|
2006
|
|
|
Unamuno-k alfer alferrik gura duena da, ezintasun faktikoa (historiko, soziologikoa:
|
euskararen
herria ez da oso kultua izan), hizkuntzaren naturakoa bezala pasarazi. Horregatik, bitxiaren bitxia baino ez da, gero, testuingurua aldatu orduko, euskarak historian beti egin omen duena –kultur hitzak latinetik hartu– haren naturaren aurkakotzat jotzen badigu modernitaterako.
|
|
2008
|
|
|
Gogora diezaiegun halere, horrek ezer askotarako balioko ez badu ere, euskaraz jardunda bihurtzen dugula euskara Euskal Herriaren nazio hizkuntza. Erdaraz herri euskaldunaren alde egin litekeen guztia eginda ere, deus gutxitarako dela,
|
euskarazko
herririk ez baldin badago eginkizun haren ardatzean kokatua. Euskaraz jardunda bakarrik bihurtzen baita euskara gizarte hizkuntza normaldua, ez erdaraz pentsatuta eta ekinda.
|
|
|
Egin dezagun sintesi moduko bat Linazisororen jarrera laburtzeko: geure bizitza euskaraz eratzen ez badugu, espainolak edo frantsesak izango gara; haatik,
|
euskararen
herririk ez dugu berrantolatuko euskara besterik ez baldin bada gure izateko moduaren kezka eta zioa. Galdu duguna euskara izan da, bai, euskaraz egindako bizitzaren tankera, eta galera ordezkapen horretan den dena galdu dugu:
|
|
2010
|
|
|
|
Euskararen
herria ez zen bazter gelditu erromako armadak mundu ezagunaren konkistari ekin ziolarik. Bi aldetatik iritsi ziren erromatarrak:
|
|
2011
|
|
|
Likidotik solidorako trantsizioari begira, harrizko herri hau ez da garantia, baina ez da abiapuntu txarra. Ikusita epe erdira kontinenteak estatuetara bildu, estatuak nazioetara ekarri, hiriak herri bihurtu eta hiritarrek herritartu dutela,
|
euskararen
herriak ez luke bere izana hiritartu behar, harritu baizik. Bere herri izaera zaindu eta findu behar luke.
|
|
2013
|
|
|
|
Euskararen
herriak ez dauzka erantzunak. Kontakizun bat du, eta horren barruan narrazio txikiak, xehetasunak, esperientziak, bihurguneak, materialak.
|
|
2014
|
|
|
Eta gehienok baserria aspaldi utzi bagenuen ere, metropolizazio fenomenoa areagotzen duen helburu sozialaz mozorrotutako garapenkeriak euskararen arnasgune diren herri txiki eta ertainak, euskaldunon benetako bihotz guneak (Bilbao, 2014), arnas taupadarik gabe utzi eta —barkatu apokaliptikokeria— hilgarriki betirako ito ditzake. Zeren eta urbanizazio prozesu azkarrek herrien kultura errotik aldatzen dutela aspaldi esana dute soziolinguista adituek5 Egia da
|
euskararen
herria ez dela" inolaz ere herri isolatu bat izan, baizik eta beti jakin izan duela aro berriei egokitzen nortasuna galdu gabe" (Etxegoien, 2001: 64), baina azken hamarkadotako globalizazioaren suburbanizazioeta metropolizazio fenomenoak erabat berriak direla ere onartu eta eraginkorki aurre egin genieke, ahozkotasunerako, oro har, eta, euskal hiztunontzako, bereziki, oldar ezezagun bezain definitiboa ekarri dezaketelako.
|
|
2019
|
|
|
Nahiz eta azken hamarkadetan asko aurreratu den, oraindik ere euskaraz egitea normalitatearen aurka egitea da. Ez dugu ahaztu behar
|
euskararen
herria ez dela EAEra mugatzen, eta gauden 2019an ez dela gure lurralde osoan ofiziala propio dugun hizkuntza. Nafarroa Garaian, hauteskunde promesetatik haratago," Vascuencearen legeak" indarrean jarraitzen du bere horretan, bertako biztanleria zatikatuz eta eskubide ezberdinak aitortuz.
|