|
2002
|
|
|
Kanpoko botere horrek, Estatuaren itxurapean azaltzen zaigunak, ez zituen onartzen aurretik ziren gorputzpolitikoak. Bide horretatik, indibiduoak
|
ez
ezik Euskal Komunitateak ere baztertuzituzten.
|
|
|
Xiberoko Botzak baditu bazkideak, eta horrek bultzatuta dirua biltzeko kanpainak antolatzen ditu. Zuberoan
|
ez
ezik Euskal Herri osoan. Horrelako bat, 2000ren hasieran burutu zuen.
|
|
|
Nafarroako irratiekin
|
ez
ezik Euskal Herriko beste euskal emisorekin konexioak eskaintzen ditu irrati horrek. Informazio lokala eskaintzeaz gain, musikak garrantzi handia du programazio parrilla betetzeko.
|
|
|
Gure gizartean sustraiturik eta, aldi berean, erronka berriei erantzuteko prest egon luke. Jakina, globalizazioak eskaintzen dituen baliabideak erabiltzeko gaitasun osoa izan luke, horrela euskarari bost eraentza juridikoek ezartzendizkioten mugak gainditu
|
ez
ezik euskal diasporarekinetengabeko harremanean ere egon dadin.
|
|
2003
|
|
|
Bizkaian ere izan zen, 1937ko maiatzean. Death in the Making liburuari paratu zion hitzaurreak erakusten duenez, Bizkaia
|
ez
ezik Euskal Herriko beste bazterrak ere askoz lehenagotik ezagutzen zituen.
|
|
2004
|
|
|
Bilbo
|
ez
ezik Euskal Herri osoko kultur ingurunean mugitu izan da beti, asperrezina izan da, bene benetakotxin gu rria. Txistulariak, dantzariak, idazleak, musikariak, kantariak... era guztietako kulturgintzari lotua bizi izan da beti.
|
|
2007
|
|
|
Oraindik asko falta da egiteko, egia. Hala ere, sagardo sektorea Gipuzkoan
|
ez
ezik Euskal Herri osoan ere nola suspertu den ikusteak sekulako poza ematen die.
|
|
|
Imanol Ormaza, Derio Ipar Alde abesbatzako zuzendaria. Aikor! lagun eginda, aldizkaria
|
ez
ezik euskal kultura eta kantak ere babesten ditugu.
|
|
2008
|
|
|
Eraberritze hau 1907an Julio Urkixok RIEV aldizkaria sortzean baieztaturik geratu zen. Eta hizkuntzalaritzak
|
ez
ezik euskal ikerketa mundu osoak bizi izan zuen eguneratze sakona urte haietan.
|
|
|
Gorago aipatu denez garaian baziren beste aldizkari batzuk euskarari tartea uzten ziotenak (EuskalErria, Eskualduna, etab.), baina lehentasun osoa eman gabe. Beraz Azkueren Bilboko bi astekariak, osotara euskaraz egonik, Bizkaia mailan
|
ez
ezik Euskal Herri mailan ere aitzindariak izan ziren448.
|
|
|
Aldiz baiezta dezaket Akademia bat sortzeko ez bazen ere, beste proiektu batzuk babesteko plataforma gisa bai baliatu nahi izan zuela Azkuek. Hola, katedrako karguak Diputazioaren aurrean eskaintzen zion harreman pribilegitua medio, 1893an eszedentzia bat eskatu zuen (lortu gabe) euskara
|
ez
ezik Euskal Herriko folklorea, hiztegia eta hainbat tradizio ikertzeko19 Arrakasta handiagoa izan zuen katedraren babespean zenbait libururen edizioa argitaratzeko orduan. Hola, adibidez, Bein, da, betiko legendaren kasuan, katedran erabiltzeko zenez, Diputazioak ordaindu zion edizioaren zati on bat.
|
|
|
1.032 metroko garaierarekin, Abaurregaina da Nafarroako
|
ez
ezik Euskal Herri osoko herririk garaiena. Dagoen tokitik ibarreko udalerri guztiak eta Pirinioak ikus daitezke.
|
|
|
Argazkiek ondo baino hobeto islatzen dute arazoaren larria. Amnistiaren Aldeko Batzordeen eta Askatasunaren alde aste honetan herriz herri egindako mobilizazioek erakutsi dute Amnistiaren Aldeko Mugimenduaren kontra Espainiako Auzitegi Nazionalak hartutako erabakiak kaltetu zuzenei
|
ez
ezik euskal gizartearen sektore zabal bati ere eragiten diola. Prentsaurreko batean berrehun lagundik gora biltzea ez da egunero errepikatzen den irudia.
|
|
2009
|
|
|
Inongo tribunalek ebatzi gabeko zigorra eta agintari politiko frantses nahiz espainolek exekutatzen jarraitzen dutena. Zigor gehigarri honek presooi
|
ez
ezik euskal gizartearen eremu zabal bati eragiten dio, hautu politiko zehatz batetik haragoko eremuari.
|
|
|
Gauza jakina da, urte bitartean, Eibarko biztanleriak hazkunde izugarria izan zuela eta hazkunde hura ez zela gertatu, emakume eibartarrei bat batean umeak ekartzeko gogo zoro bat piztu zitzaielako barrenean, baizik eta kanpo herrietatik giza oldeak etorri zirelako bertara. Gauza jakina da, halaber, Eibarko etorkinen jatorria ez zela bakarra izan, baizik eta askotarikoa, eta Gaztela, Extremadura edota Galiziatik
|
ez
ezik Euskal Herritik bertatik ere. Gipuzkoa eta Bizkaitik, bereziki, jende piloa etorri zela.
|
|
2010
|
|
|
Beste definizioak bai direla etnizistak. Arzallusek, politikoak, erran zuelarik nahiago zuela euskaraz mintzo zen beltza
|
ezen
ez euskal abizeneko erdalduna, polemika gaitza sortu zuen, baina hemen gaindi euskaldunen artean ez zezakeen irria baizik eragin. Euskaraz mintzo den beltza euskalduna deitzen delako eta bestea frantzimenta (biarnesez da hitz hau).
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, Bilbon
|
ez
ezik Euskal Herriko hainbat herri zeharkatuko ditu Moby Dickek bira berri honetan: Irun, Donostia eta Bergara ditu oraingoz baieztatuta.
|
|
|
Bizimodua trankiltzeko, erritmoa baretzeko asmoz abiaturiko bidean parentesia zabaldu nuela sumatzen hasi nintzen. Dena bizkor bizkor zihoan, eta, ohartzerako, uda
|
ez
ezik Euskal Herriko udazken laburra ere joana zen, mendian izan ohi den kolore eta usain festarekin, eta Nereri sabela hazi zitzaion, nabarmen, ordurako bost hilabeteko baitzegoen.
|
|
2013
|
|
|
Joseba Arregi bati, esaterako, birziklatzea egokituko zaio ezinbestez. Urte luzetan zutabe bera idazten jardun ondoren, igeriketa sinkronizatuaz idatzi du esate baterako,
|
ezen
ez euskal igeriketa sinkronizatuaz. Irakurle zorrotza ohartuko zenez, neronek ere uko egin diot euscool manifestuari.
|
|
2014
|
|
|
Argazkiaren ikus-eremua zabaldu guran, urte berean kaleraturiko beste ikerketa biren emaitzak aipatuko ditugu segidan: izan ere, EAEko informazioa
|
ez
ezik Euskal Herri guztikoa damaigu V. Inkesta Soziolinguistikoa k (Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza, 2011b), eta Nafarroakoa Mapa Sociolingüístico de Navarra k (Euskarabidea, 2011). Bi lan horietan ageri denaren arabera, urbanizazio prozesua motelagoa da bai Ipar Euskal Herrian (Lapurdi barnealdean eta Nafarroa Beherea eta Zuberoan baino euskaldun gutxiago bizi da BAMen), bai Nafarroa Garaian (hala ere, euskaldunen bilakaera nabarmen doa goraka Iruñean:
|
|
2015
|
|
|
Nobela bat euskaraz idazteko intentzioa izan zuela ematen zuen jakitera, baina ia inork irakurriko ez zuenez, bertsio abertzalea ondoren egitea deliberatu zuela. Hitzaren erabilera
|
ez
ezik euskal literatura gutxiesten zuela kritikatzen zioten. Onaindia Euskadiko Ezkerrako idazkari nagusia zen orduan eta bazuen izan ezizenarekin (Jon Lariz) idatzitako euskarazko nobela bat:
|
|
|
Joxe Azurmendiren bigarren artikulua ere aski interesgarria zen. Guillaume Apollinaireren jaiotzaren ehungarren urteurrena aprobetxatzen zuen poetaz
|
ez
ezik euskal literaturako arazo konkretu bati buruz idazteko. Apollinaireren bizitza eta obraren zenbait zertzelada emanda, hark ekarritako berritasun batean jartzen zuen arreta:
|
|
|
Llanosek emandako datuak kontutan hartuta, PPren aburuz, sarbidearen proiektua aldatzen bada soterratzearen alde EAEko erakundeek proiektuan kooperatu eta finantzaketan parte hartu behar dute: " Horregatik eskatzen dugu Espainiako Estatuaren konpromisoa
|
ez
ezik euskal erakundeena, eta zehazki EAJrena".
|
|
2018
|
|
|
Nafarroan
|
ez
ezik Euskal Herri osoan ere aritu zen bertsotan; 1967 urtean Donostian jokatu zen Txapelketa Nagusiaren finalean parte hartu zuen, Xalbadorri lehenik txistu eta gero txalo egin zioten txapelketa ospetsu hartan. Ondoren, garai zailak etorri ziren bertsolaritzara, bereziki Nafarroan.
|
|
|
Nahikoa da argiaren faktura bat aurkeztea.Hitzalditxoak izango dira goizean zehar.Karpa eta aulkiak jarriko dira ere, bost hamar minutuko aurkezpen bana egin ahal izateko. Aurkezpen guztiak dira interesgarriak, baina aipatzekoa da, esaterako, Andoaingo SOS Kaleratzeak elkarteak gehiegizko klausulen inguruan prestatu duen txostena; Andoainen
|
ez
ezik Euskal Herri osoan erabilgarria izango da. Aldi berean, tarte berezia hartuko du Deustuko unibertsitateko irakasle Cristina de la Cruzek; ekonomia solidarioa eta feminismoa lotuz ekoSolFem ekimena aurkeztuko digu.Greziako errefuxiatuen aldeko jakien bilketari garrantzia eman nahi diozue.Bai.
|
|
2019
|
|
|
Oñatin
|
ez
ezik Euskal Herriko txoko gehienetan ere Espainiako poliziek alde egitearen aldeko mugimendua geldirik zegoela igarri zuten hasierako urteetan. Guardia Zibilak kuartelak zeuzkan herrietan egun berean aldarrikapen jaia ospatzea izan zen lehen saiakera.
|
|
2020
|
|
|
Amerikako konkistan santu hori berori konkistatzaile espainol indio hiltzaileen adore emaile bihurtu zen. Espainian
|
ez
ezik Euskal Herrian ere parrokia asko ditu, eta egunotan jaietan izango dira. 1978ra arte, Done Jakue Espainiako santu nazionala izan da, baina gauza hauek ez dira berehalakoan itzaltzen.
|
|
2021
|
|
|
Azkenik, euskal kulturaren modernizaziorako lehengai eta ideologia modernoen eroale
|
ez
ezik euskal identitate modernoaren ikur ere izango da bertsolaritza. Hizkuntzalariak, antropologoak eta euskaldun basati onaren irudikapena aipatu dira euskal komunitatearen deskubrimendu erromantikoaren ardatz gisa.
|
|
|
Euskaltzaindiak" Hitz elkartuen osaera eta idazkera" arauan esanaren arabera, beharrik ez dagoenean ez genuke hirutik gorako hitz elkartuetara jo behar: hobe euskal aldizkarietako zuzendarien bilera, soinu uhinen hedapen bidea edo Mendibilgo Udalaren kirol patronatua,
|
ezen
ez euskal aldizkari zuzendari bilera, soinu uhin hedapen bidea eta Mendibilgo udal kirol patronatua. Baina, eransten zuen Euskaltzaindiak," aitortu behar da hor ez dagoela gramatika debekurik; pragmatika nagusitzen da, zer den ulergarriago, zenbat osagaiko elkartea prozesa dezakeen gure burmuinak".
|
|
|
Musikeneko irakasle
|
ez
ezik euskal musikarien ikerlari eta zabaltzailea da Okiñena, eta ahalegin berezia egiten ari da ezkutuan jarraitzen duten Aita Donostiaren (Jose Gonzalo Zulaika) makina bat obra ikertzeko eta argitan jartzeko. Josu Okiñenak eta Liana Gourdjia biolin jotzaile moskutarrak kontzertu bikaina eskaini zuten Andoainen iazko azaroaren 20an.
|
|
2022
|
|
|
Oñatin
|
ez
ezik Euskal Herrian ere Antixena gaztetxea erreferentziazko gune bihurtu dela gaineratu dute kideek. " Musikan arloan, adibidez, talde asko pasa dira hemendik eta askok izaten duten Antixenaren berri".
|
|
2023
|
|
|
Feminismo zuriaren aurka liburuan, «feminismoaren barneko zuritasunaren kritika» egiten du idazle, kazetari eta pentsalari pakistandarrak, baita intersekzionalitatean sakontzeko hainbat gako eman ere. Nazioartean
|
ez
ezik Euskal Herrian ere puri purian den gaia izanik, «eztabaida errealak» aberasteko helburuz plazaratu dute Elkar argitaletxeak eta Jakinek, Amaia Apalauzaren itzulpenean. Eskafandra bildumako zortzigarren liburua da.
|