|
2002
|
|
|
Kontua da Batasuna, EAJ eta EA, PP eta PSOE (hau da, udaletxean dauden partidu guztiak) bat etorri direla eta TEPE n (Tolosaldeko Euskararen Plan Estrategikoan) sartu direla. Berri hau benetan da oso pozgarria urtetan
|
euskararen
kasuan ere elkarren aurka ibiliak baitziren. EAJ k eta PSOE k sartzeko baldintza bat jarri du, denak sar daitezela gainera Jaurlaritzak egindako EBPN n (Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia) eta denek onartu egin dute.
|
|
2007
|
|
|
P. KASARES. Lanpostuaren eta
|
euskararen
kasuan ere arrazionaltasuna eskatu duzu. Administrazioa ez da kontratazio agentzia bat, bere helburua zerbitzu publikoa ahalik eta eraginkortasun handienarekin eskaintzea da.
|
|
2010
|
|
|
Europako Kontseiluak (1992) honela definitzen ditu gutxiengoen hizkuntzak The Charter for Regional and Minority Languages dokumentuan: ‘Languages that are traditionally used within a given territory ofa state by nationals of that state who form a group numerically smaller than the rest of the state´s population and [are] different from the official language (s) of that state’ Definizio hori nahiko eztabaidagarri izan arren, hori da gaur egun erabiltzen dena Europar Batasunean, baita
|
euskararen
kasurako ere. Horrela, euskararekiko hiru talde bereizten dira:
|
|
|
Horrela bada, elebiduntasunak zenbait abantaila ditu hirugarren hizkuntza ikasterakoan.
|
Euskararen
kasuan ere, 3H bera ikasteko elebitasunak abantailak ditu, baita bestelakoak ere, adibidez, kontzientzia metalinguistikoa eta trebetasun kognitiboa garatzeko orduan.
|
|
|
Elebiduntasunak zenbait abantaila ditu hirugarren hizkuntza ikasterakoan.
|
Euskararen
kasuan ere, 3H bera ikasteko elebitasunak abantailak ditu, baita bestelakoak ere, adibidez, kontzientzia metalinguistikoa eta trebetasun kognitiboa garatzeko orduan.
|
|
2011
|
|
|
Bigarren ñabardura bat ahozko hizkuntzaren irakaskuntzari eta ikaskuntzari dagokiena da. Jakina da, frantsesa bezalako hizkuntza handien kasuan, baina baita
|
euskararen
kasuan ere, eskolak ahozkoaren irakaskuntzari leku gutxi egin diola, idatzizkoaren irakaskuntzaren mesedetan (Schneuwly, 1996; Schneuwly et al., 1996; Diaz de Gereñu, 2005; Garro, 2007).
|
|
2012
|
|
|
Beste hizkuntza askotan gertatu den bezala,
|
euskararen
kasuan ere Bibliaren itzulpenarekin hasten da gerora ugaritzen joango den itzulpen tradizioa. Gure kasuan, gainera, esan liteke euskal literatura idatzia eta euskal itzulpengintza garai bertsuan jaio zirela, Bernart Etxepareren Linguae Vasconum Primitiae (1545) liburua agertu eta handik gutxira argitaratu zen hurrengo euskal liburua Leizarragaren Bibliaren itzulpena izan baitzen:
|
|
2014
|
|
|
|
Euskararen
kasuan ere, berorikak zuen ospetik gaurko gazteek ez ezagutzerainoko ibilbidea burutu du eta jada hizkuntzaren museotako parte bilakatu da. Inongo bereizketarik egin gabe zukak komunikatzen gaitu.
|
|
2015
|
|
|
Gatazkek eta antagonismoek jarraitzen dute euskalgutasuna zertzeko jokoa eta joko logika izaten. Bai eta
|
euskararen
kasuan ere, anomaliak bizi du, sarri barne anomaliak.
|
|
2017
|
|
|
Denborarekin, euskara batua moldatu da hezkuntzan, literaturan, komunikabideetan, teknologia berrietan, administrazioetan sar dadin eta sartu da.
|
Euskararen
kasuan ere, Cooper-en behaketa gauzatu da: estandarra usuenik idazteko onartua eta gero, irakaskuntza formalaren eta tokiz gaindiko komunikazioaren garapenarekin, lurralde ezberdinetako jendeak estandarra erabiltzen du, testuinguru komunikatiboek tokiz gaindiko baloreak azpimarratzen dituzten diskurtso ezberdinetan (Cooper, 1989:
|
|
2019
|
|
|
...steko informazioa ematen digu. komunikazio kanal nagusi bilakatu da Ingurune digitala, eta hizkuntzek bertan duten presentzia kontuan hartu beharrekoa da, honen bizitasun digitala ezagutzeko garaian. gaur egun, hizkuntza baten osasuna ezagutzeko ezinbestekoa dugu ingurune digitalean bizi duen egoera ezagutzea. kontzeptu hau ez da berria, eta euskararen osasunaz aritzean askotan aipatutako gaia da.
|
euskararen
kasuan ere ez da desberdina: euskarak bere etorkizuna jokoan duela badakigu, eta joko zelaietako bat ingurune digitala dela askotan aldarrikatu dugu.
|
|
|
|
Euskararen
kasua ere horixe bera da. Euskarak hizkuntza markatua izaten jarraitzen du?
|
|
2020
|
|
|
|
Euskararen
kasuan ere ahozkorako proposamenak idatzirakoak baino geroago etorri ziren. Euskara batu bat eratzeko zenbait urrats eman ondoren, 1968an euskara batuaren oinarriak finkatu ziren; idatzirako ezarri ziren oinarri horiek.2 Mitxelenak 1968ko Arantzazuko batzarrean aurkeztu zuen txostenean bertan adierazi zuen idatziak izango zuela lehentasuna estandarizazioaren lehen garaietan:
|
|
2022
|
|
|
|
Euskararen
kasuan ere, familia euskaldunetako berezko transmisioari gehitu zitzaion eskolaren transmisio kulturala, eta ekarpen horrek berezko transmisioari lagundu zion bere egoera delikatua gainditzen:
|
|
2023
|
|
|
Industrializazioaren aurretik, eskulanak nekazaritzan eta abeltzaintzan egiten zirenean, horren arabera erabiltzen zen hizkuntza.
|
Euskararen
kasuan ere, industria aroan tresneria inguruan landu zen hizkera gure lurraldean. Gaur egun, adimenaren produkzio sisteman, osasun mentalari dagokion hizkera landu behar da.
|
|
|
|
Euskararen
kasuan ere, atzeraldia aspalditik zetorkigun estatuen hizkuntza politiken ondorioz, baina egun batetik bestera azeleratu zen, nekazaritza tradizionalaren ordez hiritartzea eta industrializazioa nagusitu zirenean. xix. mendera arte, ordezkapena lurralde ukipenean oinarritzen zen. Belaunaldi bakoitzean, hizkuntza hegemonikoekin muga zuzena zuten eskualdeek galtzen zuten euskara, belaunaldi bakoitzean kilometro batzuk egiten zituen atzera euskararen mugak, Hego Euskal Herrian batez ere. xx. mendetik aurrera, aldiz, euskararen lurraldearen barruan sortu ziren zuloak:
|