|
2008
|
|
|
Halere, euskararen alde egiten dena aztertzen, neurtzen, ebaluatzen entseatzea garrantzitsua dela uste dugu, nondik nora gabiltzan ulertzeko, zer eta nola egin behar dugun jakiteko, hots gure hizkuntzaren aldeko lana hobetzeko1 Ikerketa alor horretan Erramun Baxokek parte hartu eta hartzen du noski Ipar Euskal Herrian. Bistakoa da, bere biografiak erakusten duen bezala, gure lurraldeko
|
euskararen
eragile inportanteenetarik bat izanez haraindian, hausnarketa ekarle garrantzitsuenetarik bat izan eta izaten dela oraino. Soziolinguistak gutxi dira Iparraldean eta, baldin badago, Erramun, era batez, hoien aita dela esan genezake.
|
|
2010
|
|
|
3 era berean ere, priminga zabaldu ahal izango litzateke; alegia,
|
euskararen
eragileak edo protagonistak eta euskararen inguruko ekimenak eta neurriak ebaluatu ahal izateko beharrezkoak diren egoera berriari lotutako sentsazio, irudi, sentipen eta ideia gakoak gizarteratzea (3 fluxua).
|
|
|
euskadiko erakundeen gidaritzan bideratzen ari diren hizkuntza politika kritikatu egiten dute. euskararen normalizazioa auzitan ipintzen dute, euskara, gizarteak ontzat ematen ez dituen gaiei eta bideei lotuta azaltzen dute, kasu askotan, indarkeriari. hizkuntza politikaren kostu ekonomikoa gehiegizkotzat jotzen da. eta euskara normalizatzerakoan inposaketarik gerta ez dadin, euskararen sustapena hiztun bakoitzaren borondatearen mailakoa izan lukeela eta ez gehiagokoa adierazten da. egunkari hauek berauek, gaztelaniak ipar edo hego ameriketan bizi dituen testuinguru zailetan, espainiar hiztunen hizkuntza eskubideak errespetatzeko aldarrikapena egiten da hauek bizi duten egoera salatuaz. gaztelar hizkuntzaren hedapena eta handitasuna goraipatzen da beste aldetik. euskarari buruz hitz egiterakoan berriz, espainiar guzion ondaretzat jotzen da hizkuntza hau gaztelaniarekin batera. baina sustatu eta babestu beharrekoa gaztelania da eta ez euskara. euskal prentsaren artean joera ezberdinak ikusten dira, baina bada bereizgarri nagusi bat espainiar prentsarekiko, euskararen auzia eztabaida politikora ez mugatzearena hain zuzen. euskararen eztabaidan protagonista nagusiak, erakundeak eta udaletxeak ageri dira, baina hauekin batera euskal hiztunak, gurasoak, herritarrak ere agertzen dira eragile nagusi bezala. euskarari buruz hitz egiterakoan hizkuntza gutxitu honen ezagutzaz, erabileraz, normalizazioaz hitz egiten da. euskara herri izaerari lotua agertzen da, identitatea edo Euskalerria bezalako kontzeptuekin lotuta. azkenik hizkuntza honen inguruko jokabideei dagokionez, euskal prentsan hizkuntza honekiko erasoen salaketa, hizkuntza eskubideen errespetuaz eta Euskararen Dekretuari buruzko aipamenak egiten dira. esan behar da hala ere, euskal prentsan ere ageri dela euskararen gaia eztabaida politikoan kokatzeko joera, honela gara eta berriak Euskal Herria edo eskuinaren aipamena egiteko joera dute. honelako jarrera adierazten dute egunkari hauek: ...tiCiaS’ek upn protagonista nagusitzat aipatzean edo deiak euskal erakundeak eta bere buruzagiak aipatzeko joeran ere, posizio politiko ezberdinak kritikatuz edo babestuz nolabait eztabaida politikoan txertatuta ageri da euskara. dena dela, euskal prentsaren artean el Correo eta diario VaSCo egunkariek ageri dute euskararen gaia politizatzeko joera argiena, espainiar prentsarekin lerrokatzean,
|
euskararen
eragile nagusitzat politikari abertzaleak aipatuz, espainia euskadi arteko nazio eztabaida jorratuz, gaztelaniaren errealitatearekin parekatuz, eta azkenik, larriena dena euskararentzat, bidezkoa ez den jokabideei, indarkeriari lotuaz gure hizkuntzaren errealitatea. honakoa da egunkari hauen jarrera euskarari buruz: egunkari hauek, hizkuntzen inguruko elkarbizitza aldarrikatzen dute. baina elkarbizitza honela ulertzen dute:
|
|
2013
|
|
|
Balioen munduan gaude funtsean, eta horrela, estrategiaren sakoneko ametsa herritar guztiak euskalduntzea bada, guztiek euskaldunduak izan nahi duten ala ez jakin gabe, jarrera uzkurrak eta ezintasunak areagotu daitezke: jarrera uzkurrak, euskara euren baloreetan ez dutenen artean; eta ezintasunak,
|
euskararen aldeko
eragileen artean, ikusten dutenean haien mezuak oihartzun txikia duela merkatuko hainbat segmentutan.
|
|
2014
|
|
|
Gaiaren inguruko lan antropologiko batek hitanoaren bueltako orain arteko zenbait irizpide eta iritzi irauli, eztabaida mordo bat sortu eta etorkizunera begirako lan ildoak eskaini ditzazke hezkuntza munduari, aisialdian dabiltzan taldeei,
|
euskararen inguruko
eragileei eta jendarteari orokorrean.
|
|
|
Estatistika eta gizarteak zein
|
euskararen inguruko
eragileek hitanoari garrantzi gutxi emateak eragina izan dezake hezkuntzan hikak duen presentzia urrian.
|
|
|
Estatistika eta gizarteak zein
|
euskararen inguruko
eragileek hitanoari garrantzi gutxi emateak eragina izan dezake hezkuntzan hikak duen presentzia urrian.
|
|
2015
|
|
|
Ekimen horiek eraginkorrak izan daitezen, ordea, egoeraren azterketa zehatza egitea behar beharrezkoa da eta horretarako sortu dira hainbat erakundek erabiltzen dituzten hizkuntzen bizi indarra neurtzeko eskalak.
|
Euskararen
eragileak adierazle sistema propioa sortu nahi duten honetan, nazioarteko eskala horiek azaldu eta era kritikoan aztertu dira, euren alde on eta txarrekin. Helburuak bi dira, 1) adierazle sistema berri honi hainbat aldagai proposatzea, denon artean egindako lanarekin gure hizkuntzak biziberritze prozesu luze eta malkartsu honetan pausu luze eta indartsuagoak ematen jarraitu dezan, eta 2) munduko eskala horiek nolakoak diren ezagutzea.
|
|
2018
|
|
|
Kirola aipatu da gune estrategiko moduan, futbola, batez ere. Bada, kirolaren bueltan dabiltzanak ahalduntzea eta
|
euskararen aldeko
eragile bihurtzea estrategikoa da. Horrez gain," erreferente domestikoak" deritzenei ere indarra eman behar zaiela ondorioztatu dugu, hau da, gurasoei, begiraleei, irakasleei eta abarrei.
|
|
2021
|
|
|
Amaitzeko, gure esker onak proiektuan zehar bidaide izan ditugun guztiei, nabarmentzekoa izan baita
|
euskara
eragileen, ikastetxeen, irakasleen eta ikasleen prestutasuna proiektuan parte hartzeko eta denbora luze honetan zehar haien lankidetza izateko. •
|