|
2005
|
|
|
Mitxelenak Arantzazuko txostenean funtsezkotzat jotzen zuen euskalkiak hurbiltzeko helburua apur bat gertuago izatea3, esate baterako, beste euskalkietako esapideak eta idazteko ohiturak bereganatuz zihoazen idazleak. Bestetik, euskara ordura arte landu gabeko esparruetan erabiltzen zuten euskaldunak bereziki konprometiturik zeuden
|
euskara
estandarra finkatzeko eta hedatzeko beharrarekin eta berehala erabiltzen zituzten Euskaltzaindia hobetsiz zihoan aldaerak, hala nola, aditzaren (1973, 1977, 1979), eta erakusleen eta deklinabide atzizkien (1978) morfologia, ortografiari buruzko erabakiak (1978) e.a. Hala ere, bide berriak urratu beharrak, Euskaltzaindiak aztertu edota erabaki gabeko puntu asko denok antzera konpontzeko kezka eta ... Hiztun asko lan horietan proposa tutako eredua estandarra zela ulertzeraino heldu ziren5?
|
|
2009
|
|
|
|
Euskara
estandarra finkatzeko ortografi eta gramatika arauez gainera, hor dira Orotariko Euskal Hiztegia, Euskara Batuaren hiztegia, Euskal Herriko eta Munduko toponimia lanak, pertsona izenak eta deiturak euskaraz finkatzeko hiztegiak, (biek gure gizartean duten eraginagatik), Literatura hiztegia eta laster kaleratuko den Euskal Herriko Hizkeren Atlasa, besteak beste. Kataluniako edo Israelgo Hizkuntz Akademiako kideek Euskaltzaindira egin dizkiguten bisitetan, adibidez, geure eskuarteko lanak ikusita, argi esan digute berenak ere oso antzekoak direla.
|
|
|
Bestalde, hizkuntzaren garapenean garrantzi handia izan zuen beste gertaera bat gertatu zen garai hartan. 1960ko hamarraldiaren bukaeran, Euskaltzaindiak
|
euskara
estandarra finkatu zuen. Eta euskara batua sortu zen, gipuzkeran eta lapurteran oinarri hartuta, haiek baitziren, zein bere lurraldean, euskalkirik irazkorrenak, hala kuantitaboki nola kualitatiboki.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, alde horretatik beste hiztegigintza biek, eskola mailakoak eta hiztegi batuarekin lotutakoak garrantzi handiagoa izan zuten. Eskola mailakoa, esate baterako, erakundearen barne kezka batetik eratorri zen, eta euskararen batasunarekin lotutako hiztegigintza, oinarrizko
|
euskara
estandarra finkatzeko beharretik.
|
|
2022
|
|
|
Abagune eder hau baliatu nahi genuke urteko hilek dituzten izenak berrikusteko; izan ere, Euskaltzaindiak
|
euskara
estandarrerako finkatutako hamabi formez gain, badira jatorri eta bilakaera desberdinetako beste hainbat ere, informazio etnolinguistiko eta etnografiko ugari eskaintzen digutenak, gure arbasoen pentsaera hobeto ezagutu ahal izateko.
|
|
2023
|
|
|
Bagenekien
|
euskara
estandarra finkatu ahala, hasiera batean adierazkortasun galerak izanen zirela, zehaztasunean eta funtzionaltasunean ordura arte ezagutu gabeko gaietara iristeko. Alabaina, makina bat urte joan da horretan, eta badira behar bezain txukun egin ez diren lanak edo, hobeki egin litezkeenak, behinik behin.
|