|
2010
|
|
|
elebidun guztiak ez dira neurri berean elebidun. elebitasunaren hazkundea fenomeno urbanoa da, batez ere. garai bateko elebidun gehienak herri txikietan bizi ziren (baita orduan oraindik bazeuden euskal elebakarrak ere), euskal hiztunak nagusi ziren guneetan, eta adin guztietako elebidun gehienek euskara zuten lehen hizkuntza. errotik aldatu da hori urte gutxian. egungo elebidun gehienak hamar mila biztanletik gorako hiriguneetan eta hiriburuetan bizi dira, euskara erabiltzeko aukera gutxiago dituzten herrietan, eta, arestian esan bezala, hogeita hamabost urtez behetiko elebidun gehienek gaztelania dute lehen hizkuntza. horrek guztiorrek zuzenean eta modu erabakigarrian eragiten du euskararen erabileran. beste hitzetan esanda: ...rri berean izatea elebidun eta denek euskara gaztelania bezainbeste edo gehiago menderatzea eta, gainera, naturaltasunez erabiltzea. zirkunstantzia hauetan —ez dago besterik— urtea joan eta urtea etorri, hazi eta hazi, deskantsurik gabe hazten jardun, eta, gainera, primeran eta inolako urradurarik eta ahuleziarik gabe haztea, aukera irreala da, ezinezkoa erabat. aurrerago jorratuko dugun
|
euskararen
erabileraren gakoetariko bat da hau, ez txikiena. bestalde, jakina da familia bidezko transmisio hutsaz ezin dela hizkuntza baten bizi indarra gizartean areagotu, baina neurri berean da jakina, halaber, familian transmititzen ez den hizkuntza galbidean jarritako hizkuntza dela. Munduan barrena, ordea, prestigio sozialik ez duen hizkuntzari gibela eman ohi zaio familian, belaunez belaun gertatu beharreko transmisioa hautsiz. hori ere gertatu izan da euskararen historian. galerak izan ditu euskarak familian, etengabe gainera, hiru lurraldeetan. euskal autonomia erkidegoan bertan ere halaxe gertatu da duela hamar urte arte. alabaina, gaur egun, bi gurasoak elebidun direnean, erabat bermatua dago euskararen oinarrizko transmisioa eaen, baita nafarroan ere, baina oraindik galerek diraute iparraldean. euskaraz bikotekideetako batek baino ez dakienean, ordea, ez da gauza bera gertatzen:
|
|
2013
|
|
|
Gauzak ez dira horren muturrekoak izaten, eta normalena izaten da hizkuntzaren erabilerak pozak (Pironek aipatzen duen moduan, hizkuntza bat ikasteak eta erabiltzeak errealitatearen gaineko boterea ematen dio umeari —eta nagusiari—; gainera, modu horretan komunikatu ahal izaten da, eta horrek guztiak poztasuna eta sentsazio baikorrak sortzen ditu) eta frustrazioak sortzea, momentuaren eta testuinguruaren arabera. Aldizkari honetan behin eta berriz aipatu izan dugunez,
|
euskararen
erabileraren gako bat ongizatean datza: hizkuntza erabiliz ondo sentitzea.
|
|
2018
|
|
|
Euskalgintzan ari garenon artean denok partekatzen dugun kezka da ezagutzaren datuak kontuan izanda aurreikusi genezakeen erabileraren eta erabilera errealaren arteko tartea. Eusko Jaurlaritzak argitaratutako VI. Inkesta Soziolinguistikoaren datuak erakutsiz,
|
euskararen
erabileraren gakoak zein diren aztertu du Jon Aizpuruak bere artikuluan.
|
|
|
Euskaltzaindiaren eta Sabino Arana Fundazioaren ekimenez eta Euskal Autonomia Erkidegoko, Nafarroako eta Ipar Euskal Herriko hizkuntza politikako arduradun nagusien eskutik,
|
Euskararen
erabileraren gakoak izeneko mintegia egin zen uztailaren 12an, euskararen etorkizuneko erronkez jarduteko, batik bat, hizkuntzaren ezagutzaren eta erabileraren arteko bitarte handia orekatzeko ahaleginetan sakondurik. Izan ere, gero eta gehiago dira euskaraz dakiten hiztunak Euskal Herriko zazpi lurraldeetan, baina hizkuntzaren erabileraren joera ez da jakintzarenaren parean bilakatzen ari.
|
|
|
Juan Mª Atutxa Sabino Arana Fundazioko lehendakariak gogoratu du. Euskaraldiaren hamahirugarren egunean gaudela? eta Hermes aldizkariaren ale berezi honetan,
|
euskararen
erabileraren gakoez hausnartzeko ekarpena egiten dela. Ildo horretan, bi gogoeta egin ditu; bata,, euskarak batzen gaituela?
|
|
2019
|
|
|
Garzia, Joxerra (2018). ?
|
Euskararen
erabileraren gakoak egoera informaletan eta gazteen artean?. Hermes 60 Euskararen erabileraren gakoak
|
|
|
–Euskararen erabileraren gakoak egoera informaletan eta gazteen artean?. Hermes 60
|
Euskararen
erabileraren gakoak
|
|
|
Garzia, Joxerra (2018). ?
|
Euskararen
erabileraren gakoak egoera informaletan eta gazteen artean?. Hermes 60 (2008).
|
|
2021
|
|
|
Planteamendu horrek markatu du ikerketaren oinarri metodologikoa, halako moldez non hizkuntza ideologiak, hizkuntza praktikak eta hizkuntza bizipenak bereizi ditugun, baina jakinda hiru ardatz horiek elkarren osagarri direla. Gure iritziz, elementu horien arteko interakzioan ez bada, ezin dira ulertu
|
euskararen
erabilerarako gakoak.
|
|
|
Horrek guztiak legitimitatearen eztabaida jartzen digu parez pare, baita
|
euskararen
erabilerarako gako gisa funtzionatzen duten faktore sozialen aurrean ere, hiztunari estaldura soziokulturala ematen baitio eta hiztuna den edo izan behar duen irudi hori eraikitzen baitu. Ez dugu aukera hemen auzi honetan sakontzeko, baina uste dugu gazteen diskurtsoetan hainbat jokaeren izaera" naturala" nabarmentzen ari dela.
|