2004
|
|
nolabait esateko, hizkuntzaren erabilera banakoa talde jakin batean gizartekotzeko bidea da, gizaki bihurtzen duen gizarte ekintza. Zentzu horretan, euskara da euskaldun egiten gaituena, euskal gizataldean barneratzeko
|
euskararen
erabilera baitugu bide eta helburu. Euskararen erabilera da, azken batean, euskaldun egiten gaituena.
|
2007
|
|
Horrek datuen fidagarritasunean hutsune bat sortzen du, izan ere, inkesta horietan pertsonen benetako eginkizuna ez da jasotzen baizik eta pertsona horiek beraien eginkizunei buruz duten iritzia. Alegia, gure kasuan ez da jasotzen pertsonaren euskararen erabilera errealaren kopurua baizik eta pertsona horrek bere
|
euskararen
erabilerari buruz duen iritzia.
|
|
Haurrak komunikazio egoeretan egoteak ala ez
|
euskararen
erabileran duen eragina neurtuta, Hegoaldeko hiriburuetan joera garbia da euskara gehiago erabiltzea haurrei zuzentzen zaizkion mintza jardunetan. Iruñean% 6,9 da erabilera tasa hori, aurreko neurketatik jaitsi bada ere(:
|
|
Haurrak komunikazio egoeretan egoteak ala ez
|
euskararen
erabileran duen eragina neurtuta, Hegoaldeko hiriburuetan joera garbia da euskara gehiago erabiltzea haurrei zuzentzen zaizkion mintza jardunetan. Iruñean% 6,9 da erabilera tasa hori, aurreko neurketatik jaitsi bada ere.
|
2011
|
|
Hau argitzeko Arrasateko gazteen hizkuntza erabileran zerk eragiten duen azaldu litzateke lehendabizi eta hori ez da batere gauza erraza10 Izan ere gazteen erabilera informalean eragiten duten faktoreak askotarikoak dira eta elkarren artean nahastuta doazenak gainera. Norbanakoaren gaitasun erlatiboa, gazteen interesak, dituzten euskarazko harreman sareak, hizkuntzaren gizarte irudia eta estatusa, gizartean erreferente diren pertsonaien jokaera, familia mistoak ala elebakarrak diren, erdaldunekiko harremanak, hizkuntzaren ospea edo euskarazko kontsumo eskaintza dira, batzuk aipatzearren, aztertu beharrekoak gazteen sozializazio prozesuan
|
euskararen
erabilerak duen etenaren zergatiak argitzeko, haurtzaroan jaso zituen hizkuntza ohiturak askotan desagertu egin baitira.
|
2012
|
|
Hedabideen kontsumoak markatzen du minimoa (%6, 6koa bakarrik litzateke eremu horretan euskarak duen tokia) eta lankideekin izaten diren elkarrizketetan izango luke maximoa (%17, 6ko erabilera aitortua). Ez dugu irakaskuntzan
|
euskararen
erabilerak duen tokiari buruzko datu zehatzik, baina pentsa daiteke goiko muga hori gainditu egingo lukeela euskararen erabilerak irakaskuntzan duen tokiak. Aitzitik, batez besteko erabileraren azpitik azaltzen zaigu etxeko erabilera (%13, 5eko erabilera aitortua).
|
2014
|
|
Ez dago argi, alta, zein den zuzen BEko kidetzaren eta euskararen erabileraren arteko lotura. BEko kidetzak
|
euskararen
erabileran duen balizko eragina neurtzea zailtzen duen elementu bat kontuan hartu behar da: BEko kideek, hizkuntza portaera aski irmoa dute euskararekiko, baina, ezin zaio hori kausa ondorio efektuari besterik gabe egotzi.
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Elgoibarren, Atxutxiamaikaz gain, 12 urtera arteko haur eta gaztetxoek beste hainbat aisialdi eskaintza dituzte. Ikasturteak dirauen bitartean, esate baterako, eskola arteko kirolean, euskal dantzetan, dantza moAtxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo dernoan, ballet ean, musika eskolan, kirol ezberdinetan (futbola, eskubaloia, karatea, esku pilota...) pintura tailerretan eta beste hainbat tokitan eman dezakete izena herriko haur eta gaztetxoek.
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz beharrean, herriko gazteren batek hartzen duenean entrenatzaile izateko ardura, aukera gehiago izan ohi dira (ia ehuneko ehunean, esan genezake) euskara izan dadin ahoz ahoko hizkuntza.
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo burutzen ditu bere ekintza guztiak. Eskolak euskaraz ematen dira eta bertara joaten diren haur, nerabe eta gaztetxoek, oro har, euskaraz mintzo direla saioetan.
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo neskak izan dira eta beste erdia ostera, mutilak. Horrez gain, esan bezala, 4 urterako bitarteko haurrei pasa zaie inkesta au rrez azaldutako arrazoiengatik.
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo
|
|
Inkesta erantzundako haurren %63ak Atxutxiamaikan egoten ez denean bezainbesteko euskararen erabilera egiten duela dio eta %37ak, Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz aldiz, euskaraz gehiago hitz egiten duela aitortu du. Emaitza positiboen aurrean gaudela esan genezake, beraz.
|
|
Erantzun aniztasuna aurki genezakeen arren, emaitzei begira, argi dago, haurrak euskaraz aritu nahi izanak baduela pisurik. Izan ere, nahiz eta beste arrazoi baAtxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo tzuekin batera izan, euskaraz aritzea arrazoien artean identifikatzen du %70ak.
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo beraz berba egin genezake hiru urte daramatzatenen kasuan. %3k lau urte darama Atxutxiamaikan eta gainontzeko %29ak bost urte edo gehiago.
|
|
%91 erabat ados dago eta %9ak aldiz, 3koa markatu du. Honi loturik, hezitzaileen ustez, udalekuak dira hauMaialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz rrengan gehien eragiten dutenak (%68ak aipatu du hori) eta bigarren maila baten egongo lirateke, Neguko eta Udaberriko Txokoak edota zerbitzuak (ezkontzak, ume zaintzak, etab.).
|
|
Atxutxiamaikako ekintzek haurren
|
euskararen
erabileran duten eraginaz gain, euskararen erabilera mailaz ere galdetu zaie hezitzaileei inkestetan. Emaitzek diotenez, hezitzaileen ustez, udalekuak dira gehien eragiten dutenak (%57ak uste du hori), bigarrenik Plazako ekintzek (%18aren arabera) eta ondoren, irteerak edota zerbitzuak (%11).
|
|
Atxutxiamaikako ekintzek haurren
|
euskararen
erabileran duten eraginaz gain, euskararen erabilera mailaz ere galdetu zaie hezitzaileei inkestetan.
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo ideiaren bidetik. Hau horrela, ondorengo atalean bildu dira bi elkarrizketatuek esandako hainbat ideia, aurrez aurkezturiko inkesten emaitzen interpretazio orokorrarekin batera.
|
|
Pertzepzioetara joz, ostera, baiezkoan dago elkarrizketatua; okerrera joan ez delako sentsazioa duela aitortu du. Nerabeen kasuan euskalduntasunean eragitea lortu den edo ez hausnartuz, Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz hau lortzea zailagoa dela aitortu du Imanol Larrañagak eta agian, Atxutxiamaikak ez duela ez duela asmatu. Gurasoei dagokienez ere, egin du aipamenik Elgoibarko Izarra Euskaltzaleon Topagunearen dinamizatzaileak.
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
|
Ikerlan honen xede nagusia Elgoibarko Atxutxiamaika Aisialdi Taldeak herritar eta erabiltzaile diren haurren, hauen gurasoen eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertzea da. Aisialdi taldean antolaruriko ekintza zein proiektuak herriko haur, nerabe eta gurasoei zuzendurik daude, baina lan honetan, nerabeen adin tartea ez da kontuan hartuko, gero ikusiko dugunez.
|
|
Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz – Maialen Arnedo
|
|
Ikus genezakeen moduan, haurrak dira adin tarte guztiak aintzakotzat hartuta euskara gehien darabiltenak; %56, 5, hain zuzen ere. Ikerlan honetan Atxutxiamaika Aisialdi Taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertzen dela kontuan harturik, garrantzitsua da datu hau, helduenarekin batera (%38, 16), kontuan hartzea. Izan ere, gerora eskainiko diren emaitzak interpretatzerako orduan ezinbestekoa izango da.
|
|
Maialen Arnedo – Atxutxiamaika aisialdi taldeak haur, guraso eta hezitzaileen
|
euskararen
erabileran duen eragina aztertuz
|
2015
|
|
Izan ere, gero eta ikasle elebidun gehiago ditugu, gero eta hizkuntza errealitate anitzago baten aurrean gaude, eta aniztasun hori gure aldeko bihur liteke. Ahozkotasunaren lanketak
|
euskararen
erabileran duen garrantzia nabarmendu eta lan ildo zehatzak proposatzen ditu.
|
2017
|
|
Euskaraz egiteko erdaraz baino erraztasun handiago dutenek %60, 4ko
|
euskararen
erabilera dute, bietan erraztasun bera dutenek %50, 1ekoa, eta %37, 4koa erdaraz erraztasun handiago dutenek. erraztasun erlatiboaren taulan eta grafikoan ikus daitekeenez, aldeak badaude taldeen artean: euskaraz egiteko erdaraz baino erraztasun handiago dutenek %60, 4ko euskararen erabilera dute, bietan erraztasun bera dutenek %50, 1ekoa, eta %37, 4koa erdaraz erraztasun handiago dutenek. hortaz, aldeak nabarmenak dira eta estatistikoki adierazgarriak:
|
|
Euskaraz egiteko erdaraz baino erraztasun handiago dutenek %60, 4ko euskararen erabilera dute, bietan erraztasun bera dutenek %50, 1ekoa, eta %37, 4koa erdaraz erraztasun handiago dutenek. erraztasun erlatiboaren taulan eta grafikoan ikus daitekeenez, aldeak badaude taldeen artean: euskaraz egiteko erdaraz baino erraztasun handiago dutenek %60, 4ko
|
euskararen
erabilera dute, bietan erraztasun bera dutenek %50, 1ekoa, eta %37, 4koa erdaraz erraztasun handiago dutenek. hortaz, aldeak nabarmenak dira eta estatistikoki adierazgarriak: hizkuntza bata edo bestea erabiltzeko erraztasuna eta erabilera bera lotuta daude. bukatzeko, azken oharra:
|
|
Kanboko mediatekan zen sari banaketa ekitaldia antolatua, Peio Etxeleku eta Pascale Lespaderen presentzian (euskara eta kultura). Biek book trailerren arrakasta azpimarratu dute bai eta mediatekak
|
euskararen
erabileran duen eredugarritasuna. Bestalde book trailerren helburua guziz bete dela aipatu dute, liburua eta irakurketa gaur egun gazteek gustukoak dituzten tresnekin gurutzatuz, irakurketari lotzeko ideia paregabea izan dela, horren froga ikasle eta irakasleek proiektua heldu den urtean errepikatzeko xedea agertu baitute.
|
2018
|
|
2 Metodologiak taldeko kideen
|
euskarazko
erabileran duen efektua orokorra da hizkuntza kategoriei dagokionean. Esperientziak hasterako jadanik elkarren artean" euskarazko ohitura" zuten lankide bikoteen artean salbu, gainerako kategoria guztietan egiten du gora euskarazko erabilerak, hasieran" beti edo ia beti gaztelaniaz" aritzen zirenetatik hasi eta" euskaraz gaztelaniaz baino gehiago" aritzen zirenetara.
|
2019
|
|
ERREAlITATERA, 2011KO ZEnTSUETAn OInARRITUTA orain arte azaldutako irizpideetan oinarrituta egin dugun lanketaren emaitza 2 eta 3 tauletan aurkezten dugu. Bigarren taulan, hegoaldeko udalerriak sailkatzen dira, udalerri horietako etxeetan
|
euskararen
erabilerak duen pisuaren arabera. hirugarrenean hiztunak sailkatzen dira, haiek bizi diren udalerrian euskarak etxeko hizkuntza gisa duen pisuaren arabera.
|
|
Horietan (telebistaren kasuan nabarmenago) gaztelaniazko kontsumoak pisu handiagoa du euskarazkoak baino. Erabilera eremuetan
|
euskararen
erabilerak duen pisuaren hurrenkera hori bat dator, 2015 urtean Euskal Autonomia Erkidegoko DBH 2ko ikasleei buruz Arrue ikerketak (Martinez de Luna Perez de Arriba eta Suberbiola Unanue, 2017) aurkitutakoarekin. Zehazki, komunikabideetan eta kultur kontsumoan euskararen erabilerak duen maila apala konstante bat da gaiaren inguruan egindako ikerketetan.
|
|
Erabilera eremuetan euskararen erabilerak duen pisuaren hurrenkera hori bat dator, 2015 urtean Euskal Autonomia Erkidegoko DBH 2ko ikasleei buruz Arrue ikerketak (Martinez de Luna Perez de Arriba eta Suberbiola Unanue, 2017) aurkitutakoarekin. Zehazki, komunikabideetan eta kultur kontsumoan
|
euskararen
erabilerak duen maila apala konstante bat da gaiaren inguruan egindako ikerketetan.
|
2020
|
|
Ikasle multzo bera izanik, begi bistakoa da, adinean gorantz egin ahala
|
euskararen
erabilerak duen atzerapausoa, batez ere euskararen erreferente heldurik ‑irakasleria izan daitekeena‑ tartean izan ezean.
|
|
% 64,2tik% 38,3ra. Neurri handi handian bi urteetakoa ikasle multzo bera izanik, begi bistakoa da, adinean gorantz egin ahala
|
euskararen
erabilerak duen atzerapausoa, batez ere euskararen erreferente heldurik irakasleria izan daitekeenatartean izan ezean. (Mart� nez de Luna eta Suberbiola, 2017:
|
2021
|
|
Gure ikerketaren helburu nagusia da HUHEZIra 1 mailara datozen hizkuntzaprofil ezberdinetako ikasleek hizkuntza hautuaren inguruan dituzten diskurtsoak aztertzea. Jakin nahi dugu zer diskurtso agertzen den profil bakoitzean, zein den
|
euskararen
erabilerarekiko duten pertzepzioa fakultatean eta zer balio aitortzen dioten euskarari.
|
2022
|
|
Izan ere, ikus entzunezkoen eremua «hizkuntzaren eta kulturaren garapenerako estrategikoa» dela adierazi du Pantailak Euskaraz ek, hark
|
euskararen
erabileran duen garrantzia nabarmenduta. Soziolinguistika Klusterraren azken neurketak gogora ekarrita, taldeak uste du litekeena dela azken urteetako joerek lotura izatea, besteak beste, streaming plataformen zabalkundearekin.
|
|
Hor badago zer aztertua: generoek sozialki betetzen dituzten rol horiek
|
euskararen
erabileran duten eragina.
|
|
Hor badago zer aztertua: generoek sozialki betetzen dituzten rol horiek
|
euskararen
erabileran duten eragina.
|
|
Demografiak
|
euskararen
erabileran duen eragina bereziki zaindu da arnasguneetan, euskaraz bizi diren auzoetan, euskal giroetan eta euskal fluxuetan. Horretarako, testuinguru fisiko zein sozialak zaindu, sortu eta saretzea gakoa da.
|
|
Hor badago zer aztertua: generoek sozialki betetzen dituzten rol horiek
|
euskararen
erabileran duten eragina.
|
2023
|
|
Helburu zehatzak: – Udaleku irekiek
|
euskararen
erabileran duten eragina neurtzea. – Aisialdia dinamizatzeko erabili diren hizkuntza estrategiak egokiak diren aztertzea.
|
|
– Udaleku irekiek
|
euskararen
erabileran duten eragina neurtzea.
|
|
Ebaluazio ikerketa honen helburu zehatzak izan dira: udaleku irekiek
|
euskararen
erabileran duten eragina neurtzea; aisialdia dinamizatzeko erabili diren hizkuntza estrategiak egokiak diren aztertzea; eta, udalekuek biziarazitako esperientziak haurrentzako positiboak izan diren jakitea. Horrela, honaino iritsita, helburu horiek lortu direla esan dezakegu.
|
|
Premisa moduan hartuko bagenu euskaraz jakiteak soilik ez gaituela euskalduntzen eta beharrezkoa dugula, ondorioz, kultur dimentsioa lantzea, nolabaiteko murgiltze kulturala artikulatzea, gazteek (eta herritarrak oro har) beraien ikuspegia garatzeko zailtasunak dituztela ondorioztatuko genuke.
|
Euskararen
erabileran ditugun erronkak (Soziolinguistika Klusterra 2019; Soziolinguistika Klusterra 2021; Iurrebaso 2023) zuzen zuzenean ikusten ditugu lotuta afera horri. Euskararen erabilera ez dago soilik motibazio indibidualaren baitan, baizik eta herritar gisa eraikitzen dugun balio hautuan.
|
|
Ikerketa honek eman duen beste datu interesgarria izan da etxeko
|
euskararen
erabilerak duen lotura haurrek euren lagunekin kalean egiten dutenarekin. Izan ere, etxean guztiak daudenean euskaraz beti edo gehienetan hitz egiten den kasuetan, etxe horietako haurrek eskolan eta kalean egiten duten euskararen erabilera oso handia dela ikusi da, baina, bi hizkuntzetan berdin edo gaztelaniaz gehiago egiten den kasuetan, baieztatu da modu nabarmenean jaisten dela euskararen erabilera eskolan eta lagun artean.
|