|
2004
|
|
|
Hemen, zer esanik ez, naturaren adigaia etorriko zaigu berehala burura, ideia horretan biltzen baitu Descartesek ez Jainkoa bera, baina bai Jainkoaren sorkuntza lanaren osotasuna. Gure egilearen hastapenei jarraiki onartu genuke natura honek perfektua izan duela,
|
ez
dagoelako Jainkoaren lanean hutsegiterako lekurik.
|
|
2006
|
|
|
behaketatik eta esperientziatik harantzago dagoen ezertara ezin du jo eskoziar filosofoak. Adibidez,
|
ez
dago jainko batengana (edo batzuengana) jotzerik, jainkoa ulertzen baldin bada behatzerik ez dagoen printzipio edo kausa gisa (ik. Norton 1993a, 158).
|
|
2007
|
|
|
Armiñok ironiaz dioen bezala: ?
|
Ez
dago Jainkoaren izatearen alde hau baino aldrebeskeria handiagoz gauzatutako aldarririk?. Bide beretik, Carvalho Calerok ere frogabide, estetiko?
|
|
|
SprachlicheVariation, Sprachgeschichte, Sprachtypologie, Tübingen 1988, bol. I, 280, 283 Aurrena, hizkuntza eta mitologia ez dira gauza bera; eta, gero, mitologian bertan beharbada badagoena adina, ez dagoena, behatu litzateke: eta
|
ez
dago Jainko kreatzaile bat, probidentzial bat, etab., ezta trumoi, euri edo kazkabargile bat ere (horiek «gertatu» edo «etorri» egiten dira, gehienez ere «bidaliak» dira. Marik edo? «jainkozkoa» ei den eremu batetik gurera), eta are gutxiago dago goi izakiren bat ahalguztiduna.
|
|
2008
|
|
|
Hots, Azkue apaizarentzat, apezpiku eta seminarioak euskaldun herriaren azpitik daude, Herri honen zerbitzuan, eta ez alderantziz. Azkuerentzat, ziur, Herria
|
ez
zegoen Jainkoaren gainetik, baina, bere pentsaera zuzen interpretatu badut, Eliza ez da Jainkoa, baizik Jainkoaren tresna soil bat Herria zerbitzeko. Gorago ikusi da Azkuek gauzak klerikalizatzeko ohitura zuela, baina beti ere Eliza Herriaren zerbitzuan egon behar zen ustean.
|
|
|
–Beno, Naussbannek dio, Euripidesen garaian, bidaiak eta gudak zirela-eta, sinesten hasi zirela ordura arteko lege moralak eta munduaren egitura
|
ez
zeudela jainkoengan (haren hitzetan," gauzen berezko izaeran") oinarriturik, eta, horren ondorioz, neurri batean zalantzan paratu zituztela. Hori ikusten da Euripidesen lanetan, batzuetan zalantzan paratzen baitu jainkoen izatea bera.
|
|
|
Hots, Azkue apaizarentzat, apezpiku eta seminarioak euskaldun herriaren azpitik daude, Herri honen zerbitzuan, eta ez alderantziz. Azkuerentzat, ziur, Herria
|
ez
zegoen Jainkoaren gainetik, baina, bere pentsaera zuzen interpretatu badut, Eliza ez da Jainkoa, baizik Jainkoaren tresna soil bat Herria zerbitzatzeko. Azkuek, sarri, gauzak klerikalizatzeko ohitura zuen, baina beti ere Eliza Herriaren zerbitzuan egon behar zen ustean.
|
|
2009
|
|
|
eta San Frantzisko). Honezkero biek daukaten problema da, denak kontziente direla, giza mintzairarik
|
ez
dagoela Jainkoaz modu egokian mintzatzeko; eta batak zein besteak, Jainkoaz hitz egiteko, antropomorfismoez behar dutela nahitaez baliatu. Jainkoa gizon emakumearen antzera irudikatuz.
|
|
|
Eta itxaropenok jartzen dute fedea, Jainkoa. Federik gabe
|
ez
dago Jainkorik; Jainkoa fededunarentzat bakarrik dago.
|
|
|
hau gizakiaren harrigarria, zentzua positiboki falta denean, hala ere beharbada zentzua dago, zentzu absentea, Jainko absentea. Absolutuki
|
ez
dagoen Jainko hori, Jainkoaren uko hori, zentzu ororen ukoa (halako irakurketa hori Auschwitzena), fededunaren badagoena bezain Jainko izan bide daiteke. Absurdoaren Jainkoa, Jainko absurdoa (Abrahamen Jainkoa).
|
|
|
Ohartzen dut ekibokoetan korapilatzen ari naizena.
|
Ez
dagoen Jainko batez ari naiz mintzatzen, eta haren zentzu bat posible dela. Améryk honela deskribatzen du intelektual zientistaren, arrazoimen moderno klasikoan hezitakoaren egoera Auschwitzen (hori zen judu askoren kasua), etsipen gorrira eta autodefentsa instintibo soilera murriztua:
|
|
|
hasita bilatuko dira etikaren, erlijioaren, mitoaren oinarriztapenak edo legitimazioak, zentzuak (jeneralean autoreok existentzialismoaren inguruan mugituko dira, Améry ere bezala). Bazegoen Jainko baten ordez,
|
ez
dagoen Jainko bat (hots, historia bidatzen ez duena, Probidentziarik ez dena, munduaren barruan ezeren kausa bezala eragiten ez dabilena, ezer ez dena); baina, krimen guztiekin ere, giza ekintzak pasatzerik ez duen muga absolutuaren Jainkoa(, sakratua?), esate baterako. Jainkoa pentsagarriaren, izangarriaren, zilegizkoaren muga absolutu bezala:
|
|
|
Deskribapen lasai lazgarria da Pliniok egiten duena, jendea nola zalapartaka ihesi doan sumendiak jaurtiriko hauts hodeiaren peko ilunpetan, gaua bera baino ilunagoan, ikaratua, aztoratua, nora ez dakiela, zer jazotzen ari den ulertzen ez duela. Andreak adiaka, zinkurinka umeak, gizonak alarauka, gurasoak haurrei eta haurrak gurasoei hoska, senar emazteak elkarri deiadarka, eta, euren desesperazioan, anitz jendek eskuak Jainkoengana jasotzen zituen, eta beste askok inon
|
ez
dagoela Jainkorik jada, interpretatzen, zuen, eta heldua zela munduaren azkena eta betiko gaua?
|
|
|
Jainko judu kristau Bakarraren existentzia ez da Olinpoko edo Walhallako ugariena baino egiantzekoago.
|
Ez
dago Jainkoaren existentziaren probarik, errepikatzen du behin eta berriro. Are, Jainkoari, arimaren hilezkortasunari, etab., arrazoimenaren probarik ez edukita, fedearekin existentzia aitortzeak, ezertarako ez du balio eta inolako justifikaziorik ez du.
|
|
|
Baldintza kultural eta intelektual batzuetan bakarrik uler daiteke zerbait jainkozko bezala, eta gure baldintzak ez dira ordukoak. Jainkorik pentsatzeak historia du (euskal mitologian
|
ez
dago Jainkorik, gutxiago kreatzailerik). Jainkoa bat bakarra izateak historia du.
|
|
2010
|
|
|
Eta niri, hura ikusi eta nik neuk pairatu nituèn minez oroituta, biktimarenganako errukia nagusitu zitzaidan, baita halako ezintasun bat ere, gizonarekiko fidakaiztasunarekin batera? irudi hartan
|
ez
baitzegoen Jainkoaren eskurik, gizonarena baizik, eta gizonarena bakarrik!
|
|
|
Aitor dut eta onartzen dut, hasteko,
|
ez
dagoela Jainkoaren existentziaren ez aldeko eta ez aurkako froga erabatekorik, eta horra hor nire lehen muga. Hala eta guztiz ere, ez nago, ez, isiltzeko, ea nik irekitzen dizudan bidea, nire gogoeta pertsonalez gain, irakurketa askoren ondorioa ere badena?
|
|
|
Baina jainkozaleak egoskorrak zarete, bai, eta, erantzukizuna zuen gainetik egotzita, hara zer asmatu duzuen orain: . Bueno, ongi da, onartzen dugu
|
ez
dagoela Jainkoaren existentzia frogatzeko arrazoibide sendorik, baina froga al dezakezue zuek aurkakorik??. Eta guk amua irentsi, eta frogak asmatzeari ekiten diogu?
|
|
|
Aitor dut eta onartzen dut, hasteko,
|
ez
dagoela Jainkoaren existentziaren ez aldeko eta ez aurkako froga erabatekorik, eta horra hor nire lehen muga. Hala eta guztiz ere, ez nago, ez, isiltzeko, ea nik irekitzen dizudan bidea —nire gogoeta pertsonalez gain, irakurketa askoren ondorioa ere badena— aintzakotzat hartzen duzun... baita ulertu ere Jainkoagan ez sinestea arrazionalagoa izan daitekeela —hori gutxienez! — sinestea baino.
|
|
|
Baina jainkozaleak egoskorrak zarete, bai, eta, erantzukizuna zuen gainetik egotzita, hara zer asmatu duzuen orain: " Bueno, ongi da, onartzen dugu
|
ez
dagoela Jainkoaren existentzia frogatzeko arrazoibide sendorik, baina froga al dezakezue zuek aurkakorik?". Eta guk amua irentsi, eta frogak asmatzeari ekiten diogu... jakin dakigun arren ez dagoela erabateko frogarik... nahiz eta niretzat errealitatea bera den, Darwinen teoriei esker gero eta hobeto esplika dezakeguna, frogen arteko froga... esan ere, esan baitezaket %99an nagoela konbentzituta esaten dizudanaz —%99an sentitzen naizela ateoa, alegia, eta %1ean agnostiko—, nahiz eta onartu beharrean nagoen, halaber, Kanten kasuan bezala, nire desio sutsuek ere izan dezaketela portzentaje hauetan beren zerikusia, irtenbide guztien artean Jainkoaren existentziaren posibilitatea jotzen baitut beldurgarrientzat.
|
|
|
Argazkiak erakusten zuèn biktimak, bestela, ahoa zabalik zuen —Munchen Garrasiarekin ez zuen alde handirik, ez horixe! —, eta aho zabalduak dramatismo berria eransten zion berez ere aski dramatikoa zèn eszenari. Eta niri, hura ikusi eta nik neuk pairatu nituèn minez oroituta, biktimarenganako errukia nagusitu zitzaidan, baita halako ezintasun bat ere, gizonarekiko fidakaiztasunarekin batera... irudi hartan
|
ez
baitzegoen Jainkoaren eskurik, gizonarena baizik... eta gizonarena bakarrik!
|
|
|
zeruko gorputzen mugimendu antolatuak eta eraginak berarekin dakar modu jakin batean jarduteko destinoa edo beharrizana, eta horixe da, hain justu ere, zeruko legea. Hortaz, baiezta daiteke zeruko lege hori
|
ez
dagoela Jainkoaren probidentziaren mende edo gauza guztiak baldintzatzen dituela, baita gizakiak ere, arimari dagokionez eragiketetan. Baieztapen horrek, bistan denez, doktrina faltsu eta heretikoa barruratzen du, eta hori Jainkoaren gobernuaren aurkako eta determinazio askatasunaren aurkakoa da.
|
|
2011
|
|
|
«Jainkoa hil bada dena da posible.» Etikaren jatorria Jainkoagan jartzea suposatzen du baieztapen horrek, eta hori etikaren izaera autonomoa ukatzea da.
|
Ez
dago Jainkoagana jo beharrik gure bizitza moralki gidatu ahal izateko.Sekularizazioaren ondorioz, banandu egin dira moral pribatua eta etika publikoa, fededuna eta hiritarra, bekatua eta delitua. Erlijioak etikaren sorburu izateari utzi dio, arazo pribatua bihurtu da, hautu pertsonala, alegia.
|
|
|
INES. Egia, bai,
|
ez
dago Jainkoa bezalako artistarik.
|
|
|
Baina baita ere esaten dizu: itzul zaitezke berriro sorterrira —jatorrira—, Naturara, zure elkarmundura, ingurumundura; berriro egin dezakezu sakratuaren esperientzia, berriz ere mintza dakizuke Jainko bat," etorri datorren Jainkoa" (definizioz inoiz helduko ez dena, dena etorria izan, hots, ezeren fundamentu absolutua, ezeren asegurua, Jainko zaharraren moduan), inoren eta ezeren esku
|
ez
dagoen Jainkoa, etorkizunaren irekitasunaren guztizkoa zure aurrean. Posible duzu Hasiera Berri bat.
|
|
2013
|
|
|
Ez da iturri edo argi berezirik behar. Balio estetikoak
|
ez
daude Jainkoarengan edo liburu sakratu batean. Balio estetikoei antzematea ez da talde berezi baten eskuan dagoen ezer, hau da, ez dira behar ezaugarri berezi batzuk.
|
|
2014
|
|
|
Planta auxe dauka aurretik artua; eta ebanjelioen lekukotasuna gauza batzuetan onartzen dizu, eta beste batzuetan ez, «parti pris» orren arabera. Razionalista den aldetik, arentzat
|
ez
dago Jainkorik, edo beintzat ortaz ezin jakin genezake deus. Mundua bere kasa utzita dago, lege itsu batzuen menpean.
|
|
2015
|
|
|
Nork esan du
|
ez
dagoela Jainkorik?
|
|
|
Sokratesek bere burua epaileen aurrean defenditu beharra dauka, hiriari
|
ez
dagozkion jainko berriak asmatzeaz eta gazteak usteltzeaz salatu baitute, eta heriotza zigorra eskatu. Filosofoaren aurkako politikoen, literatoen, militarren eta apaizen mendeku goseak bultzatzen ditu salatzaileak:
|
|
|
Eleberri honetan, pertsonaiak ez dizkigute ezagutzera ematen beren biografietako mugarri ofizial, garrantzitsu edo deigarriek, baizik egoera eta gertaera arrunten aurreko beren barne mintzoek, eta beste pertsonaien gogoan eragiten dituztenek (perspektibismoa). Skye irlakoez kanpoko ikuspuntua berariaz dagoenez ezabatua, Farorantz eko mundua arras da trinkoa eta bere baitan bildua (inmanentzia,?
|
ez
dago Jainkorik?). Virginia Woolfek uko egiten dio berak sortu pertsonaien ezagutza osoari, zalantzatia da:
|
|
|
1 Bada beste liluramendu modu bat, edo espirituaren hegaldia deitzen diot nik, izatez guztia bat izan arren, barruan oso desberdin sentitzen dena; izan ere, batzuetan bat batean arimaren eragin hain bizia sumatzen da, non espiritua harrapatua dela baitirudi, batez ere hasiera batean, beldur handia ematen duen abiaduraz; horregatik esaten nuen Jainkoagandik mesede hauek hartzen dituenak adore handia duela, eta baita fedea eta konfiantza eta Jainkoaren borondatearekin oso osoan bat eginik egotea ere, arimaz nahi duena egin dezan. Egonezin txikia dela uste al duzue pertsona batentzat, bere zentzu betean dagoela, arima harrapatzen diotela ikustea (eta kasu batzuetan irakurri izan dugu gorputza ere harekin batera harrapatzen diotela) nora doan, zerk edo nork eta nola daraman ez dakiela?; bat bateko eragin honen hasieran
|
ez
baitago Jainkoa delako hain ziurtasun handirik.
|
|
|
Ez dakit zer esango duen moja horietaz; beldur naiz ez duela iraungo hor ama prioreak, guztiek ihes egiten baitute. Arren eskatzen diot berorri, berorren etxea dela eta begira dezala, egonezinaz
|
ez
baitago Jainkoa zerbitzatzerik, eta horregatik oso komenigarria da berorrek haiei ez laguntzea ezertan, haiek izan behar duten bezalakoak badira, zer egin diezaieke ama priore batek edo bestek. Horiek umekeriak eta loturak dira, moja oinutsek izan behar dutenetik eta beste etxe horietan dutenetik oso kanpo daudenak; eta, gutxi gorabehera, nik sumatzen dut nortzuk diren gainerakoei egonezina sortzen dietenak, eta Jainkoak osasuna ematen badit, saiatuko naiz hara joaten ahal bada, nahasmen horien berri jakitera.
|
|
|
Eta oso gogoan har dezala, beharrezkoa dela haiek konturatzea ez diela ez ikusiarena egiten haren faltei eta erremedioa ematen diela, erremedio beharrik balego. Izan ere,
|
ez
dago Jainkoa eta Ordena maite duen arima bat hainbeste samintzen duenik, nekaturik dagoela behin eta berriro erotzen dela ikusiz eta prelatuaren zain dagoela erremedioa jar dezan eta horrela geratzen dela ikustea baino; orduan Jainkoagana itzultzen da, eta aurrerantzean isilik egotea erabakitzen du, dena hondatzen bada ere, hain gutxi aurreratzen dela ikusiz.
|
|
|
plaza bat hutsik, non herritarrak elkartuko diren egunero, denon arazoak soluzionatu nahian. Plaza horretan
|
ez
dago Jainkorik, ez dago erregerik, ez dago bankurik, ez dago armadarik, ez hizkuntza zuzentzailerik. Jendea batzeko espazioa besterik ez da, denok parte hartzeko modukoa, eta bakoitzak nahi duena esatekoa.
|
|
2016
|
|
|
Hasieratik hasteko, guztiaren hasieran Jainko nagusi bat dago.
|
Ez
dago jainko bakarra, Erromak kristautasuna bere egiten duen arte, baina bai Zeruko Gorte batean guztien gainetik argi eta garbi Jainko Nagusia den jainko bat. Dela Othin, Juppiter edo Zeus, ezagunenak baino ez aipatzearren, Jainko Nagusi horrek badu plan bat gizakientzat eta tximista eskuetan darabil haiek bere nahia egiten ez badute.
|
|
|
|
Ez
dago Jainkorik, hiritar.
|
|
2017
|
|
|
–Bubulina neurea, hasi zen kurruka Zorba, bero bero, belaun bat emakumearen belaunaren gainean ezarriz?.
|
Ez
zegon jainkorik, ez zegon deabrurik, ez kezkatu! Altxa zan burutxo hori, ipini zan eskutxoa masailean eta kanta zan amané26 bat, eta leher dadila Balbea!
|
|
|
–Nagusi, badago ala
|
ez
dago Jainkorik. Hik zer uste duk?
|
|
2018
|
|
|
Azken urteetako pasadizoen oroimenen pentsamenduko pasaeran, gogoratu zuen, ia betidanik, gazte garaitik behintzat bai, hiru urte lehenagora arte, haurra mundura sortua izan zen arte, bere barne bizitza nola hilda zegoen, lozorroan hobeki esanda.
|
Ez
zegoela jainkorik, bera handik putzu sakon eta beltz hartatik ateratzekorik. Orain, ondo ondo ez zekien berak ere, non zegoen zorigaitzaren hasiera edo bere bizitzan zoritxarrari sarbidea eman ziona.
|
|
|
Historiak logika (lotura) bat du. Lotura
|
ez
dago Jainkoak ideian emana, historia sakratuan zegoen bezala?, giza ekintzan baizik: antzinakoak, gaur, gu gara; eta gu gara (italianoak, espainolak, frantsesak) antzinako haiek eginaren jarraipena.
|
|
|
Zerotik hasten dena ere ez da hutsetik abiatzen; memoria etorkizuna da, iragana orainean berregin daiteke. Francoren hondarrak Erorien Haranean beharrean mentalitateetan ez baleude,
|
ez
legoke jainkoaren graziaren naturaltasun berberaz paisaian zein izendegian txertatutako frankismoaren atzo gertatutakoa gaur idazten, bihar irakurtzeko. Horregatik da induskatutako Gerra Zibileko gorpuzki bakoitza narratiba hegemonikoari erauzitako orrialdea, boterera iristen ez den bitartean zapaldua ebidentziak frogatzera kondenatuta baitago.
|
|
|
horregatik existitzen da unibertsoa, horregatik existitzen gara gu ere.
|
Ez
dago Jainkoari deitu beharrik. ,.". 102
|
|
2019
|
|
|
Hain zuzen, Marie Baxkirtseffek ez zuen sekula aurkitu gizonik haren bitartez alienatzeko bezain aparta izango zenik. Gauza bat da norberak asmatu duen eta hurbil
|
ez
dagoen jainko baten aurrean belaunikatzea, eta beste bat, noski, nork bere burua uztea hezur haragizko gizonezko baten esku. Neska gazte asko luzaro tematzen dira beren ametsaren bila mundu errealean barrena:
|
|
|
zenbat ere goratzen baita, zenbat ere ausartzen baita, emakumeak beti aurkituko du sabai bat buruaren gainean, eta bidea itxiko dioten hormak. Gizonaren jainkoen zerua hain dago urrun, non egiaz
|
ez
baitago jainkorik gizonarentzat; neskatoa, berriz, giza aurpegiko jainko artean bizi da.
|
|
|
Zainduko ez bagintuzte, akabo, igual bortxatu ere egingo omen ligukete. Pentsatzen dut orain ez nautela zainduko, hemen
|
ez
nagoelako Jainkoaren izenean; beraz, zuhur ibili beharrean naiz. Eskolan gertatu zitzaidana, adibidez.
|
|
|
Gizakiok, sexu batekoak jaio edo bestekoak, zenbait disposizio izatea oso ondo zitekeena zela esaten banuen, horrelako disposizioa (ezagutzen nituen) landare eta animalia espezie guztietan ikusten nuelako zen.
|
Ez
zegoen jainko esentziarik horretan.
|
|
2020
|
|
|
Anak jakinarazi egin nahi dio, jakin dezala munstroak aitak ere esan ziona: Ramon zeruan dago eta zu infernuan, bera argia da eta zu amildegi beltza, Ramon salbatuta dago eta zuk kondena eternoa arrastaka eraman duzu eta inork zaitu salbatu, ezta ehun urte bizitzen bazara ere,
|
ez
dago Jainko miserikordiazkorik zuretzat; Ramonekin bizitza loratzen da eta zu heriotza zara. Hark iraungo du.
|
|
|
Azurmendirenean, mugarik esanguratsuena ez da fededuna eta fedegabea bereizten dituena, baizik tolerante librearen eta dogmatiko fundamentalistaren artekoa. Azurmendirekin ados, Andre Comte Sponville ateistaren esanetan, ergela da aldarrikatzea" badakit badela Jainkoa" edota" badakit
|
ez
dagoela Jainkorik". Zeren eta Jainkoa eta zentzua ez baitagozkio jakiteari.
|
|
2022
|
|
|
Bueno Hilabete batzuez, musikari profesionala bilakatzen saiatu nintzen, baina hori
|
ez
zegoen Jainkoaren planetan.
|
|
2023
|
|
|
...eta bazkarietan, horretarako, apaiz kanpotar askori dei eginez, zeinek, beren gastuen gain, j aten eta edateari bikain ematen baitiete, eta gainerako ahaide gonbidatu guztiei, ahaide ez direnei, edo kanpotarrei, ohoreetan, eta bederatzigarrenei, ez zaie deitutakoei eta gonbidatuei banketeak eta opariak ematea besterik, hileta ekitaldiekin eta bazkarien alaitasunarekin hain bateraezina izanik, eta
|
ez
dago Jainkoari hildakoaren ardura ematea gogoratzen denik, eta, agian, haren etxaldea, eta oinordekoak pobre geratzen dira egiten dituzten gastuekin. [...] Agintzen eta manatzen dugu, ohoreetan, urte osoetan, hirugarren egunetan eta bederatzigarrenetan, ez zaiela jaten, ez edaten ere etorritakoei eman behar hildakoen etxean, ezta beste etxe batean ere, hildakoa hiltzen den herriko edo hiribilduko elizgizonei salbu eta hirugarren mailarainoko ahaideei, halakoei jaten eman ahal bazaie...".
|