artean badagoela nola halakodesfase kronologiko bat, bakoitzak bere bilakaera duela, eta, horri esker, gerturagintezkeela ezagutzera horko gizartea eta ekonomia (lurraldearen antolaketa etaaprobetxamendua). Zoritxarrez, senak hori esan arren, trikuharrien kontserbazioegoerak (hildakorik ezak, etab.) eta garai horretan hilerri horietan lurperatutakobiztanleen bizilekuak
|
ez
ezagutzeak, asko zailtzen du gai honetan sakontzea.
|
|
|
Mediku Formulisten Elkarteak bat egin zuen Guardia Zibilak egindako kritikekin. Elkarte horretako koordinatzaile Carlos Rubio Sáezek esan zuen Segurtasun Indarren eginbideetan argi geratu zela “formula magistralei buruzko legeria guztia
|
ez
ezagutzeaz gain, medikuen errugabetasun presuntzioarekiko errespeturik eza”. Alde horretatik, Elkarte horrek kritikatu egin zuen Madrilgo Erkidegoak formula magistralari dagokionez emandako jarraibideek “gaur egun ez dira oso argiak, gero eta murriztaileagoak dira, medikuaren agindu librerako eskubidea mugatzen dute eta alferrikako alarma soziala eragiten dute”.
|
|
|
Poliziak ez dituk ergelak, eta egon hadi ziur, gaur hemen polizia bat baino gehiago zelatan dagoela, kale kantoi eta tabernetan. Gainera, egingo nikek, gaur bertan kanpotik ekarriak izan direla, bertako jendeak
|
ez
ezagutzeko.
|
|
|
kondenatuaren bihotz lehertua
|
ez
ezagutzea.
|
|
2003
|
|
|
|
Ez
ezagutze horren ondorioz, paziente gisa dagozkigun eskubideak ez ditugu exijitzen eta, bestetan, exijitzeko modukoak ez direnak betearaztea nahi izaten dugu.
|
|
|
Ez dira aintzat hartzen sexua ongi
|
ez
ezagutzeak sortarazten dituen frustrazio eta angustiak eta bizpahiru mito baizik ez dira tratatzen, oraindik indarrean irauten duten okerreko ideietan bat ere sakondu gabe.
|
|
|
Eta Eliza ez zen historia irakasteaz arduratzen. XIX. mende hasieran herritar apalek beren herriaren iraganaz diskurtso historikorik
|
ez
ezagutzea, ez dugu berez euskaldunon berezitasuna dela pentsatu behar. Garai hartako Europan, nekazarien eta beste klase apalen artean, gutxi izango ziren beren herrialdearen iraganaz (historia idatziak kontatzen zuen hartaz) berririk zutenak.
|
|
|
Beronekin batera, lanerako prestutasun eta posibilitateak? baina era berean, euskal kulturaren egoera tristea, baztertua,
|
ez
ezagutua eta ahaztua.
|
|
|
Lotura horiek sendoak izan daitezen, iltzeen luzerak piezen lodieraren bi herenen baliokidea izan behar du. Hala ere, punta motak
|
ez
ezagutzeak betirako erabiltzea ekar dezake, nahiz eta ez izan egokiena.
|
|
|
Horrelako izurriei berehala aurre egiteko, plagizida biologikoak erabiltzen dira. Baina intsektuaren bizi zikloa
|
ez
ezagutzeak, adibidez, ugaltzeko atera aurretik lur azpian zenbat denbora igarotzen duen jakiteak, zaila egiten du plaguizidaren aplikazioa aldez aurretik planifikatzea, hura eraginkorragoa baita zikloaren lehen eta azken fasean, intsektua lurretik kanpo bizi denean. Adituek plagizida biologikoko aireko aplikazioak egin zituzten 1999 eta 2002 bitartean, eta, aldi berean, izurritearen bizi zikloaren ikerketa zehatza eta hura harrapatzeko metodoak garatu ziren.
|
|
|
Europako Batzordeak ostiralean ohartarazi zion Espainiari “oso zigor gogorra” jasoko duela lihoaren iruzurragatik, zenbait “iruzur antolatu” kasu “egiaztatu” baitira. Baliteke behin betiko zenbatekoa urte amaiera arte
|
ez
ezagutzea, baina, oraingoz, Bruselak 138 milioi euro eskatu ditu, Europako Batasunaren diru-laguntzei dagozkienak. Diru-laguntza horiek 1996 eta 2000 bitarteko kanpainetan jaso zituzten Espainiako nekazariek laborantza mota hori egiteagatik.
|
|
|
Horien artean, honako hauek nabarmentzen dira: erosteko ahalmen txikia, erosteko gogoa galtzea eragozten duen mugikortasun murriztua, dieta orekatu baten oinarriak
|
ez
ezagutzea, plater gozoak prestatzeko motibaziorik eza, murtxikatze edo irenste arazoak eta, batez ere, gizon alargunetan, sukaldean praktika gutxi izatea. Faktore horien guztien ondorioz, helduen dieta monotonoa eta desorekatua bihurtzen da.
|
|
|
Istorioak erakusten du prezio maximoak jartzeak eta esku hartzeak egiteak merkatu beltza sortzea errazten dutela”, azpimarratu zuen. Alde horretatik, Martí Ferrerrek “segurtasun juridikorik eza” salatu zuen, lurzoruak urbanizagarriak edo ez izateko irizpidea
|
ez
ezagutzeak eragiten duena, eta, ondorioz, “benetako merkatuan lurzoru gehiago jartzeko” eskatu zien tokiko korporazioei. Era berean, estatu itun bat eskatu zuen, lurzoru politika bera bermatzeko, udal edo autonomia erkidego bakoitzean agintzen duen alderdia kontuan hartu gabe.
|
|
|
Behin behineko etxebizitza AFIk egindako azterlanak azaltzen du nola etorkinak behin behineko etxebizitza batean sartzen diren, “oro har, kalitate txarrekoa eta pilaketa egoeran, aldi horretan lehentasuna hasierako lege izapideak egitea baita, Espainiara ekartzen den kapital urria ez gastatzea eta enplegua lortzea”. Halaber, zailtasun erantsia dute
|
ez
ezagutzea ez tokiko higiezinen merkatua ez haien prezioak. Hala ere, kasu gehienetan, etorkinak Espainiako higiezinen sistemara “egokituz” joaten dira beren egoera erregularizatzen duten heinean.
|
|
|
Hori nahikoa zela niretzat, eta etorkizunari batere erreparatu gabe zaintzen nuela nik nire ingurua. Amona Sara galdu izanak eta ama inoiz
|
ez
ezagutzeak halakoxea egin ninduten. Sentimenduen aurrean hotz xamarra.
|
|
|
Mutu, adibidez, bonba auto hura telebistan ikusi zutenean, manta baten azpian zetzan politiko ezagun haren gorputik ez oso urruti; eta mutu ere gaur, beste bonba auto batek lau gixajo?" bai, gixajo", esan du berekiko? inork
|
ez
ezagutzeraino txikitu dituenean.
|
|
|
Gau oso bat esna egon ziren, orain dauden modutsuan, esan nahi eta ezinean. Eta beharbada horixe da, semea berak uste bezainbat
|
ez
ezagutze hori, Jon hildakoetako bat izatea posible egiten duena.
|
|
|
Infra ekoizpena, alegia herriak zurgatuko lukeena baino gutxiago ekoiztea Abailarriri ateak zabaltzea da. Herri hau
|
ez
ezagutzea, etorkizunari beldurrez begiratzea, edo begiratu nahi ez izatea salatzen du mailaz behera ekoizteak. Infra ekoizpenak diglosia betirako izatea dakar.
|
|
|
Lege mota horien inguruan aipatu desberdintasunak hauxe dakar: gizakiak ezin dituenez berez jakin nahierarako legeak, horiek egitate hutsak dira, eta gerta daiteke norbaitek
|
ez
ezagutzea egitateok; lege naturalak, ordea, oinarrian zuzenak direnez eta adimenaren berezko objektua osatzen dutenez, ezin aipa daiteke horien gaineko ez jakiterik, eta ezin esan daiteke horiek erakusten dizkigun adimen legea falta denik. Horrexegatik, nahierarako legeak argitaratu egin behar dira eragingarriak izan daitezen, eta lege naturalek, berriz, euren ondoreak sortzen dituzte, argitaratuta egon zein ez; are gehiago, lege naturalak ezin dira aldatu ez indargabetu; horregatik, denok bete behar ditugu legeok, eta ezin esan daiteke horiek ezezagunak direnik.
|
|
|
Damianek ez zuen lo handirik egin Londres Hoteleko gau hartan eta bazitekeela, erabaki zuen, bazitekeela bera bezalako gizonak
|
ez
ezagutzea behar bezala bere burua. Bazitekeela geruza bat eta beste baten azpian ezkutatuta edukitzea benetako desira.
|
|
|
euren ibilbide antzua
|
ez
ezagutzeko.
|
|
2004
|
|
|
Barrutik ikusten dituzu, analizatzen duzu, eta zergatia ere aurkitzen duzu askotan. Eta gauza horiek gertatzeko arrazoi nagusia bizitzaren norabidea
|
ez
ezagutzea da. Hor galtzen da jendea gehienbat.
|
|
|
Errealistak izan gaitezke, printzipio eta agendari buruzko akordio bat lortu dezakegulako. Kontua da »testuingurua edozein izanda ere» ea alderdiek hurrengo pausoa emango duten edo
|
ez
ezagutzea. Oraindik ez dakigu alderdiak Bake Konferentziaren proposamena eztabaidatzeko prest dauden.
|
|
|
Ezkerraldeko fabriketan erdaldunak trumilka sartzen ziren eta Bizkaiko kaletarrek euskara pidjintua zerabilten, Sabinok euskararen idaztea, eta «euzkera ona» hiztegi garbi batekin idaztea bultzatu nahi izan zuen. Euskara hobearen egiteko lparraldeko idazleen tradizioan eta Hegoaldeko batzuen idazkietan hitzak aurkituko zituen, baina idazki horik ez ziren inon erosgai eta sarritan jadanik euskaran errotu hitzak
|
ez
ezagutuz bere izparriak eskaini zituen.
|
|
|
Beraz, argitalpen horietan datozen datu guztiak ez zituen izan Viilasantek eta, neurri batean, ulertzekoa izan liteke Aranaz hain iritzi ezkorra ematea, zoritxar guz tien errudun bakar bera bailitzan. Baina arazoa are larriagoa agertzen da, or duan baino datu historiko gehiago eskura izanda, Aranaren aktak
|
ez
ezagutzea edota aintzakotzat ez hartzea eta, ondorioz, antzeko aurreiritziekin segitzea. Horrelako zerbait gertatzen zaiolakoan gaude Xabier Kintanari, honek ere
|
|
|
...unak ez du gogo onez irensten «ikasle eta ezjakintzat» (d apprenti et d ignorant) hartua izatea (244), desenkusatzen da esanez 1899an utzi zuela Euskal Herria eta Ipar Afrikan hogei urtetik gora egin ondoren itzu li zela 1945ean, eta etxeratzean minez ikusi zuela euskara nola ari zen galtzen eta mugak zenbat bereizten zituen Iparraldekoak eta Hegoaldekoak, zenbait kasutan Sabino Aranaren izena
|
ez
ezagutzeraino. Honek, bere azken arrapos tuan, hasieran botatzen die bere ziztakoa:
|
|
|
ikusmoldearen arabera?, aldiz, baliteke ezagutzaren kanpoko kausak, mundu materiala?
|
ez
ezagutzea, kanpoko munduari buruzkousteak justifikatu ahal izanez gero, uste horien edukiak soilik gure esperientzia subjektiboarekin baitauka zerikusia. Horñfenomenismo esaten zaio.
|
|
|
Izozkigintza eta arriskuak Izozkiaren fabrikazioan hiru akats egin ohi dira. Lehena hotzean lan egitea da, pasteurizazio ezak eta haren onurek dakartzaten arriskuak
|
ez
ezagutzeagatik. Ildo berean, ohikoa da nahasketa hotzean lantzea, esnea eta krema (esne gaina) pasteurizatuta daudela gehiegi errentatzen delako.
|
|
|
Nik aske izan nahi nuen, eta hark ito egin nahi ninduen. Hobe nuen, zinez, halako alerik
|
ez
ezagutzea, et et et!
|
|
|
1 Elkar
|
ez
ezagutzera garamatzaten konplexu baztertzaileak apurtzera, aurrenaurrena. Elka rren berri izan eta elkar ez zapuztearena ez da gutxienekoa. Eta alde honetatik esan beharrean nago, Espainiako idazleen artean Egunkariaren itxierarekin elkartasuna eta laguntza Galeuscarenbidetik bakarrik jaso genuela, ia ia (Madrilgo hainbaten kasua salbuetsiz).
|
|
|
Minbizia zuela jakin zuenetik borrokatu baino ez zuen egin bukaera arte, gehiago ezin izan zuen arte, eta orduan amore eman zuen erremediorik ez zuelakoz. Beharbada hortxe ageri zitzaion euskalduna zela, nahiz eta nik gehiegi
|
ez
ezagutu euskaldunak nolakoak diren. Gezurra dirudi, esanen duzue, hamabi urtez bikotekide euskalduna izan eta horrelakoak esatea!".
|
|
2005
|
|
|
Liburua irakurtzen hasi, eta ezin nuen ulertu zergatik ezkutatu zaigun horrelako testigantza. Eta" ezkutatu" diot, horrela, lehen orrietatik ohartu bainintzen ez zela kasualitatea bizitza erdia liburu artean eman arren horrelako lan bat
|
ez
ezagutzea. Liburuan aurrera egin ahala ohartu nintzen zergatik.
|
|
|
Nolanahi ere, merkatuan askozaz ere aukera zabalagoa dago baina, ongi
|
ez
ezagutzearren edo eroso jarduteagatik, espezie gutxi batzuk aukeratu ohi du jendeak.
|
|
|
Ezbehar eta istripu horien zergati ohikoena, gehiegizko abiadura ez ezik, pistetan ibiltzeko segurtasun arau oinarrizkoenak
|
ez
ezagutzea da.
|
|
|
Atzerriko lurra zapaldu ordurako eragozpenak dituzu nonahi_ lehen lehenik, inmigrante izatearen ondoriozkoak, ingurunea eta batzuetan hizkuntza
|
ez
ezagutzea, bestelako ohiturak, sustraien galera...
|
|
|
Europar Batzordeak 2000 urtean sortu eta kontinente honetako hainbat herrialdetako akademiko, zientzialari, industria eta ikerketa zentrok osatua dagoen WaveNet sareak plazaratutako txosten batean zioenez, herritarrek horrelakoak
|
ez
ezagutzeak energia horien garapena galarazten duen eragozpenetako bat da.
|
|
|
47 Australiako gizakiak eta animaliak elkarri lotuta daude eta ez dago atzera egiterik. Leku askotan, paisaia
|
ez
ezagutzeko beste aldatu da, eta dozenaka animalia espezie betikogaldu dira. Hala eta guztiz ere, animalia berezi eta bitxi ugaridago oraindik.
|
|
|
Gertaera hau azaltzeko bi arrazoi posible egon litezke: alde batetik, gerta liteke benetan elkar
|
ez
ezagutzea, gaiaren inguruko bibliografia ezagutzen ez duten heinean, edota bestalde, iberiera deszifratzearen ospea elkarbanatzeko prest ez egotea. Autoreak ospe pertsonalaren bilatzen dutela dirudi, bakoitzak bere burua iberieraren lehen deszifratzailetzat hartzen baitu102 Euskoiberista bakoitzak goi helburua lortzeko bere giltza propioa du, ideia bat, toponimia, inskripzio elebidunen bat, eta abar, hau da, sekula ez ikerketa akademiko bat.
|
|
|
Aipatutako prozesuak nahiko zehaztuta daude gaur egun, baina badirudi mantuko lumek beste zenbait esparrutan izan dezaketen eragina ere garrantzitsua izan daitekeela. Basalto plataformak mantuko lumek eragindako fusio kopuru izugarrien ondorio dira eta bat bateko prozesu magmatiko hauek ingurumenean izan dezaketen eragina, nahiz eta orain arte oso ondo
|
ez
ezagutu, izugarria izan daiteke: itsasoko uraren konposizioa aldatzeko, anoxia garaiak eragiteko edo itsas mailaren gorakadak sortzeko gaitasuna izan deza kete.
|
|
|
Horren oinarria, gutxitan, EBn inoiz kontsumitu ez diren elikagaiek eta prozesu teknologikoek osatzen dute. Oraingoz, eta elikagai horien gehiengoari dagokionez, argi dago horien merkaturatzea ez dela inoiz ez debekatu ez mugatu, nahiz eta ekoizleek ez duten pasatu aldez aurreko eskaera, komunitate ebaluazio edo baimen prozesurik, agian “novel food” edo elikagai berrien eta haien baldintza zorrotzen lege esparrua
|
ez
ezagutzearen babesean, edo, bestela, gure gizarteko sektore gero eta zabalago baten berezko elikadura dela onartzearen babesean. Merkataritza operadore batzuek ‘elikagai berriak’ banatzen hasi dira lege esparru nahasiaren aurrean Zenbait operadorek ez dute arau hori betetzen, aldez aurreko administrazio kontrolik gabeko elikagaien eta elikagaien osagaien gama askotarikoa merkaturatzen baitute, eta, beraz, arazo hori oso konplexua da lege aldetik.
|
|
|
Epaile nazionalek legeak eta haien interpretazioak behar bezala
|
ez
ezagutzeak arriskuan jar dezake zenbait elikagai estatu kide batetik bestera merkaturatzea. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA, ingelesezko sigletan) produktu jakin baten elikadura kalifikazioari buruz eman ditzakeen irizpenak ez dira lotesleak estatuko epaileentzat; epaile horiek prozesura ekarritako aditu frogatzat hartu dira.
|
|
|
Ebazpen judizialak ez du alferrikakorik, eta arrazoibideak baliozko jarraibidetzat hartu behar dira elikagaiak merkaturatzean kontuan hartzeko, bereziki elikagaiak edo osagaiak ekoizten dituztenek, gero beste estatu kide batzuei saltzen dizkietenek. Kasu askotan, Europar Batasuneko legeak, helmugako lege nazionalak eta horien interpretazioak
|
ez
ezagutzeak urte asko hondatzea ekar lezake ikerkuntzan eta inbertsioan, elikadura produktu berritzaile bati dagokionez. Ez erretzeko, eta prebentzio neurri gisa, komeni da kasu jakin horretan aplikatzekoak diren arauen azterketa sakona egitea eta helmugako estatu kidean gai horri buruz emandako epaiak kontuan hartzea.
|
|
|
Pediatrics aldizkariak berriki argitaratutako txosten baten arabera, AEBetako nerabeek hormona prestakinen kontsumoa izugarri hazi da, beren itxura fisikoa indartzeko edo aldatzeko. Txostenean 12 eta 18 urte bitarteko 10.000 neska mutiko elkarrizketatuko dira, eta komunikabideek nerabe horien gainean duten eragina, kirolariek, aktoreek edo abeslariek aurkeztutako eredu fisikoen indarra, adin txikikoek fabrikatzaile batzuen eskrupulurik gabeko publizitatearen aurrean duten zaurgarritasuna eta produktu horien albo ondorioak
|
ez
ezagutzea aztertuko dira. Ispiluetan iradokitako irudiaz neskak gehien kezkatzen direla dioen ideia sumatzen bada ere, Pediatricsen txostenak harritu egiten du gizonezko nerabeek gastatzen dutela diru gehien hormona prestakinetan, beren irudia «maskulinizatzeko» eta beren bolumen toraziko eta muskularra ahoskatzeko.
|
|
|
Ataria modu erraz eta osoan orientatzeko diseinatu da, etorkinek aurre egin behar dieten oztopoei aurre egiteko tresna erabilgarria izan dezaten: egoitza legeztatzea, kultura ingurune desberdina, kasu batzuetan hizkuntza
|
ez
ezagutzea, lanik eza, segurtasun juridikoko egoerak edo lan merkatura baldintza duinetan sartzeko zailtasunak, etab. Premisa horren arabera, ideia horren sustatzaileek ingelesezko eta frantsesezko bertsio bat dute gaztelania ez dakiten pertsonentzat. Lana lortzea da gure herrialdera iristen diren pertsonen helburu nagusia.
|
|
|
Poliza horien %10 inguru ez dira ordaintzen onuradunak
|
ez
ezagutzeagatik
|
|
|
Kopuru hori %2tik %3ra bitartekoa zen 1985 arte, baina urte horretatik aurrera jaisten hasi zen, kasu horietan haurdunaldia borondatez etetea ahalbidetzen duen legea onartu zelako, Martínez Frías doktoreak azaldu duenez. Adituek adierazi zutenez, azido folikoa duten elikagaiak gotortzeko planei esker, “ekografiak
|
ez
ezagutzeagatik edo akatsengatik egindako diagnostiko faltsuak” murriztuko lirateke, bai eta fetuan malformazioak egotearekin lotutako abortuen kopurua ere.
|
|
|
Etxea
|
ez
ezagutzeko moduan zegoen eta Kodak ere garbitu zuten; han zegoen, distiratsu, sekula baino pozago, auto guztiei zaunka eginez, haien atzetik korrika irtenaz. Iragarkietako zakur zoriontsu horietakoa ematen zuen, Krispis jaten duten horietakoa.
|
|
|
Eta zeruan hodei bi zeuden, txikiak, eta Mateo konturatu zen Immanuel Kantek, esate baterako, aitite Julianek baino askozaz biografia eskasagoa izan zuela. Eta iruditzen zitzaion apur bat lizuna zela beti inoren biografiak ikasten ibili behar izatea eta aititerena
|
ez
ezagutzea. Eta arratsaldea epel epela zen, udan, eta haize apur bat sentitzen zuen Mateok hamabost segundorik behin.
|
|
|
Nahiz, hau badakit, ulergarria izan inor
|
ez
ezagutuarena gertatzea. Larunbata izanik, eta gure herria modan jarri delarik, labartzarrok desagerturik...
|
|
|
|
Ez
ezagutzen eta ezagutu nahi ere ez nuen Ekialdeko Mancha mutur mugagabean iraungi zen poliki.
|
|
|
6 Beste herri guztietan gertatzen zen, bestalde, Paulok Erromatarrei gutunean barneratzen duena 2, 14: Begira, jentilek, Moisesen legea ezagutu gabe ere, legeari dagokiona berez egiten dutenean, nahiz legea
|
ez
ezagutu, beraiek bihurtzen dira beren buruarentzat lege. Izan ere, legearen errealitatea beren bihotzetan idatzia daukatela erakusten dute, beren kontzientziak aitortzen duen bezala, batzuetan salatu egiten baititu eta besteetan zauritu.
|
|
|
Nahiago zuen etxean gelditu, semeak alegia deus ez ekartzen zizkion errege eta printzesen mundua azaltzen zuten aldikariak hostokatuz. Bat batean, nehoiz
|
ez
ezagututako bizitzeko izua, duda eta disgustua sentitzen zuen bere baitan, hautsiko zela iruditzen zitzaion, zurubitik uretara jauzi eginen zuela behin betiko: hila nahiko zuen.
|
|
|
Jolas parke hutseko esperientzia estonagarriak ez zuen Lydie
|
ez
ezagutu izanaren zaputza ezabatu. Sartuta neraman arantza hori.
|
|
|
Hamar urte zaharrago aurkitu du.
|
Ez
ezagutzeko moduan aurkitu du. Zurbil eta aurpegi osoa handituta.
|
|
|
– Atzeratuak gaudek, baina orain hamar urte atzeratuagoak geundean. Hobe
|
ez
ezagutua. Saint Pierrera arribatzen ginen aldiro, emakume honen bila ibiltzen gintuan.
|
|
2006
|
|
|
Izan ere, mende hasieran, okzitandarra oso estigmatizatua zen eskola munduan eta hainbat neska mutil zauritu eta mindu zituen beraien hizkuntza erabiltzeagatik zigortuak baitziren. Horrez gain, frantsesa gaizki mintzatzearen beldurra, promozio sozialik
|
ez
ezagutzearen kezka eta bertan gelditzearen bortxa nagusi ziren. Hori dela eta, ez zuten gehiago okzitandarrez hitz egin nahi, ez beraien senaremazteekin ezta beraien haurrekin ere.
|
|
|
Sektorea arautuko, lehia desleiala galaraziko eta erabiltzaileen aurkako gehiegikeriak eragotziko lituzken arautegirik Espainian ez izatea, batetik, eta erabiltzaileak bere eskubideen berri
|
ez
ezagutzea, bestetik, kontzeptu nahasketaren eragile izan dira.
|
|
|
Horrelakoetan, egoeraren tamalgarria osatzeko, erabiltzaileari zor zaizkion eskubideak eta emango zaizkion ordainak
|
ez
ezagutzeak sorrarazten duen inpotentzia lagungarri agertzen da, noski.
|
|
|
Irakasleak egoera hori aintzat hartuko duten neurriak eskatzen ari dira eta, beraiek diotenez, arazo gehien gehientsuenen motiboa hizkuntza
|
ez
ezagutzea da.
|
|
|
Kontsumitzaileak etiketa horren adiera
|
ez
ezagutzeari, enpresari espainiar askok aitortzen dioten balio urri urria erantsi behar zaio.
|
|
|
Ebaluazio irizpideak
|
ez
ezagutzea. Guraso adoptiboak izango direnek ez dakite zein alderdi ebaluatuko diren, eta ondorioz ez dakite ziur nola jokatubehar duten.
|
|
|
Sinesmenik ezkorrenak haurraren baliabide genetiko, jokabidezko eta kulturalaren ingurukoak izan daitezke. Gerta daiteke guraso adoptiboek adin txikikoaren familiaren gaixotasunen historiala
|
ez
ezagutzea, eta horrela, etorkizunean haurrak sortzetiko gaixotasunak garatzeko beldurra sor daiteke.Halere, adopzioko gurasoek kontuan izan lukete gauza berbera gerta daitekeela, nahiz eta genetikoa ez izan gaixotasuna. Haurraren jokabidearen inguruanere nolabaiteko mesfidantza izan daiteke, adinaren edota aldez aurreko esperientziaren arabera jokabide zailak erakuts baititzake:
|
|
|
Erich Fromm ek Erreforma garaiko gizakiaren egoera emozional eta psikologikoaren azterketa egin zuen, Weber-ek marraztutako bideari jarraiki. Bere ustean, norberaren destinoa
|
ez
ezagutzeak sortzen zuen angustia gainditzeko, gizakia jarduera frenetikoari lotu zitzaion, zerbait egiteko joera konpultsiboari. Soilik modu horretan gaindi zitzakeen inpotentzia sentimenduak eta zalantza.
|
|
|
217) publizitate ez zilegiaren kontzeptu berria ematen du, «kontsumitzaile talde bereziei» dagokiena. Hori dela eta, pertsona talde batzuk babesik gabeko egoera berezi batean egoten dira, beren maila kulturalarengatik edo hizkuntza
|
ez
ezagutzeagatik. Garbi dago horiek ezin direla batez besteko kontsumitzaile arruntatzat hartu, eta beste talde batzuetan kokatu lirateke, besteak beste, «azpikontsumitzaile» edo «kontsumitzaile ahulenen» taldeetan.
|
|
|
Gainera, Munduko Medikuek egiaztatu dute prostituzioak, immigrazioarekin batera, gizarte bazterketa oso larriak eragiten dituela. “Prostituzioak, immigrazioarekin batera, gizarte bazterketa oso larriak eragiten ditu” Bestalde, prostituzioak sexu transmisiozko gaixotasunak izateko arrisku handia du, preserbatiboa
|
ez
ezagutzearen eta/ edo gaizki erabiltzearen ondorioz, bai bezeroen presioagatik, bai hezkuntza eta kultura faktoreengatik.
|
|
|
Eta adineko jende askok igeri egiten ez dakien beste arrazoi bat uraren beldurra da. Horietako batzuk, gehienetan zaharrenak, ingurunea eta urperatzea
|
ez
ezagutzearen beldur dira, baina uretan sartu eta urperatzeak eragiten dituen sentsazioetara ohitu ondoren, haien errezeloak gainditzen dituzte. Hala ere, bada pertsona portzentaje bat, «gazteenek, 50 urte baino gutxiago dituztenek», jarraitzen du adituak, eta uraren beldur handia dute, batez ere esperientzia traumatikoengatik.
|