Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 14

2011
‎Gazteek euskara gero eta gehiago erabiltzen duten arren, oraindik erdara nagusi da beren gizarte harremanetan. Haurrak eta gazteak dira kalean euskaraz gehien egiten dutenak helduak eta adinekoekin konparatuta. Baina badirudi ume askok koskortu ahala, euskaraz egiteari utzi egiten diotela eta beren harremanetan erdara nagusitzen hasten dela.
‎Adin tarte honetan izandako jaitsiera gazteen erabileran eragiten duen faktore gehigarri bat dela pentsa daiteke.9Alde hoGazteek euskara gero eta gehiago erabiltzen duten arren, oraindik erdara nagusi da beren gizarte harremanetan. Haurrak eta gazteak dira kalean euskaraz gehien egiten dutenak helduak eta adinekoekin konparatuta. Baina badirudi ume askok koskortu ahala, euskaraz egiteari utzi egiten diotela eta beren harremanetan erdara nagusitzen hasten dela.
‎Arrazoia zeukan gaur egunean euskararen alde gehien egin zezakeena Madonna dela zioen hark. Gauzak dauden moduan, ez kanpaina instituzionalik, ez euskaltegirik, ez bestelakorik, ez da iritsiko Madonnaren mailara.
2016
‎• 1.2.2.Antzemango dela eragina kanpora —aisialdian, lanera edo ikastera— gehien jotzen duten gainerako herritarren artean ere; eta kontrara, haurrak eta heldu zein adineko zaharrenak izango direla euskaraz gehien egingo dutenak.
‎Horrekin batera, euskaraz gehien egiten den herri txikietako egoera soziolinguistikoa aldatzen ari deneko berriak azaleratzen ari diren honetan, Aiako datuak ere ezagutaraztea on litzateke, gainerakoekin alderatzeko, eta batik bat, informazioa osatzeko.
2018
‎Asteburutan eta astean zehar euskararen erabilera nahiko pareko dago, gaztelania gailentzen da bietan, eta, kasu batzuetan, euskararen eta beste hizkuntzen erabilera antzekoa da. Bi kasuetan 2 urte bitartekoak izan dira euskara gehien egin dutenak. Egoera hau, datui dagokion atalean azaldu bezala, herriko egoerarekin alderatuz, kontrakoa da guztiz, izan ere, Oiartzungo herrian euskararen gaitasuna %71, 7 da, eta ondorioz, UEMAKO kide dugu.
‎Asteburutan eta astean zehar euskararen erabilera nahiko pareko dago, gaztelania gailentzen da bietan, eta, kasu batzuetan, euskararen eta beste hizkuntzen erabilera antzekoa da. Bi kasuetan 2 urte bitartekoak izan dira euskara gehien egin dutenak. Lintzirinen jasotako euskararen egoera eta Oiartzunen bizi dutena konparatuz gero, kontrakoak dira biak, muturrekoak.
2022
‎Bada, Euskal Herrian erabat normaltzat hartzen den joera bat, nire ustez, lorpen sozial ezohiko eta sekulakotzat hartu genukeena: haurrak izatea euskaraz gehien egiten duen adin tartea, hain zuzen ere, eta bigarrena gazteena izatea, helduen eta adinekoen aurretik. Horrelakorik ez da gertatzen, nik dakidala, Europa mendebaldeko hizkuntza gutxituetan; ez behintzat galegoaren, katalanaren, okzitanieraren, bretoiaren edo galesaren kasuetan.
2023
‎Europako kasuak alde batera utzita, euskarari dagokionez, Siadecok egindako ikerketako datuen arabera, ikusi dugu gune soziolinguistiko batzuetan lantokia dela euskara gehien egiten den eremua. Beste batzuetan, ordea, alderantziz.
‎Zumaiako haurren artean txikienak dira euskaraz gehien egiten dutenak, azken urteetako ikerketa gehienek rakusten duten bezala; baina ezin da esan haur horien euskararen erabilera modu linealean jaisten denik haurrak hazi ahala: HH5ekoek egiten dute gehien euskaraz, baina LH4ko haurrak baino nabarmen gehiago egiten dute Zumaiako LH6ko haur handiagoek.
‎Desberdintasun horien artean dago ikerketaren emaitza harrigarriena. Izan ere, Zumaiako haurren artean txikienak dira euskaraz gehien egiten dutenak, azken urteetako ikerketa gehienek erakusten duten bezala; baina ezin da esan haur horien euskararen erabilera modu linealean jaisten denik haurrak hazi ahala: espero izatekoa zen bezala, HH5ekoek egiten dute gehien euskaraz eta LH4ekoek haiek baino gutxiago; baina LH6koek tarteko erabilera egiten dute.
‎Bestalde, emaitzen artean baieztatu da, aurreikusi bezala, eskolak baduela ahalmen handia haurrek euskaraz egin dezaten (Zalbide 2013). Eskola da Zumaiako haurrek euskaraz gehien egiten duten gunea, eremu formalean euskararen nagusitasuna erabatekoa da, araua da; zenbat eta egoera formalago orduan eta erabilera handiagoa. Eta, hala islatzen da, esate baterako, haurrek euskaraz gehiago egitean ikasgelan jolaslekuan baino.
‎Eskola da Zumaiako haurrek euskaraz gehien egiten duten gunea, eremu formalean euskararen nagusitasuna erabatekoa da, araua da; zenbat eta egoera formalago orduan eta erabilera handiagoa. Aisialdian, ordea, eremu formaletik aldenduz, haurrek eta nerabeek gutxiago egiten dute euskaraz.
‎– Behatutako haur txikienak dira euskaraz gehien egiten dutenak Zumaian; haurrak hazi ahala, euskararen erabilera higatzen doa. Baina, erabileraren jaitsiera ez da lineala:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia