|
2001
|
|
|
Euskaraz eta
|
euskararen
sustapenerako proiektuak abian jarri ahal izateko behar besteko baliabideak aurkitzea gero eta zailagoa da. Ezagutzaren gizartea deitutako honetan, dirutza xahutzen duen jendarte mediatikoan, euskaraz jardutea ez da errenta, euskarak, salbuespenak salbuespen, ez dakar hazkuntza pertsonalerako betarik.
|
|
|
Euskara eta bere irakaskuntzari buruz esaten denari aurre egiteko egunero egin behar den ahalegina ikaragarria da. Azken hilabeteetan euskaltzaleen ahaleginak ez dira hainbeste
|
euskararen
sustapena eta berreskurapenalortzeko asmoz, baizik eta gure hizkuntzaren kontrako informazio nahiz eduki gaiztoak geldiarazten saiatzeko.
|
|
2003
|
|
|
Nafarroako hizkuntza politika arautu nahi duen dekretu berriak
|
euskararen
sustapena eta hedadura bulkatu beharrean, azkeneko hamasei urteetan egindako urratsak alde batera uzteko neurriak ebazten ditu. Hasteko, Foru Komunitateko orain arteko legediak euskara lurralde osoko berezko hizkuntza eta eremu batean hizkuntza ofizialaere badela onartzen du.
|
|
2004
|
|
|
Espero dugu horrelako bertze anitz ekintza bultzatuak izanen direla, ondoko urteetan, hain zuzen Euskara Erakunde Publiko horrek bere eginbeharretan baitu
|
euskararen
sustapena bizi sozialean.
|
|
|
Telebista lokalen azken urteotako garapenak ez dio onura handirik ekarri euskarari, batez ere, hiriburu etan. Zein uste duzu izan litzatekeela euskararen lekua telebista lokalean, edo telebista lokalek jokatu beharreko papera
|
euskararen
sustapenean?
|
|
2005
|
|
|
Beti eta edonon adierazten du euskararen aldeko defentsa, horren araberako Hizkuntza Politika bat darama: aurrekontuetako ehuneko jakin bat bideratzen du
|
euskararen
sustapenerako; Euskararen Biziberritzerako Plan Nagusia da Hizkuntza Politikaren islarik argiena. Herri eta hirien tamaina eta euskaldunen ehunekoaren araberako eredu ezberdinak eskaintzen ditu Plan hau abian jartzeko.
|
|
2006
|
|
|
Ikastola bakoitzaren parte hartzea proiektu horietan,
|
euskararen
sustapenaren eta erabilpenaren aldeko ekintzatzat ulertu ohi zen eta tresna baliagarria gertatu zen ikasleek lor zezaketen euskara maila indartzeko eta sendotzeko.
|
|
|
Hezitzaileentzako gida praktikoa.
|
Euskararen
sustapenerako tresnak. GIL USABIAGA, Zuriñe; ABASOLO CALLEJA, Bittor.
|
|
2008
|
|
|
|
Euskararen
sustapenari dagokionez, ez da gauza berria, urteak daramatzagu instituzioak eta gizarte erakundeak nor bere aldetik dabiltzala, beti elkarri zeharka begira baina inoiz elkarlanera iritsi gabe. Gizarte erakundeek salatzen dute beraiek egiten zituzten gauzak kopiatu eta xurgatu egin nahi dizkietela instituzioetatik; instituzioetatik diote gizarte elkarte eta erakundeak ez daudela gobernuari lehia egiteko, beste zeregin batzuetarako baizik.
|
|
2009
|
|
|
Gutxi oso gutxi ere dagoela erran daiteke eta ni neu ere ados nago horrekin. Hargatik, kontuan hartu behar da diru sartze eta inbertitze horien barne ez dauden
|
euskararen
sustapenerako beste ekintzarik burutu duela Herri Alkargoak. Horien artean aipa nezake Basaburuko ikastolari eraikin berria hornitzea —obratze hau, baina, Frantziako hezkuntza legeak debeku egiten baitu, ezin da ofizialki Herri Alkargoarena bezala aurkeztu!...
|
|
2012
|
|
|
a) Berriemanketen gauzak direneantxe ikustea, egiatasuna eta alderdikeriarik eza. b) Berriemanketa eta iritziaren arteko zehazketa eta bereizketa, azken honek adierazten dutenak nor diren hertsiki eskatuz. ...a. d) Orotariko interesaren alde, Autonomia Estatutuan eta Konstituzioan onartutako elkarbizitzaren herri balioen aldezpen eta sustapena. e) Konstituzioak eta Autonomia Estatutuak onartzen dituzten eskubideekiko begirunea. f) Pertsona ohorearekiko, izen onarekiko begirunea eta, bereziki, urkotasun eta berariazko irudirako eskubidearekikoa. g) Gazteriaren eta haurtzaroaren babesa. h) Kulturaren eta
|
euskararen
sustapena, euskara erabiltzearen xedeetarako, oinarrizko egitarau sortarauak ezarriz, orotariko eskaintza mailan Autonomia Erkidegoan euskaraz irrati telebistazko emankizunen oreka beharra kontuan izanik" (Euskal Irrati Telebista Herri Erakundea sortzeko maiatzaren 20ko 5/ 1982 Legea).
|
|
|
• Iparraldearen kasuan,
|
euskararen
sustapenak bi bide osagarri har ditzake: batetik, euskarari berme legalak ematea, koofizialtasuna ezagutuz ala hizkuntza gutxituak babesten dituen lege bat onartuz, eta, bestetik, euskararen irakaskuntza eskaintza orokortzea eta euskararen ezagutza zein erabilera sustatzea, hizkuntza politika handinahiago bat osatuz eta ondoren gauzatuz.f
|
|
|
Funtsean, honako ondorioak atera daitezke: hizkuntza gaitasunak gora egiten jarraitzen du, euskararen transmisioa berrindartzen ari da, euskararen erabilera eskasa da eta
|
euskararen
sustapenaren aldeko jarrerak gero eta baikorragoak dira. Azken hogei urteetan suertatu diren aurrerapausoak argiak badira, nahiz eta motelduz doazen denbora joan ahala, hizkuntza politikak erronka berriei aurre egin behar die, hala nola biztanleriaren zahartzeari, immigrazioaren gorakadari, euskararen erabileraren urritasunari eta euskararen babes instituzional ez nahikoari, bereziki Iparraldean.
|
|
2013
|
|
|
Lehenak ahalbidetu egin dio erakundearen erabilera politikoa aldian aldiko gobernuari. Eta horrela integrazio politikoaren xedea
|
euskararen
sustapenaren aurretik jarri da. Emaitza begi bistan dago:
|
|
|
Zeregin horretan, komunikabide publikoen lana ezinbestekoa da. Dena ezin baita merkatu legearen pean utzi, are gutxiago gurea bezalako herri batean, non informazioak, kulturak eta entretenimenduak trataera berezitua behar duten eta komunikabideak
|
euskararen
sustapenean ezinbesteko tresna diren.
|
|
|
Teoria orokorretik hasi, Euskal Herriko testuingurua aintzat hartu, esperientzia praktikoak ezagutu eta aurrera begirako hausnarketak plazaratu ziren. Azpimarratzekoak izan ziren Lurdes Auzmendi Eusko Jaurlaritzako Hizkuntz Politikarako Sailburuordearen eta Miren Dobaran Bizkaiko Foru Aldundiko
|
Euskararen
Sustapenerako Zuzendariaren parte hartzeak eta Carme Junyent linguista katalanaren hasiera hitzaldia, Julen Zabalo, Joxean Amundarain eta Idoia Illarramendirenak ahaztu gabe. Lehenengo esperientzia Hizkuntza Harrerarako Gidaliburu praktikoa izan zen, Emuneko Olatz Irizarrek aurkeztu zuena.
|
|
2017
|
|
|
Bata: geure burua euskaldun eta euskaltzale errekonozitzen dugunok, eta, horrenbestez,
|
euskararen
sustapenean eragin nahi dugunok ezinbesteko dugulako botere posizio eta praktiken gurutzatze hori aintzat hartu eta kudeatzea politika eraginkorrik egingo badugu. Eta bi:
|
|
2022
|
|
|
Halatan, diziplina jakin batzuetarako sortu zen inpaktuaren irizpidea gaur egun zientzia guztiei aplikatzen zaie, aintzat hartu gabe giza eta gizarte zientziek tokiko testuinguru sozialarekin duten lotura motak produkzio zientifikoaren beste lanketaeta komunikazio eredua eskatzen dutela, eta gizartean eragin daitekeen inpaktua ere ezin dela beti modu berean ulertu. Esan gabe doa bigarren mailakotzat jo diren azken diziplina horiek dutela unibertsitate barruan loturarik handiena
|
euskararen
sustapenarekin eta euskal gizarteari lotutako gaiekin. Eta, besteak beste, pentsamendu kritikoaren sorrerarako oinarri ezinbesteko direla, errealitate sozialaren gibelaldean dauden botere harremanak azaleratzeko tresnak eskaintzen dituztelako.
|
|
|
Hizkuntzatik Triesten eslovenierak duen egoera larritikiritsi zen dantzara, ikusi baitzuen esloveniar dantzetan ziharduten taldeek esloveniar hizkuntzarekiko interesa, kezka eta kontzientzia aktibatzen zutela. Euskal Herrian
|
euskararen
sustapena eta dantza taldeen dinamika askoz sendoago sumatu zuenez, Dantzak jendea euskarara erakartzeko ahalmena du, eta dantzatzea den esperientzia kolektibo gozagarritik partituz, ekarpen garrantzitsua egiten du euskalgintza eta euskal kulturgintzaren sistema saretzeko bidean hori ikertzera etorri da Iruñera. Kanpoko begiradaren perspektibatik, jadanik zenbait ondorio atera ditu.
|
|
2023
|
|
|
Azkenik, EAEko hizkuntza politiken bilakaeraren azken adierazle gisa, erakunde publikoetatik
|
euskararen
sustapenera bideratutako aurrekontuaren ehunekoak biltzen dituen grafikoa duzue jarraian. Ikus daitekeen bezala, euskalgintzak urtetan aldarrikatu izan duen aurrekontuen %2tik urruti xamar daude instituzio guztiak, udal handi batzuk salbu.
|