|
2009
|
|
|
5)"
|
Euskararen
erdigunerako Herri osoaren bidegintza honetan bateratzeko deia zabaldu nahi du hasieratik bertatik BAT aldizkari honek: Kultur indar eta talde guztiak batera, sindikatu guztiak batera, alderdi politiko guztiak batera, herrialde guztiak batera, erakunde publiko, pribatu eta herritar guztiak batera...
|
|
|
"
|
Euskararen
erdigunerako Herri osoaren bidegintza honetan bateratzeko deia zabaldu nahi du hasieratik bertatik BAT aldizkari honek.
|
|
2012
|
|
|
Hemengoek duten guztiaz jabetu nahi dut, eta, aldi berean, guk daukaguna haiekin partekatu. Auzokok aukera hori ematen digu". 9 hori da Auzokoren funtsa,
|
euskara
erdigunean jarrita, bi noranzko harremanak sortzeko bidea irekitzea.
|
|
|
5)
|
euskararen
erdigunerako herri osoaren bidegintza honetan bateratzeko deia zabaldu nahi du hasieratik bertatik BAT aldizkari honek...". ondoren, neroni izan nintzen BAT aldizkariaren bigarren zuzendaria 6 urtetan zehar(), lan nekeza Txillardegi zure atzetik etorriz, baina baita oso ilusionagarria ere. Saiatu nintzen aldizkariaren tradizioa, bere indarra eta garrantzia sakontzen, adibidez honako alderdiak garatzan:
|
|
|
Euskararen gizarte mugimenduaren loraldiak pasa zituen bere garairik onenak, zalantzarik gabe. Ikastolen sorrera eta hedapena, Helduen Alfabetatzearen garapena, gure industria txikien lehen urratsak, euskara elkarteen hazkundea eta loraldia,
|
euskara
erdigunean zuen kulturgintzarena, hedabideena (toki hedabideen eztanda),... Ondoren etorri ziren egituratzea, Kontseiluaren sorrera, estadioak betetzea,... baina hortxe amaitu zen eta azken urteetan ez dugu antzekorik lortu, eta ez da izango saiatu ez garelako. Balorazio hau egiteko gizartearen termometro ona da, gizartea ez baita hainbeste aldatu...
|
|
2014
|
|
|
Berri emateko gunea izan da batez ere; diru-laguntzen kontuak, aurrekontuenak eta lokalenak hitz egin izan dira. Mahaiak euskaraz funtzionatzen du, baina ez du oinarririk planteatu euskal kulturaren inguruan, ez da gogoetarik egin; ez da
|
euskara
erdigunean jarriko duela inon jaso.
|
|
|
Lan honetan euskal kulturaren definizio hau erabili dut: euskaraz egiten dena eta/ edo
|
euskara
erdigunean jartzen duena. Hala ere, taldeei ez nien argibiderik eman, eta zaila da jakitea," euskal kultura" esanda bakoitzak zer ulertzen duen; talde batean ere nekez izango dute denek irudi bera.
|
|
|
2015eko hauteskundeak gainean ditugun honetan, garai egokia da ordezkari politiko izango direnei eskatzeko epe ertainera begiratzea, baliabide gehiago jartzea eta,
|
euskarazkoa
erdigunean jarrita, kulturari behar adinako garrantzia ematea ere bai. Sorguneak ikertegiak Gipuzkoako Foru Aldundiarentzat txosten bat egina du10, eta euskal kulturaren kontzientzia harrarazteko lanean jarraitu dugu hurrengo legealdian ere.
|
|
|
Izan ere, hainbat esparrutan baliagarri izan daiteke, hala nola, eskola eremurako. Honela, elkar harremanerako oinarrizko hiztegi hauekin, elkarren arteko ezagutza eta aitortza bultzatu nahi da
|
euskara
erdigunean jarriz. Web gunearen bidez, 330 hitzeko oinarrizko hiztegia eskuratu daiteke eta inprimatu egunerokotasunean erabiltzeko.
|
|
2015
|
|
|
Euskal hiztunak ez izan arren, hizkuntza ulertzen dutenak euskarara batzen baditugu, euskaldunok askoz ere leku gehiagotan egingo genuke euskaraz eta euskarak izango luke ikusgarritasun handiagoa. Epe laburrean, emaitza batzuk ikus ditzakegu; epe luzera begira, zientziatik eta akademiatik aprobetxa ditzakegu hainbat elementu, lagunduko digutenak ondo kudeatzen gai hau.Gipuzkoari aitzindaritza hartzea dagokio euskararen gaian?
|
Euskararen
erdigune geografikoan dago Gipuzkoa eta horrek ematen dio abantaila. Horri esker Gipuzkoa da indargune soziolinguistikoa.
|
|
|
Ezinbestekoa baita, euskarak eta euskal kulturak ezinbestekoa baitu, aintzakotzat hartuko duen lur bat. Euskarak, definitu nahi den bezala, hizkuntza nagusi edo hegemoniko izango den lur zati bat behar du,
|
euskara
erdigunean jarriko duen lur zati antolatu bat. Plurinazionala bai, baina euskara ardatz duena.
|
|
2016
|
|
|
alde batetik, nekea eta ezintasun sentsazioa; bestetik, eraginkortasuna mugatzen du, egin nahi direnak egiteko baliabiderik ez dagoelako», azaldu du Osak.
|
Euskara
erdigunean ez egotearen ondorioa da hori, Alañaren iritzirako: «Euskalgintza alde femeninoa da.
|
|
|
Berrikuntza eskatzen du horrek, Amonarrizen esanetan:
|
euskara
erdigunera ekartzea. «Euskara periferian egon da, neurri handi batean:
|
|
|
Bost urtetako ibilbidea duen proiektua da Euskararen Ginkana eta urtez urte, Kutxa Ekoguneak eragile eta kolaboratzaile ezberdinekin batera,
|
euskara
erdigunean izanik, hizkuntza ekologia eta hizkuntza aniztasuna gaiak landu izan ditu. Euskararen Ginkana euskaltzale zein kultura edo aisialdiarekin lotutako taldeen artean zabaldu den lehiaketa da:
|
|
|
Horregatik, eskerrik asko, Imanol, zure kantuekin umetako une txiki eta goxo horiek gordetzen lagundu diguzulako. Eta, batez ere, gure umetako imajinarioan, buruan zein bihotzean,
|
euskara
erdigunean jartzeagatik. Lan bikaina eginda joan zara.
|
|
2018
|
|
|
•
|
Euskara
erdigunean dago HUHEZI ren kasuan. Diskurtsoetan aldaketa bat dago, ordea.
|
|
|
Euskararen gaia zeharkakoa dela ondorioztatu ahal izan dugu lan honetan; izan ere, erabileran eragiten duten faktoreak askotarikoak dira eta horien ardura ez dago Euskara Sailaren esku soilik. Horrenbestez, politika publiko guztietan
|
euskara
erdigunean jarri behar da, udaleko hainbat sailetan plangintzak diseinatzen direnean.
|
|
|
Hala ere, hizkera bat ez da biziagoa izen guztien amaieran ixe ahoskatzeagatik, bizia erabilerak ematen dio, eta euskararik bada geroz eta hiztun gehiago dituena, hori batua da. Beraz, Saioa, segi lasai eta harro zure euskara ederrean bertsotan, larrutan, bizitzen… Iruñea berriro
|
euskararen
erdigune bihurtuko bada.
|
|
|
|
Euskara
erdigunean jarrita: sinple bezain gaitz.
|
|
|
|
Euskara
erdigunean jarrita: sinple bezain gaitz.
|
|
|
Irailaren 1ean izango da AEK k eta Euskal Herrian Euskarazek antolatutako eguna. "
|
Euskara
erdigunean ipiniko dugu egun osoko egitarauaren bitartez", antolatzaileek azaldu dutenez.
|
|
|
Bestalde, iaz lehenengo aldiz egin zen meme lehiaketarekin jarraituko dutela adierazi dute antolatzaileek, iazkoa arrakastatsua izan zela iritzita. Irailaren 1ean aukeratuko da meme onena, bozketa bidez. AEK k eta EHE k azaldu dutenez, Euskaraz Bizi Egunean"
|
euskara
erdigunean ipiniko dugu egun osoko egitarauaren bitartez".
|
|
2019
|
|
|
Ez modu zuzen zuzenean behinik behin. Halere,
|
euskarak
erdigunea hartu duelarik, deseroso sentitu dira eta ikurrina hartu dute aitzakiatako. Alberto Catalanek, UPNko bozeramaileak, Nafarroa Garaiko eskola eta ikastetxeetan ikurrina goraipatzen duten Korrikako ekintzak onartzea kritikatu du.
|
|
|
eskaintza bat eta besteak haien ibilbidean eduki duten bilakaeraren ondorio izan daiteke? Hau da, udalekuen sorreratik
|
euskara
erdigunean edo kontuan gehiago izatearen ondorioa izan daiteke?
|
|
|
“Bozgorailua duten eragileek
|
euskara
erdigunean jarri lukete”
|
|
|
Hautagaien sare sozialetan, orokorrean, erdara izan da nagusi. Bozgorailua duten eragileek, hau da, hedabideek, alderdi politikoek, elkarteek... herri honetan gutxienez ele bitan egin lukete eta
|
euskara
erdigunean jarri lukete. Euskararen alde egin beharrean kontra egiten ari dira, euskararen alde daudela esan arren.
|
|
2020
|
|
|
Pentsiodunen, LGBTkoen, feministen eta migratzaileen eskubideak aintzat hartzea garrantzizkoa da estatu demokratiko batean, baina euskararen garrantzi politikoa beste bat da, eta
|
euskara
erdigunera, gure jendartearen muinera ekartzeak izan behar du gure helburua. Ikuspegi hori gailenarazi behar dugu, horretarako praktika eta legedi egokiak ezarririk.
|
|
|
|
Euskara
erdigunean jartzeko ariketa soziala
|
|
|
Bi mila pertsonatik gorako parte hartzea oinarri sendoa da. Sakandarrek badute gogoa, eta beharra sentitzen dute, bere hizkuntza ohiturak aldatzeko,
|
euskara
erdigunean jartzeko. Euskaraldia egiten ari da Sakanan, ez soilik 2.171 horiek.
|
|
2021
|
|
|
Helburua: Elkar ezagutzarako guneak eta uneak sortzea,
|
euskara
erdigunean jarrita.
|
|
|
hizkuntza, emozioak, jolasa eta ludikotasuna. Horien bitartez balore hezitzaileak lantzen dira, hezitzaile eta ikasleen arteko konfiantza sustatuz eta hura baliatuz, Euskal Herria eta
|
euskara
erdigunean kokatzen dira, guztiok desio dugun jendarte eredua eraikitze aldera. Horrenbestez, esan dezakegu izaera integrala duen egitasmo pedagogikoa dela.
|
|
|
Era berean, herritarrei dei egiten diegu dagozkigun hizkuntza eskubideak aldarrikatzeko eta heldu den ostiralean, ekainaren 11n, 19:00etan udaletxe aurrean egingo dugun kontzentrazioan agertzeko.
|
Euskara
erdigunera!
|
|
|
Teknologiak arazo horiek aztertzeko eta hobeto kudeatzeko aukera ematen digu, barne zein kanpo komunikazioei begira". Proiektua euskarari zentraltasuna emanez garatu dela nabarmendu du Abrilek. «UdalHiztek ekin
|
euskara
erdigunean jarri nahi da eguneroko lanean, sortzeko hizkuntza nagusia izan dadin. Aldi berean, euskaraz ez dakiten langileen beharrak hizkuntza teknologien bidez asetzen saiatzea da asmoa”.Bere iritziz, egitasmoa gauzatzeko unea ere aproposa da orain:
|
|
|
Euskal Pirinioetan Pascualek eta Inglisek naturari atxikitzen zaizkien harreman balioek euskararekiko harreman emozionalarekin zerikusia dutela ikusi dute, eta jasotako datuetan nabarmendu dute euskararen eta naturaren arteko lotura gehien egin dutenak hegoaldeko ibarretako gazteak izan direla. Aroztegia proiektuaren aurka ere gazteak ikusi ditugu, eta Elurre Iriartek ‘Ikastaro trinkoa Aroztekin’ artikuluan kontatu du kanpaldian euskara hutsean funtzionatu dutela,
|
euskara
erdigunean paratu dutela. Pascualen ustez, hizkuntza minorizatuen defentsa eta atxikimendua instrumentu ahaltsuak izan daitezke planetaren jasangarritasunerako.
|
|
2022
|
|
|
Planak jarraipena egiteko eratuta dago mahai bat. Neurriei dagokienez, estrategiak fintzea eta
|
euskara
erdigunean jartzea izan daitezke gako nagusiak, eta datu guztiak aintzat hartuta, muga batzuk jarri dira eskura dauden arlo jakin batzuetan.
|
|
|
Zumaian planak jarraipena egiteko dagoeneko eratuta du mahai bat, eta han bereziki azter daitekeen kontua da hizkuntzaren ingurukoa. Neurriei dagokienez, estrategiak fintzea eta
|
euskara
erdigunean jartzea izan daitezke gako nagusiak, eta datu guztiak aintzat hartuta, muga batzuk jarri dira eskura dauden arlo jakin batzuetan.
|
|
|
Abiada garrantzitsua izan zen euskal hiztunen komunitateari begira. Euskarari prestigioa eman zion, eta
|
euskara
erdigunean jartzea lortu».
|
|
|
Ekimena erakundeek hartu lukete, baina errealitateak dio erakundeak ez direla, oraingoz behintzat,
|
euskara
erdigunean jartzen ari ikus entzunezkoetan. Egoera makurrari buelta emateko, hizkuntzaren normalizazioan ari diren eragileek hartu lukete lidergoa, gizartearekin eta herri mugimenduekin batera.
|
|
|
ELAko Miren Zubizarretak bata bestearen atzetik zerrendatu zituen eskaerak: hezkuntza sistemako langileak kontuan hartzea akordioa eta Hezkuntza Legea egitean hezkuntza lege «propioa eta euskalduna» izatea, hezkuntza langileen lan baldintza «egokiak» bermatzea, nahiko inbertsio eta baliabide edukitzea, publikoan zentratua egotea,
|
euskara
erdigunean jartzea, oinarritzat euskal curriculuma edukitzea, segregazioari aurre egin eta gizarte kohesioa bermatzea eta merkatuen interesetatik bereiz egotea. Grebari eta hilaren 28an egitekoa zuten protestari eusteko asmoa erakutsi zuten orduan.
|
|
|
Eta gabeziak euskararen arloan ere: «Lege aurreproiektu honek ez du
|
euskara
erdigunean jartzen».
|
|
|
Eta gabeziak euskararen arloan ere: «Lege aurreproiektu honek ez du
|
euskara
erdigunean jartzen». Hori ikusita, ez dute baztertu mobilizazioak egiteko aukera.
|
|
|
Hamar punturen bueltan eraiki dute aldarria sindikatuek: Hezkuntza Legeak publikoa izatea «ardatz»; segregazioari aurre egitea eta gizarte kohesioa bermatzea; publifikazio marko eta araudi orokorra eta adostutakoa ezartzea; legea «propioa» izatea; inbertsio eta baliabide nahikoa jasotzea;
|
euskara
erdigunean jartzea; betebehar eta kontrol mekanismo zehatzak ezartzea; hezkuntza sistemako langile guztien lana eta «lan baldintza egokiak» bermatzea; merkatuen interesen gidaritzatik eta enpresa pribatuen negozio esparrutik at egotea; eta lege parte hartzailea izatea, langileak aintzat hartuko dituena.
|
|
|
Hamar punturen bueltan osatu dute aldarria sindikatuek: Hezkuntza Legeak publikoa izatea «ardatz»; segregazioari aurre egitea eta gizarte kohesioa bermatzea; publifikazio esparru eta araudi orokorra eta adostutakoa ezartzea; legea «propioa» izatea; inbertsio eta baliabide nahikoa jasotzea;
|
euskara
erdigunean jartzea; betebehar eta kontrol mekanismo zehatzak ezartzea; hezkuntza sistemako langile guztien lana eta «lan baldintza egokiak» bermatzea; merkatuen interesen gidaritzatik eta enpresa pribatuen negozio esparrutik at egotea; eta lege parte hartzailea izatea, langileak aintzat hartuko dituena.
|
|
|
Komunikazioa indartzea eta
|
euskara
erdigunean jartzea izango da beste erronketako bat," gizartean ez delako horren ezaguna Aiaraldeko Euskalgintza Kontseilua". Elkarlanaren estrategia izango dute itsasargi, eta eremu berriak nahi dituzte argitu:
|
|
|
Murgiako Virgen de Oro ikastetxeko guraso elkarteak bozketa bat antolatu du, eredu bakarrera joateko aukeraz galdetzeko. "
|
Euskara
erdigunean" jarriko duen hezkuntza eskaintza egin nahi dute.
|
|
|
Horren adibide esanguratsua Euskal Herriko Jardunaldi Feministen azken edizioa izan da: Durangon 2019an egin zen, eta
|
euskara
erdigunera ekartzeko lan handia egin zen bertan. Ordukoa da BALA taldearen sorrera hitzaldia eta hari eman zioten izenburua:
|
|
|
Mugimendu feminista jada ari da hori exijitzen, aldarri feminista bilakatu dugu: “Askotariko kolonizazio kultural prozesuen aurrean,
|
Euskara
erdigunera! Euskararen ofizialtasuna eta normalizazioa bilatzen duten politikak bultzatu; doako euskara ikastaroak antolatu hala bertakoentzat nola jatorri atzerritarreko herritarrontzat” (Euskal Herriko Mugimendu Feminista, Kapitalismo heteropatriarkalari planto.
|
|
|
|
Euskara
erdigunera
|
|
|
Bertan diotenez, “hizkuntzak, bertze gauzen artean, mundua ikusteko modu bat ematen digu”, eta EHBFk feminismoa euskaraz egiten daramatzan 20 urteetan, mundua ikusteko modu hori euskal feminismora ekartzeko ahalegina egin du. Xuxurlariak, itzulpen zerbitzuak,
|
euskara
erdigunera ekartzeko saiakerak… Pixkanaka bidea egiten goaz, baina handiak dira zailtasunak, bereziki gaztelania eta frantsesa bezalako hizkuntza hegemonikoak aurrez aurre ditugunean, etengabe euskarari lekua kentzen, euskal hiztunak baztertzen. Izan ere, badirudi gure herrian gaztelaniak edo frantsesak hartzen duten tokia “berezkoa” dela eta euskarak hartzen duena, aldiz, “emandakoa”.
|
|
|
Horretan ari gara orain ikastoletan”. Baraibarrek gaineratu zuen moduan, “euskararekiko sentikortasuna indartu behar da ikastetxeetan,
|
euskara
erdigunean duen ekosistema koherentea sortuz eta elikatuz”.
|
|
2023
|
|
|
Baina banakako interesetatik haratago, izan ditugu komunitatea, taldea, indartzeko egitasmoak. Udazkenean, Bilbon milaka herritar batu ginen
|
euskara
erdigunean jartzeko beharra aldarrikatzeko. Hezkuntza Legea ere izan dugu lehen lerroan, euskarari eta publikoari ez diolako ematen behar den lekua.
|
|
|
Euskararen inguruko sentsibilizazioa eta motibazioa azkartzeko, tresna baliagarriak sortuko ditu, besteak beste euskararen erabilera garatzeko kitak, hizkuntza baliabideen webgune erreferentziala, sentsibilizazio kanpaina partekatuak, joko konektatu eta interaktiboak, erabilera eta euskal kultura lotzeko gogoetak eta gertakariak. Laguntza eta zerbitzuen bitartez
|
euskara
erdigunera ekartzeko gisan, beste egituren bidelagun izan nahi du, euskara plan parte hartzaileak, aholku praktikoak, itzulpenak, formakuntzak eta iniziazioak plantan jarriz.
|
|
|
Hala, Eusko Jaurlaritzari eskatu dio euskara gai zentral gisa tratatzeko, eta jarrera proaktiboa eskatu dio gai horretan. Eskatu dio euskalgintzarekin dituen harremanak indartzeko horretarako, eta
|
euskara
erdigunean jarriko duen herri akordio bat proposatu dio lehendakariari. Izan ere, Iriarteren esanetan, «erronka handiak» ditu euskarak, eta horiek aukera moduan jorratu behar dira, zenbait eragilek eta auzitegik jar ditzaketen «galgen» aurrean.
|
|
|
Hala, jarrera proaktiboa izateko eskatu dio Eusko Jaurlaritzari. Galdegin dio euskalgintzarekin dituen harremanak indartzeko, eta
|
euskara
erdigunean jarriko duen herri akordio bat proposatu dio lehendakariari. Izan ere, Iriarteren esanetan, «erronka handiak» ditu euskarak, eta horiek aukera moduan jorratu behar dira.
|
|
|
Euskararen babesguneak, estres linguistikorik gabe, euskaraz eroso hitz egitea ahalbidetzen duten guneak dira. Giza komunikaziorako
|
euskara
erdigunean duten guneak dira baina —gune erdaldunetan batik bat— euskara ez dakitenek bertan erdaraz egitea ere ohikoa izaten da. Babesguneak kontzienteki sortzen dira, pentsatuak eta planifikatuak dira, sorburuan berariaz hartutako erabaki bat dute, erabaki adostua, Euskaraldiko ariguneak bezalaxe.
|
|
|
|
Euskara
erdigunean jarriko duen hezkuntza lege bat ere eskatu dute, sare publikoan kokatzen baitute euskararen ezagutza eta etorkizuna. Horrez gain, merkatutik kanpo dagoen eskola bat nahi dute, laikoa izanen dena.
|
|
|
Tutera Kirol Elkartea da horren adibide:
|
euskara
erdigunean jarrita, kirola beste modu batean ulertzen dute, lehiakortasunetik at.
|
|
|
Zaldibian (Gipuzkoa) abiatu zuen aurrena UEMAk, Huhezirekin eta udalerriko hainbat eragilerekin elkarlanean. «Bertako ikasleen herenak kanpoko herrietatik etorritako gurasoen seme alabak dira gaur egun, eta eskolak behar handia ikusi zuen haien gurasoengana heltzeko, haien kulturak errespetatuz, baina
|
euskara
erdigunean jartzeko beharra ere nabarmenduz».
|
|
|
|
Euskara
erdigunean
|
|
|
Alde biak zaindu nahi badira, beraz, beharrezkoa da zubi lana egitea:
|
euskara
erdigunean egotea eta euskaraz ez dakitenekin lan egitea aldi berean. Baina nola?
|
|
|
Horrela, esan genezake, pulunpa metodologiak murgiltze eredu linguistiko zehatz bat zedarritzen duela: jolasa eta ludikotasuna ardatz, ikaslea, bere testuingurua, emozioak, izaera, garapena, eta
|
euskara
erdigunean jartzen dituena.
|
|
|
Euskal Herrian gaur gaurkoz ez dago Katalunia dagoen murgiltze eredu orokortua. Haatik, Frantzian eta Espainian XIX. mendean ezarri ziren hezkuntza ereduen oinarriak daude indarrean, hau da, uniformetasuna eta zentraltasuna bideratzen dituen hezkuntza sistema dago oraindik ere sustraiturik;
|
euskara
erdigunean jartzen ez duen hezkuntza eta hizkuntza eredua. Bertan, hezkuntza testuinguru linguistiko bakoitzaren arabera eskaintzen den hizkuntza eredua dago.
|
|
|
Eta, euskarari dagokionez, argi dugu euskara hutsean lan egin gura dugula. Zornotzan beharrizan bat dago
|
euskara
erdigunean ipini eta herriari begirako proiektu bat sortzeko. Gazteria euskarara hurbiltzeko modu bat ere izan daiteke Besue.
|