|
2008
|
|
|
Eta,
|
euskarazko
hedabideen kontsumoa krisi betean dago, haize ahul batek gobernatzen ditu euskararen bela oihalak.
|
|
|
Ikus dezagun orain iritzi batekoak eta bestekoak direnen artean alderik ikusten ote den euskarazko hedabideen kontsumoan. H. grafikoan argi ikusten den bezala, euskarak etorkizunean izan beharreko lekuari buruzko iritziak eta
|
euskarazko
hedabideen kontsumoa, bi aldagai horiek harremanetan daude. Etorkizuna euskalduna nahi duten herritarrek kontsumitzen dituzte gehien euskarazko hedabideak.
|
|
|
Harreman argia du, beraz,
|
euskarazko
hedabideen kontsumoak, hizkuntza gaitasunarekin, etxeko erabilerarekin eta baita euskararekiko jarrera subjektiboarekin ere: euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan.
|
|
|
euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan. Hiru aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria
|
euskarazko
hedabideen kontsumoarekin duten harremana. Harreman estuena, hala ere, hizkuntza gaitasunarekin du.
|
|
|
Hiru aldagai horiek (elkarrekin harreman positibo estua dutenak, bestalde) gurutzatuz, herritarren tipologiak sortu ditzakegu. Eta horrela sortutako tipologien artean izugarrizko aldeak ikus daitezke batzuen eta besteen artean, betiere
|
euskarazko
hedabideen kontsumoari dagokionez. Ariketa gisa, eta aztertutako hiru aldagai soziolinguistikoak harremanetan jarrita, honako bi muturreko tipologia eraiki ditugu, eta euren ohiturak aztertuta, ezin argiago ikusten dira aldeak muturreko bi talde horien artean:
|
|
|
Harreman argia du, beraz,
|
euskarazko
hedabideen kontsumoak, hizkuntza gaitasunarekin, etxeko erabilerarekin eta baita euskararekiko jarrera subjektiboarekin ere: euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan.
|
|
|
euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan. Hiru aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria
|
euskarazko
hedabideen kontsumoarekin duten harremana. Harreman estuena, hala ere, hizkuntza gaitasunarekin du.
|
|
|
Hurrengo gogoetak
|
euskarazko
hedabideen kontsumo askotarikoa du hizpide. Izan ere, euskarazko hedabide bat ikusteko edo irakurtzeko ohitura duten herritarrek euskarazko gainerako hedabideak ere sarriago ikusteko edo irakurtzeko ohitura dutela adierazten dute gure inkestako datuek.
|
|
|
15
|
EUSKARAZKO
HEDABIDEEN KONTSUMO GURUTZATUA. KONTSUMO ASKOTARIKOAREN FENOMENOA.
|
|
|
8 Elebidunen artean ere alde oso handiak daude
|
euskarazko
hedabideen kontsumoan, euren hizkuntza gaitasunaren arabera (aldagai soziolinguistikoen eragina, I)
|
|
|
Aldagai soziolinguistikoek hedabideen kontsumoan izan dezaketen eragina aztertzen jarraituz, honako galdera sortu zaigu: zer harreman egon daiteke
|
euskarazko
hedabideen kontsumoaren eta, oro har, euskaraz egiteko jendeak duen ohituraren artean?
|
|
|
Baina bada egin daitekeen beste galdera bat ere: euskararekiko jarrera eta iritziek, ba al dute zerikusirik
|
euskarazko
hedabideen kontsumoarekin?
|
|
|
Ikus dezagun orain iritzi batekoak eta bestekoak direnen artean alderik ikusten ote den
|
euskarazko
hedabideen kontsumoan. H. grafikoan argi ikusten den bezala, euskarak etorkizunean izan beharreko lekuari buruzko iritziak eta euskarazko hedabideen kontsumoa, bi aldagai horiek harremanetan daude.
|
|
|
Nabarmena da, beraz, euskarazko hedabideak baliatzeko orduan, badagoela hutsune edo ahuldaderen bat: beste esparru batzuetan (etxean zein kalean hitz egiterakoan) baino askoz leku gutxiago du
|
euskarak
hedabide kontsumoan. Aldeak, gainera, ez dira nolanahikoak; hedabideTelebista ikusten ematen duten denboraren %20, 7 euskarazko telebistak ikusten egiten dute 5 eta 69 urte bitarteko zarauztarrek (kopuru hori %18, 4ra jaisten da haurrak albo batera utzi eta 15 urte bitarteko zarauztarrak aintzat hartuta).
|
|
|
• Zarautzen euskara dakitenen eta erabiltzen dutenen kopuruak hartuta,
|
euskarazko
hedabideen kontsumoa horien oso azpitik gelditzen da. Leize handia dago oinarri soziolinguistikoaren eta hedabideen kontsumoan euskarak hartzen duen tokiaren artean.
|
|
|
• Azken ideia aipagarria honako hau dugu:
|
euskarazko
hedabideen kontsumoa askotariko da. Euskarazko hedabide baten hartzaileak joera du gainerakoetara ere jotzeko.
|
|
2012
|
|
|
EZ EHKN K EZ ISL K ERE AZTERTZEN EZ DUTEN ALOR GARRANTZITSU BAT:
|
EUSKARA
HEDABIDEEN KONTSUMOAN
|
|
2013
|
|
|
Euskarak biziraungo badu, hedabideen eraginkortasuna azpimarratu du Patxi Baztarrika Hizkuntza Politikarako Sailburuordeak eta esan du, finantzazio bide egonkorrak aztertzen dabiltzala Jaurlaritzan. Horrek ere garbi ikusten du
|
euskarazko
hedabideen kontsumoaren eta gizartearen euskararen erabileraren arteko lotura estua eta horregatik dio herri agintariei dagokiela" eraginkorrak diren hedabideak bultzatzea". Zehaztu duenez, eraginkortasun hori kontsumitzailearen ikuspegitik aztertu behar da.
|
|
|
Patxi Baztarrika Hizkuntza Politikararako Sailburuordea ere izan zen ekitaldian. Baztarrikak azaldu zuen lotura argia dagoela
|
euskarazko
hedabideen kontsumoaren eta gizartearen euskara erabileraren artean, eta horregatik agintariei dagokiela “eraginkorrak diren hedabideak bultzatzea”. Bestalde, Zigor Etxeburua Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskara zuzendariak esan zuen euskaraz bizi diren herriak “arnasguneak direla eta horretarako, ezinbestekoak direla euskarazko komunikabideak”.
|
|
|
Euskarak biziraungo badu, hedabideen eraginkortasunean egin du azpimarra Patxi Baztarrika Hizkuntza Politikarako Sailburuordeak eta esan du, finantzazio bide egonkorrak aztertzen dabiltzala Jaurlaritzan. Hark ere garbi ikusten duen
|
euskarazko
hedabideen kontsumoaren eta gizartearen euskararen erabileraren arteko lotura estua eta horregatik dio herri agintariei dagokiela" eraginkorrak diren hedabideak bultzatzea". Zehaztu duenez, eraginkortasun hori kontsumitzailearen ikuspegitik aztertu behar da.
|
|
2015
|
|
|
Euskararen sustapena eta hedabideak aztertzen dira artikulu honetan. Horretarako,
|
euskarazko
hedabideen kontsumoari erreparatu zaio lehenengo eta behin: zenbait ikerketatan (Jaurlaritzaren 2015eko Euskarazko hedabideak azterketa eta Salcesen 2016ko Euskaldunak komunikabideen aurrean doktorego tesia, besteak beste) bildutako datuen berri eman eta gero, datu horien analisia egiterakoan detekta daitezkeen korapilo batzuetan jarri da arreta, berauen inguruko hausnarketa partekatuak etorkizuneko politikak definitzen eta euskarazko komunikazio eremuaren joko zelaia zehazten lagun dezakeelakoan.
|
|
|
2
|
Euskarazko
hedabideen kontsumoa
|
|
|
2.2 EITB taldeko
|
euskarazko
hedabideen kontsumoa
|
|
2016
|
|
|
– 16 urtetik gorako
|
euskarazko
hedabideen kontsumo unibertsoa:
|
|
|
«?
|
euskarazko
hedabideen kontsumoaren[?] unibertsoa osatzen dutenak dira EAEko eta Nafarroako eremu euskalduneko eta mistoko (eta Iparraldeko bost udalerritako) 16 urte edo gehiagoko euskaldunak eta euskarazko prentsa ondo ulertzeko eta irrati/ telebistako programak euskaraz nahiko ongi edo ongi ulertzeko gai direla dioten euskaldun hartzaileak: guztira, 690.250 pertsona.
|
|
2017
|
|
|
"
|
Euskarazko
hedabideen kontsumoa Tolosaldean" da Garikoitz Goikoetxea kazetariak egindako lanaren izenburua, HAUSNARTUko 3 Saria jaso duena, Hitzaurre gisa – Belen Uranga hain zuzen. kontuan izanda eskualde horrek duela euskal hedabideen eskaintza oparoenetakoa, ikertzaileak aztertu du zein den eskaintza eta kontsumaren arteko aldea. alegia, helburua da euskarazko hedabideen kontsumoaren argazki ah... Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak" lana argitaratu dugu. ikerketan, ikasle horien hizkuntza ohiturak, jarrerak eta euskararen gaineko diskurtsoak aztertu dituzte, erabileran duten eragina ezagutzeko. ikerketa lehendik antzemandako irudikapen batetik abiatu zuten, alegia, ideia zabalduta zegoen ikasleek ezagutza maila ona izan arren, erabilera murritza zutela. beraz, ikerketarako metodologia kuantitatiboa eta kualitatiboa uztartuz, kale neurketaren metodoa erabiliz, galdetegi soziodemografikoa eta eztabaida saioa eginez bildu dituzte ikerketa datuak, aurreideia hori kontrastean jartzeko. horrela, datu errealak biltzeaz gain, ikasleen ohituretan sakontzeko aukera izan dute, eta baita ikasleen identitatea zein den ulertzeko ere. azkenik, identifikatu ahal izan dituzte ezagutzaren eta erabileraren arteko tartean eragina duten hainbat faktore ere. irakurlearen esku geratzen dira artikulu guztiak, beraz, interesgarriak izango direlakoan.•
|
|
|
" Euskarazko hedabideen kontsumoa Tolosaldean" da Garikoitz Goikoetxea kazetariak egindako lanaren izenburua, HAUSNARTUko 3 Saria jaso duena, Hitzaurre gisa – Belen Uranga hain zuzen. kontuan izanda eskualde horrek duela euskal hedabideen eskaintza oparoenetakoa, ikertzaileak aztertu du zein den eskaintza eta kontsumaren arteko aldea. alegia, helburua da
|
euskarazko
hedabideen kontsumoaren argazki ahalik eta osatuena egitea, arreta berezia jarriz gazteenean. helburu horrekin aztertu dira, besteak beste, paperezko hedabideen kontsumoa, irratien audientzia, telebistakate desberdinetako kontsumoa eta komunikabideen internetaren erabilera. zenbakia osatzeko hausnartu sarietara aurkezturiko bi lan argitartu dira monografiko honetan. lehenengoa da Eneko Oiartzabal... Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak" lana argitaratu dugu. ikerketan, ikasle horien hizkuntza ohiturak, jarrerak eta euskararen gaineko diskurtsoak aztertu dituzte, erabileran duten eragina ezagutzeko. ikerketa lehendik antzemandako irudikapen batetik abiatu zuten, alegia, ideia zabalduta zegoen ikasleek ezagutza maila ona izan arren, erabilera murritza zutela. beraz, ikerketarako metodologia kuantitatiboa eta kualitatiboa uztartuz, kale neurketaren metodoa erabiliz, galdetegi soziodemografikoa eta eztabaida saioa eginez bildu dituzte ikerketa datuak, aurreideia hori kontrastean jartzeko. horrela, datu errealak biltzeaz gain, ikasleen ohituretan sakontzeko aukera izan dute, eta baita ikasleen identitatea zein den ulertzeko ere. azkenik, identifikatu ahal izan dituzte ezagutzaren eta erabileraren arteko tartean eragina duten hainbat faktore ere. irakurlearen esku geratzen dira artikulu guztiak, beraz, interesgarriak izango direlakoan.•
|
|
2018
|
|
|
Horregatik da kezkagarria hainbat esparrutan euskararen bilakaerak ageri duen" impasse" moduko egoera: kale neuketetan edo etxeko erabileran hobekuntza nabarmenik ez,
|
euskarazko
hedabideen kontsumo datuak, hainbat ikastetxe eta unibertsitateren ezintasuna erabilera sustatzeko, herrietan dinamika indartsu berri gutxi, etab. Jon Sarasuak" Hiztunpolisa" liburuan dioen bezala, euskararen" botilak zuloak ditu, betetze erritmo jakin batetik behera ibiliz gero gehiago hustera egiten dutenak". Alarmarik ez, baina kasu, beraz!
|
|
|
Horregatik da kezkagarria hainbat esparrutan euskararen bilakaerak ageri duen" impasse" moduko egoera: kale neuketetan edo etxeko erabileran hobekuntza nabarmenik ez,
|
euskarazko
hedabideen kontsumo datuak, hainbat ikastetxe eta unibertsitateren ezintasuna erabilera sustatzeko, herrietan dinamika indartsu berri gutxi, etab. Jon Sarasuak" Hiztunpolisa" liburuan dioen bezala, euskararen" botilak zuloak ditu, betetze erritmo jakin batetik behera ibiliz gero gehiago hustera egiten dutenak". Alarmarik ez, baina kasu, beraz!
|
|
2020
|
|
|
Trinkotu ala zabaldu?
|
Euskarazko
hedabideen kontsumoa asko hazi bada ere, azken lau hamarkadetan euskal gizartean euskaldundu direnak askoz gehiago izan direla aipatu zuen, eta ez dugula lortu horiek erakartzea. Hamarkada honetako erronka nagusia, beraz, horixe litzateke, horiek euskarazko komunikaziora ekartzea.
|
|
|
Baina herri ekimenez sortutako euskarazko hedabideek badute euskarri bat, martxan dituzte bihotzak eta birikak, eta hori argi ikusi da pandemiak eragindako krisiaren erdian: tokiko
|
euskarazko
hedabideen kontsumoak ikaragarri egin du gora. Pandemiak estututako sokaren itomena arintzen laguntzen dute horrelako datuek eta horrelako babesak.
|