|
2007
|
|
|
Bi identitate horien, hizkuntzarena batetik, gizartearena bestetik, arteko etena eta haustura erabatekoa denez, euskararen erabilerak ezin du bereburua bazter erabilera diglosikotik atera. Egiturazko eta sakoneko kontraesanhorrek bihurtzen du
|
euskararen
normalizazio soziala ia ezinezkoa. Eta berriro diot: ez da hiztunen kopuru kontua.
|
|
|
Bereherrian eta bere inguruan hau eta hura hobetu dela. Halere, esan bezala, ez dizuesango
|
euskararen
normalizazio sozialaren helburutik, zapalkuntzarik gabekoegoeratik zein urrun gauden. Baina, tira, abia gaitezen halere bere iritzianoinarrituta, hori nahi baldin bada:
|
|
|
|
Euskararen
normalizazio soziala dela-eta, nork du interesik eta motibaziorikherri hau berriz ere herri euskalduna izateko. Inork baldin badu, noski.
|
|
|
Abertzale etaeuskaltzale gogor askok honako hau leporatzen diote abertzale epelari: borondatepolitikorik balego,
|
euskararen
normalizazio soziala bideragarria izango litzatekeedonon gaurko egoeran, baina ez dago borondaterik halakoen aldetik hartu behardiren erabakiak hartzeko eta egin behar dena egiteko. Botere autonomikoarenahalmen mailak ez du euskara normalizatzeko gaitasunik erakusten, eta ahalmeneza horretaz ez jabetzeko itsukeria bera ere borondaterik ezaren adierazpidea da.
|
|
2009
|
|
|
–Gutxienik unibertsitatea behar dugu hortarako?, antsiatzen da Bitoriano Madrilen (UBM, 77). Franco hil ondoko momentuan, batasun linguistikoa printzipioz jada egina,
|
euskararen
normalizazio sozial kulturalaren alde entusiasmo handi bat egon da, eta bultzada horretan sartu dira buru belarri UZEI, Elhuyar, UEU eta agian besteren batzuk. Berriro diot, asmoa normalizazio sozial eta kulturala zela.
|
|
2016
|
|
|
Hori, mugimendu feministak ondo asko dakien bezala, borrokaren borrokaz lortzen da. . Begien bistako kontua da[
|
euskararen
normalizazio soziala] ez dela interes gatazkarik gabekoa izango?, zioen Txepetxek. Bazekien borrokarik gabe euskaldunak ez duela bururik jasoko.
|
|
|
«Orain arteko esperientziak, ia mende erdiko eskarmentuak, ezer irakatsi baldin badigu, horixe irakatsi digu:
|
euskararen
normalizazio soziala ez dela etorriko ekimen mikro andana batetik. Alor batean egindako aurrerapausoa beste eremuetan egindakoak elikatzen eta indartzen ez badu, ez dago zer eginik.
|
|
|
gizarte modernoaren funtzio formalak eta ez formalak modu osagarrian eta elikagarrian garatzea. Gezurra badirudi ere, oraindik ez dugu
|
euskara
normalizazio sozialaren gurdian sartu, horrek bereziki euskarazko sozializazio bikoitza duelako neurri».
|
|
2017
|
|
|
Txepetxen esanera,
|
euskararen
normalizazio soziala bermatzen duen, funtzioa ez daiteke funtzio nazionala baizik izan, hizkuntzaren ikuspegitik nazio bezala perspektiba berreskuratuz, munduko nazioen barnean geure lekua hartuz. [?] Lehen pauso hau betetzean, beste funtzio guztiak, horren inguruan bilduko dira? 274 Txepetxen ideiak gure hizkerara egokiturik, esan dezakegu etxean eta lagunartean eta auzoan eta euskaraz hitz egitea garrantzitsua dela, baina erabilera eremu horietan soilik ezin zaiola eutsi euskaldun izateko modu duinari.
|
|
|
Auzi hau muin muinera ekarrita, zer dago diskurtso horren mamian? Guk Pérez Iglesiaren ideiak zuzen antzean ulertu baditugu, euskaltzaleok ez genioke
|
euskararen
normalizazio sozialari euskal nazioaren estatus politiko juridikorik esleitu behar, eta hemengo espainolek eskubide osoa leukakete, egungo statu quoari esker, beren erdalduntasun nazional hegemonikoan nahi bezala bizitzeko. Alegia, gauzak zuzen eta artez esanda, de facto euskaldunok duintasunik eta nortasunik gabeko estatus etnokulturalean bizitzen jarraitu behar genuke.
|
|
|
Agerian dagoenez, diskurtso politiko horrek ez ditu onartu nahi
|
euskararen
normalizazio sozialak inplikatzen dituen eraldaketa sakonak418 Sakonak eta zabalak ditu oihartzunak halako eraldaketa soziologiko batek419 Onbera eta eskuzabala da Pérez Iglesias hegemonia soziolinguistikoan bizi diren erdaldun espainiarrekin, eta zorrotza eta gupidagabea euskalduntasun duinaren aldeko politikekin.
|
|
|
Alegia, indarrean dagoen erdal elebitasunaren ereduak ez ligukeela ezer txarrik ekarri behar, itxura batean, erdaldunak elebiduntzen ari direlako. Ez dugula
|
euskararen
normalizazio sozialean aurrera egingo, aldez aurretik erdal elebitasun sozialaren fase horretatik igaro gabe edo. Esandakoa:
|
|
|
|
Euskararen
normalizazio sozialaren nondik norakoak euskara nazio hizkuntza gisan hautematetik igarotzen dira. Euskaldunon kultura soziolinguistikoak urrats hori egin arte, ez dago baldintza subjektiborik euskararen erabilerak gaur egun daukan oztopo nagusienetako bati gain hartzeko.
|
|
|
Sandiak, aldiz, euskararen erabilera ez du mugatzen ahozko zeregin arrunt informaletara, kognizioaren eta kulturaren hizkuntza ere euskara du. Ondorioz, urliaren euskalduntasunak ez digu balio
|
euskararen
normalizazio sozialean aurrera egiteko; eta sandiarenak, berriz, bai. Horra euskalduntasun etnokulturalaren eta nazionalaren arteko aldearen handia.
|
|
|
Ezin dugu amore eman, euskararen arazoari nola halako sasi irtenbide bat emanda, euskaldun etnikoak horretarako joera duen arren. Euskaldun izateko modu duina bermatu behar digu
|
euskararen
normalizazio sozialak. Gizatasunaren neurria ematen ez duen euskalduntasunak gure nortasuna ukatzen digu.
|
|
|
Garrantzi handiko kontua da hau, inondik ere, zeren euskaldun askok ez baitute euskararen politizaziorik begi onez ikusten.
|
Euskararen
normalizazio sozialak ezinbestekoa baldin badu nazio euskaldunaren identitate babesa izatea, euskararen politizazioaren kalakak luze joko du. –Euskara (ongi) despolitizatzeko modu bakarra, guztiz politizatzea da? 104, dio Mario Zubiagak.
|
|
|
bideratuko, gatazka eta borroka iraunkorraren ildoan baizik. Euskal hiztunak ahalduntzen diren neurrian bakarrik hartuko du
|
euskararen
normalizazio sozialak itxurazko bidegurutzea.
|
|
|
Euskararen kasura etorrita, euskara bere pentsamendu hizkuntza nagusia duten euskal elebidunen artean sozializatuz lor dezake erdal elebidunak itxurazko mintzamena. Aurreratu bezala, arnasgune geografikoek
|
euskararen
normalizazio sozialean bete dezaketen funtzio nagusi bat hortxe ikusten dugu guk: hots, euskaldun berriak euskara nagusi den ingurune sozialean murgilduz.
|
|
|
Gaur egun pentsamolde otzan386 eta etnikoa nagusitu zaigu alde guztietan, euskararen gaia auzi estrategikotzat ez daukaten indar politiko eta erakunde publikoekin elkarlana bideratuz zeozer lortuko delakoan edo. Eusko Jaurlaritzaren hizkuntza politikarekin
|
euskara
normalizazio sozialaren arrastoan sartuko dela uste duenak ez dirudi oinarrizko kontu batzuk zuzen atzeman dituenik. Besteak beste, ez du ikusi botere autonomikoaren asmoa ez dela euskaldunok nor egiten gaituen nazio linguistiko duin bat eraikitzea.
|