|
2002
|
|
|
–Euskal Unibertsitatea? gaitzat hartuta antolaturiko kongresua bera prestatzehutsarekin, bistan da EIREk egina duela Euskal Unibertsitatearen aldeko hautua, preseski unibertsitate horren ezaugarri nagusia
|
euskararen
erabilera normala etanormalizatua izango dela adieraziz, inplizituki eta esplizituki.
|
|
|
Argi dagoenez, Santamariak aldarrikatutako bidehorretatik abiatu nahi dugu, are indar handiagoz, gainera, euskarak berak bideluzea egin baitu ordutik hona, praktikan eta benetan unibertsitate premietaraegokituz. Hortaz, gaur egun, euskararen gaitasunarena ez da zalantzan jartzen dengaia; eztabaidatzekotan,
|
euskararen
erabilera normala beste hizkuntzen erabilerarekin nola konbina daitekeen zehaztea da eztabaidagai, beti ere pentsatuz egunerokojardunean euskaraz buruturiko ekintzei beste hizkuntzen bidez kanporako proiekzioa nola eman diezaiekegun, edota inguruko unibertsitateetako irakasleekin etaikertzaileekin esperientziak nola truka ditzakegun eta zer nolako harremanak izanditzakegun....
|
|
2009
|
|
|
Horrenbestez, zein da euskarari buruzko Foru Legearen edukia? Bere" Xedapen Orokorretan" ezartzen da, Legearen helburua dela"
|
euskararen
erabilera normala eta ofiziala arautzea gizarte elkarbizitzaren alorrean nahiz irakaskuntzan". Halaber, Legearen oinarrizko xedeen artean, ondokoak azpimarra daitezke:
|
|
2011
|
|
|
hizkuntzaren gaitasunari eta bereziki erabilerari lotuta dauden markak, aurreiritziak etab. apurtu behar dira hizkuntzaren erabilera normalizatu eta hedatu nahi bada. Ez da Iztuetak aipatzen dituen datuekin kontrajarria; euskaltzaleek hizkuntzaren erabilera despolitizatu behar dela adierazten dutenean,
|
euskararen
erabilerak normala, markatu gabea izan behar duela adierazi nahi dute, erabilera hori gizarte osoan (edo gizartearen proportzio handi batean) hedatu nahi bada behintzat. Egia da euskararen aurkako sektoreetatik hizkuntzaren despolitizazioaren aldeko mezuak ere zabaltzen dituztela, baina beste zentzu batekin:
|
|
2012
|
|
|
Beste hitz batzuekin esanda: Hego Euskal Herriko hizkuntz legeek euskarari lurralde jakin batzuetan (Gipuzkoan, Araban, Bizkaian eta Nafarroaren zati batean) ofizialtasun estatusa emateak ez dakar bere horretan euskara eta
|
euskararen
erabilera normala izatea. Gure aburuz, ofiziala izatea ez da lortutako helburua, baizik eta administrazioak euskararen alde neurriak hartzeko akuilua.
|
|
2015
|
|
|
35 urte luze behar izan dugu genuena beste modu apainduago batez aurkezteko: EAEn euskara hizkuntza ofiziala dugula, berezkoa, eta
|
euskararen
erabilera normala eta orokorra izango dela toki erakundeen zereginetan eta, gainera, euskara toki erakundeen jardueretan zerbitzu eta lan hizkuntza izango dela. Et voila...
|
|
2017
|
|
|
Asmoa da, azken finean, legea garatzen jarraitzea;
|
euskararen
erabilera normal eta ofiziala arautzen jarraitzea gizarte bizikidetzaren arloetan eta irakaskuntzan; herritarrek euskaraz jakiteko eta euskara erabiltzeko duten eskubidea babestea eta eskubide hori gauzatzeko tresnak definitzea; euskararen biziberritzea eta garapena babestea, erabilera sustatzeko neurriak hartuz; euskararen erabilera eta irakaskuntza bermatzea borondatezkotasun, mailakatze eta be...
|
|
2021
|
|
|
Paula Kasares: “Etorkizunean
|
euskararen
erabilera normala, bat batekoa eta berezkoa duten umeak nahi baditugu, umeek hizkuntza portaera normalak ikusi eta ikasi behar dituzte” ()
|
|
2023
|
|
|
Elkarteko batzorde eragileak atzo Euskadiko Udalen Elkartearen egoitzan egin zuen lehenbiziko bilkuran onartu zuten adierazpena. Hala, elkartearentzat «larria» da «baliogabetzea
|
euskara
erabilera normal eta orokorreko zerbitzu eta lan hizkuntza dela aintzat jotzen duten dekretuaren artikuluak».
|
|
|
Eta uste du epai hori toki autonomiaren aurkakoa dela. Hala, larritzat jo du
|
euskara
erabilera normal eta orokorreko zerbitzu eta lan hizkuntza dela aintzat jotzen duten dekretuaren artikuluak baliogabetzea. Adierazpenean gaineratu dute oztopo dela toki erakundeen funtzionamendurako udalek hizkuntza ofizialak ahoz eta idatziz erabiltzeko irizpideak ezin ezartzea.
|
|
|
2 Eudelek uste du epai berri hori toki autonomiaren aurkakoa dela, eta hizkuntza arloko udal eskumenen garapen osoa mugatzen duela. Eudeleko Batzorde Eragileak bereziki larritzat jotzen du
|
euskara
erabilera normal eta orokorreko zerbitzu eta lan hizkuntza dela aintzat jotzen duten dekretuaren artikuluak baliogabetzea. Funtsezko beste artikulu batzuk ere deuseztatzen dira, hala nola, kontratazio publikoan euskara baloratzeko aukera ematen dutenak edo udal jarduerak euskaraz egin ahal izateko hizkuntza plangintza ahalbidetzen dutenak.
|
|
|
4 Lemoizko Udalak, bereziki larritzat jotzen du euskararen kontra egiten ari dena, eta
|
euskara
erabilera normal eta orokorreko zerbitzu eta lan hizkuntza dela aintzat jotzen duten dekretuaren artikuluak baliogabetzea. Larritasun honen aurrean mobilizazio soziala ezinbestekoa da.
|
|
|
2 EUDELek uste du epai berri hori toki autonomiaren aurkakoa dela, eta hizkuntza arloko udal eskumenen garapen osoa mugatzen duela. EUDELeko Batzorde Eragileak bereziki larritzat jotzen du
|
euskara
erabilera normal etaorokorreko zerbitzu eta lan hizkuntza dela aintzat jotzen duten dekretuaren artikuluak baliogabetzea. Funtsezko beste artikulu batzuk ere deuseztatzen dira, hala nola, kontratazio publikoan euskara baloratzeko aukera ematen dutenak edo udal jarduerak euskaraz egin ahal izateko hizkuntza plangintza ahalbidetzen dutenak.
|
|
|
|
Euskarazko
erabilera normalaren aldeko lege norabidetze berri horrekin bat eginez, aktore edo eragile berri bat sortu da, hizkuntza planifikazioa eta araubidearen garapena baldintzatzera etorri dena. Auzitegi Konstituzionalean eta justizia administrazioko gainerako epaitegi eta auzitegietan azken urteotan modu sistematikoan ezagutarazten ari diren epaiek argi uzten dute epaitegiak hizkuntza politikaren eragile bihurtu direla, joera murriztaile eta mugatzailea ezarriz.
|
|
|
Nolanahi ere, etorkizunari perspektiba handiagoarekin begiratu behar zaio, gizarte eremu guztietan euskararen erabilera ardatz hartuta. Administrazio arloan, egungo hizkuntza eskakizunen sistema birpentsatu litzateke,
|
euskara
erabilera normaleko hizkuntza bihurtzeko tresna egokia ote den aztertuz. Hots, helburua baldin bada euskara ohiko funtzionamendu hizkuntza bihurtzea, galdera da hizkuntza eskakizunen sistema tresna baliagarria ote den horretarako.
|