|
2000
|
|
|
HALAKOA zen Rosa, bai, jaun André, eta hagitzez gehiago zen, eta anitz gauza ekarri zizkidan bizitzarat, zeren irakatsi baitzidan, konparazione, ezen bizitzari loturik bizi behar zela, baina loturik ez bageunde bezala, eta halatan emaiten zion munduko inportantzia guztia egiten zuen gauza bakoitzari, baina inportantziarik emanen
|
ez
balio bezala.
|
|
2001
|
|
|
Isila eta bakartia zirudien eta bere oskol gogorrean babesten zen. Munduari aurpegia erakutsi nahiko
|
ez
balio bezala. Halako batean, ontzitik atera zen eta arrastaka zeharkatu zuen mahaitik sofarainoko bidea.
|
|
|
Ogia mozten jarraitu du. Erantzunak axola
|
ez
balio bezala.
|
|
2002
|
|
|
Mirarik entzun
|
ez
balio bezala segitu zuen aurrera begira, beharbada nahikoa zuen autoa bide barruan eramatearekin.
|
|
|
Esaten ari nintzaionari kasurik egingo
|
ez
balio bezala eta aldez aurretik baleki bezala esperantza faltsu bat eskaintzen ari nintzaiola, esan zidan:
|
|
2005
|
|
|
Lehengo metroak asfalto gainean egin, Artabil baserriraino, eta han benetako mendi bidea hartu dute, gora beti. Naroak arnasa sakon hartzen dakusa bere bidaidea, inguruko inori oxigenorik utzi nahi
|
ez
balio bezala.
|
|
|
Koronelak begitartea uzkurtu du, serio. Emakumeak, ordea, garrantzi handiegirik eman nahi
|
ez
balio bezala, adatsa sorbaldara itzularazteko keinua egin du berriro, begiak gizon sartu berriarengandik bere aurrean dauden paperetara bideratzeko.
|
|
2006
|
|
|
Errudun sentitzen dela sumatu du Nereak. Ahizpak behar zuenean laguntza nahikoa eskaini izan
|
ez
balio bezala. Eta konturatu da, izekok bezala, berak ere erruaren pisua daukala lepo gainean.
|
|
2008
|
|
|
Eta beste kalada bat eman dio zigarroari, ahalik eta ke gehien irentsi du barruan duen tristurari kanpora irten beste erremediorik utzi nahi
|
ez
balio bezala. Begiak ohi baino luzeago itxi ondoren, hitza hartu du.
|
|
|
Ernestinak egoerak gainditua sentitu behar zuen, urduri ere sentitu baitzen une batez, begiak goratu eta beheratu zituen hiru bider bederen; gero, berriz, apaizari so egin zion, baina so egingo
|
ez
balio bezala, bere buruarekin ari ote zen une hartan, solo Dios basta, solo Dios basta eta solo Dios basta??, harik eta, oreka berreskuratzen zuela, aurrez aurre zuenari horrela esan zion arte:
|
|
|
Lidia pentsakor gelditu da, esan duenari logika handirik topatuko
|
ez
balio bezala. Gero erantsi du:
|
|
|
–Egongo ez naiz, ba, neronek ikusi diot sabeleko zau ria! , sabelean korapiloa sentitu zuen, zaztada bat, guarda etxeko kafeak onik egin
|
ez
balio bezala.
|
|
|
Ernestinak egoerak gainditua sentitu behar zuen, urduri ere sentitu baitzen une batez, begiak goratu eta beheratu zituen hiru bider bederen; gero, berriz, apaizari so egin zion, baina so egingo
|
ez
balio bezala –bere buruarekin ari ote zen une hartan, solo Dios basta, solo Dios basta eta solo Dios basta? –, harik eta, oreka berreskuratzen zuela, aurrez aurre zuenari horrela esan zion arte:
|
|
2009
|
|
|
hots, berak egin behar zuen irri lehendabizi, nola egin baitzuen, atzetik bulegariak jarraitzen zitzaizkiola, baita hizlariaren eta entzuleen arteko hormak orduantxe hautsi ere; bulego buruak ere irri egin zuen, jakina, baina harena beste irri bat zen ausaz, beste irri bat zen seguru, irri asimetriko bat: eskuin aldean irriago zena, nolabait esatearren, ezkerrean baino?, ezkutuko kezka batek biribiltzen utziko
|
ez
balio bezala; izan ere, Domingoren irriak behartzen zuen, alde batetik, baina bera ere, bulego burua, ongi ohartzen zen, jakiteko motiboak bazituen behinik behin, urte askotako esperientziaren ondotik?
|
|
|
babesteko. Maria Bibianak sinetsi egiten zion aitari, baina, aldi berean, ez zion sinesten, edo, zehatzago, sinetsiko
|
ez
balio bezala sentitzen zen, hain zegoen gertaeren menera, anaiatxoak beldurgarria behar baitzuen, zinez, ahizpa gazteak konortea galtzeko. Adak ere sinetsi egin nahi zion?
|
|
|
Amak begiak jaso eta Domingori so egin zion, bai, baina so egingo
|
ez
balio bezala, absentziaren itzalari lotuta segitzen zuelako edo: so hura, beraz, bere baitakoa zen arren, bere baitakoa ez balitz bezalakoa zen, so inpertsonal bat, mekanikoa; Domingok, baina, ama agurtu nahi zuen, ez amaren itzala?, eta ez edozein modutan, gainera, eta hargatik, beharbada, halaxe galdetu zion:
|
|
|
Domingok irri bat luzatu zion, itzal txiki bat gordetzen zuena, begien argiak ezpainen keinu zurruna kontrapuntu: irri hark, beraz, harrotasuna erakuts zezakeen, arreba ausart bat zuelako, baina baita bere beldurra ere, hura frontean hil zitekeelako; eskuzabaltasuna zerion, baina baita anbiguotasun hala moduzko bat ere, Domingok Adari ulertu balio eta ulertu
|
ez
balio bezala, aldi berean; azkenean, baina, zigarroari xurgada luzea hartu, eta kezko uztaiak egin zituen Domingok, bat, bi, hiru eta lau, baita Adak ere, nebarekin bat eginez; hala, bada, uztaiak airean lotzen eta deslotzen ziren, jolasean bezala, Domingo eta Adaren irri eta barre txikien artean, haurtzaroaren paradisu galdua, errugabetasun eta tolesgabetasunarena?
|
|
|
–esan zuen Adak, burua ezker eskuin mugituz, baita malko bat isuriz ere, orduantxe ohartu balitz bezala, betean ohartu ere (buruarekin ez ezik, gorputzaren beste zati guztiekin: urdailarekin eta heste zaurituekin, barearekin eta gibelarekin, bihotzarekin eta birikekin), bere denbora eta bere aldia iragatear zela; jarraian, bere buruari ahulaldi hura barkatu
|
ez
balio bezala, errudun usteak edo jota, eskua begietara eraman, malkoak xukatu, eta honela mintzatu zitzaion Domingori, ahots ahitu batez?: Zigarro bat eta zure eskua:
|
|
|
Txarok begiak zabaldu eta halako keinu bitariko bat egin zion, sinetsi eta aldi berean sinetsiko
|
ez
balio bezala; hala, bada, Adak kilometroetara zuen Txaro, itxura batean, baina Txarok bere zigarreta zuen, berehala piztu zuena, baita hari xurgada luzea kendu ere, Adarengandik berriro ere metro erdira jartzeko ahaleginean, keak ezabatzen baitzizkion, antza, kilometroak, keak ezabatzen orduak.
|
|
|
Txarok begiak zabaldu eta halako keinu bitariko bat egin zion, sinetsi eta aldi berean sinetsiko
|
ez
balio bezala; hala, bada, Adak kilometroetara zuen Txaro, itxura batean, baina Txarok bere zigarreta zuen, berehala piztu zuena, baita hari xurgada luzea kendu ere, Adarengandik berriro ere metro erdira jartzeko ahaleginean, keak ezabatzen baitzizkion, antza, kilometroak, keak ezabatzen orduak.
|
|
|
Domingok irri bat luzatu zion, itzal txiki bat gordetzen zuena, begien argiak ezpainen keinu zurruna kontrapuntu: irri hark, beraz, harrotasuna erakuts zezakeen, arreba ausart bat zuelako, baina baita bere beldurra ere, hura frontean hil zitekeelako; eskuzabaltasuna zerion, baina baita anbiguotasun hala moduzko bat ere, Domingok Adari ulertu balio eta ulertu
|
ez
balio bezala, aldi berean; azkenean, baina, zigarroari xurgada luzea hartu, eta kezko uztaiak egin zituen Domingok, bat, bi, hiru eta lau... baita Adak ere, nebarekin bat eginez; hala, bada, uztaiak airean lotzen eta deslotzen ziren, jolasean bezala, Domingo eta Adaren irri eta barre txikien artean, haurtzaroaren paradisu galdua –errugabetasun eta tolesgabetasunarena– berreskuratu balut...
|
|
|
Amak begiak jaso eta Domingori so egin zion, bai, baina so egingo
|
ez
balio bezala, absentziaren itzalari lotuta segitzen zuelako edo: so hura, beraz, bere baitakoa zen arren, bere baitakoa ez balitz bezalakoa zen, so inpertsonal bat, mekanikoa; Domingok, baina, ama agurtu nahi zuen –ez amaren itzala–, eta ez edozein modutan, gainera, eta hargatik, beharbada, halaxe galdetu zion:
|
|
|
–esan zuen Adak, burua ezker eskuin mugituz, baita malko bat isuriz ere, orduantxe ohartu balitz bezala, betean ohartu ere (buruarekin ez ezik, gorputzaren beste zati guztiekin: urdailarekin eta heste zaurituekin, barearekin eta gibelarekin, bihotzarekin eta birikekin), bere denbora eta bere aldia iragatear zela; jarraian, bere buruari ahulaldi hura barkatu
|
ez
balio bezala, errudun usteak edo jota, eskua begietara eraman, malkoak xukatu, eta honela mintzatu zitzaion Domingori, ahots ahitu batez–: Zigarro bat eta zure eskua:
|
|
|
hots, berak egin behar zuen irri lehendabizi, nola egin baitzuen, atzetik bulegariak jarraitzen zitzaizkiola, baita hizlariaren eta entzuleen arteko hormak orduantxe hautsi ere; bulego buruak ere irri egin zuen, jakina, baina harena beste irri bat zen ausaz, beste irri bat zen seguru –irri asimetriko bat: eskuin aldean irriago zena, nolabait esatearren, ezkerrean baino–, ezkutuko kezka batek biribiltzen utziko
|
ez
balio bezala; izan ere, Domingoren irriak behartzen zuen, alde batetik, baina bera ere –bulego burua– ongi ohartzen zen –jakiteko motiboak bazituen behinik behin, urte askotako esperientziaren ondotik– behin hormak eraitsiz gero ireki zitekeela zoritxar guztien pandora kaxa: mendekoak menderatzailea menderatzeko bidea, alegia; Domingo, baina, abiada bizian zihoan eta, behin abiada hura hartuta, nekez geldituko zen:
|
|
|
Damasok erantzunik gabeko galderak zituen aspaldi hartan, helduen mundua zalantzan jartzera bultzatzen zutenak, hankaz gora jartzera ez zenean; une hartan, baina, Domingoren aurka egiteko gogoa etorri zitzaion, beharbada, Domingo anai arreben artean esaten hasia baitzen Benjamin Maria fantasma bihurtu zela, jauregia etsai guztietatik –hezur haragizkoetatik nahiz espiritualetatik, ekaitzetatik nahiz gaixotasunetatik– babesteko. Maria Bibianak sinetsi egiten zion aitari, baina, aldi berean, ez zion sinesten, edo, zehatzago, sinetsiko
|
ez
balio bezala sentitzen zen, hain zegoen gertaeren menera, anaiatxoak beldurgarria behar baitzuen, zinez, ahizpa gazteak konortea galtzeko. Adak ere sinetsi egin nahi zion... inork baino gehiago sinetsi nahi zion, agian, baina Adak nekez irudika zezakeen Benjamin Mariaren betartea zuèn aingerurik, bai deabrurik ordea, harik eta, aingeruen eta deabruen artean erdibide bat aurkitzen zuela, Domingok defendatutako fantasmen teoriara lerratu zen arte:
|
|
2010
|
|
|
Eguneko azken argiak han kontzentratu ziren. Galernari ikuskizunaren meritua kendu nahi
|
ez
balio bezala, eguzki sartze apala zen, beroa baina diskretua, kolore gorria beste motiborik gabe. Argi apalduan, argi eskasian, emazteak eta neskak osatutako figurak batuago zirudien.
|
|
2011
|
|
|
Hasieran, hitzik gabe geratu zen Quirico, irujokumearen kontu hura ulertu
|
ez
balio bezala, baina bai, ederki ulertu zion Quiricok, zeren eta Onofrek bereari eusten baitzion, eta ez zegoen dudarik apoaz ari zitzaiola, apoa erakusten ari baitzitzaion behin eta berriz, baietz nik irujokume honen hanketarik bat gordinik jan, baietz nik?
|
|
2012
|
|
|
Milioi bat aldiz erran nion bizitza argitu zigula, guk sortua balitz bezala maite genuela, edo are gehiago. Sandrak onartu egiten zuen hori, baina... baliorik emanen
|
ez
balio bezala zen. Nolabait garrantzi handiagoa ematen zion bere benetako amak abandonatu izanari.
|
|
|
Bi gizonak ondo konpontzen ari direla ematen du. Rikardok hainbat galdera egin dizkio koadroei buruz, eta Hert kazetari baten aurrean bezala erantzuten ari da, gogoz, aspaldi inork bere obrari buruzko galderarik egin
|
ez
balio bezala. Hala ere, noizbehinka erlojuari begiratu, seietarako zenbat falta den ikusi, eta nerabeei buruz hitz egiten hasten zaio Rikardo.
|
|
2014
|
|
|
Egotista hutsa zenez, Arditak maiz pentsatzen zuen bere buruarengan; sekula inork ez zionez egotismo horri aurre egin, naturaltasun osoz zerabilen, bere xarma ukaezinari kalte eginen
|
ez
balio bezala. Hemeretzi urte bazituen ere, haur aurreratu eta biziaren itxura zuen, eta, bere orduko gaztetasunaren eta edertasunaren distiraren aldean, ezagutzen zituen gizon emakumeak egur zatiak baizik ez ziren, Arditaren izaeraren ur lasterrean jitoan zebiltzanak.
|
|
|
Alcide Jolivetek berekin joateko adierazi zion Harry Blounti keinu batez, eta neskatxaren atzetik joan zen, axolarik
|
ez
balio bezala.
|
|
2015
|
|
|
Neskak ezer entzun
|
ez
balio bezala segitu du aurrera begira. Ez dio plazer hori emango.
|
|
|
–Enkargu bat dakarkiot, jauna, dio, apal, aurrez aurre duen gizona bera baino askoz gazteagoa dela erreparatu
|
ez
balio bezala.
|
|
2016
|
|
|
Neskari gaueko txanda tokatzen zitzaionerako beste errutina bat asmatu zuen: lantegiko zereginekin ahal zuen denbora gutxien pasako zuen, leihoetatik begira denbora gehiago egoteko moduan izateko; izarrak eta errituak ere ahaztuxeak zituen, buruan zebilkionak beste ezertarako tarterik utziko
|
ez
balio bezala.
|
|
|
–Azken egunean ere orduak sartzen? , esan dio, bart zaintzaileari agur esateko protokoloarekin bete arren, berriz hari hitz batzuk esan beharrak batere graziarik egingo
|
ez
balio bezala.
|
|
2017
|
|
|
...atean gelditu zen eta une bat geroago hura soinekotik tiraka ari zitzaion orroka eta haren ahotsaren olatuak kolpeka zebiltzan horma batetik bestera eta Caddy hormaren kontra kuzkurtzen zen gero eta txikiago eginez haren aurpegi zuriarekin bere begiak bi atzamarrek barrura sartu balituzte bezala harik eta hark gelatik kanpora bultzatu zuen arte haren ahotsa batetik bestera kolpeka isiltzen utziko
|
ez
balio bezala isiltasunean harentzat tokirik ez balego bezala orroka
|
|
|
Zer behar zuen jendaurrean azaldu eta indartsua izango balitz bezala jokatzeko? Minari beldurrik izango
|
ez
balio bezala. Izan ere, Beirek bere buruaz uste zuen ahula zela, fisikoki oso ahula.
|
|
2018
|
|
|
Gizonari lehenbizi, emakumeari gero, eta azkenean bere atzamarrei begiratu zien. Olio aztarna beltzak zeuzkan haien artean, tailerretik presaka irten beharrak ondo garbitzen utzi
|
ez
balio bezala. Agenteek isilunea luzatu zuten, aurreko gizonarengan tinko begirada.
|
|
|
Geroxeago esan behar niona nire keinutan igarri nahiko balu bezala. Edo jakin minak beste ezertan pentsatzen utziko
|
ez
balio bezala. Bere paseo konpasatuan hipotesi baldarrak asmatzen imajinatu nuen, aitak amaren eta bion arteko ez ikusia esplikatzeko droga kontuak asmatu zituen moduan.
|
|
2021
|
|
|
Sarreran kirik egin eta musker bat ikusi zuen ziztu bizian ezkutatzen. Armiarma sare bat erori zitzaion kopetara, pasatzen utzi nahi
|
ez
balio bezala. Etxola barruan ez zegoen ezertxo ere, ezer ez hautsezko zorua eta egurrezko horma ustelduak baizik, eta luzaroan eguzkiak eman gabeko lurraren usain lehor, mortua.
|
|
2022
|
|
|
Metrailetak harriduraz so egin zion neskari, ordura arte erreparatu
|
ez
balio bezala. Mutila zuzenago jarri eta sorbalda estuak tentetu zituen.
|
|
2023
|
|
|
Gaia berak deskubritu balu bezala! Eñautek orain arte sekula aipatu
|
ez
balio bezala! Eñautek bere baitarik pentsatzen ez balu bezala, gaiak aurkitzeko gai ez balitz bezala!
|